Trên đường Pitch
Không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phòng ngự đơn thuần và vô hiệu hoá được hàng công đáng gờm của đối thủ với hạt nhân James Rodriguez mà cặp trung vệ David Luiz - Thiago Silva còn đóng góp hai bàn thắng, trong đó có cú sút phạt siêu đẳng của cầu thủ vừa gia nhập PSG từ Chelsea, để giúp Brazil nhọc nhằn vượt qua ông hàng xóm Colombia. Trong khi ấn tượng cuối cùng mà "hiện tượng" của giải đấu tạo ra được là cú đá 11m thành công ấn định tỷ số của James Rodriguez, một trong những cầu thủ chơi hay nhất World Cup mà đang tràn trề khả năng thâu tóm danh hiệu "Chiếc giày vàng" với 6 pha lập công.
Tuy bề ngoài là cuộc chiến giữa hai đại diện của khu vực Nam Mỹ tại tứ kết World Cup 2014 nhưng trên thực chất, đó là màn đấu tay đôi giữa hai số 10 đích thực từ đầu giải, cùng đạt phong độ khá ổn cũng như thể hiện được vai trò, tầm ảnh hưởng to lớn của mình lên lối chơi, thành tích của toàn đội. Nếu đánh giá tổng thể thì hiển nhiên James Rodriguez có phần trội hơn Neymar, không chỉ trên khía cạnh bàn thắng (5 so với 4). Ngôi sao khoác áo Monaco đã giúp đội nhà đạt tới đỉnh cao mới trong lịch sử World Cup với màn trình diễn siêu đẳng ở vòng 1/8 tuy nhiên, đừng quên từ lâu, Neymar đã được mặc nhiên thừa nhận là một thiên tài xuất chúng tầm thế giới trong môn thể thao vua với khả năng có thể phát sáng ở bất cứ trận đấu nào. Cả hai đều là những ngôi sao lớn, nhưng luôn dành sự ưu tiên trước hết cho đội bóng chứ không thi đấu quá cá nhân, cả hai sở hữu cá tính và những phẩm chất giống nhau, thậm chí cùng tuổi 22 và chưa phải đang ngự trị trên đỉnh cao của sự nghiệp.
Brazil vây ráp, sẵn sàng chặt chém đối thủ (áo đỏ) từ vòng tròn giữa sân
James Rodriguez bước vào World Cup 2014 không phải ở phong độ cao nhất, chỉ ghi 9 bàn trong 34 trận ra sân tại Ligue 1, giải đấu dễ dàng nhất trong 5 giải lớn hàng đầu ở châu Âu. Nhưng giờ anh lại dẫn đầu danh sách Vua phá lưới của giải đấu. Ngoài 5 bàn đã ghi được, Rodriguez cũng đã có 2 đường kiến tạo và cú vô-lê ngoạn mục vào lưới Uruguay cho tới giờ là bàn thắng đẹp nhất giải. Còn Neymar đã trải qua 2 trận đấu hơi thất vọng, không tốt bằng hai trận còn lại: Đó là trận hoà Mexico ở vòng bảng và trận thắng Chile sau loạt luân lưu 11m ở vòng 1/8. Song khi mà mọi tâm điểm chú ý đều dồn cả vào hai gương mặt này thì chưa biết chừng, nhân tố quyết định thành bại lại là một người khác và thực tế trận đấu đã chứng minh, HLV Scolari mới là nhân vật chính của trận đấu. Nhà cầm quân lão luyện này từng hơn một lần tuyên bố "nếu không thể đá đẹp, ít ra đội của tôi phải biết đá thắng" vàmới đây lại dạy các học trò rằng "Brazil không cần đá lịch sự, tử tế và thân thiện với đối thủ" sau khi đội nhà suýt bị Chile tiễn khỏi giải ở vòng 1/8. Và có vẻ như quan điểm ấy của "Big Phil" được các học trò của ông thấm nhuần một cách triệt để khi gặp Colombia - đội chơi thứ bóng đá được xem là đẹp mắt và cuốn hút nhất kể từ đầu giải - trong trận tứ kết hôm qua.
Brazil ở sân Castelao là hiện thân rõ nhất cho triết lý bóng đá thực dụng đến xấu xí của Scolari. Brazil ấy không có những pha qua người đẹp mắt, các tình huống xử lý kỹ thuật và những pha làm bàn giàu chất ngẫu hứng, làm nổ tung cầu trường theo tôn chỉ Joga Bonito (đá đẹp) truyền thống. Thay vào đó, các học trò của Scolari không ngần ngại phạm lỗi, thực hiện những màn chém đinh chặt sắt và định đoạt số phận trận đấu bằng hai tình huống cố định. Thiago Silva mở tỷ số ngay phút thứ bảy, với pha đệm bóng cận thành trong một tình huống đá phạt góc ngay đầu trận. Bàn nhân đôi lợi thế của David Luiz ở phút 80, dẫu là cú đá phạt đẳng cấp, cũng chỉ là một pha bóng cố định. Xen giữa hai bàn thắng ấy và trong 15 phút cuối trận, tính cả bù giờ, Colombia đã làm tất cả những gì có thể hòng đảo ngược tình thế, nhưng bất thành. Trừ pha đá phạt đền thành công ghi bàn danh dự và là bàn thứ sáu của James Rodriguez từ đầu giải, đội bóng chơi đẹp, cống hiến này đã phải khóc thét trước sự xù xì, gai góc đến xấu xí của Brazil và chấp nhận ngậm trái đắng rời cuộc chơi. Thời gian sẽ phán xét xem liệu lựa chọn của Scolari đúng hay sai, có đưa Brazil đến bến bờ thành công tại World Cup 2014 hay không. Nhưng trước mắt, lựa chọn ấy đã giúp Brazil tiếp tục trụ lại với giải đấu mà họ chịu áp lực khủng khiếp phải vô địch trên sân nhà. Lựa chọn ấy giúp thầy trò Scolari vượt qua những khó khăn về nhân sự và chất lượng nghèo nàn của hàng công, để ghi tên vào bán kết.
Xét về phương diện nhân sự thì Brazil chắc chắn bất lợi hơn đội khách khi Luiz Gustavo, tiền vệ phòng ngự chơi cực hay từ đầu giải (thậm chí nhiều chuyên gia còn tuyên bố đó mới là cầu thủ xuất sắc nhất Selecao tính đến thời điểm này chứ không phải Neymar hay bất cứ ai khác), vắng mặt do án treo giò nên Big Phil không còn lựa chọn nào khác ngoài tin tưởng Paulinho, phương án "thảm hoạ" khi được thử nghiệm ở trận ra quân gặp Croatia, trong vai trò đá cặp với Fernandinho ở tuyến giữa mà ngay cả tiền vệ thuộc biên chế nhà ĐKVĐ Premier League cũng chơi khá bình thường tuy nhiên Paulinho lại nổi trội về cơ bắp và kỹ năng tranh chấp, những thứ rất quan trọng với Brazil ở trận này chứ không phải một Ramires giàu sức cơ động hay Hernanes có thiên hướng tấn công. Ngoài trường hợp "bất khả kháng" của Gustavo thì Scolari đã bất ngờ đưa Maicon vào sân thay cho Daniel Alves ở vị trí hậu vệ phải. Thực ra, trong mấy buổi tập gần đây, ông đã có ý sử dụng gương mặt kỳ cựu từng nhiều năm chinh chiến ở Serie A trong màu áo Inter Milan và nay là AS Roma. Mùa vừa rồi, Maicon đã thi đấu không quá tệ nên xem ra, anh cũng khá xứng đáng được ra sân, nhất là khi Maicon cực giống Paulinho về khoản sức chiến đấu. Nhưng sự mạo hiểm của Big Phil cũng chỉ dừng lại ở đây khi ở các vị trí còn lại, ông vẫn bảo thủ đặt niềm tin vào những cái tên cũ mèm mà trong đó có gương mặt như Fred đã trình diễn hình ảnh quá tệ hại song vẫn được thi đấu ngay từ đầu.
Thiago Silva là thủ quân đầu tiên ghi bàn cho Brazil ở một kỳ World Cup sau 20 năm
Về phần đội khách Colombia, họ chẳng phải chịu bất cứ tổn thất nào về mặt con người nên HLV Jose Pekerman tha hồ bố trí đội hình. Ông đã quyết định dùng tiền vệ công Víctor Ibarbo thay vì tiền đạo Jackson Martinez hòng chuyển đấu pháp về sơ đồ quen thuộc 4-2-3-1 sau khi Colombia đã chơi 4-4-2 trước Uruguay. Đấu pháp này sẽ phù hợp hơn với "hạt nhân" James Rodriguez khi anh được tung hoành ở khu vực giữa sân yêu thích chứ không phải hoạt động bên cánh. Bên cạnh đó, Fredy Guarin, tiền vệ phòng ngự hàng đầu Serie A hiện nay sau những gì thể hiện ở Inter Milan, đã lần đầu có mặt trong danh sách xuất phát ở World Cup lần này nhằm tăng cường sức chiến đấu cho tuyến giữa. Dẫu sao hai sự điều chỉnh này không phải quá lớn khi mà những trụ cột của Colombia như Cuadrado, Gutierrez, Zapata, Yepes, Zuniga đều có mặt đầy đủ.
Hai đội đều chọn cách khởi đầu hêt sức thận trọng với sự cảnh giác cao độ nhưng thật bất ngờ, trong tình cảnh "thăm dò" như thế, bàn thắng vẫn đến từ rất sớm. Phút thứ 7, từ quả phạt góc của Neymar, Fred băng vào đón hụt bóng song ở phía sau, Thiago Silva đã thoát khỏi sự kèm cặp của Sanchez để dùng đầu gối đẩy bóng vào lưới ở khoảng cách gần. Lần đầu tiên tại World Cup 2014, Colombia bị dẫn trước, lại trong trận đấu gặp nước chủ nhà đồng nghĩa hàng núi thách thức đặt ra trước mặt thày trò Pekerman. Không những vậy, theo thống kê, Brazil chỉ thua 1 trong 16 trận gần đây tại các kỳ World Cup mà họ là đội mở tỷ số. Bởi thế, Colombia đã phải bắt đầu nghĩ tới chuyện thi triển các đòn tấn công về khung thành đối phương. Phút thứ 10, họ được hưởng cú sút phạt ở cự ly khá xa và Guarin đã "bắn phá" lên khán đài. Chẳng những thiết lập ra hệ thống phòng ngự vững chãi mà Brazil còn tổ chức những đợt phản công khá sắc sảo. Thực ra, Scolari vốn tôn thờ trường phái bóng đá thực dụng nên việc Brazil phòng ngự - phản công giỏi chẳng phải điều gì quá ngạc nhiên. Phút 20, Neymar thực hiện màn kiến tạo cực đẹp cho Hulk băng xuống đột nhập vòng cấm địa đối phương song "Người khổng lồ xanh" không thể hạ gục nổi thủ thành Ospina.
Mãi đến phút 22, Colombia mới có được pha tấn công đầu tiên khá sắc nét và người khởi xướng không ai khác ngoài James Rodriguez. Đáng tiếc, ở đường chuyền cuối cùng vào phía trong cho Gutierrez khi mà hàng thủ Brazil chỉ còn duy nhất Thiago Silva trấn giữ, Cuadrado lại xử lý khá tệ, khiến thủ quân Selecao dễ dàng phá ra. Phút 28, lần thứ 2 Hulk có dịp thẳng chân tung ra cú dứt điểm trong vòng cấm nhưng kết quả không khác mấy so với lần đầu khi thủ môn chơi bóng tại Pháp trong màu áo CLB Nice vẫn là người chiến thắng. Cho đến hết hiệp 1, Colombia rất cố gắng phá bỏ "vòng kim cô" mà đội chủ nhà đặt ra kiềm toả họ nhưng quả thật không hề đơn giản. Los Cafeteros từng được hưởng cú đá phạt ở cự ly rất thuận lợi (gần vạch 16m50) và gần chính diện với cầu môn song không tận dụng được bởi ý đồ phối hợp quá rối rắm mà lại thiếu hiệu quả và không có được yếu tố bất ngờ. Trước giờ giải lao, đến lượt Neymar có cơ hội trổ tài sút phạt ở vị trí cũng rất "ngon" nhưng lệch hẳn về cánh trái và cú đá của "tiểu Pele" đã đi không chính xác.
Brazil đã phải trả cái giá khá đắt cho chiến thắng khi Neymar dính chấn thương nghiêm trọng
Ngay đầu hiệp 2, Pekerman đã có sự thay đổi làm mới hàng công khi Adrian Ramos, tiền đạo sẽ khoác áo Dormtund từ mùa sau, được vào sân chiếm lấy suất đá chính của Ibarbo. Song thời gian Ramos xuất hiện ở World Cup lần này còn ít hơn cả Jackson Martinez nên chẳng trách, tiền đạo 28 tuổi này không thể tạo ra hiệu ứng như mong muốn. Còn Brazil tất nhiên chẳng có lý do gì nào để thay đổi đấu pháp. Họ vẫn tập trung đông quân số bên phần sân nhà và chơi phòng ngự - phản công hết sức chủ động, làm cho đối thủ "tắc vẫn hoàn tắc" dù chưa hết nhiệt huyết hay cạn kiệt niềm tin. Tất nhiên những pha phạm lỗi là khó tránh khỏi khi Brazil thi đấu như một đội châu Âu chứ không còn mấy chất Samba truyền thống trong khi hàng thủ Colombia cũng buộc phải tiến hánh sự truy cản mạnh chân lúc cần thiết hòng chặn các đợt phản công của đối thủ.
Hệ quả tất yếu, hai đội đã liên tục được hưởng các cú sút phạt và trong một tình huống như vậy, Brazil đã có được bàn thứ hai để tiến gần hơn đến chiến thắng chung cuộc. Phút 69, từ chấm sút phạt cách cầu môn phải hơn 30m, David Luiz, một trong những trung vệ đá phạt tốt nhất thế giới hiện nay, đã thực hiện cú cứa lòng chân phải hoàn hảo, đưa bóng vòng qua hàng rào rồi bay thẳng vào góc cao trong nỗ lực tuyệt vọng của Ospina. Trước đó, Yepes đã đưa được bóng vào lưới Cesar sau cú sút phạt của James Rodriguez nhưng bàn thắng không được công nhận do lỗi việt vị và quyết định đó là hoàn toàn chính xác. Ngoài ra, Thiago Silva còn phải nhận thẻ vàng do hành vi tranh chấp sai luật với thủ thành đối phương đồng nghĩa anh sẽ không thể tham dự trận bán kết nếu như Brazil đi tiếp.
Còn nước còn tát, HLV Pekerman tung vào sân Carlos Bacca, tiền đạo chơi bùng nổ tại Sevilla mùa vừa rồi, giúp đội bóng TBN xếp thứ 5 La Liga và giành chức vô địch Europa League. Sự điều chỉnh này đã phát huy tác dụng khi Bacca mang về cho Colombia quả phạt 11m. Anh đã bị Julio Cesar đốn hạ không thương tiếc trong pha đối mặt và dù cho thủ môn kỳ cựu từng nhiều năm chinh chiến tại Italia (hiện Cesar đang chơi bóng tại Canada) có tỏ ra đau đớn thì anh cũng phải nhận tấm thẻ vàng từ trọng tài cộng thêm phải đối diện với James Rodriguez trên chấm penalty. Bằng sự lạnh lùng và bản lĩnh hiếm thấy, Rodriguez dễ dàng đánh lừa Cesar để thắp lại chút hy vọng nhỏ nhoi. Đây cũng là trận thứ 5 liên tiếp, "số 10" của Colombia ghi bàn tại World Cup và anh tiếp tục dẫn đầu danh sách "Vua phá lưới" với 6 pha lập công.
Ngôi sao James Rodriguez rưng rưng nước mắt sau thất bại
Trong tâm trạng hưng phấn và cũng chẳng còn gì để mất, Colombia ào lên dữ dội liên tục vây hãm khung thành Brazil nhưng đâu dễ lần thứ hai đánh bại Cesar. Vài bận, các CĐV Selecao trên khán đài không khỏi thót tim khi trọng tài biên phất cờ báo việt vị ở nhưng tình huống diễn ra trong vòng cấm địa đội nhà. Nhưng tất cả họ cùng hàng triệu người dân Brazil theo dõi trận đấu qua truyền hình thực sự phải âu lo và sợ hãi khi chứng kiến ngôi sao lớn nhất đội, Neymar phải rời sân trên cáng với vẻ mặt đau đớn tột cùng sau pha va chạm với Zuniga. Nhìn biểu hiện của Neymar thì có thể tạm rút ra kết luận: Chấn thương anh găp phải là khá nghiêm trọng và nguy cơ hồi phục thần kỳ trong vài ngày tới là cực thấp đồng nghĩa Brazil lại mất thêm một chủ lực nữa cho trận bán kết gặp đối thủ siêu mạnh ĐT Đức.
Trận đấu được bù giờ thêm 5 phút và thực sự đó là quãng thời gian tra tấn tinh thần, thể lực của toàn thể đội bóng Brazil cũng như người dân xứ Samba. May mắn, không có kịch tính gì xảy ra và Brazil đã có thể tổ chức ăn mừng tấm vé dự bán kết dù họ đã phải trả cái giá cực đắt khi đội trưởng Thiago Silva chắc chắn vắng mặt và Neymar chưa rõ có thể tham dự hay không với chấn thương vừa mắc phải. Mà kể cả có kịp bình phục thì Neymar làm sao sở hữu được thể lực 100%. Vậy thì Scolari sẽ phải nghĩ ra giải pháp khẩn cấp gì để ứng phó với người Đức rất mạnh và có đủ năng lực để chinh phục chiếc cúp vàng danh giá. Còn người Colombia đã phải tạm biệt giải bóng đá lớn nhất hành tinh bằng những giọi nước mắt. Dù sao, họ có quyền tự hào về những gì đã cống hiến suốt thời gian qua.
Đội hình thi đấu
Brazil: Cesar, Maicon, David Luiz, Thiago Silva, Marcelo, Paulinho (Hernanes 86'), Fernandinho, Hulk (Ramires 83'), Oscar, Neymar (Henrique 88'), Fred
Colombia: Ospina, Zuniga, Zapata, Yepes, Armero, Sanchez, Guarin, Cuadrado (Quintero 80'), James Rodriguez, Ibarbo (Ramos 46'), Gutierrez (Bacca 70')
Bảo Phương
