Như đã nêu ra ở đầu bài, các đội bóng nên có những hướng phát triển khác nhau. Một lối tiếp cận đơn điện có thể bị chặn đứng bởi các đối thủ tổ chức tốt. Việc có được các chiến thuật khác nhau để vượt qua những thử thách này vì vậy trở thành một điều quan trọng trong mọi chiến thuật phức tạp.
Như đã nêu ra ở đầu bài, các đội bóng nên có những hướng phát triển khác nhau. Một lối tiếp cận đơn điện có thể bị chặn đứng bởi các đối thủ tổ chức tốt. Việc có được các chiến thuật khác nhau để vượt qua những thử thách này vì vậy trở thành một điều quan trọng trong mọi chiến thuật phức tạp.
Khi đối thủ dồn về, Betis thường dễ dàng thực hiện lối tiếp cận theo chiều ngang, đẩy bóng từ cánh này sang cánh kia, cố gắng tạo ra các tình huống nhằm tận dụng vị trí cánh. Tuy vậy, đối thủ không phải lúc nào cũng tử thủ. Thông thường, họ sẽ cố gắng vô hiệu hóa chiến thuật của Setien bằng cách pressing hoặc theo kèm từ giữa sân trong các tình huống dàn xếp của Betis. Điều này khiến họ rất khó thực hiện các đường chuyền ngắn, vì vậy họ phải tìm cách khác để đẩy bóng lên. Thêm vào đó, các đội bóng tử thủ đôi khí rất linh hoạt trong việc luân chuyển các khối phòng ngự, dẫn đến việc Betis không thể tạo ra những lỗ hổng ở hai bên cánh. Điều khiến Quique Stien đặc biệt cũng như việc Betis là chủ đề của bài viết này, đó là việc ông đã tạo ra những phương án khác nhau cho đội bóng của mình trong việc bứt phá khỏi khâu đầu tiên của các pha tấn công.
Video đầu tiên cho thấy đội bóng của Setien trả bóng về cho thủ môn vì thiếu phương án đẩy bóng lên thông qua các các cầu nối. Đối thủ của họ trong lúc này muốn lấp đầy các vị trí giữa các tuyến trước mặt bộ 3 phòng ngự của Betis để chặn đứng mọi đường tạt bóng họ thường tận dụng. Để đáp trả lại phương án này, Betis dồn về để thu hút đối phương khỏi vị trí trên. Khi ý đồ này đã đạt được, thủ môn sẽ thực hiện một đường phát bóng lên vị trí phía sau hàng phòng ngự.
Video thứ 2 cho thấy điều xảy ra sau đó. Thay vì xuyên phá hàng tiền vệ hoặc hai bên cánh, Betis đôi lúc sẽ vượt qua những vị trí này bằng các đường chuyền vượt tuyến. Các tiền vệ có thể lấy được bóng ở tình huống thứ 2 ở cánh đối diện, giúp họ có thể lấy lại thế kiểm soát bóng trước khi kết hợp với nhau ở trung lộ hoặc đẩy ra cánh. Lối đá "dài và xuyên phá vào sau" này không hề mới. Tuy vậy, cách Betis tận dụng vị trí để tạo ra khoảng trống và dàn xếp cầu thủ để lấy lại thế kiểm soát ở các tình huống thứ hai giúp họ có thể bứt khỏi những pha pressing.
Đến lúc này, chúng ta đã có thể nắm được chút gì đó lối tiếp cận của Setien. Chúng ta đã thấy cách ông tìm cách đưa bóng lên thông qua đội hình ngang cũng như cách ông dựa vào các pha bóng theo chiều dọc để đẩy bóng lên khi gặp phải áp lực.
Tuy vậy, có được kế hoạch A và B thôi không đủ. Cũng cần phải trao cho cầu thủ vũ khí để giải quyết vấn đề giữa hai phương án này. Có rất nhiều trở ngại đối thủ có thể giăng ra trong những tình huống trên. Setien rất hiểu điều này, vì vậy, ông thường huấn luyện đội bóng của mình làm sao để họ luôn tìm được lối ra trong các tình huống tương tự.
Khi đối phương theo kèm trong các tình huống dàn xếp của Betis, họ thường gặp khó trong việc tạo khoảng trống cho các cầu thủ đưa bóng lên. Một trong những cách giúp các cầu thủ của Setien thoát khỏi vòng vây đó là tận dụng các pha luân chuyển. Luân chuyển bóng luôn giúp phá rối và bẻ gẫy nhịp độ của đối phương, giúp gây rắc rối cho họ để cầu thủ đội nhà có được khoảng trống. Video bên dưới là ví dụ cho việc sử dụng các pha luân chuyển để mở ra những đường tạt bóng gần. 2 cầu thủ Celta trong trường hợp này sẽ tập trung vào việc chặn đứng đường chuyền cho tiền vệ mũi nhọn William Carvalho, trong khi cầu thủ thứ 3 cố gắng ngăn chặn các pha chuyền bóng ở hàng hậu vệ.
Nhận ra vấn đề, trung vệ Barta nhanh chóng đẩy bóng về cho thủ môn trước khi dâng cao. Sau khi bị cầu thủ Celta theo kèm, anh nhanh chóng nhận quyền kiểm soát bóng trước khi đưa bóng về cho hậu vệ. Pha bóng này mở ra đường chuyền theo chiều ngang từ vị trí của Sidnei cho Mandi. Khi bóng di chuyển từ vị trí của hai người, Bartra sẽ dồn về tuyến một, một lần nữa thu hút cầu thủ kèm mình. Nhờ những bước di chuyển này, đường chuyền bóng giữa Mandi và Carvalho được mở ra.
Một trong những cách đơn giản hơn để đội bóng của Setien thoát khỏi các pha kèm người hay pressing đó là sử dụng các pha bật tường. Các pha bật tường thường được sử dụng ở tuyến trên nhiều hơn nhằm tìm ra các cầu thủ tấn công phía sau. Tuy vậy, chúng cũng rất có lợi cho các tình huống thoát pressing ở tình huống đầu tiên.
Đối thủ ở clip bên dưới cắt đường chuyền của thủ môn cho cầu thủ trung tâm của bộ ba hậu vệ Betis, đồng thời vẫn giữ được sợi dây liên lạc với đồng đội. Để vượt qua điều này, tiền vệ trụ nhanh chóng lùi về để thực hiện một đường chuyền bật tường cho phía đối diện. Cầu thủ theo kèm nhanh chóng bị anh thu hút, giúp cầu thủ thứ 3 trong tình huống này nhận được đường bóng cũng như có được khoảng trống để đưa bóng vào.
Cách cuối cùng để tập thể của Setien thể hiện sự linh hoạt cũng như thông suốt chiến thuật đó là việc sử dụng các hậu vệ cầm bóng ở khâu đầu tiên của các pha tấn công. Dù chỉ ra sân với 3 cầu thủ ở hàng phòng thủ, các hậu vệ của Betis có khả năng nhận diện không gian để di chuyển vào đó khi các đường chuyền ngắn bị cắt. Họ thường đột phá vào hàng tiền vệ để đưa bóng lên tuyến trên, giúp thu hút sức ép về phía trung tâm của đối thủ, giúp tạo ra khoảng trống ở 2 cánh.
Dù Betis cố gắng dàn xếp với ý đồ dồn đối thủ về phần sân nhà rồi kéo giãn họ ra bằng những pha đảo bóng theo chiều ngang, họ không phải lúc nào cũng làm được. Tuy vậy, đội bóng của Setien có được sự thông suốt chiến thuật cũng như sự linh hoạt trong ý đồ tấn công. Vì vậy họ có thể đẩy bóng lên một cách hiệu quả từ khâu đầu tiên dù không có được điều kiện thuận lợi. Bản tóm tắt dưới đây có thể sẽ giúp chúng ta nắm bắt được phần nào ý đồ đó của Setien trong các tình huống bị theo kèm.
-Thủ môn thoát pressing bằng các đường chuyền vượt tuyến. Các cầu thủ tấn công chọn được vị trí thuận lợi để giành được bóng từ tình huống chạm bóng đầu tiên rồi đưa bóng lên. Tận dụng khoảng trống ở phần sân đối phương bằng các pha phối hợp trung lộ hoặc đẩy bóng cho các cầu thủ cánh.
-Tận dụng các pha pressing của đối thủ bằng cách thu hút họ để tạo khoảng trống ở tuyến trên trước khi tận dụng vị trí này bằng các đường tấn công trực diện.
-Thực hiện các pha đảo bóng để phá vỡ đội hình kèm người của đối phương nhằm tạo ra khoảng trống cho cầu thủ đội nhà đưa bóng lên, hoặc khai thác đường chuyền bóng đã bị khép trước đó.
-Cắt cử một cầu thủ tuyến trên dồn về để thực hiện một pha đập nhả/bật tường. Cầu thủ thứ 3 có thể nhận được bóng trước mặt hoặc phía sau lưng cầu thủ theo kèm.
-Hậu vệ cầm bóng di chuyển bóng từ khâu thứ nhất khi các phương án chuyền bóng bị giới hạn. Thu hút sức ép từ đối thủ, giúp cầu thủ cầm bóng có thể đưa bóng cho cầu thủ không bị kèm ở tuyến trên.
Kết luận:
Có được một phương án chiến thuật rõ ràng là một điều quan trọng, tuy vậy, việc luôn linh hoạt và có thể nhanh chóng đám trả những tình thế khó khăn trong trận đấu cũng quan trọng không kém. Những đội bóng một chiều và thiếu linh hoạt thường rất dễ bị chặn đứng. Các cầu thủ nên được dẫn dắt bởi các HLV có thể nhanh chóng tìm ra giải pháp để vượt qua khó khăn trong trận đấu.
Quique Setien
Quique Setien là một HLV như thế. Ông luôn cho thấy sự linh hoạt trong các pha dàn xếp, các đội bóng của ông thường thể hiện sự thông suốt chiến thuật qua việc tìm được những đường lên bóng khác nhau. Thực hiện khâu đầu tiên của các pha tấn công có lẽ là yếu tố quan trọng nhất của mọi chiến thuật. Có lẽ, các HLV nên học hỏi thêm nhiều về điều này thông qua việc theo dõi các đội bóng của Setien.
Ở tuổi 60, ông không phải là một cái tên tươi mới, nhưng rõ ràng ông vẫn còn đủ trẻ để dẫn dắt một đội bóng ở đấu trường Champions League trước khi giải nghệ. Việc chuyển đến Barcelona sau khi Valverde chia tay Blaugrana có lẽ là cơ hội lớn nhất để Quique thực hiện điều này. Với lối chơi linh hoạt, thiên về tấn công của mình, chắc chắn Quique sẽ làm được rất nhiều điền cho Barcelona trong tương lai, ít nhất là trong 2 hoặc 3 mùa giải.
Chuyện gì đang xảy ra với Antoine Griezmann? (p2) Messi đã chiếm hữu vị trí ưa thích của Griezmann trên sân bóng. Điều đáng chú ý là việc màn trình diễn xuất sắc nhất của cầu thủ người Pháp trong màu áo Barca...
Lược dịch và bổ sung từ bài viết: "Quique Setien: Adaptable Build-Up Play" của tác giả Patrick Mills đăng trên blog The Tactics Board.
Mỗi thời đại bóng đá có bối cảnh, phong cách chơi và yêu cầu khác nhau, nên việc so sánh chúng có thể dẫn đến sự thiếu công bằng hoặc sai lệch trong cách nhìn nhận.
Vì từng có thời gian làm trợ lý cho Pep Guardiola tại Manchester City, Enzo Maresca thường được dư luận xem là “môn đồ” của chiến lược gia người Tây Ban Nha – giống như Mikel Arteta, đối thủ của ông trong trận hòa 1-1 của Chelsea với Arsenal tại Stamford Bridge hôm Chủ Nhật tuần trước và là một cựu thành viên trong đội ngũ hậu trường của Guardiola tại đội chủ sân Etihad.
Cho đến hết thời gian của hiệp 1 trận đấu giữa Brighton và Man City, đội khách có vẻ như đã có một thể trận đủ tốt để hướng tới việc chấm dứt chuỗi bất bại của mình.
Thông thường, mọi người cho rằng việc cao lớn là một lợi thế. Nhưng vấn đề là đôi khi những quan niệm thông thường này lại không cho ra kết quả chính xác cho lắm.
Sau chiến thắng 2-1 của Liverpool trước Chelsea vào cuối tuần trước, Arne Slot đã đùa với Trent Alexander-Arnold rằng anh đã có thêm một đối thủ cạnh tranh ở vị trí hậu vệ phải: Mohamed Salah. Huấn luyện viên của Liverpool không chỉ ấn tượng với nỗ lực phòng ngự của Salah mà còn với cả bàn thắng và pha kiến tạo của anh.