Tốc độ của đôi chân và tư thế lưng thẳng không hề là chiếc chìa khóa giải mã khả năng sáng tạo của anh trên sân, hoặc sự lạnh lùng, quyết đoán trong những cú dứt điểm mà anh thực hiện. Nhưng chúng đã góp phần rất lớn trong việc biến Mohamed Salah thành một cầu thủ tấn công đầy đặc biệt ở Premier League hiện tại.
Tiền đạo của Liverpool tiếp xúc với mặt đất lâu hơn hầu hết các cầu thủ, điều đó cho phép anh chạm bóng được nhiều hơn và có thể đổi hướng nhanh chóng.
Bàn thắng mang đậm thương hiệu Mohamed Salah tại Premier League trên thực tế không phải là pha lập công đầu tiên của anh trong màu áo Liverpool, một cú dứt điểm ở khoảng cách 1 yard trong cuộc đối đầu với Watford, mà là pha lập công thứ ba của anh cho đội chủ sân Anfield. Nó đã được ghi trong cuộc chạm trán Arsenal vào tháng 8 năm 2017, và đó là một khoảnh khắc đã vẽ ra một cái viễn cảnh rất chân thực rằng, Salah sẽ là bản hợp đồng mang đến một cuộc lột xác ở đội bóng mới của anh.
Nạn nhân chính của ngôi sao người Ai Cập vào buổi chiều hôm ấy là Hector Bellerin, hậu vệ cánh của Arsenal, người đã bước vào trận đấu với cái danh xưng được thừa nhận rộng rãi là cầu thủ nhanh nhất giải đấu. Đầu tiên, Bellerin bị cướp bóng, sau đó, anh tiếp tục bị tước nốt cái danh hiệu đầy hào nhoáng kia khi Salah bứt phá từ một vị trí dưới sâu bên phần sân nhà của mình, cho những kẻ đang bám đuổi “hít khói”, và tung ra một cú dứt điểm lạnh lùng vào góc dưới bên trái khung thành.
Nếu đây là khoảnh khắc đã khiến cả giải đấu phải đứng bật dậy và dành cho Salah những ánh mắt thể hiện rõ sự trầm trồ, thán phục, thì chắc chắn bạn sẽ không nhìn thấy ai ngồi xuống lại nữa. Tốc độ, khả năng dứt điểm và sự lạnh lùng, “tàn nhẫn” – tất cả những điều đó đều nằm gọn trong pha lập công ấy, và chúng sẽ luôn hiện hữu kể từ đó. Sau 100 lần ra sân tại Premier League trong màu áo Liverpool, Salah đã ghi được 70 bàn thắng. Nếu tính từ thời điểm anh tái xuất giải đấu hạng cao nhất nước Anh đến nay, thì cầu thủ người Ai Cập chính là chân sút hàng đầu tại đấu trường này, với khoảng cách lên đến 12 bàn so với hai người đồng hạng hai là Harry Kane và Sergio Aguero.
|
Chú thích: Những cầu thủ ghi được nhiều bàn thắng nhất tại Premier League kể từ mùa giải 2017/2018 (trên) và những cầu thủ ghi được nhiều bàn thắng nhất tại 5 giải vô địch quốc gia hàng đầu châu Âu trong cùng khoảng thời gian đó (dưới) |
Vậy, anh đã làm được điều đó như thế nào? Salah chắc chắn đã được hưởng lợi rất nhiều bởi sự xuất sắc của tập thể Liverpool, và lối chơi của họ dưới thời Jurgen Klopp, nhưng các “thuộc tính” thể chất độc đáo ở chính bản thân cầu thủ người Ai Cập cũng đã góp phần rất lớn trong việc tạo nên sự rực sáng của anh. Giống như rất nhiều những vận động viên hàng đầu thế giới, Salah rất khác biệt về mặt sinh lý so với các đồng nghiệp của anh, thậm chí ngay cả ở đấu trường level cao nhất của cuộc chơi, và những lợi thế cơ sinh học đó chính là chiếc chìa khóa đã biến anh trở thành một “kẻ hủy diệt” đối với các hàng phòng ngự ở Premier League.
“Salah thực hiện mỗi pha nước rút cứ như thể đang ở trong một trận chung kết chạy 100 mét tại Olympic vậy,” Klopp ca ngợi cậu học trò của ông vào tháng 3 năm 2018, sau khi anh có đến 4 pha lập công trong một trận đại thắng trước Watford. Klopp rất hiếm khi đưa ra những lời nhận định sai, nhưng lần này thì ngoại lệ: Sự thật là Salah không hề chạy giống như một vận động viên chạy nước rút ở Olympic.
Có hai điểm bất thường trong kỹ thuật chạy của cầu thủ người Ai Cập. Đầu tiên, Salah có những sải chân ngắn đến khó tin, thậm chí ngay cả khi anh đang chạy hết tốc lực. Thứ hai, phần thân trên và đầu của anh luôn duy trì thế thẳng đứng đến mức đôi khi Salah trông có vẻ như đang ngả người ra sau khi chạy. Nếu phải chạy trên đường đua, thì vị huấn luyện viên điền kinh của anh chắc chắn sẽ chỉnh sửa lại những điều kỳ quặc đó, nhưng ở trên một sân bóng đá, thì chúng sẽ mang đến cho Salah một lợi thế lớn.
“Điều mà bạn đang được nhìn thấy ở Salah là cậu ấy có tần suất guồng chân cao hơn rất nhiều so với các đồng nghiệp,” Paul Worsfold, trưởng bộ phận nghiên cứu cơ sinh học tại Học Viện Thể Thao Anh, phân tích. “Cậu ấy chạm chân xuống mặt đất nhanh hơn và thường xuyên hơn những người khác. Nhờ vào đặc điểm đó, nên cậu ấy có thể chuyển hướng một cách đột ngột rất dễ dàng.”
Khi anh ghi bàn thắng đã đề cập ở đầu bài vào lưới Arsenal hồi năm 2017, Salah đã có 23 bước chạy, ở trạng thái “mở hết tốc lực”, từ vạch giữa sân đến vòng cấm đối phương. Bellerin và Sadio Mane đã chạy cùng quãng đường đó với 18 bước, trong khi Francis Coquelin và Emre Can là 16 bước.
Ngoài pha lập công đó ra thì vẫn còn rất nhiều những ví dụ khác. Khi Salah phá lưới Tottenham Hotspur tại Wembley vào cuối mùa giải ấy, anh đã thực hiện một mạch 20 bước chạy để đón lấy đường chuyền của Jordan Henderson. Jan Vertonghen, người đuổi theo ngay bên cạnh Salah khi ấy, chỉ có 14 bước. Serge Aurier, một trong những hậu vệ sở hữu thể lực “khủng” nhất Premier League, đã thực hiện 17 bước.
Highlight trận đấu
Trên một quãng đường chạy ngắn hơn, cái đặc điểm đó vẫn không hề thay đổi. Một trong những khoảnh khắc tương tự, nhưng khá ít được nhớ đến của Salah, là pha kiến tạo mà cầu thủ người Ai Cập thực hiện cho Sadio Mane trong trận thắng với tỷ số 4-3 của Liverpool trước Manchester City vào tháng 1 năm 2018. Với tư cách là một pha kiến tạo, nó không hề ngoạn mục, cũng không đặc biệt đáng nhớ, nhưng lại mang vai trò là một ví dụ minh họa hoàn hảo cho lý do tại sao việc ngăn chặn Salah là rất khó.
Khi Nicolas Otamendi phá bóng trúng ngực Salah và khiến nó bật ra lại về hướng khung thành đội mình, hai cầu thủ này cách quả bóng cùng một khoảng cách như nhau. Để tiếp cận được đến bóng, Salah đã thực hiện 13 bước chạy. Trong khi đó, của Otamendi chỉ là 7 bước, và nắm chắc phần thua khi cầu thủ người Ai Cập chồm lên phía trước anh.
Highlight trận đấu (pha bóng được đề cập nằm ở phút 61)
“Những điều tưởng như nhỏ nhặt hoàn toàn có thể tạo nên một sự khác biệt lớn trong cuộc chơi,” Salah khẳng định với Unisport hồi năm ngoái. “Đối với tôi, việc có được một màn bứt phá với tốc độ hoàn hảo trong 3 hoặc 4m đầu tiên ở những tình huống đua tốc độ là một điều rất quan trọng.”
“Về cơ bản, những gì mà Salah đang làm là tạo ra một trạng thái thực sự lý tưởng để cậu ấy có thể tăng tốc một cách nhanh chóng,” Worsfold nói. “Cậu ấy đang làm cho những lần chân chạm đất đó trở nên nhanh hơn rất nhiều so với mọi người để bản thân có thể tăng tốc và bỏ lại những gã to xác hơn ở phía sau.”
Vóc người khiêm tốn của Salah – anh chỉ cao 1,75m nhưng thể hình thì chắc nịch – chính là yếu tố đã tạo nên sự khác biệt. Anh thấp hơn so với mặt bằng chung và có một đôi chân ngắn. Kết hợp điều đó với sức mạnh cơ bắp của bản thân, kết quả là Salah có thể chuyển hướng tốt hơn so với những người khác ở một tốc độ cao hơn. “Cậu ấy có đôi chút giống như Lionel Messi,” Worsfold nhận định. “Trọng tâm cơ thể thấp giúp cậu ấy có thể thay đổi đà của mình và chuyển hướng thực sự rất nhanh.”
Bên cạnh đó, những sải chân ngắn cũng mang đến thêm một tác dụng khác. Số bước chân càng nhiều, tốc độ của đôi chân sẽ càng cao, nhờ đó, Salah có thể chạm bóng nhiều hơn, đặc biệt là ở những không gian nhỏ hẹp. Không phải ngẫu nhiên mà trong cả ba mùa giải đã qua tại Premier League, Salah đều là người có số pha chạm bóng bên trong vòng cấm đối phương nhiều nhất. Cái tên đứng thứ hai trong danh sách này ở mỗi mùa giải đó là Raheem Sterling, một cầu thủ cũng có kiểu sải chân ngắn tương tự.
|
Chú thích: Touches in the oppositon box (Những cầu thủ có số lần chạm bóng bên trong vòng cấm đối phương nhiều nhất tại Premier League trong mỗi ba mùa giải 2017/2018, 2018/2019 và 2019/2020), Total shots inside the box (những cầu thủ có số cú dứt điểm thực hiện bên trong vòng cấm đối phương nhiều nhất tại Premier League trong cùng các mùa giải kể trên) và Total shots on target (những cầu thủ có số cú sút trúng đích nhiều nhất tại Premier League trong mỗi 3 mùa giải đó) |
“Salah có khả năng hoạt động hai chân với một tần suất rất cao,” Worsfold nhận định. “Hãy nhìn vào cậu ấy và Messi – số lần chạm bóng của họ là khá cao so với những người khác, ví dụ như Gareth Bale, người có một cấu trúc rất khác biệt.”
Tốc độ và sức mạnh trong những pha bứt phá của Salah đã khiến anh cực kỳ khó ngăn cản, trong khi đó, kỹ thuật chạy đầy kỳ lạ mà cầu thủ người Ai Cập sử dụng cũng đã biến anh trở nên rất khó đọc vị đối với các hậu vệ. Khác với hầu hết các chuyên gia chạy nước rút khác, Salah vẫn giữ thẳng người khi anh đang chạy hết tốc lực. “Đó là một điều khá bất thường và bạn sẽ không thường được nhìn thấy ở những người khác đâu,” Worsfold nói. “Đặc điểm đó chỉ có ở riêng Salah mà thôi.”
“Tác dụng của điều đó là cậu ấy có thể kiểm soát phần thân trên của cơ thể. Nếu bạn quan sát cậu ấy chạy, bạn sẽ nhận thấy rằng phần thân trên của cậu ấy không vặn vẹo hoặc xoay quá nhiều. Cậu ấy có khả năng làm được như vậy là bởi vì sở hữu phần cơ cốt lõi (core) có sức mạnh cực kỳ đáng nể.”
Sức mạnh cơ bắp là một thứ thường được thể hiện rõ mỗi khi Salah cởi áo ăn mừng, giống như trong cuộc đối đầu với Manchester United ở mùa giải này, và cả khi anh đẩy văng các hậu vệ đối phương.
Ngôi sao người Ai Cập thực sự là một cầu thủ vững vàng đến đáng kinh ngạc, có khả năng giải quyết áp lực của đối phương trong tư thế quay lưng lại với khung thành và tạo khoảng trống cho bản thân bên trong vòng cấm.
Bàn thắng của Salah vào lưới Everton hồi năm 2017, pha lập công đã giúp anh được trao cho danh hiệu Fifa Puskas Award, chính là kết quả của thứ sức mạnh – giành chiến thắng khi đấu sức với hai đối thủ to lớn hơn – cũng như kỹ thuật cá nhân mà anh sở hữu.
Link bàn thắng
Một ví dụ tiêu biểu khác chính là pha lập công của cầu thủ người Ai Cập trước Genk tại đấu trường Champions League ở chính mùa giải này, khi anh thoát khỏi một hậu vệ to cao đang gây áp lực lên mình và sau đó đưa bóng vào lưới đối phương.
Link
Nói một cách đơn giản nhất, thì cái phong cách giữ thẳng người khi đang chạy nước rút của anh thực sự rất kỳ lạ. “Cậu ấy là người duy nhất có thói quen đó,” Worsfold cho biết. Ưu điểm ở đây là các hậu vệ đối phương cũng sẽ thấy nó rất kỳ quặc. Với hầu hết các cầu thủ, những chuyển động của họ thường được báo hiệu bởi phần thân trên cơ thể. Còn với Salah thì ngược lại, phần thân trên của anh hầu như không hề nhúc nhích gì. Kết quả là, sẽ rất khó để đọc vị được anh.
“Nhìn vào những cầu thủ như Harry Kane, hoặc Bale, và bạn sẽ thấy cái cách mà họ chuyển hướng là dễ bắt bài hơn đối với các hậu vệ, bởi vì bất kỳ động thái chuyển hướng nào cũng đều có thể được dự đoán trước từ những manh mối ở phần thân trên, chứ không phải bàn chân,” Worsfold nói.
“Khả năng thay đổi hướng cực kỳ nhanh của Salah chính là kết quả của việc cậu ấy có một đôi chân ngắn và đôi chân ấy tiếp xúc với mặt đất nhanh hơn những người khác. Và khi phần thân trên cơ thể được giữ thẳng, đầu của cậu ấy cũng sẽ như vậy. Điều đó sẽ giúp cậu ấy quan sát và đọc trận đấu. Đối với rất nhiều những chuyên gia chạy nước rút khác, thì đầu của họ thường cúi xuống.”
Hành trình lột xác của Mohamed Salah qua lời kể của người thầy cũ
Dù nổi danh trong vai trò một tiền đạo lừng danh, ít ai ngờ Mohamed Salah từng xuất thân từ một vị trí chẳng mấy liên quan.
Mohamed Salah và hành động khiến NHM ngả mũ thán phục?
Tiền đạo Mohamed Salah khiến NHM phải ngả mũ thán phục với hành động đầy thân thiện và hào phóng ở một trạm xăng.
Phân tích như thế không phải là xem nhẹ những phẩm chất kỹ thuật quá rõ ràng của cầu thủ người Ai Cập. Tốc độ của đôi chân và tư thế lưng thẳng không hề là chiếc chìa khóa giải mã khả năng sáng tạo của anh trên sân, hoặc sự lạnh lùng, quyết đoán trong những cú dứt điểm mà anh thực hiện. Nhưng chúng đã góp phần rất lớn trong việc biến Salah thành một cầu thủ tấn công đầy đặc biệt ở Premier League hiện tại.
Một chàng trai với những sải chân nhỏ đang bứt tốc về phía khung thành đối phương, và phần còn lại trên sân hoàn toàn bị anh cho ngửi khói ở phía sau.
Nguồn: Lược dịch từ bài viết “How Mohamed Salah's tiny strides make him deadly in the box” của tác giả Sam Dean, đăng tải trên Telegraph.