Khó khăn là điều được dự báo từ trước cho thầy trò Deschamps trong cuộc chạm trán Nigeria ở vòng 1/8 và phải sau gần 80 vật lộn với một đối thủ "thừa sức khoẻ, giàu nhiệt huyết", Pháp mới khai thông được thế bế tắc nhờ công của Paul Pogba. Bàn đá phản lưới nhà của thủ quân đối phương Yobo vào khoảng thời gian bù giờ chỉ mang tính chất tăng thêm chút thuyết phục mà thôi cho thắng lợi đầy nhọc nhằn của Les Bleus.
ĐT Pháp đã để lại không ít dấu ấn tốt đẹp ở vòng bảng khi chiếm ngôi dẫn đầu và quan trọng hơn là thầy trò Deschamps đã thể hiện tinh thần tốt, sự gắn kết cao của một tập thể cùng nhìn về một hướng. Pháp bây giờ như một khối thống nhất chứ không còn "chia bè kết phái" trong nội bộ hay ngấm ngầm chống phá nhau, chống đối HLV trưởng như cách đây 4 năm tại World Cup 2010. Thậm chí so với 2 năm trước (Euro 2012) thì Pháp hiện tại mạnh và đáng gờm hơn hẳn. Song nói như thế, không có nghĩa Les Bleus đã đạt tới trạng thái hoàn hảo mà thực chất, còn tồn tại vài vấn đề cần phải giải quyết thì mới mong đạt thành tích tốt tại giải đấu lần này như khâu dứt điểm không thật sự ổn, thiếu một tiền vệ đủ khả năng cầm trịch, điều khiển tuyến giữa hay đơn giản nhất là Deschamps chưa hoàn toàn tìm ra một bộ khung ổn định mà bằng chứng, trong 3 trận vòng bảng vừa qua, đội hình xuất phát luôn bị xáo trộn.
Pogba (áo trắng) mở tỷ số cho Pháp từ một sai lầm của thủ môn Enyeama
Trong khi đó, đại diện của châu Phi, "Những chú đại bàng xanh" Nigeria càng chơi càng hay qua từng trận. Sau trận hoà thất vọng với Iran, họ đã vượt qua đối thủ cạnh tranh trực tiếp Bosnia nhưng không thể thuyết phục và ấn tượng bằng trận thua sát nút Argentina hùng mạnh 2-3. So với các đối thủ mà Pháp từng gặp ở vòng bảng thì Nigeria đa dạng, đáng sợ hơn cả về cách thức tấn công lẫn lực lượng tấn công. Ahmed Musa, chân sút trẻ sinh năm 1992 chơi bóng tại Nga, đang tràn đầy hưng phấn, sảng khoái tâm lý sau cú đúp vào lưới Albiceleste. Bên cạnh Musa thì cần phải nhắc đến trung phong cực khoẻ Emenike hay gương mặt kỳ cựu Peter Odemwingie vốn chẳng xa lạ gì với nhiều tuyển thủ Pháp bởi không ít lần chạm trán trong sự nghiệp qua quãng thời gian cùng chơi bóng tại Anh. Tất cả họ đều có mặt đầy đủ và cần phải kể thêm nhạc trưởng Mikel với vai trò dẫn dắt lối chơi vốn là chuyên môn chính được đào tạo song ngày càng bị mai một ở Chelsea do toàn phải đảm nhận vai trò tiền vệ phòng ngự đơn thuần hoặc Victor Moses, cầu thủ thuộc biên Chelsea nhưng mùa vừa rồi khoác áo Liverpool theo diện cho mượn.
Về phần ĐT Pháp thì có vẻ Didier Deschamps đã tìm được đội hình tốt nhất của mình sau nhiều thử nghiệm nhân sự ở 3 trận vừa qua. Tuy nhiên, ông không thể có được sự phục vụ của trung vệ Sakho do thể lực không bảo đảm nên đành phải kết hợp Koscielny với Varane ở khu trung tâm hàng phòng ngự. Điểm yếu của bộ đôi trung vệ này là chưa có thời gian thi đấu bên nhau nhiều, dẫn đến khó có thể đạt sự ăn ý cao như cặp Sakho - Varane. Hai cánh của hàng thủ do Debuchy và lão tướng Evra cai quản. Tại tuyến giữa, Deschamps bố trí bộ ba tiền vệ chơi tốt nhất đội từ đầu giải: Pogba - Cabaye - Matuidi còn trên hàng công là sự kết hợp của tam tấu Valbuena - Benzema - Giroud. Không như sự chờ đợi của nhiều người, Pháp khởi đầu đầy thận trọng và chưa dám mạo hiểm áp đặt lối chơi tấn công lên đối thủ. Thay vào đó, Les Bleus chủ trương đá chậm, chắc hòng trước tiên phải bảo đảm an toàn tối đa cho phần sân nhà và chiếm lĩnh được trung tuyến.
Chính cách tiếp cận này đã giúp Nigeria với ưu điểm vượt trội về mặt thể lực cũng như nhiệt huyết tuổi trẻ được thi đấu khá thoả mái, không bị rơi vào tình trạng ngộp thở chống đỡ các đợt lên bóng dồn dập của đối thủ. Chẳng những vậy, Nigeria còn "tung tăng" thi đấu "ăn miếng trả miếng" đối thủ được đánh giá cao hơn nhờ sự cơ động, di chuyển tích cực và nhóm cầu thủ hoạt động ở tuyến giữa. Thậm chí, chính Nigeria mới là đội tạo được tình huống nguy hiểm đầu tiên vào phút 19 khi Emenike băng vào dứt điểm cận thành tung lưới Hugo Lloris sau quả tạt khó chịu từ cánh trái nhưng may cho Pháp, trọng tài biên đã phất cờ báo lỗi việt vị và đó là quyết định rất chính xác. Như bị chạm tự ái của một tên tuổi lớn, Pháp bắt đầu vùng lên dữ dội sau pha bóng này và vài phút sau, Paul Pogba ngả người bắt volley uy lực từ đường kiến tạo của Valbuena nhưng bằng phản xạ xuất thần, Enyeama đã đẩy bóng ra một cách ngoạn mục. Thủ thành Nigeria vốn chẳng xa lạ gì với bóng đá Pháp bởi anh khoác áo Lille tại Ligue 1 từ năm 2011.
Giroud mờ nhạt, khiến hàng công Pháp đá như chấp người trong hơn 60 phút anh hiện diện trên sân
Kể từ đây, Pháp bắt đầu kiểm soát được trận đấu nhưng phản ứng chống trả quyết liệt của Nigeria đã khiến "gà trống Galouis" chưa thể cất cao tiếng gáy. Những đợt tấn công từ nhiều hướng của người Pháp hoặc không thể xâm nhập được vòng cấm hoặc không quá thuận lợi cho cầu thủ ở phía trong, khiến các cú dứt điểm được tung ra đều chẳng thể đe doạ nổi cầu môn. Do phải căng sức ra chống đỡ áp lực của đối phương nên hoạ hoằn lắm, Nigeria mới có được màn đáp trả nhưng cũng khiến hàng thủ áo trắng phải giật mình. Phút 40, Debuchy co chân dứt điểm chệch cầu môn rất đáng tiếc, bỏ phí đợt tấn công trung lộ khá sắc sảo do Pogba khởi xướng và Valbuena là người mớm bóng cho hậu vệ phải hiện khoác áo Newcastle. Trước khi hiệp 1 khép lại, Hugo Lloris đã phải trổ tài chặn đứng cú đá mạnh từ ngoài vòng cấm của Emenike.
Sau giờ nghỉ giải lao, Nigeria đột ngột vùng lên chơi đôi công chứ không chịu phòng ngự - phản công như cuối hiệp 1, khiến thế trận càng trở nên sôi nổi. Phút 52, họ nổ phát súng đầu tiên với quả tạt khó chịu vào phía trong cho Emenike của Ambrose song Varane đã rất khôn khéo tác động từ phía sau với lực vừa đủ để trung phong của đối thủ không thể dứt điểm thành công nhưng trọng tài cũng chẳng có cơ sở để thổi phạt. Dù vậy, chính vì pha truy cản này mà Varane đã hơi bị choáng (bóng bay trúng đầu) song anh vẫn có thể tiếp tục thi đấu. Không lâu sau đó, Onazi đã phải nằm đo ván trên sân rồi được đưa ra ngoài bằng cáng sau động tác truy cản thẳng chân của Matuidi. Không còn cách nào khác, HLV Keshi phải đưa Gabriel, cầu thủ đang chơi bóng tại Bỉ, vào thay gương mặt mới 21 tuổi khoác áo Lazio nhưng đã là trụ cột nơi tuyến giữa ĐTQG Nigeria.
Nhà cầm quân bên phía đối diện cũng phải tiến hành điều chỉnh khi mà hàng công của Pháp ngày một lộ rõ dấu hiệu bế tắc. Antoine Griezmann, tiền đạo cánh chơi bùng nổ ở CLB Sociedad (TBN) mùa vừa rồi, có mặt trên sân chiếm chỗ của Oliver Giroud, tiền đạo chơi hoàn toàn mờ nhạt từ đầu trận trong vai trò mũi nhọn. Vậy là, Benzema được trả về vị trí trung phong ưa thích bởi đã có một chuyên gia chạy cánh trái xịn. Phút 64, Odemwingie vung chân thực hiện cú sút căng nhưng đúng vào vị trí của Lloris nên bị cản phá không mấy khó khăn. Đến tận phút 70, Pháp mới có nổi cơ hội đáng chú ý đầu tiên của hiệp 2. Dù bị đối thủ đeo bám và truy cản quyết liệt, Griezmann và Benzema vẫn có được màn phối hợp để xuyên thủng bức tường màu xanh chắn trước cầu môn. Lần hiếm hoi, chân sút khoác áo nhà ĐKVĐ Champions League có dịp đối mặt với Enyeama nhưng anh lại chọn giải pháp rất tối: kết thúc chính diện thay vì tìm cách đưa bóng về hai góc. Kết quả, dù Enyeama bị đánh bại song Moses vẫn kịp băng về giải vây ngay trước vạch vôi.
Nigeria của Enyeama xứng đáng có một kết quả tốt hơn bị thua 0-2. Nhưng bóng đá nghiệt ngã là vậy
Sự có mặt của Griezmann bắt đầu phát huy hiệu quả và Pháp lại không ngừng vây hãm khung thành Nigeria bằng những đợt lên bóng từ mọi phía để rồi, rốt cục nỗ lực không biết mệt mỏi của thầy trò Deschamps đã được đền đáp xứng đáng. Không lâu sau khi Yohan Cabaye nã pháo trúng xà ngang và Enyeama xuất sắc từ chối pha dứt điểm nhanh của Benzema, Paul Pogba đã đem về bàn thắng quý giá cho Pháp ở phút 79. Trong tình huống này, thủ thành chơi cực tốt từ đầu trận của Nigeria đã băng ra cản phá thiếu sáng suốt quả phạt góc của Valbuena, giúp tiền vệ khoác áo Juventus ung dung bật cao đánh đầu tung lưới trống. Thời gian chẳng còn bao nhiêu đồng nghĩa "Những chú đại bàng xanh" buộc phải dốc toàn lực ào lên phía trên hòng vớt vát lại chút hy vọng mong manh. Nhờ vậy, hậu phương đã để lộ ra những khoảng trống to đùng cho đối thủ mặc sức khai thác. Lẽ ra, Griezmann đã phải chính thức kết liễu số phận Nigeria ở phút 86 nếu như anh kết thúc tốt hơn trong pha đối mặt trực tiếp với Enyeama (thủ thành này một lần nữa lại tung người đẩy bóng ra một cách xuất sắc).
Phút 88, trái bóng có vẻ đã trúng vào tay Debuchy trong vòng cấm sau cú đá của Victor Moses nhưng chẳng có tiếng còi nào được cất lên. Kể ra, trọng tài cũng chẳng sai bởi Debuchy đâu cố tình dùng tay cản bóng mà tất cả chỉ là "tình cờ". Tưởng như 1-0 đã là tỷ số chung cuộc thì đúng vào phút bù giờ thứ nhất, Pháp đã có bàn thứ hai nhờ công của Joseph Yobo, thủ quân Nigeria trong lần 101 khoác áo ĐTQG. Xuất phát từ pha dàn xếp phạt góc, Valbuena căng ngang khó chịu cho Griezmann ập vào định dứt điểm bằng gót chân nhưng cuối cùng, hậu vệ 33 tuổi từng nhiều năm khoác áo Everton tại Premier League (hiện Yobo thuộc biên chế CLB Fenerbahce của Thổ Nhĩ Kỳ) mới là người chạm bóng và vô tình biến thành pha đốt đền.
Vậy là, dù có khó nhọc và vất vả nhưng rốt cục, Pháp vẫn hoàn thành mục tiêu đề ra với một thắng lợi khá ổn về mặt tỷ số. Tuy nhiên, một lần nữa, những điểm yếu của Les Bleus lại được bộc lộ rõ nét mà nổi bật nhất là khâu dứt điểm rất không ổn và thiếu đi một người nhạc trưởng "đủ đức, đủ tài" dẫn dắt hàng công. Cũng may, Nigeria không quá mạnh nên Pháp chưa phải trải giá song với cái đà này, Pháp khó lòng tiến sâu hơn nữa khi mà đối thủ sắp tới ở tứ kết nhiều khả năng là ĐT Đức hùng mạnh với những hảo thủ dứt điểm lạnh lùng và luôn biết cách trừng phạt đối thủ.
Đội hình thi đấu
Pháp: Lloris, Debuchy, Koscielny, Varane, Evra, Matuidi, Cabaye, Pogba, Valbuena, Giroud (Griezmann 62'), Benzema
Nigeria: Enyeama, Yobo, Oshaniwa, Omeruo, Ambrose, Mikel, Onazi (Gabriel 59'), Musa, Moses (Nwofor 89'), Odemwingie, Emenike
Bảo Phương