Đặt tên con theo tên những ngôi sao bóng đá: Áp lực hay thú vị? (P2)

Lineker Augusto da Silva Matos sinh ngày 13/07/1992, chỉ một vài tháng sau khi tuyển Brazil bay đến Wembley đá giao hữu với đội chủ nhà. Đó là trận đấu mà lẽ ra cái tên Lineker đi vào lịch sử bóng đá.
 

Chỉ cần ghi thêm một bàn thắng nữa là Lineker sẽ cân bằng kỷ lục ghi bàn của Bobby Charlton cho tuyển Anh. Ông có cơ hội lớn khi chịu trách nhiệm thực hiện quả phạt đền, có điều cú panenka thiếu cảm giác không thể đánh bại được thủ thành Carlos bên phía Brazil. Lineker mãi mãi không còn cơ hội nào để chạm đến kỷ lục của Charlton. Theo dõi diễn biến qua truyền hình, ‘Augusto cha’ bối rối: “À ừ, nhưng con tôi chắc chắn sẽ khá hơn. Cam đoan luôn!”.
 

“Tôi thích vài cầu thủ Italia như (Marco) Tardelli, (Claudio) Gentile và (Alessandro) Altobelli, và cả một anh chàng Thụy Điển tên (Peter) Larsson. Tôi luôn muốn nó trở thành cầu thủ chuyên nghiệp nên đặt tên theo một trong những người tôi thích”
 

 “Tôi cũng từng chơi bóng, được lên đội một vào đúng cái năm mà Gary Lineker ghi 6 bàn ở World Cup 1986. Anh ấy thi đấu một phi thường. Tôi còn nhớ như in bàn thắng khiến tôi khao khát con trai mình cũng giỏi như thế. Anh ấy đi bóng qua hai ba hậu vệ rồi mới dứt điểm”. Giấc mơ quá đẹp đẽ nên ngay cả quả panenka ngớ ngẩn năm 1992 cũng không lay chuyển nổi ông.
 

Có điều Lineker Augusto cho hay chỉ vì cái tên vốn không phổ biến và dễ đọc với người Brazil. Anh tiết lộ cha vợ thường gọi nhầm tên anh bằng ‘Heineken’! Khác với nhà Medina, cha mẹ Lineker Augusto giao kèo rằng tên đứa đầu sẽ do cha đặt, còn đứa sau nhất định phải do mẹ đặt. Em trai Lineker mang cái tên thuần Brazil là Leandro Augusto.

 

Mẹ Radamel Falcao cũng chần chừ không muốn nhưng cha anh quyết liệt đến mức sẵn sàng đánh đổi hạnh phúc gia đình vì một cái tên. Ở Venezuela, nhà Breinter cũng cãi nhau to. “Tôi đã phải thuyết phục vất vả bà ấy mới cho phép. Tôi kiên quyết lắm còn vợ không mấy hưởng ứng”. Không ngạc nhiên khi chàng trai Brazil có tên rất ngầu là Diego Maradona cũng kể điều tương tự: “Cha tôi đã ưng cái tên từ lâu, không cho mẹ được lựa chọn”. Chưa hết, cha anh còn đặt tên cho hai người em của Maradona là Rivelino và Platini. “Khi tôi giới thiệu tên mình là Diego Maradona, ai cũng tưởng đang giỡn. Hầu như lần nào cũng phải đưa giấy tờ cho họ xem”.
 

Sở hữu một cái tên nổi tiếng không giải quyết được vấn đề gì.
 

Không có bằng chứng xác thực việc một cái tên kỳ quặc sẽ ảnh hưởng đến khuynh hướng xã hội và sự thành đạt về sau của đứa trẻ. Nhà tâm lý học Dr Martin Ford cho biết: “Tên chỉ tác động nếu như đó là thứ duy nhất bạn biết về người khác. Càng biết được thêm về dung mạo, tính cách, động lực và khả năng của người đó, ảnh hưởng của cái tên sẽ dần tan biến”.

Trên thực tế, nhiều nghiên cứu chỉ ra mặt tích cực của vấn đề, rằng những người mang tên dị biệt thường kiểm soát bản thân tốt hơn. Điều này từng được thể hiện qua ca khúc A Boy Named Sue của danh ca Johny Cash.
 

Tuy nhiên, có một mẫu số chung kỳ lạ liên quan đến cái tên Kevin tại Đức. Từ khi Hamburg SV chiêu mộ cầu thủ người Anh và mở ra giai đoạn vàng son nhất lịch sử CLB, nước Đức chứng kiến làn sóng những bậc phụ huynh đặt tên con là Kevin. Cho đến những năm đầu 1990, với ảnh hưởng của bộ phim Home Alone, với Macauley Culkin thủ vai cậu bé Kevin McCallister, cái tên Kevin lại xuất hiện ở vô số giấy khai sinh.
 

Năm 1991, Kevin là cái tên phổ biến nhất nước Đức nhưng về sau không hiểu vì lẽ gì, những học sinh mang tên Kevin chịu định kiến kém thông minh so với bạn cùng lứa. Nó trở thành một vấn nạn kỳ thị mang tính xã hội đến nổi năm 2009, nghiên cứu của đại học Oldenburg chỉ ra các giáo viên thường có khuynh hướng đánh giá thấp trí tuệ của những học sinh mang tên Kevin. Hiện tại thì nó đã rơi khỏi tốp 250 cái tên phổ biến nhất ở Đức.
 

Ở Anh, khi Cristiano Ronaldo bắt đầu chinh phục ngoại hạng Anh trong màu áo Manchester United, đã có 117 đứa trẻ ra đời mang tên Cristiano. Điều này lặp lại y hệt việc cái ‘Thierry’ bùng nổ trong thời gian Henry khoác áo Arsenal. Từ năm 2003 đến 2004, có hơn 100 đứa trẻ được đặt tên cầu thủ người Pháp.

 

Ở Hà Lan, cái tên gây ảnh hưởng nhiều nhất lại danh thủ Phần Lan Jari Litmanen. Cái tên Jari chưa từng xuất hiện trước 1992 nhưng trở thành một hiện tượng năm 1994 với 74 đứa trẻ được đặt tên theo cầu thủ Ajax Amsterdam. Năm 1996, thầy trò Louis Van Gaal lọt vào đến trận chung kết Champions League thứ hai liên tiếp và có 205 đứa trẻ mới ra đời mang tên Jari. Đáng nói hơn ảnh hưởng của Litmanen vẫn còn tồn tại đến tận ngày nay. Năm 2016, số đứa trẻ sơ sinh mang tên Jari là 78.
 

Hiện tại, việc đặt tên theo danh thủ không còn quá xa lạ. Javi Martinez đặt tên con là Modric. Hậu vệ Ai Cập Ahmed Nabil là cha của đứa trẻ tên Ozil, trong khi con của Daryl Janmaat tên là Dani và Xavi. Trung vệ Ron Vlaar của tuyển Hà Lan ở World Cup 2010 đặt tên con là Shane và Xavi. Thất bại trong trận chung kết năm đó đã gây ra ảnh hưởng đáng kể cho gia đình anh.

Enzo Francescoli chỉ thi đấu ở Pháp đúng một mùa giải 1989/1990 cho Marseille nhưng đã làm say đắm chàng trai 17 tuổi Zinedine Zidane. “Tôi luôn mô phỏng thần tượng. Tôi cố gắng sao chép cách di chuyển. Tôi muốn làm được chính xác những gì ông ấy đã làm. Tất cả mọi thứ” – Zizou giãi bày. Và anh có lẽ đã mô phỏng Francescoli nhập tâm đến mức anh không ngần ngại húc đầu vào mặt đối phương tại chung kết World Cup, y hệt cách danh thủ Uruguay đã làm trong trận chung kết Copa America 1987.
 

Enzo Zidane Fernandez ra đời năm 1995. Một năm sau thì Zizou có cơ hội diện kiến thần tượng ở chung kết cúp Liên Lục Địa. Tiền vệ của Juventus đơ như cây cơ khi chạm mặt thần tượng. “Cậu ấy khều tôi nói nhỏ rằng không thể tin được là đang đứng cạnh tôi” – Francescoli nhớ lại. Rồi đến khi Zidane tiết lộ rằng đã đặt tên con là Enzo thì tới lượt Francescoli sững sờ trong chốt lát.
 

Sau trận đấu, Francescoli tặng cho Zizou chiếc áo đấu của mình. Sự việc sau đó trở thành một giai thoại nổi tiếng: Zidane nói rằng đã đưa ngay cho Enzo mặc nhưng vợ anh xác nhận, chính Zizou, chứ không phải Enzo, mới là người mặc áo Francescoli đi ngủ. “Zinedine từng mặc áo Francescoli đi ngủ. Lần nào tôi cũng bắt anh ấy phải cởi ra mới cho lên giường”.

 

Sau cùng, không phải cứ đặt tên danh thủ cho con là chúng sẽ có tương lai bóng đá xán lạn. Một cậu bé sinh ra ở Leicester được cha mẹ đặt cho cái tên Rivelino, nhưng chưa bao giờ theo đuổi nghiệp bóng bánh. Em trai cậu ta thì khác: Emile Ivanhoe Heskey có sự nghiệp quốc tế với tuyển Anh từ 1999 đến 2010, tham dự 2 kỳ World Cup 2002 và 2010.