Trên đường Pitch
Bóc lột lao động, bảo vệ người nghèo, công bằng xã hội, nô lệ hiện đại… Ai nói những từ đó? Một thủ lĩnh đảng cánh tả, một Chủ tịch công đoàn hay lãnh đạo phong trào cấp tiến? Có thể là tất cả những người đó song cũng có thể chỉ là một người: Sepp Blatter.
Người đàn ông 72 tuổi sinh ra ở Valais, Thụy Sỹ nổi tiếng và có ảnh hưởng chẳng kém bất kỳ một chính trị gia nào trên thế giới. Đơn giản, ông là Chủ tịch của FIFA, thể chế bóng đá toàn cầu, nơi quy tụ số thành viên chỉ ít hơn Liên hợp quốc và IOC. Khi đi công tác, người mà ông tiếp kiến cũng thường là Tổng thống, Thủ tướng.
Chỉ kém hơn một chút: không có nghi lễ ngoại giao dành cho Nguyên thủ. Nhưng lại hơn ở chỗ: tràn ngập ánh đèn flash, vô số lời tri ân và cũng ngập đầy những ý định xin xỏ. Như tờ Le Figaro của Pháp so sánh “ông ta nói được nhiều ngoại ngữ như Roger Federer, biết chọn góc ảnh, cười đúng kiểu ngôi sao Hollywood và lời nói có trọng lượng như một Tổng thư ký Liên hợp quốc”. Một con người kỳ lạ.
Sinh ra để làm quản lý
Thử ngoái lại một chút, xem Blatter đã tiến đến quyền lực tối cao của bóng đá theo cách nào. Thời trẻ, ông có 2 bằng đại học quản trị kinh tế và luật, một điển hình sáng giá của lớp thanh niên châu Âu thời hậu thế chiến, dù Thụy Sỹ quê ông chẳng hề có chiến tranh.
Con đường quan chức đã hiển lộ từ ngày đó khi Blatter lần lượt kinh qua nhiều trọng trách lãnh đạo, từ đứng đầu Uy ban du lịch vùng Valais cho đến Trưởng bộ phận PR của hãng đồng hồ danh tiếng Longines. Nhưng thương trường không phải lựa chọn duy nhất.
Đam mê các công việc hướng đạo, Blatter đến với các tổ chức nghề nghiệp và phong trào. Ông có thể vui lòng giữ chức Tổng thư ký Liên đoàn Hockey trên băng của Thụy Sỹ và cũng chẳng ngại ngần cầm đầu phong trào phản đối… phụ nữ mặc quần tất thay vì tất có dây đeo. Tóm lại, Blatter sinh ra để làm quản lý.
Năm 1975, Blatter gia nhập FIFA với chức danh Giám đốc kỹ thuật. Sau 6 năm tận tụy, ông lọt vào mắt xanh “Bố già” Joao Havelange để rồi được trao cho vị trí đầy quyền lực – Tổng thư ký FIFA. 18 năm làm Tổng thư ký (1981-1998), vai trò của Blatter còn hơn một cánh tay phải của Havelange và nổi tiếng với những dàn xếp êm ru trong bóng tối.
Âm thầm, lặng lẽ, luôn tươi cười và kiệm lời, ấn tượng về Sepp Blatter ngày đó giống như một anh công chức mẫn cán. Năm 1993, trong một cuộc trả lời phỏng vấn ở nhà riêng, ông tiếp nhà báo trong trang phục nông dân, đặt lên bàn hai cốc sữa, vài miếng pho mát và khoe rằng ông tự tay làm ra chúng. Khỏi phải nói, ông được khen hết lời. “Cái bóng” đáng sợ Trong lịch sử FIFA, không có Tổng thư ký nào mẫn cán và được việc như Blatter. Ông bôn ba khắp nơi, quan hệ tốt với nhiều người nhưng chẳng bao giờ ầm ĩ khoe công mà luôn xuất hiện lặng lẽ sau lưng Havelange. Chính cái vỏ bọc đó khiến Lennart Johansson, Chủ tịch LĐBĐ châu Âu (UEFA), đánh giá sai. Năm 1998, khi Havelange quyết định “rửa tay gác kiếm” sau 24 năm nắm quyền, Johansson chắc mẩm sẽ “ăn tươi nuốt sống” cái bóng của Havelange là Blatter. Thực tế cay đắng hơn Johansson tưởng tượng bởi nếu nhân vật Lucky Luke trong cuốn truyện tranh cao bồi nổi tiếng bắn nhanh hơn cả cái bóng của mình thì Blatter – cái bóng – của Havelange lại hành động và mưu mô nhanh hơn cả vị Chủ tịch người Brazil. Blatter đi khắp nơi, đến các châu lục vốn ít có tiếng nói trong FIFA như châu Á, châu Phi, CONCACAF, châu Đại dương… để kiếm phiếu bầu với lời hứa sẽ giảm suất tham dự World Cup của châu Âu, Nam Mỹ để tăng suất cho các liên đoàn châu lục này. Ông cũng hứa sẽ áp dụng chính sách “turn-over” – quay vòng trong đăng cai World Cup để xóa bỏ thế gần như độc quyền của châu Âu và châu Mỹ. Và ông còn hứa nhiều điều nữa… Y hệt một chính trị gia trong chiến dịch tranh cử, Blatter chọn một cương lĩnh thiên tả, tức đặt mình về phe của những kẻ yếu (nhưng lại chiếm đa số). Bằng cách hứa thật nhiều, và vì trước đó ông chưa mấy khi thất hứa, Blatter đã hạ bệ đại diện “diều hâu” Johansson. Sáng ngày hôm sau phiên bầu cử, FIFA ra thông cáo “đó là chiến thắng cho một tương lai tốt đẹp hơn”. Một trang sử mới của FIFA đã được lật ra. Tất cả chờ đợi, liệu vị Tổng thư ký giỏi nhất lịch sử FIFA có thể trở thành vị Chủ tịch tốt nhất?
(Theo Thể Thao 24h)
