Nếu Kante rời khỏi Stamford Bridge, thì Lampard cùng những người chuyên trách về mảng chuyển nhượng của Chelsea như Marina Granovskaia sẽ là những người phải đưa ra quyết định đầu tiên.
Dù đã thay thế Sarri bằng Lampard, nhưng có một câu hỏi vẫn còn tồn đọng ở Chelsea thời điểm hiện tại: tương lai của Kante trong đội hình. Có thể thấy rõ một điều: anh đang không thực sự hạnh phúc ở Chelsea khi thi đấu trong một hệ thống không tận dụng 100% năng lực của mình. Vậy, Chelsea cần phải làm gì lúc này ?
Khi được hỏi về Kante ở buổi ra mắt Chelsea dưới tư cách HLV trưởng hồi năm ngoái, Lampard chỉ cười và nói rằng anh biết rõ.
Lời kết luận này, vốn được thấy rõ từ kết quả trên sân mùa này, rất giống với những gì Maurizio Sarri nói ở mùa 2018-2019: cầu thủ người Pháp thường thi đấu rất tốt ở vị trí con thoi bên phía cánh phải của hàng tiền vệ 3 người. Ở thời điểm đó, anh được chỉ đạo băng vào vòng cấm của đối thủ mỗi khi có cơ hội.
Mùa 2019-2020 của Kante bị gián đoạn bởi chấn thương, thêm vào đó là những cuộc tranh cãi liên hồi về sự hiệu quả của anh trong hệ thống của Lampard, một câu hỏi rất quan trọng cho Chelsea khi mùa giải trở lại, cũng như ở mùa giải sau đó.
Điều thú vị nhất về điều mà Lampard và Sarri cùng rút ra đó là Kante đã không còn có thể thi đấu ở vị trí sở trường của anh. Anh giành được World Cup cùng Pháp ở World Cup cùng 2 danh hiệu Premier League với Chelsea và Leicester City khi thi đấu trong hàng tiền vệ có một bộ đôi mũi nhọn.
Chelsea dưới thời Sarri, và giờ là Lampard, đã thi đấu rất tốt ở sơ đồ 4-3-3, dù sơ đồ của Lampard có thêm sức trẻ từ lò đào tạo Cobham. Sự thay đổi vai trò của Kante trong hai hệ thống này, trông có vẻ ít khác biệt, lại cần rất nhiều sự căn chỉnh. Thậm chí, có nhiều bằng chứng cho thấy điều này đã hạn chế vai trò của anh rất nhiều ở hai đầu sân.
Khi vừa bước qua tuổi 29 vào tháng trước với chấn thương dai dẳng cùng 3 năm cuối của bàn hợp đồng, Kante đã đến được khoảnh khắc quan trọng nhất sự nghiệp thi đấu cho Chelsea của anh. Cả cầu thủ và CLB cần tìm ra cách để có lợi cho cả hai: chia tay trong êm đẹp hoặc nhanh chóng tìm ra giải pháp để tối đa hóa cả hai.
Vậy, câu hỏi ở đây đó là: làm thế nào để giải quyết vấn đề của N'Golo Kante ?
Chelsea có nên chia tay… N’golo Kante?
Sau thất bại đáng thất vọng 0-1 tại St James Park của Newcastle và mới đây bị Frank Lampard thay ra ở phút 69 trận derby với Arsenal, chỉ 5 phút sau khi đối...
Lampard đã sắp xếp Chelsea thi đấu theo sơ đồ 4-3-3 ở 15 trong số 29 trận thuộc Premier League mùa giải hiện tại. Trong các trận đấu còn lại, anh sắp xếp hai tiền vệ thi đấu trong sơ đồ 4-2-3-1 hoặc 3-4-2-1. Kante khi đó ra sân trong 18 trận thuộc mùa giải cho Chelsea mùa này, 9 trong số đó anh thi đấu ở sơ đồ 4-3-3 và 9 trận còn lại thi đấu trong đội hình hai mũi nhọn thuộc hai sơ đồ đã kể trên.
Điều đó cho chúng ta những con số cùng ví dụ nhằm chỉ ra cách NHM và giới truyền thông đánh giá những màn trình diễn đã qua của anh.
Khả năng thi đấu không bóng của Kante vốn là thương hiệu của Kante, vậy nên chúng ta sẽ bắt đầu từ đó. Khi xét đến số pha tắc bóng, can thiệp và thu hồi bóng anh thực hiện trong 1,000 đường chạm bóng của đối thủ, ta thấy được anh hoạt động năng nổ thế nào ở hàng phòng ngự. Nhwuxng thông số về phòng ngự ở bảng thống kê bên dưới đã được căn chỉnh nhằm cho ta thấy những tình huống kể trên diễn ra nhiều thế nào trong mỗi 1,000 pha chạm bóng. Điều này giúp giảm thiểu ảnh hưởng của các đội bóng thi đấu phòng thủ ở những thời điểm khác nhau dựa trên thời lượng kiểm soát bóng cao hay thấp. Chúng ta có thể thấy khi Kante được sắp xếp thi đấu trong đội hình hai tiền vệ, anh bận rộn hơn rất nhiều.
Việc có ít hơn một người ở giữa sân đồng nghĩa với việc các cầu thủ khác phải làm nhiều công việc hơn. Điều này thoạt nhìn có vẻ bình thường, nhưng nếu xét đến việc Matteo Kovacic và Jorginho thi đấu khi có 3 người ở hàng tiền vệ, Chelsea sẽ thi đấu tốt ở mặt phòng ngự khi không có Kante ở vị trí tiền vệ.
Điều ta có thể thấy ở đây đó là Kante thực hiện ít những pha tắc bóng nhất trong số 3 người, trong khi đó, Jorginho thực hiện nhiều pha thu hồi bóng nhất trong 1,000 pha chạm bóng. Khi nhìn vào những vị trí mà các cầu thủ thực hiện các pha phòng thủ kể trên, ta có thể thấy một điều rất khác: Kante thường có xu hướng mạo hiểm hơn ở phía cánh phải khi thi đấu trong đội hình hai tiền vệ, còn khi thi đấu với đội hình 3 tiền vệ, anh lại thường dạt sang trái.
Ba cầu thủ ở hàng tiền vệ đủ để chặn đứng những đường bóng hỗ trợ cho hàng công, vì vậy, việc có thêm một cầu thủ như Kante dường như trở nên thừa thãi.
Dưới thời Lampard, Chelsea có tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình vào khoảng 57,4%, vậy nên nhiệm vụ chính của hàng tiền vệ vẫn là tấn công, dù đôi khi cũng được kéo xuống nhằm che chắn hàng hậu vệ. Vì lý do đó, giữ vững các pha lên bóng, thậm chí là ghi bàn, là điều mà hàng tiền vệ Chelsea được giao nhiệm vụ dưới thời Lampard.
Những sự lựa chọn ở hàng tiền vệ của Lampard thường không phải là những cầu thủ giỏi ề mặt tấn công. Jorginho (4 bàn, trong đó có 3 bàn từ Penalty), Kante (3 bàn) và Kovacic (1 bàn) đều đã ghi bàn ở Premier League, nhưng họ vẫn không thực sự gây nguy hiểm cho hàng phòng ngự đối phương.
Ross Barkley trong khi đó đã tạo ra được những con số thống kê khá tốt. Cụ thể, anh đạt tỷ lệ kỳ vọng bàn thắng (xG) là 0,33 trong 90 phút, cao nhất ở hàng tiền vệ, vượt Mason Mount. Mount ở mùa đầu tiên thi đấu cho đội một của Chelsea đã ghi 6 bàn khi thi đấu ở hai vị trí cánh và tiền vệ. Khi thi đấu ở sơ đồ 4-3-3, anh thường tạo ra nhiều mối họa hơn bộ 3 tấn công.
Số lượng bàn thắng có thể ít đi ở hàng tiền vệ Chelsea, nhưng ở những mùa giải gần đây, rất ít đội thi đấu với đội hình 4-3-3 có được bàn thắng từ khu vực này trên sân.
Lý do của việc xây dựng đội hình từ đầu đó là tấn công với bộ 3 cầu thủ ở khu vực 1/3 cuối sân, trao nhiệm vụ cung cấp bàn thắng cho đội nhà. Bộ 3 tấn công của Liverpool: Sadio Mane, Roberto Firmino và Mohamed Salah ở những mùa giải gần đây chính là những ví dụ sinh động cho lối chơi này.
Trong số những đội thi đấu với đội hình 4-3-3 trong hơn 10 trận đã qua ở 3 mùa giải gần đây, Chelsea dưới thời Lampard đứng thứ 5 về số lượng bàn thắng kỳ vọng (xG) trung bình trong 90 phút ở hàng tiền vệ. Xếp trên họ là Man Xanh của Pep trong 3 mùa giải liên tiếp và Man United ở mùa giải 2017-2018. Vũ khí bí mật của Man United ? Marouane Feillaini.
Chelsea không phải là một đội bóng quá tệ ở khâu tạo ra cơ hội ở hàng tiền vệ, nếu không muốn nói là họ làm khá tốt ở khâu này với các cầu thủ họ có trong tay. Vì vậy, không thể quy trách nhiệm cho Kante và hàng tiền vệ của Chelsea cho sự thiếu hiệu quả ở khâu tấn công, Thay vào đó, ta nên xét đến việc họ có thể thêm vào những lựa chọn nào ở khu vực 1/3 cuối sân.
Willian chưa bao giờ là một cây săn bàn. Christian Pulisic đã trải qua mùa giải đầu tiên đầy hứa hẹn ở Stamford Bridge nhưng lại không thể giữ vững phong độ. Cùng với đó là những gương mặt mới ở kỳ chuyển nhượng như Hakim Ziyech. Cuối cùng là việc Olivier Giroud và Pedro đang ở năm cuối cùng của hợp đồng. Chắc chắn, Chelsea sẽ cần đầu tư rất nhiều tiền vào hàng tiền đạo ở mùa sau.
Có thể thấy rằng Chelsea cần gia cố hàng tiền đạo. Nhưng có một điều nữa, đó là việc Lampard cần đem về một cầu thủ có thể giúp hàng tiền vệ Chelsea dâng cao nhằm tấn công vào những khu vực trọng yếu. Ở mặt này, các con số một lần nữa cho thấy Kante thi đấu kém hơn trong đội hình 3 tiền vệ so với khi thi đấu ở đội hình 2 mũi nhọn.
Một phần nguyên do của sự sụt giảm này đó là việc họ có nhiều cầu thủ hơn ở tuyến tiền vệ, do đó Kante chạm bóng ít hơn. Cụ thể, số lần chạm bóng trung bình trong 90 phút của anh giảm từ 88 pha xuống còn 64 pha.
Điều này có lẽ xuất phát từ chỉ đạo của Lampard: giữ vững tuyến của mình. Có thể thấy rõ điều này nếu nhìn vào sơ đồ dưới đây. Ở đội hình 3 tiền vệ, Kante thường có xu hướng dạt phải nhiều hơn.
Điều cần phải nhắc lại đó là Kovacic và Jorginho có thể thực hiện nhiệm vụ chuyền bóng như ta có thể thấy ở bảng dưới đây. Những con số này cũng cho thấy rằng Jorginho không chỉ là một cầu thủ chuyên về chuyền ngang như người ta thường nói.
Với Kovacic và Jorginho trên sân, Chelsea có hai chân chuyền cùng một hệ thống phát động tấn công trong đội hình 3 người có sự góp mặt của một trong hai cầu thủ này.
Ở hàng tiền vệ 3 người bên cạnh Kovacic và Jorginho, có vẻ thấy rõ rằng Kante bị thu hẹp cơ hội thể hiện bản thân. Thêm vào đó, việc trông đợi anh gia tăng các thông số về mặt tấn công cũng như phát động bóng cũng rất thiếu thực tế.
Vậy, giải pháp ở đây là gì ?
Điều có thể thấy rõ nhất đó là Lampard không xây dựng hệ thống của mình xung quanh Kante, vì thế, anh trở thành người thừa trong hệ thống. Việc Chelsea trở nên chắc chắn ở hàng tiền vệ sẽ khiến sự cạnh tranh ở khu vực trở nên quyết liệt hơn khi Ruben Loftus Cheek, người vốn rất tốt ở mặt tấn công, trở lại.
Không ai biết rõ thị trường chuyển nhượng hậu COVID-19 sẽ như thế nào, dù nhiều người trông đợi thị trường này sẽ thiên về mua hơn là bán. Nếu các đội bóng "lót tay" đủ cho UEFA, dẫn đến việc họ nới lỏng Luật Công Bằng Tài Chính, thì những gã nhà giàu như Chelsea chắc chắn sẽ là những đội hưởng lợi nhiều nhất.
Dù thế nào đi nữa, việc Chelsea bán Kante ở thời điểm này tỏ ra rất hợp lý. Chấn thương khiến anh chỉ ra sân ở 22 trong số 42 trận đấu thuộc mọi đấu trường trước khi mùa giải bị gián đoạn. Ở tuổi 29, thật dễ hiểu khi ta đặt ra câu hỏi liệu Kante đã thực sự đạt đỉnh hay chưa ?
Tuy vậy, không thể phủ nhận rằng những vấn đề kể trên không khiến các "đại gia" thôi để mắt đến món hàng "rất hời" này. The Athletic cho biết hồi tháng 9, Real Madrid đã để mắt tới Kante, trong khi đó, PSG đã theo dõi anh trong vài năm trở lại đây.
Chelsea có vẻ như không cần tiền, nhưng những khoản phí chuyển nhượng lớn có thể khiến Lampard phải tỏ ra linh hoạt nhằm xây dựng lại đội hình của mình dựa trên các tài năng trẻ. Liverpool đã áp dụng chiến lược tương tự và đạt được rất nhiều thành công 2 năm qua. Ví dụ rõ nhất có lẽ là thương vụ Coutinho diễn ra ở thời điểm 2 năm trước.
Những sự lựa chọn ở cánh trái có thể nói là rất quan trọng. Kante trước đây thi đấu ở vị trí hậu vệ phải, sau đó chuyển sang cánh trái khi Cesar Azpilicueta đã án ngữ ở vị trí này. Tuy vậy, việc Chelsea luôn muốn ký kết với một hậu vệ trái khiến những sự thay đổi này trở nên thừa thãi, nếu không muốn nói là sẽ gây hại cho Reece James khi khiến cầu thủ này không được ra sân nhiều.
Cuối cùng, dù Lampard đã chuyển hẳn sang 4-3-3, ta vẫn có thể thấy việc Chelsea thay đổi mọi thứ dựa trên tình hình quân số, phong độ và chiến thuật của đối phương. Với việc sẽ phải thi đấu 4 mặt trận ở mùa sau, có lẽ Kante sẽ chấp nhận thi đấu ở vị trí mũi nhọn trong đội hình 2 tiền vệ của Chelsea, trong khi đó, Chelsea sẽ đầu tư vào vị trí tiền vệ trụ nhằm hỗ trợ cho anh.
Có nhiều hướng đi mà Lampard, Kante và Chelsea có thể thực hiện. Hướng tốt nhất đó là hướng giúp cho CLB dễ dàng cạnh tranh trên thị trường chuyển nhượng với các đội bóng hàng đầu kể cả khi luật Công Bằng Tài Chính vẫn có hiệu lực, khiến họ phải tối đa hóa nguồn lực từ học viện cũng như những gì họ có ở hàng tiền vệ. Có thể nói, tìm ra một sự cân bằng chính là chìa khóa dẫn đến thành công ở mọi đội bóng.
Nếu Kante rời khỏi Stamford Bridge, thì Lampard cùng những người chuyên trách về mảng chuyển nhượng của Chelsea như Marina Granovskaia sẽ là những người phải đưa ra quyết định đầu tiên.
Dịch từ bài viết của Tom Worville and Liam Twomey đăng trên The Athletic.