Bernardo Silva thừa nhận rằng lối chơi của anh đã có những thay đổi lớn lao trong những năm tháng khoác áo Manchester City.
“Khả năng đọc trận đấu của tôi đã tốt hơn rất nhiều,” ngôi sao trụ cột của ĐTQG Bồ Đào Nha tại World Cup chia sẻ.
Anh vốn đã rất giỏi trong việc đọc trận đấu ngay từ những ngày đầu của thuở còn là một thành viên tại học viện bóng đá của Benfica, theo như lời kể từ giám đốc kỹ thuật của hệ thống đào tạo trẻ của CLB là Rodrigo Magalhaes. “Tôi vẫn nhớ như in vài tình huống đầy ấn tượng về Bernardo hồi cậu ấy còn là một cầu thủ U12. Khi chúng tôi bắt đầu giải thích một bài tập, Bernardo đã đưa ra cho chúng tôi 3-4 giải pháp mới. HLV định cho bọn trẻ 5 hoặc 6 phút gì đó để làm quen với nó, và sau đó ông ấy sẽ giải thích nó một cách cụ thể với chúng, nhưng Bernardo chỉ cần 10 giây để hiểu được nó.”
Kể từ khi chuyển đến Manchester vào năm 2017, khả năng đó đã càng được nâng tầm đáng kể, và anh là một nhân tố chắc suất đá chính trong những trận đấu lớn nhất của Man City – mặc dù bạn sẽ chẳng bao giờ dám khẳng định trước việc anh sẽ chơi ở đâu.
“Tôi khởi đầu sự nghiệp với vai trò cầu thủ chạy cánh phải, tôi đã chơi số 9 ảo, tôi đã đảm nhận vai trò số 10, số 8, đôi khi thậm chí là số 6,” Bernardo chia sẻ. “Vậy nên, khi đá cầu thủ chạy cánh phải, tôi biết mình cần tiền vệ đồng đội hiện diện ở đâu, tiền vệ số 6 đồng đội cần hiện diện ở đâu để hỗ trợ mình. Xét trên khả năng đọc trận đấu, tôi nghĩ mình đã thay đổi khá nhiều.”
“Do đó, ví dụ, tôi biết mình phải làm gì để cầu thủ chạy cánh phải đồng đội cảm thấy an tâm, thoải mái hơn khi pressing, khi tham gia triển khai bóng, để tạo ra cho cậu ta nhiều khoảng trống hơn. Việc đã có kinh nghiệm chơi ở nhiều vị trí khác nhau giúp tôi hiểu được các đồng đội muốn gì ở mình để họ có thể chơi tốt hơn.”
Anh đã đến với CLB chủ sân Etihad từ Monaco sau hàng loạt màn trình diễn cực ấn tượng thể hiện hình ảnh của một tiền vệ tấn công kiêm cầu thủ chạy cánh rất nhanh nhẹn và trực diện, và trong mùa giải đầu tiên thi đấu dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola, Bernardo đã chủ yếu được sử dụng ở cánh phải.
Đã có thời điểm anh chẳng được trao cho một suất góp mặt trong tuyến giữa 3 người của Man City, trừ khi họ cần người đá thay cho Kevin De Bruyne, tiền vệ trực diện nhất của đội. Bernardo rất hiếm khi được bố trí đá cặp với cầu thủ người Bỉ ngay cả khi David Silva không thể thi đấu, bởi vì Guardiola cảm thấy Bernardo và De Bruyne quá giống nhau.
Ilkay Gundogan sẽ là người đá thay David Silva, bởi vì anh được đánh giá cao hơn về khả năng thực hiện “pausa” mà Guardiola rất muốn – nghĩa là khả năng kiểm soát tốc độ của trận đấu bằng những đường chuyền ngắn đầy kiên nhẫn, và hiểu biết tổng thể về cách để đẩy nhanh nó lên bằng những phương án chuyền chọt trực diện hơn vào đúng thời điểm.
Tuy nhiên giờ đây “khuyết điểm” đó đã là dĩ vãng và mặc dù Bernardo thỉnh thoảng vẫn chơi ở cánh phải, nhưng anh chắc chắn là một cầu thủ có khả năng cầm trịch một trận đấu từ các khu vực bên trong trung lộ. Sự nhanh nhẹn của ngôi sao người Bồ Đào Nha giúp anh thực hiện trơn tru ý đồ thu hút các đối thủ và sau đó dẫn bóng vượt qua họ, một thủ thuật cực hữu ích khi cố gắng tạo ra khoảng trống cho những người khác.
Và đó là một kiểu công việc mà bản thân Bernardo cũng rất yêu thích.
Đội hình Bồ Đào Nha vs Thụy Sĩ dự kiến 2h00 ngày 7/12. Nhận định soi kèo, thông tin lực lương, phong độ, sơ đồ đội hình Bồ Đào Nha - Thụy Sĩ rạng sáng mai.
Bồ Đào Nha và Thụy Sĩ có màn đụng độ ở vòng 1/8 sau khi kết thúc vòng đấu bảng tương đối thành công. Tương quan lực lượng của hai đội không quá chênh lệch và cuộc chiến tại sân Lusail hứa hẹn sẽ vô cùng cân sức.
“Thành thật mà nói, tôi nghĩ vị trí tối ưu của mình là bên cạnh tiền vệ trụ,” Anh chia sẻ. “Không phải số 6, số 10, mà là số 8.
“Tôi đã trải qua 12 năm chơi bóng ở Benfica, từ hồi 7 tuổi cho đến khi 19 tuổi, và tôi đã luôn là một tiền vệ nhưng thiên về hướng số 10, sau đó tôi chuyển đến Monaco, tại đây chúng tôi thi đấu với một hệ thống 4-4-2 và tôi đá ở cánh phải, vậy nên tôi không phải là một cầu thủ chạy cánh 100% nhưng cũng chẳng phải là một tiền vệ 100%, tôi hơi nằm ở giữa hai vai trò đó.
“Khi ký hợp đồng với Man City, tôi không biết chính xác ông ấy muốn mình chơi ở đâu. Ban đầu tôi đã chơi ở khu trung tuyến, sau đó tôi chơi ở cánh 2 năm, rồi bắt đầu đá ngày càng lùi sâu hơn trong trung lộ, gần với Fernandinho và giờ là Rodri, đó là nơi mà tôi cảm thấy mình có thể giúp ích cho đội bóng nhiều nhất. Nhưng tất nhiên tôi luôn sẵn sàng chơi số 9 ảo, cánh phải, cánh trái, bất cứ vị trí nào mà HLV nghĩ rằng sẽ tốt nhất cho đội, nhưng tiền vệ số 8 là vị trí mà tôi cảm thấy thoải mái nhất.”
Thậm chí có thể coi Bernardo là một cầu thủ thuộc “trường hợp Wayne Rooney”, khi xét trên một hồ sơ sự nghiệp cho thấy Rooney từng chỉ đơn thuần là một cầu thủ tấn công máu lửa, khoái rê dắt trong những ngày đầu sự nghiệp, trước khi trở thành một cầu thủ toàn diện và đa năng hơn trong những năm tháng thi đấu ở Old Trafford, một điều không phải lúc nào cũng diễn ra với những cầu thủ có khuynh hướng thích chơi nhanh.
Có những người thích Bernardo “phiên bản cũ” hơn, tạm gọi như vậy, nhưng anh đã chỉ ra rằng mình luôn là một cầu thủ khoái chơi kiểu máu lửa, quyết liệt ngay cả khi đá cao hơn trên sân đấu – và giờ đây anh đang được đảm nhận một vai trò khiến “sở thích” đó của mình càng trở nên hữu ích hơn với đội bóng.
“Bởi vì tôi nhỏ con và nhanh nhẹn nên mọi người sẽ nghĩ rằng tôi chỉ đơn thuần là một chuyên gia kiến thiết, nhưng thực ra tôi cũng luôn là một cầu thủ muốn làm tốt việc thu hồi bóng hai, pressing đối thủ, khát khao giúp ích cho đội trong những tình huống này, và về mặt đó, tôi nghĩ mình đã không thay đổi nhiều.
“Thành thật mà nói, nhiệm vụ của tôi là giúp cho các đồng đội chơi tốt, bởi vì tôi biết rằng với những cầu thủ mà chúng tôi có trên hàng công… nếu các hậu vệ và tiền vệ có thể kiểm soát trận đấu, với những cầu thủ mà chúng tôi có trên hàng công, với Kevin, với Erling (Haaland), với Jack (Grealish), với Riyad (Mahrez), cơ hội thắng trận của chúng tôi là cực lớn, vậy nên nếu chúng tôi thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, giúp họ cảm thấy thoải mái và cung cấp bóng cho họ để tăng tốc và những cơ hội để ghi bàn, chúng tôi sẽ thắng những trận đấu đó.”
Và những chia sẻ trên của Bernardo sẽ đưa chúng ta đến điểm mấu chốt trong toàn bộ hệ thống chiến thuật của Guardiola tại Man City. Nếu có những người muốn ngôi sao người Bồ Đào Nha được “tháo xích” để một lần nữa đá như một cầu thủ chạy cánh, thì chắc chắn cũng sẽ có những người muốn nhìn thấy đoàn quân Man City hùng mạnh này “tháo phanh” và “thả tự do” cho những Phil Foden, De Bruyne, Grealish và Haaland, mà thậm chí đây chỉ mới là vài cái tên tiêu biểu thôi.
Vào đầu năm nay, khi Man City đánh bại Chelsea 1-0 tại Etihad Stadium, Guardiola đã nói về các nỗ lực phản công mà đội bóng của ông tạo ra trong những phút cuối cùng khi đoàn quân đến từ London để lộ ra các khoảng trống ở hàng thủ, và những cổ động viên đội nhà đang thúc giục họ ghi thêm bàn.
Những lời phân tích của ông có lẽ chính là cách mô tả ngắn gọn nhất cho chuyện ông muốn đội bóng của mình chơi như thế nào.
“Chelsea đẩy cao đội hình để tìm kiếm bàn thắng và điều đó giúp chúng tôi tạo nên những tình huống chuyển đổi trạng thái nguy hiểm, và các fan của chúng tôi rất hài lòng khi thấy việc này, nhưng nếu bạn không thể dứt điểm pha phản công đó thì Chelsea hoàn toàn có thể gửi lời đáp trả và ngăn cản họ là việc bất khả thi, giống như Liverpool,”
“Có những cơ hội để làm chuyện này, chúng rất rõ ràng, nhưng vào thời điểm đó, bạn phải đưa bóng sang phần sân đối thủ và thực hiện 20 nghìn đường chuyền, đây là cách duy nhất.”
Nói tóm lại, Guardiola không muốn các cầu thủ của ông chăm chăm lựa chọn những phương án làm hài lòng đám đông khán giả, khiến trận đấu trở nên cuốn hút hơn, mà là làm chậm trận đấu xuống và duy trì quyền kiểm soát bóng.
Đó là một cách tiếp cận mà không phải fan Man City nào cũng thích, bất kể nó có mang về cho họ bao nhiêu danh hiệu, nhưng điều quan trọng là bạn phải hiểu rằng CLB chủ sân Etihad dưới sự dẫn dắt của Guardiola sẽ không bao giờ vứt bỏ nó; Khi Man City hoà 3-3 với Newcastle trong một trận đấu đầy gay cấn vào tháng 8, Guardiola đã nhấn mạnh về sự cần thiết của những cầu thủ như Grealish, Bernardo và Mahrez để làm trận đấu chậm xuống.
Bernardo, sau khi đã nói rất nhiều về các thay đổi trong lối chơi của anh, cũng có thể phân tích chính xác những gì mà nhà cầm quân người Tây Ban Nha muốn từ Man City và, do đó, các khán giả theo dõi họ nên đánh giá đội bóng này và những cá nhân trong nó qua lăng kính ra sao.
“Tôi nghĩ điều mà ông ấy thực sự muốn là, đối với các tiền vệ và tiền đạo, khi cơ hội hiện ra một cách rõ ràng, dĩ nhiên chúng tôi phải nắm bắt nó, phải tấn công mạnh vào nó, nhưng khi chúng tôi cảm thấy cơ hội đó không rõ ràng thì đừng nên ‘vì cố quá mà thành quá cố’, bởi vì nếu chúng tôi quá cố chấp với việc tìm kiếm bàn thắng từ nó, chúng tôi sẽ không tạo điều kiện cho các hậu vệ đồng đội có thời gian để tham gia cùng chúng tôi và sau đó kiểm soát các đợt phản công mà đối thủ có thể tạo ra,” anh phân tích.
“Và khi bạn tạo điều kiện cho các hậu vệ đồng đội có đủ thời gian để tham gia cùng chúng ta, bạn sẽ có thể thu hồi bóng nhanh hơn sau khi để mất nó và tổ chức tấn công một lần nữa. Đây chính là điều mà chúng tôi muốn làm.”
Về cơ bản, nếu các cầu thủ tấn công của Man City di chuyển tự do, không theo đường lối, nguyên tắc nào ở phía trước, trong khi các hậu vệ và các tiền vệ thì đã rời khỏi vị trí, vậy thì khi họ để mất bóng, các hậu vệ và tiền vệ đó sẽ không hiện diện ở những vị trí lý tưởng để đoạt lại bóng, và họ sẽ dễ bị xuyên phá hơn bởi các pha phản công nhanh, như Newcastle đã làm được.
Hãy nói một chút về thứ kỹ năng được gọi là “pausa”…
“Nhờ Pep, tôi đã học được những khoảnh khắc khác nhau của trận đấu. 95% các đội bóng đối đầu với chúng tôi sẽ chơi thấp và tạo ra một bức tường thành phòng ngự 11 người trước quả bóng, thậm chí đôi khi là chỉ đạo toàn bộ 11 cầu thủ tụ tập trong vòng cấm, không dễ để xuyên phá được họ,” anh chia sẻ.
“Vì vậy, đối với chúng tôi, ‘pausa’ là đưa bóng sang một cánh, rồi sang một cánh khác, cố lôi kéo các đối thủ và khiến họ di chuyển về phía chúng tôi một chút, sau đó cố tìm ra và tận dụng khoảng trống mà họ để lại sau lưng khi làm vậy. Và khi bạn tìm ra được khoảng trống đó, bạn phải thay đổi nhịp độ lối chơi, tấn công nhanh và kết thúc với một cú dứt điểm để họ không thể phản công.
“Nhưng nếu bạn quá cố chấp với những cơ hội không rõ ràng, thì đồng nghĩa rằng bạn sẽ làm theo những gì mà đối thủ muốn, điều đó khiến bạn thất vọng, nản lòng và sau đó chẳng tìm được khoảng trống nào cả.”
Đó sẽ là khi Man City để mất bóng và có thể nhận đòn đau từ các pha phản công.
“Đây là khả năng mà chúng tôi đã phát triển rất tốt trong những năm qua,” anh nói thêm.
“Và sau đó, tất nhiên, khi bạn đối đầu với những đội bóng tổ chức pressing 1v1 như Brighton, như một Liverpool cũng pressing cực gắt, tôi nghĩ Arsenal mùa này cũng vậy và một số đội bóng khác, bạn sẽ phải tìm kiếm những cách khác để gây ‘sát thương’ cho họ, bởi vì họ là những đội bóng pressing tầm cao và bạn cũng phải khiến họ ‘tổn thương’ (thông qua những khoảng không gian phía sau các lớp pressing). Nhưng trong 95% các trận đấu, chúng tôi cần phải biết ‘pausa’ thì mới tìm được các khoảng trống.”
Đây là thứ được gọi là “trí tuệ bóng đá”.
Theo Sam Lee, The Athletic