Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso: Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu

Tác giả Nam Khánh - Thứ Ba 17/06/2025 13:56(GMT+7)

Zalo

Ít cầu thủ nào sở hữu một bảng CV sánh được với Xabi Alonso. Anh không chỉ giành được hàng loạt danh hiệu ở 3 trong số những CLB lớn nhất châu Âu - Liverpool, Real Madrid và Bayern Munich - mà còn là một trụ cột nơi trung tuyến trong kỷ nguyên vàng son của đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha, cùng họ giành 1 chức vô địch World Cup và 2 lần chinh phục Euro.

Thumb_Xabi
 

Alonso từng được dẫn dắt bởi những vị HLV hàng đầu của thế kỷ này: Pep Guardiola, Carlo Ancelotti, José Mourinho và Rafa Benítez. Tất cả mọi người đều thích thi đấu cùng anh: Cựu đội  trưởng Steven Gerrard của Liverpool từng gọi anh là một cầu thủ đậm chất “hoàng tộc” và là “tiền vệ trung tâm xuất sắc nhất mà tôi từng sát cánh”. 

Giờ đây, chưa đầy 3 năm kể từ khi bắt đầu sự nghiệp huấn luyện trong thế giới bóng đá đỉnh cao, Alonso đã nói lời chia tay với Bayer Leverkusen để trở lại Real Madrid - công việc chịu nhiều áp lực nhất trong giới túc cầu. Cựu tiền vệ lừng lẫy người Tây Ban Nha từ giã Die Schwarzroten sau khi đã tạo nên một dấu ấn vĩ đại bằng cách giúp CLB này giành chức vô địch Bundesliga 2023/24 mà không để thua một trận nào, với một thứ bóng đá đầy cuốn hút, cường độ cao và cực kỳ hiệu quả. Nói cách khác, anh hoàn toàn xứng đáng với chiếc ghế thuyền trưởng của Los Blancos. 

“Xabi là một trong những vị HLV xuất sắc nhất mà tôi từng làm việc cùng,” tiền đạo người Tây Ban Nha Borja Iglesias - một thành viên trong đoàn quân Leverkusen đã lật đổ sự thống trị của Bayern Munich để chinh phục Bundesliga 2023/24 - chia sẻ với ESPN. Đó cũng là cảm nhận của những người từng làm việc cùng Alonso trong sự nghiệp huấn luyện tuy chưa bắt đầu được bao lâu nhưng đã rất thành công của người đàn ông này, cho thấy lý do vì sao anh lại có thể vươn lên hàng ngũ những nhà cầm quân hàng đầu thế giới nhanh đến vậy.   

TỪ TIỀN VỆ ĐẲNG CẤP THẾ GIỚI ĐẾN “TÀI NĂNG TRẺ” CỦA GIỚI HUẤN LUYỆN

Khi Rafa Benítez tiếp quản Liverpool vào mùa hè năm 2004 - sau khi giành chức vô địch La Liga thứ hai trong sự nghiệp cầm quân cùng Valencia - một trong những bản hợp đồng đầu tiên mà ông thực hiện chính là chiêu mộ Xabi Alonso từ Real Sociedad với mức phí chuyển nhượng 10,5 triệu bảng. Chín tháng sau, tiền vệ này đã ghi bàn trong trận chung kết Champions League, góp công lớn giúp The Reds được nâng cao chiếc cúp danh giá nhất của bóng đá châu Âu.

“Thường thì trong đội bóng của bạn sẽ có vài cầu thủ mà bạn có thể dễ dàng nhìn thấy tố chất trở thành HLV thông qua tư duy anh ta thể hiện,” Benítez kể với ESPN. “Xabi là một cầu thủ rất thông minh, và cậu ấy sẽ khiến bạn nghĩ ‘sau này cậu ta sẽ trở thành một HLV, chắc kèo luôn.’ Nhưng cậu ta có thể giỏi tới mức nào trong ngành này thì chẳng ai có thể đoán được cả.”

Luis García (hiện là một chuyên gia phân tích của ESPN) cũng đã gia nhập Liverpool cùng ngày với Alonso - một phần trong “làn sóng cách mạng Tây Ban Nha” mà Benítez mang tới CLB này. “Từ hồi đó cậu ấy đã hành xử như một ông HLV rồi,” García chia sẻ với ESPN. “Bạn có thể thấy cậu ấy thường xuyên chỉ đạo các đồng đội, đưa họ vào đúng vị trí, bảo họ phải làm gì.

“Cậu ấy là một cánh tay nối dài của HLV trưởng - không chỉ đối với Rafa Benítez mà còn cả Luis Aragonés (cựu HLV trưởng của ĐTQG Tây Ban Nha) nữa. Cậu ấy luôn có mặt ở đúng vị trí, luôn hiểu điều gì là cần thiết. Bạn sẽ tin chắc rằng: Nếu cậu ấy theo nghiệp huấn luyện thì chắc chắn cậu ấy sẽ trở thành một HLV tài ba. Cậu ấy có một cái đầu lạnh để xử lý nhiều kiểu tình huống khác nhau, có kinh nghiệm quần đùi áo số, từng học hỏi từ những người đội trưởng giỏi nhất và những nhà cầm quân xuất sắc nhất.”

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 1
Xabi Alonso giành chức vô địch Euro 2008

Sau khi giải nghệ vào năm 2017, Alonso đã không mất nhiều thời gian để bước chân vào con đường cầm quân. Tháng 4/2018, anh bắt đầu quá trình học hành để lấy các chứng chỉ A và B chuẩn UEFA, trải qua 6 tuần đào tạo chuyên sâu tại trụ sở Liên Đoàn Bóng đá Tây Ban Nha (RFEF), trong một lớp học toàn sao với những cái tên như Xavi Hernández - HLV trưởng tương lai của Barcelona - và Raúl González - HLV trưởng của đội dự bị Real Madrid. 

Cuối năm đó, Alonso đã nhận được công việc huấn luyện đầu tiên. Từ xưa tới nay đã có nhiều cựu danh thủ nhanh chóng được đưa vào vị trí thuyền trưởng tại các CLB lớn - và thường là quá sớm, khi còn chưa chuẩn bị tốt cho trọng trách này để rồi sau đó phải hứng chịu những hậu quả tai hại. Nhưng Alonso thì không như vậy. Nhiệm vụ đầu tiên của anh là dẫn dắt đội Infantil A (U14) của Real Madrid. Trong số những người học trò đã làm việc cùng anh trong mùa giải 2018/19 ấy, có 2 người - Jacobo Ramón và Chema Andrés - đã được đôn lên đội một Los Blancos ở mùa giải này. Ramón thậm chí còn ghi bàn thắng quyết định mang về chiến thắng cho Madrid trước Mallorca ngay trong lần đá chính đầu tiên của mình ở La Liga, góp phần trì hoãn lễ ăn mừng chức vô địch của Barcelona. Ngoài ra còn có Álex Jiménez đang gây ấn tượng ở AC Milan.

“Đó là những bước đi đúng đắn,” García nói. “Đây chính là một nét đặc trưng của Xabi. Cậu ấy không bao giờ vội vàng trong sự nghiệp của mình cả… Cậu ấy là Xabi Alonso cơ mà. Tôi tin chắc là đã có rất nhiều đội bóng sẵn sàng rước cậu ấy về làm thuyền trưởng, nhưng cậu ấy đã quyết định bắt đầu hành nghề ở học viện Real Madrid trước, rồi sau đó tới học viện Real Sociedad: Những nơi mà cậu ấy hiểu rõ, có thể kiểm soát, có thể tự quyết định hướng đi và được quyền mắc sai lầm.”

Alonso sinh ra ở Tolosa, một thị trấn thuộc xứ Basque, không xa San Sebastián. Anh bắt đầu sự nghiệp cầu thủ ở Real Sociedad, từng giúp đội bóng này về nhì ở LaLiga trước khi chuyển tới Liverpool vào năm 2004. Sau khi rời học viện Valdebebas của Madrid, điểm đến tiếp theo của cựu danh thủ người Tây Ban Nha là trở lại La Real để dẫn dắt đội dự bị Sanse của họ vào tháng 6/2019.

Khi Alonso đến, hậu vệ phải Álex Petxarroman là một trong các thành viên của đội. “Ông ấy luôn là một thần tượng ở La Real,” Petxarroman - hiện đang khoác áo Deportivo La Coruña ở giải hạng hai Tây Ban Nha - chia sẻ với ESPN. “Ấn tượng đầu tiên của tôi là: ‘Wow’. Một nhà vô địch thế giới, một nhà vô địch ở mọi đấu trường, sắp đến đây để huấn luyện mình. Có chút hồi hộp, không biết ông ấy sẽ là một HLV như thế nào đây. Nhưng sau khi ông ấy bắt tay vào việc, mọi chuyện đã trở nên rất dễ dàng.”

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 2
 

Tại Tây Ban  Nha, các đội dự bị được thi đấu trong cùng chung một hệ thống giải với đội một của họ, nhưng sẽ không được thăng hạng lên chơi cùng cấp độ giải đấu. Trong  mùa giải đầu tiên, Sanse đứng ở vị trí thứ 5 tại bảng đấu của mình ở giải Segunda B (giải hạng Ba Tây Ban Nha). Tới mùa 2020/21, họ đoạt ngôi vô địch và giành quyền thăng hạng lên chơi ở Segunda (giải hạng Hai) - đây là lần đầu tiên đội bóng  này làm được điều đó sau 60 năm và là lần thứ hai trong lịch sử CLB. 

 

Petxarroman đã đóng một vai trò quan trọng trong mùa giải ấy với tư cách đội trưởng. “Alonso rất gần gũi với các cầu thủ,” anh kể lại. “Ông ấy có khả năng dễ dàng tạo dựng sự kết nối với bất kỳ ai. Ở bất kỳ CLB nào mà  ông ấy từng làm việc, tất  cả mọi người đều nói tốt về  ông ấy.

“Tôi vẫn còn nhớ như in thời khắc chúng tôi giành được tấm vé thăng hạng, đó là một khoảnh khắc đầy cảm xúc. Tôi từng dính phải một chấn thương dây chằng chéo nghiêm trọng vào năm trước đó. Ông ấy đã giúp tôi phát huy tối đa tiềm năng của mình, ông ấy biết cách ‘lôi ra’ phiên bản tốt nhất của tôi. Cuộc trò chuyện giữa chúng tôi trên sân đấu, ngay sau khi chính thức giành vé thăng hạng, đến giờ vẫn còn in đậm trong tôi.”

Đội một của Real Sociedad hiện tại đang đầy ắp những cầu thủ “cây nhà lá vườn”, và có một số cầu thủ thuộc “triều đại” Alonso thuở ấy giờ đây đã trở thành những gương mặt thường xuyên xung trận ở La Real, như các tiền vệ Jon Olasagasti (ra sân 22 lần ở LaLiga mùa này), Beñat Turrientes (21 trận) và hậu vệ Jon Pacheco (14 trận).

Petxarroman kể rằng từ hồi ấy Alonso đã có thể xác định rõ ràng triết lý huấn luyện của mình, cũng như truyền đạt nó một cách rành mạch. “Các đội bóng mà ông ấy dẫn dắt muốn kiểm soát bóng thật chắc, nhưng họ cũng muốn chơi trực diện nữa,” anh chia sẻ với ESPN. “Đợt pressing đầu tiên sau khi mất bóng phải thật quyết liệt. Đó là điều ông ấy nhấn mạnh, nhắc đi nhắc lại với chúng tôi nhiều nhất. Trong đầu ông ấy có rất nhiều ý tưởng - về lối chơi ông ấy muốn đội bóng của mình thi triển, với rất nhiều biến thể chiến thuật - nhưng những nguyên tắc quan trọng nhất là như trên.”

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 3
 

Đó là những nét đặc trưng mà mọi người có thể dễ dàng đoán ra từ trước về một vị HLV từng là học trò của Pep Guardiola, Jose Mourinho và Carlo Ancelotti, từ đó học hỏi mỗi người một chút: Linh hoạt về chiến thuật , rất kỹ lưỡng và đề ra những tiêu chuẩn rất cao, nhưng đồng thời cũng là một nhà quản lý con người đầy tinh tế và khiêm nhường.

“Tôi vẫn nhớ rõ về một cuộc trò chuyện nọ với ông ấy,” Petxarroman kể. “Ông ấy bảo rằng cách tôi tập luyện chưa thực sự tốt. Ông ấy bảo tôi cần dốc sức 100% trong mọi buổi tập thì mới có thể vươn lên đẳng cấp cao nhất. Ông ấy khẳng định rằng tôi có tiềm năng lớn, nhưng cách tập luyện của tôi khi ấy chưa phải là tối ưu. Tới giờ tôi vẫn hay nghĩ về những lời khuyên của ông ấy. Chúng đã thay đổi hoàn toàn cách tập tành của tôi. Tôi không còn tập kiểu ‘cưỡi ngựa xem hoa’ nữa, mà bắt đầu nghiêm túc và nỗ lực hơn gấp nhiều lần.”

Sanse đã bị rớt hạng sau mùa giải 2021/22, nhưng Alonso không hề bị chỉ trích. Khi ấy, anh đã dần khẳng định bản thân là một HLV có phong cách gắn liền với hình ảnh thời còn xỏ giày chinh chiến: Đầy kỹ thuật, rất bắt mắt và coi trọng yếu tố chiến thuật - một tổ hợp không phải lúc nào chúng ta cũng được thấy ở các nhà cầm quân từng là những cựu danh thủ hàng đầu. Sau 3 năm kể từ ngày Alonso trở lại San Sebastián, đã đến lúc anh thực hiện bước tiến tiếp theo.

XOAY CHUYỂN BAYER “NEVERKUSEN”

Trong phần lớn chiều dài lịch sử của mình, Bayer Leverkusen luôn bị xem là hình mẫu của một đội bóng “lỡ làng”. CLB này đã sản sinh ra nhiều cầu thủ giỏi và có không ít mùa giải ấn tượng, nhưng họ luôn thiếu một chút gì đó để chạm tay vào vinh quang - do đó mà cái biệt danh nổi tiếng “Neverkusen” ra đời. Tuy nhiên, sau 3 danh hiệu giành được với 2 năm rưỡi nắm quyền, thứ mà Alonso để lại sau lưng để đến với Real Madrid là một CLB đã hoàn toàn lột xác. 

Anh tiếp quản Leverkusen vào tháng 10/2022, khi đội bóng này đang phải đối mặt với nguy cơ xuống hạng và khéo léo giúp họ thoát khỏi cuộc khủng hoảng đó trước cả khi thực sự triển khai trọn vẹn triết lý bóng đá của mình tại đây. Alonso đã tạm gác lại phần lớn những ý tưởng phức tạp trong đầu cho đến đợt tập huấn tiền mùa giải đầu tiên - thời điểm mà anh thực sự bắt tay “lắp đặt” thương hiệu bóng đá của bản thân ở CLB này, với hàng loạt bài huấn luyện chuyên biệt được thiết kế chi li để định hình một hệ thống mang trọng tâm là kiểm soát bóng. 

Và rồi, tới mùa giải 2023/24 - mùa đầu tiên Alonso dẫn dắt một đội bóng đá chuyên nghiệp từ đầu mùa giải - Leverkusen cuối cùng cũng giành được chức vô địch Bundesliga sau 45 năm chinh chiến ở giải đấu hạng cao nhất bóng đá Đức, đồng thời lên ngôi ở Cúp Quốc Gia Đức. Họ đã giành được cú đúp danh hiệu quốc nội đó mà không để thua bất kỳ một trận nào - thất bại duy nhất của CLB này trong toàn bộ mùa giải ấy đến ở trận chung kết Europa League.

Ở mùa giải này, họ đã không thể tiếp tục duy trì được phong độ phi thường ấy, cuối cùng về nhì ở Bundesliga, đứng sau Bayern Munich, và bị chính đối thủ này loại khỏi Champions League ở vòng 16 đội một cách đáng thất vọng. Nhưng việc Alonso quyết định ở lại Leverkusen thêm một mùa giải nữa sau chiến dịch 2023/24 kỳ diệu bất chấp sự theo đuổi rõ ràng của Bayern và Liverpool có thể được xem là một trong những minh chứng cho vị thế mới của Leverkusen: Đội bóng mạnh thứ hai ở Đức. 

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 4
 

Mặc dù cũng có các nguyên tắc không thể thoả hiệp - chẳng hạn, chúng ta hầu như chẳng bao giờ thấy Leverkusen của Alonso phất dài cầu may - nhưng nét đặc trưng lớn nhất trong phong cách bóng đá mà cựu tiền vệ người Tây Ban Nha thi triển ở Đức chính là sự linh hoạt. Những lần Leverkusen của Alonso kiểm soát bóng dưới 50% chỉ chiếm 20% số trận mà họ đã chơi, còn những lần kiểm soát bóng trên 65% thì chiếm 32% số trận đã chơi, tuy nhiên kể cả trong những trận đấu kiểm soát bóng dưới 50% thì họ vẫn đạt được hiệu suất kiếm điểm trung bình là 2,19 điểm/trận, còn trong những trận đấu mà thời lượng kiểm soát bóng vượt qua mốc đó thì hiệu suất kiếm điểm là 2,15 điểm/trận. Leverkusen của Alonso có thể chơi phòng ngự phản công, nhưng họ không lạm dụng lối đá đó. Họ có thể đẩy mạnh cường độ phòng ngự bằng đấu pháp Gegenpressing và đẩy hàng thủ  lên thật cao, nhưng chỉ làm thế khi thực sự cần thiết.

Nhưng sự linh hoạt này đôi khi cũng phản tác dụng: Alonso đã có những lần “suy tính quá đà” (overthinking) về đội hình ra sân - chính việc anh chuyển từ đội hình 3 trung vệ quen thuộc sang dùng đội hình 4 hậu vệ trước Bayern và trong vài trận đấu ở đấu trường châu Âu đã mang tới những kết quả trái chiều. Tuy nhiên, khi phương án A không hiệu quả, Leverkusen vẫn có thể dựa vào tinh thần chiến đấu bền bỉ và bản lĩnh cứng cỏi để xoay chuyển cục diện. Dưới triều đại Alonso, hiệu số bàn thắng bại của Die Schwarzroten tính từ phút 80 trở đi trong các trận đấu là +32; trong chiến dịch kỳ diệu 2023/24, tổng tỷ số giữa đội bóng này và các đối thủ trong khung thời gian đó là 34-5 nghiêng về thầy trò Alonso, tính trên mọi đấu trường. Họ đã rất nhiều lần cứu vãn chuỗi trận bất bại tưởng chừng sắp kết thúc trong thời gian bù giờ của các trận đấu. Dĩ nhiên, chương trình huấn luyện thể lực tuyệt vời mà đội ngũ trợ lý của cựu danh thủ người Tây Ban Nha mang tới đã góp phần quan trọng trong những chiến thắng muộn, nhưng chính sự tự tin không thể lay chuyển của nhà cầm quân này và niềm tin tuyệt đối mà các cầu thủ dành cho anh mới là yếu tố then chốt giúp họ vượt qua giới hạn của bản thân trong những thời khắc quan trọng.

Tất nhiên, yếu tố nhân sự cũng đóng một vai trò quan trọng. Alonso đã đưa Granit Xhaka về vào mùa hè năm 2023 để đảm nhận vai trò “tư lệnh” của tuyến giữa. Nhờ nền móng vững vàng mà kinh nghiệm dày dạn của cựu thủ quân Arsenal và sự chắc chắn nơi trung tâm hàng thủ của Jonathan Tah và Edmond Tapsoba mang tới, những cầu thủ như Victor Boniface, Jeremie Frimpong và Florian Wirtz đã thăng hoa rực rỡ và đứng vào hàng ngũ các ngôi sao tấn công trẻ đáng chú ý nhất châu Âu. Alonso có trong tay một dàn nhân sự trông thật hoàn hảo cho tầm nhìn của mình - nhưng chính anh cũng đã góp phần tạo nên sự hoàn hảo đó. Trước khi làm việc với Alonso, cả Frimpong lẫn wing-back cánh đối diện là Alejandro Frimaldo đều chưa từng tạo nên những đóng góp tấn công tiệm cận với các thống kê mà họ có được dưới trướng anh, và sự phát triển của Wirtz đã tăng tốc chóng mặt dưới sự dẫn dắt của cựu danh thủ này. 

Giờ đây chắc hẳn rất nhiều người đã quên mất rằng việc bổ nhiệm Alonso vào vị trí HLV trưởng ban đầu từng bị xem là một canh bạc đầy rủi ro. Anh chưa từng cầm quân ở một giải đấu lớn nào, và dù cho Leverkusen khi ấy có thể không phải là một ứng viên xuống hạng thực sự, nhưng thực tế là họ vẫn đang đứng dưới tận vị trí thứ 17 khi Alonso đến. Tuy nhiên giám đốc điều hành Simon Rolfes thì lại ngay lập tức nhận ra rằng mình đã tìm được một con người “cùng chí hướng” ở cựu tiền vệ lừng danh này. 

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 5
 

“Chúng tôi đã thu thập đầy đủ thông tin - phân tích thứ bóng đá mà cậu ấy theo đuổi, những gì chúng tôi có thể kỳ vọng, liệu nó có phù hợp với dàn cầu thủ của chúng tôi không, tính cách và con người của cậu ấy - và cuộc trò chuyện trực tiếp của tôi với cậu ấy đã xác nhận chắc nịch tất cả những câu hỏi trên,” Rolfes chia sẻ với ESPN hồi năm ngoái. “Cậu ấy có thể tiếp tục tích lũy kinh nghiệm tại đây, và CLB cũng có thể hỗ trợ cậu ấy. Tôi tin rằng điều đó cũng rất quan trọng: Chúng tôi là một CLB tốt, ổn định, có một ban huấn luyện cừ khôi để hỗ trợ cậu ấy - những người cộng sự xuất sắc. Và ở vị trí của tôi, mối quan hệ của tôi với cậu ấy, tôi cũng có trách nhiệm trợ giúp cậu ấy hết mình.”

Những người khác tại Leverkusen cũng tin rằng với khí chất và kinh nghiệm của Alonso - một tiền vệ cực thông minh và có cảm quan vị trí cực tốt - thì anh là một sự lựa chọn rất lý tưởng, dù cho đây là một nước cờ đầy táo bạo. 

“Simon và Xabi có cách nhìn bóng đá y hệt nhau, họ đều muốn kiểm soát trận đấu,” CEO Fernando Carro của Leverkusen chia sẻ với ESPN. “Cả hai người họ đều là những cựu tiền vệ trung tâm. Yếu tố có sức thuyết phục lớn nhất đối với tôi là khả năng phân tích của Xabi: Cách cậu ấy đánh giá các tình huống, xác định những gì cần làm, các bài học cậu ấy đúc kết được từ những nhà cầm quân khác - chúng khiến tôi cảm nhận được rằng cậu ấy luôn khao khát học hỏi. Khả năng chuyển hóa kinh nghiệm thi đấu thành tư duy huấn luyện của cậu ấy thật tuyệt vời. Cậu ấy thông minh, điềm tĩnh và đầy tham vọng.”

ANH SẼ MANG TỚI CHO REAL MADRID NHỮNG GÌ?

“Chìa khoá then chốt đối với tôi (ở Leverkusen) chính là các cầu thủ,” Alonso chia sẻ. “Tôi đã có được lòng tin của họ. Họ đã trao cho tôi cái đặc ân  - ‘Vâng, chúng tôi muốn đồng hành với ông.’ Họ tin rằng, ‘Vâng, con đường này sẽ thành công,’ và họ đã nỗ lực thực hiện đường lối của tôi cũng như tin tưởng vào những gì chúng tôi đang làm.”

Với kinh nghiệm của bản thân về Real Madrid, Alonso biết rất rõ mình đang dấn thân vào một thử thách như thế nào, và phong thái tự tin cùng bảng thành tích ấn tượng của cựu tiền vệ người Tây Ban Nha là những minh chứng cho thấy tiềm năng to lớn của anh ở đây. Tuy nhiên, việc tái lập sự đồng lòng nhất trí và tính linh hoạt chiến thuật giống như ở Leverkusen vẫn sẽ là một nhiệm vụ khó nhằn tại một CLB đang sở hữu ít nhất 3 cầu thủ - Kylian Mbappé, Vinícius Júnior và Jude Bellingham - mang tham vọng giành Quả Bóng Vàng.

Tình hình nhân sự ở các vị trí không thuộc hàng công của Madrid hiện tại cũng sẽ là một thử thách lớn dành cho vị tân HLV trưởng của họ. Sự bổ sung nhận được  rất nhiều kỳ  vọng mang tên Trent Alexander-Arnold (cũng là một cầu thủ từng công khai tuyên bố tham vọng giành Quả  Bóng Vàng) khả năng cao là một phương án khoả lấp vào khoảng trống mà Toni Kroos đã bỏ lại sau  khi giải nghệ vào  mùa hè năm ngoái; Los Blancos đã không chiêu mộ một cầu thủ nào tương đồng với huyền thoại  người Đức sau sự ra đi của anh, và  sự thiếu vắng Kroos đã gây ảnh hưởng rõ rệt lên khả năng chuyển trạng thái cũng như  sự ổn định trong hệ thống tấn công của Real Madrid  nói chung. Tất nhiên Alexander-Arnold cũng không  phải là một sự thay thế trực tiếp cho cựu danh thủ  35 tuổi, nhưng anh là hậu vệ cánh có khả năng chuyền  bóng tốt nhất thế giới hiện nay, và sự xuất hiện của anh sẽ giúp Alonso không phải đưa ra quá nhiều yêu cầu cho Dani Carvajal - người đã 33 tuổi.  

Real Madrid vẫn sẽ tạo ra được rất nhiều pha tấn công đẹp mắt, nhưng cấu trúc phòng ngự của họ trong tương lai vẫn còn là một ẩn số lớn. Dù đã 32 tuổi, trung vệ Antonio Rüdiger vẫn có thể chơi đến 4.000 phút mỗi mùa, nhưng rõ ràng là khâu phòng ngự của Real Madrid đã không đủ chắc chắn trong mùa giải 2024/25. Ancelotti đã phải thường  xuyên xoay tua 2 vị trí trung vệ giữa những cái tên Rüdiger, tài năng trẻ  22 tuổi Raúl Asencio, tiền vệ Aurélien Tchouaméni và  2 gương mặt nằm viện nhiều hơn ra sân là  Éder Militão và David Alaba. Tại Champions League - đấu trường mà Los Blancos luôn xem trọng nhất - họ là cái tên tệ thứ 8 (trong số 36 đội) về thống kê trung bình số cú dứt điểm phải đương đầu trên  mỗi đợt kiểm soát bóng của đối thủ (0,145), và xếp thứ 18 về chỉ số bàn thua kỳ vọng  trung bình trên mỗi cú dứt điểm của đối thủ  (0,16). Trong 6 trận đấu đã chơi thuộc giai đoạn đấu  loại trực tiếp, họ đã để thủng lưới 10 bàn - bao gồm 5 bàn trong 2 trận thua trước Arsenal ở vòng tứ kết.

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 6
 

Tuy nhiên, khâu triển khai bóng của Real Madrid vẫn tương đối sáng sủa và Alonso có thể tiếp tục phát huy nền tảng này. Khi đối đầu với đoàn quân Leverkusen của nhà cầm quân người Tây Ban Nha, nếu bạn không thể phá vỡ “dòng chảy” phát triển bóng của họ, mọi thứ khác đều sẽ trở nên vô nghĩa. Trong 45% số  trận đấu mà đội bóng này đã trải qua dưới thời anh, các đợt kiểm soát bóng của họ  có trung bình ít nhất 7,5 đường chuyền, và hiệu suất kiếm điểm trung bình của họ trong những trận đấu đó là  2,57 điểm/trận, đồng thời chỉ phải nhận 3 thất bại trong gần 3 mùa giải. Còn trong  những trận đấu mà số đường chuyền trung bình trong các đợt kiểm soát bóng của họ nằm dưới con số 7,5 kia, thì hiệu suất kiếm điểm trung bình là 1,82  - một con số khá ổn nhưng không tới mức “wow”.

Các con số thống kê có thể cho thấy rõ phong cách tấn công  mà Alonso ưa chuộng.

Leverkusen đã có ít nhất 3 đợt “buildup attack” (tức những đợt phát triển bóng bao gồm từ 10 đường chuyền trở lên kết thúc bằng 1 cú dứt điểm hoặc 1 pha chạm bóng bên trong vòng cấm) trong 57% số trận đấu đã trải qua dưới thời Alonso, và có hiệu suất kiếm điểm trung bình là 2,38 mỗi trận khi họ đạt được cột mốc trên (còn điểm số trung bình của những trận đấu không đạt được nó là 1,85).

Họ đã tạo ra ít nhất 6 đợt “buildup attack” trong 28% số trận đấu đã trải qua dưới thời anh, và kiếm về trung bình 2,69 điểm mỗi trận từ những trận đấu đó.

Trong những trận đấu mà các chuỗi kiểm soát bóng không đứt đoạn của Leverkusen thời Alonso có trung bình từ 4,1 đường chuyền trở lên (chiếm 67% số trận), hiệu suất kiếm điểm trung bình của họ là 2,37 (còn ngược lại là 1,69 điểm mỗi trận). 

Trong các trận đấu mà Leverkusen của Alonso có ít hơn 90 đợt kiểm soát bóng (chiếm 60% số trận), họ đã kiếm về trung bình 2,37 điểm mỗi trận, còn con số của những trận còn lại là 1,84 điểm mỗi trận.

Trong 88% số trận đấu đã trải qua dưới thời Alonso, chỉ số PPDA được ghi nhận ở các đối thủ của họ (Passes per defensive action: Tức số đường chuyền trung bình họ để cho Leverkusen thực hiện được trước khi can thiệp với một hành động phòng ngự) là hơn 11 đường chuyền, và hiệu suất kiếm điểm trung bình của họ trong các trận đấu đó là 2,21, còn con số của những trận còn lại là 1,69 điểm mỗi trận.

Tóm lại, nếu muốn đánh bại một đội bóng của Alonso, bạn cần phải đẩy nhịp độ trận đấu lên thật cao và phá rối, làm đứt đoạn công tác triển khai bóng của họ, nhưng dù cho Kroos đã không  còn phục vụ cho Real Madrid nữa thì có lẽ đây vẫn sẽ  là một nhiệm vụ cực khó một khi Alonso “cài đặt” thành công thứ bóng đá của anh vào đội bóng này.

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 7
 

“Cậu ấy thích kiểm soát bóng, và Real Madrid vốn cũng quen với việc đó,” Benítez nhận định. “Thế nên cậu ấy sẽ có trong tay những cầu thủ giỏi, những cầu thủ giỏi đầy kỹ thuật, và họ có thể làm mọi thứ cậu  ấy muốn. Họ sẽ kiểm soát trận đấu. Họ sẽ dồn ép đối thủ. Đó chính là những điều mà  Leverkusen của cậu ấy đã làm suốt vài năm qua.”

Tuy nhiên khâu pressing sẽ là một vấn đề nan giải khi mà Alonso đang sở hữu một hàng công có lẽ là pressing kém nhất trong làng bóng đá hiện tại. Trong số các đội bóng tham dự Champions League mùa giải vừa qua, Real Madrid là cái tên đứng thứ hạng 21 về số lần thu hồi bóng trung bình mỗi trận (38,0), và xếp thứ 27 về số tình huống khiến đối thủ mất quyền kiểm soát bóng ở các khu vực trên cao trung bình mỗi trận (8,8). Alonso từng có rất nhiều quân bài chiến thuật để thi triển ở Leverkusen, còn tại Madrid, mặc dù sẽ nắm trong tay một dàn cầu thủ rất chất lượng, nhưng không có gì đảm bảo  rằng anh sẽ tìm thấy được sự linh hoạt chiến thuật tương tự như  mình từng có ở Đức. Tất nhiên, cựu tiền vệ lừng danh người Tây Ban Nha có thể chẳng cần đến sự  linh hoạt đó nếu như kế hoạch A hoạt động đủ tốt.

ANH SẼ “KẾ THỪA” NHỮNG GÌ Ở REAL MADRID

Tại Leverkusen, Alonso đã được thừa hưởng một CLB và một dàn cầu thủ đang vô cùng thèm  khát sự thành công. Còn ở Real Madrid, sự thành công về danh hiệu luôn luôn là điều bắt buộc phải có. Nếu bạn không thể mang những chức vô địch về cho Los Blancos, bạn sẽ bị họ thải loại, bất kể bạn là ai. Alonso đã trở thành cựu cầu thủ thứ 7 của Real Madrid được họ bổ nhiệm vào chiếc ghế HLV trưởng, và trong số đó chỉ có duy nhất Zinedine Zidane là trụ được lâu hơn 1  năm rưỡi.

“Tất cả mọi người đều kỳ vọng bạn mang về những chức vô địch,” chia sẻ của Benitez, người đã gắn bó với Real Madrid tổng cộng 2 thập kỷ, cả trong tư cách một cầu thủ học viện lẫn đảm nhận nhiều vị trí khác nhau trong công tác huấn luyện ở CLB này. “Tại CLB này, vị trí thứ  2 chỉ là rác rưởi. Các chức vô địch là nghĩa vụ bắt buộc và áp lực là một món ăn hàng ngày, đó là tình cảnh không  thể tránh khỏi. Xabi từng khoác áo Liverpool, cùng họ chinh phục nhiều danh hiệu, sau đó gia nhập Real Madrid  và Bayern Munich. Vì thế, chắc chắn cậu ấy thừa hiểu những  áp lực mà mình sắp phải đương đầu khủng khiếp đến mức nào.”

Dù vậy, theo một cách nhìn khác, Alonso đang gia nhập Real Madrid vào một thời điểm rất lý tưởng. Ai cũng công nhận rằng đội bóng này vừa có một mùa giải thi đấu dưới kỳ vọng. Đó là lý do tại sao Ancelotti quyết định ra đi - sớm hơn 1 năm trước khi bản hợp đồng của ông hết hạn.

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 8
 

Real Madrid đã kết thúc chiến dịch 2024/25 mà không giành được bất kỳ danh hiệu lớn nào - thất bại ở cả Champions League, La Liga lẫn Copa del Rey - lần đầu tiên kể từ năm 2021. Họ bị Barcelona đánh bại tới 4 lần trên 3 đấu trường: Thua 0-4 và 3-4 ở La Liga, thua 2-3 trong trận chung kết Copa del Rey, và 2-5 tại Siêu cúp Tây Ban Nha. Ngoài ra, họ còn gục ngã trước các đối thủ như Athletic Club, Espanyol, Real Betis và Valencia ở La Liga, cũng như để thua trước Lille, AC Milan, Liverpool và Arsenal ở đấu trường châu Âu. Khoảng cách giữa thực tế và kỳ vọng - xét về mặt kết quả - là rất rõ ràng.

Ngay cả Ancelotti cũng phải thừa nhận rằng ông đã thất bại trong việc biến tập thể này thành một đội bóng thực sự mạnh mẽ. “Vấn đề nằm ở sự cân bằng,” nhà cầm quân người Italy nhận định sau chiến thắng trước Mallorca, trận đấu đầu tiên kể từ ngày ông xác nhận thông tin mình sẽ trở thành HLV trưởng của ĐTQG Brazil. Ông đã không thể tìm ra cách để tích hợp Mbappé vào một đội hình vốn đã có Vini Jr., Bellingham và Rodrygo, mà không làm suy yếu cấu trúc phòng ngự của đội.

Ancelotti đã thử nghiệm nhiều phương án trong xuyên suốt mùa giải - trong số đó, phương án tỏ ra hiệu quả nhất là hệ thống 4-4-2 trong giai đoạn không bóng, với Bellingham và Rodrygo lui xuống hỗ trợ trung tuyến - nhưng không có giải pháp nào đem lại thành công ổn định. Đây sẽ là một cơ hội rất hấp dẫn đối với một vị HLV mang theo những ý tưởng chiến thuật rõ ràng, có cá tính mạnh mẽ và sẽ được trao quyền lực để áp đặt triết lý của mình. 

Các nguồn tin mà ESPN hỏi chuyện cho biết Alonso đã rất muốn tiếp quản đội bóng trước FIFA Club World Cup, vì điều đó sẽ giúp anh có thêm nhiều thời gian làm việc với các cầu thủ để triển khai những ý tưởng của mình trước thềm mùa giải 2025/26. Còn nếu nắm quyền sau sự kiện này thì từ khi Club World Cup kết thúc vào ngày 13/7 tới lúc La Liga mùa giải mới bắt đầu, Alonso sẽ chỉ có khoảng hơn 1 tháng để chuẩn bị.

Như đã nói, những thách thức mà Alonso phải đối mặt là không hề nhỏ. Mbappé và Vini Jr. - hai cầu thủ đều thích chơi tiền đạo cánh trái - phải được hợp thành một cặp tiền đạo thực sự hiệu quả. Thực ra thì đã có không ít dấu hiệu tích cực trong chuyện này: Trong trận thua 3-4 trước Barcelona hôm 11/5, Mbappé đã lập được một cú hattrick, 2 bàn trong số đó được kiến tạo bởi Vini Jr. Tuy nhiên, khâu hoạt động không bóng của cặp đôi này - cả hai người họ đều nổi tiếng là những cầu thủ dành nhiều thời gian để đi bộ trên sân nhất ở La Liga mùa giải vừa qua (không tính vị trí thủ môn) - cần phải được cải thiện.

Tiếp theo là trường hợp của Jude Bellingham, người đã có một mùa giải ra mắt màu áo Los Blancos đầy bùng nổ nhưng lại gặp nhiều khó khăn trong mùa giải kế tiếp. Bellingham đã ghi 19 bàn ở LaLiga mùa giải 2023/24, nhưng con số đó đã giảm xuống chỉ còn 8 ở mùa 2024/25. Anh đã phải thi đấu với một chiếc đai bảo vệ ở vai sau khi bị trật khớp từ hồi tháng 11/2023. Chắc chắn sớm muộn gì cũng sẽ đến lúc câu hỏi về việc liệu Bellingham có cần phẫu thuật không sẽ phải được đưa ra bàn thảo nghiêm túc.

Rodrygo cũng là một vấn đề khó nhằn. Các nguồn tin mà ESPN hỏi chuyện kể rằng anh đã rất chán ngán với cảnh luôn bị sử dụng như một “miếng ghép linh hoạt” trên hàng công, trong khi bản thân muốn được đá ở cánh trái - vị trí mà anh cảm thấy mình chơi hiệu quả nhất. Người đại diện của Rodrygo đã làm rõ điều này với Chủ tịch CLB Florentino Pérez; nhưng liệu Alonso có đáp ứng mong muốn này hay không thì vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Rodrygo muốn được nghe ý kiến, kế hoạch cụ thể từ vị tân HLV trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào về tương lai.

Đằng sau hàng công, trung tuyến cũng cần phải được cải thiện, nhưng hiện vẫn chưa rõ liệu điều đó có đồng nghĩa với việc Madrid sẽ mang về những bản hợp đồng mới hay không. Các nguồn tin của ESPN tiết lộ rằng nhiều nhân vật chủ chốt trong CLB vẫn tin tưởng vào tiềm năng của Aurélien Tchouaméni và Eduardo Camavinga, dù cả hai vẫn chưa thể thực sự khẳng định vị trí của mình nơi tuyến giữa, do đó khiến Los Blancos phải tiếp tục phụ thuộc vào Luka Modric, người đã có tới 25 lần đá chính trên mọi đấu trường ở mùa giải vừa qua dù đã 39 tuổi. Giờ thì lão tướng người Croatia đã quyết định chia tay CLB chủ sân Santiago Bernabeu.

Hành trình tuyệt diệu của Xabi Alonso Từ tiền vệ đẳng cấp thế giới đến HLV trưởng CLB vĩ đại nhất Châu Âu 9
 

Vấn đề đáng lo ngại nhất chính là sự “mong manh dễ vỡ” nơi hàng thủ của Real Madrid ở mùa giải vừa qua, với 38 bàn thua ở La Liga - con số cao nhất tính từ năm 2019. Các nguồn tin của ESPN cho biết nội bộ CLB đã thống nhất rằng họ cần phải bổ sung cả về chất lượng lẫn số lượng cho hàng thủ. Tính đến thời điểm hiện tại của mùa hè 2025, Los Blancos đã hoàn tất 2 thương vụ chiêu mộ hậu vệ cánh Trent Alexander-Arnold từ Liverpool và trung vệ Dean Huijsen từ Bournemouth. Họ cũng đang rất muốn ký hợp đồng với một hậu vệ cánh trái, và hiện mục tiêu số một đang là Álvaro Carreras của Benfica - dù mức phí chuyển nhượng tiềm năng của cầu thủ này cao hơn mức mà họ mong muốn.

Vì thế, Alonso sẽ có trong tay một đội hình được nâng cấp đáng kể so với mùa trước để thi triển tài nghệ của mình. Theo các nguồn tin của ESPN tiết lộ, Ancelotti từng nhiều lần đề xuất ban lãnh đạo Los Blancos tăng cường lực lượng vào mùa hè năm ngoái cũng như kỳ chuyển nhượng tháng 1, nhưng lại không được đáp ứng; giờ đây, Alonso đang nhận được sự hỗ trợ mà người tiền nhiệm của anh đã không  có được. Và mặc dù Club World Cup  có thể đang đến sớm hơn so với nhà  cầm quân người Tây Ban Nha mong nguốn, nhưng điều đó cũng sẽ mang tới cho anh một cơ hội sớm - tại một đấu trường  có tính cạnh tranh cao, nhưng sẽ ít áp lực hơn nhiều so với các giải đấu lớn khác - để tạo nên những tín hiệu tích cực đầu tiên.  

Real Madrid luôn là một thử thách  đặc biệt - không một nơi nào có những áp lực và sự kỳ vọng lớn hơn ở CLB này, và  mùa giải vừa qua đã phơi bày nhiều khiếm khuyết sâu sắc về mặt cấu trúc của họ. “Cậu ấy có rất nhiều việc phải  làm,” Garcia nhận xét. “Trước mắt cậu ấy là một  năm đầy khó nhằn.  Sau hàng loạt ca chấn thương, liệu ai sẽ tìm lại được thể trạng, phong độ tốt nhất? Militão đã trải qua 2 lần đứt dây chằng chéo trước (ACL), còn Carvajal thì chẳng còn trẻ nữa.  Họ  là hai trụ cột của đội, hai người thủ lĩnh đích thực, và bạn rất cần họ. Liệu Madrid và chủ  tịch Florentino Pérez có hậu thuẫn Alonso xây dựng đội bóng theo cách cậu ấy từng làm ở Leverkusen, cho cậu ấy được toàn  quyền quyết định ai đến, ai đi và hệ thống chiến thuật sẽ được thi triển hay không?”

Tuy nhiên, tất cả  những người từng làm việc và tiếp xúc với Alonso đều đã nhận định rằng anh có đủ năng lực cầm quân để thành công ở Madrid. “Ông ấy có khả năng phân tích và chuẩn bị cho từng trận đấu, ngoài ra ông ấy còn có khả năng chạm đến trái tim của các cầu thủ  nữa,” tiền đạo Borja Iglesias - người từng khoác áo Leverkusen theo dạng cho mượn - chia sẻ với ESPN.  “Ông ấy có sức hút rất lớn… và  quan trọng hơn hết là chúng tôi  đã kết nối được với nhau trong khía  cạnh con người. Ông ấy đã giúp  tôi được là chính mình. Với  tôi, ông  ấy là một trong những HLV tuyệt vời  nhất  mà tôi từng có trong sự nghiệp.”

Và, có lẽ là quan trọng hơn tất cả, quá khứ của Alonso tại Real Madrid sẽ giúp anh hiểu rõ những gì đang chờ đợi mình ở Bernabéu. “Cậu ấy biết rõ về môi trường ở đó, biết rõ giới truyền thông ở  đó, biết rõ giám đốc thể theo, biết rõ chủ tịch,” Benítez nhận định. “Vì thế, tôi nghĩ cậu ấy có một nền tảng kinh nghiệm tuyệt vời sẽ giúp ích rất nhiều cho nhiệm vụ dẫn dắt đội bóng này.”

Theo Bill Connelly và Alex Kirkland, ESPN

 

Khám phá thêm nội dung hấp dẫn trong các chủ đề liên quan:

Cùng tác giả

Cùng chuyên mục

Noni Madueke: Thương vụ khó hiểu bậc nhất trong triều đại Mikel Arteta

Chi ra tới 52 triệu bảng cho một cầu thủ bị loại khỏi kế hoạch phát triển dài hạn của Chelsea dưới triều đại Enzo Maresca, chắc BLĐ Arsenal lú lẫn mất rồi. Đó là cảm giác chung của các Gooners trong những ngày vừa qua. Một thương vụ chưa từng có tiền lệ tại Arsenal khi tân binh còn chưa xỏ giày vào sân thi đấu nhưng đã bị chê tơi tả.

Marcos Senna và nghệ thuật chơi bóng đơn giản

Giống như Johan Cruyff từng nói: “Chơi bóng thực ra rất đơn giản nhưng để chơi bóng một cách đơn giản thì lại vô cùng khó”. Thế nhưng, với Marcos Senna, thứ bóng đá mang phong cách tối giản đã trở thành nghệ thuật.

Modric không chạy theo thời gian và Serie A cũng vậy

Luka Modric sẽ bước sang tuổi 40 vào tháng 9. Anh đã thi đấu 930 trận trong sự nghiệp, giành 7 chức vô địch quốc gia và 6 danh hiệu Champions League. Modric thậm chí từng phá vỡ sự thống trị của Messi và Ronaldo để giành Quả bóng vàng, sau khi đưa Croatia lọt vào trận chung kết World Cup 2018.

Gặp khó khăn tài chính, liệu Juventus có dám chi tiền để giữ chân Kolo Muani?

Rất nhiều người hâm mộ bóng đá Italia từng nói rằng quy tắc đầu tiên của họ là không được yêu mến một cầu thủ cho mượn, bởi lẽ những cầu thủ như vậy là “đặc sản” của Serie A. Tức là bạn cổ vũ cầu thủ đó mùa giải này nhưng rất có thể anh ta lại là đối thủ của bạn trong mùa giải tiếp theo.

X
top-arrow