Một năm của HLV Troussier

Asian Cup là giải đấu cuối cùng đánh dấu trong 1 năm HLV Philippe Troussier ký hợp đồng với LĐBĐ Việt Nam, vậy chiến lược gia người Pháp đã thể hiện ra sao?

Chưa đáp ứng kỳ vọng

Tháng 2/2023, VFF chính thức công bố bản hợp đồng kéo dài 3 năm, kèm điều khoản gia hạn thêm 1 năm với HLV người Pháp Philippe Troussier. Trong ngày ra mắt truyền thông, HLV sinh năm 1955 khẳng định 2 điều. Đầu tiên, giấc mơ World Cup không phải nằm ngoài tầm với. Thứ hai, ông bày tỏ rõ quan điểm, lối chơi mình áp dụng sẽ khác so với người tiền nhiệm.

Tháng 2/2024, thời điểm trong 1 năm ông thầy người Pháp ngồi vào chiếc ghế nóng, tất cả đều đã có câu trả lời, đó là mọi thứ vẫn còn rất mơ hồ. ĐT Việt Nam không cho thấy hy vọng giành vé World Cup trong tương lai gần, còn phong cách, triết lý của HLV Troussier vẫn chưa có sự hiệu quả.

“HLV Park Hang Seo giành được những thành tựu tuyệt vời, tại khu vực và châu lục. nhiệm vụ của tôi là vượt qua những giới hạn mà người tiền nhiệm làm được, chuẩn bị đối diện thử thách ở cấp độ cao hơn. Nhưng chúng ta cũng phải giữ được vị thế mà ĐT Việt Nam làm được. Chúng ta cần chuẩn bị sẵn sàng để đối mặt với những thử thách chất lượng hơn nữa. 

Thể thức mới tại World Cup 2026 tạo ra tiền để, cơ hội để bóng đá Việt Nam tin tưởng vào việc cạnh tranh suất dự. Đây là mục tiêu sau cùng mà tất cả chúng ta hướng tới. Đây là mục tiêu tham vọng, chứ không phải ngoài tấm với, trở thành mục tiêu mà chúng tôi muốn đền đáp sự tin tưởng” – đó là những chia sẻ của HLV Philippe Troussier, thể hiện rõ 2 quan điểm vừa nêu.

Có thể tổng quan công việc của HLV này sau 1 năm vừa qua với 2 cấp độ (hoặc gộp làm một), đó là ĐT quốc gia và đội trẻ, với những thành tích sau đây.

Tháng 3 – Giải giao hữu quốc tế Doha Cup

Ngay lập tức bước vào một giải đấu quốc tế, HLV Troussier cùng ĐT U22 Việt Nam thua cả 3 trận với các đối thủ U23 Iraq (0-3), UAE (0-4) và Kyrgyzstan (0-0, thua luân lưu), đứng hạng 10/10 chung cuộc. Đây là giải giao hữu chuẩn bị cho SEA Games 32 trên đất Campuchia, cũng là tổng quan lối chơi, triết lý, cách xây dựng đội hình của HLV 68 tuổi với các cầu thủ trẻ Việt Nam.

Tháng 4 – SEA Games 32

Từ một đội bóng chưa từng vô địch SEA Games, HLV tiền nhiệm Park Hang Seo giúp Việt Nam vô địch 2 lần (2019, 2022). Trước giải đấu diễn ra tại Phnom Penh, VFF đặt mục tiêu cho HLV Philippe Troussier phải đi đến trận đấu cuối cùng, tạo điều kiện tối đa khi liên tục hoãn giải quốc nội, nhưng điều này cũng không thành công.

ĐT U22 Việt Nam mở màn với chiến thắng nhọc nhằn trước Lào với tỷ số 2-0, trận đấu HLV đối thủ Michael Weiss khẳng định Việt Nam “thắng may” và “tỷ số hoà sẽ chính xác hơn”. Đồng thời, chiến lược gia người Đức cho rằng ông Troussier cần thêm thời gian để truyền tải ý đồ chiến thuật của mình. Tại vòng bảng, Văn Tùng và các đồng đội giành được những kết quả thắng Singapore 3-2, thắng Malaysia 2-1 và hoà Thái Lan 1-1.

Tại vòng bán kết, U22 Việt Nam thua 2-3 trước U22 Indonesia của HLV Indra Sjafri, đội bóng sau đó lên ngôi vô địch khi đánh bại Thái Lan ở trận đấu cuối cùng. Việt Nam được chơi hơn người từ phút 60, khi hậu vệ tuyển quốc gia Pratama Arhan nhận thẻ đỏ rời sân, nhưng vẫn để thua ở phút cuối cùng. Kết thúc giải đấu chính thức đầu tiên với tấm huy chương đồng (sau khi đánh bại Myanmar ở trận tranh hạng 3) dù không đạt kỳ vọng, nhưng cũng mở ra tương lai cho các cầu thủ trẻ.

Tháng 9 – Vòng loại U23 châu Á

Đây là giải đấu thành công của HLV Troussier khi đạt mục tiêu giành vé tham dự VCK. Việt Nam nằm ở bảng đấu dễ thở với Yemen, Singapore và Guam, giành 2 chiến thắng trước khi hoà Singapore 2-2 ở lượt cuối cùng. Ở giải đấu này, những cái tên như Thái Sơn, Minh Trọng, Thanh Nhàn, Vĩ Hào,… toả sáng và bắt đầu đóng vai trò ở ĐT quốc gia.

Trước đó ở cấp độ trẻ, VFF chia 2 đội U23 với những mục tiêu khác nhau. Một đội do HLV Troussier dẫn dắt, mục tiêu giành vé U23 châu Á với VCK diễn ra vào tháng 4/2024. Một đội do HLV Hoàng Anh Tuấn chỉ đạo, vô địch U23 Đông Nam Á (Rayong, Thái Lan) và tham dự ASIAD 19 (Hàng Châu, Trung Quốc).

Quá trình tuyển quân trong những đợt FIFA Days

Bên cạnh công việc dẫn dắt đội trẻ, nhiệm vụ chính của HLV Troussier là xây dựng một ĐT Việt Nam với những cầu thủ tốt nhất, xen lẫn giữa sức trẻ và kinh nghiệm. Ông cùng BHL đã thử nghiệm trên dưới 80 cầu thủ qua những đợt giao hữu tháng 6, tháng 9 và tháng 10, trộn lẫn những gương mặt mới và các cầu thủ quen thuộc.

ĐT Việt Nam giành được kết quả thắng Hong Kong (Trung Quốc) 1-0, Syria 1-0, Palestine 2-0, thua Trung Quốc 0-2, Uzbekistan 0-2 và Hàn Quốc 0-6. Kết quả trong những trận giao hữu không phải điều quá quan trọng. Bên cạnh đó, việc được cọ xát với những đối thủ hàng đầu châu lục, cho thấy bước tiến lớn của VFF khi tạo điều kiện tối đa cho HLV Troussier.

Vòng loại World Cup tháng 11

Sau 8 tháng tuyển quân và truyền tải triết lý, HLV Troussier cùng ĐT quốc gia Việt Nam bước vào 2 trận đấu chính thức tại vòng loại World Cup 2026, khu vực châu Á. Toàn đội giành một chiến thắng 2-0 trước Philippines và thua 0-1 trước Iraq, qua đó vẫn còn nguyên cơ hội lọt vào vòng loại thứ ba.

Asian Cup 2023

Đầu năm nay, ĐT Việt Nam tham dự cúp bóng đá châu Á và nhận thất bại thê thảm, bị loại ngay từ vòng bảng. Toàn đội mở màn với trận “thua đẹp” Nhật Bản 2-4, nhưng trước những kỳ vọng tăng cao, ĐT Việt Nam thua trận quyết định với đối thủ trực tiếp Indonesia với tỷ số tối thiểu. Ở lượt cuối vòng bảng, toàn đội tiếp tục nhận thất bại 2-3 trước Iraq, trong đó một lần nữa nhận bàn thua quyết định phút bù giờ.

Việt Nam là ĐT đầu tiên bị loại khỏi Asian Cup, là đội bóng duy nhất của bảng đấu không vượt qua vòng bảng, là đại diện Đông Nam Á duy nhất không giành được điểm nào. Cùng với đó là những thống kê tồi tệ, bị thổi 3 quả phạt đền và nhận 2 thẻ đỏ, đều là vấn đề tâm lý cố hữu của một đội bóng trẻ.

Đây cũng là giải đấu khép lại năm đầu huấn luyện của ông Troussier, và với cái kết không có hậu diễn ra quá nổi bật, rất dễ để đánh giá ông thầy Pháp đang gặp khó khăn trong công việc của mình. Một năm nhìn lại, tỷ lệ thất bại của HLV Troussier lên đến 67% (riêng 9 trận gần nhất là 89%), cho thấy vấn đề về cách sử dụng nhân sự của ông khi quá tin dùng cầu thủ trẻ.

Hướng đến mục tiêu

Sau khi ĐT Việt Nam trở về từ Asian Cup, VFF lập tức phát đi thông điệp: Tiếp tục ủng hộ và kiên nhẫn với HLV Philippe Troussier. Có nhiều lý do cho lựa chọn này. Đầu tiên, nội lực của bóng đá Việt Nam không còn ở đỉnh cao và các trụ cột bị chấn thương có thể xếp thành một đội hình. Thứ hai, những giải đấu sắp tới diễn ra quá gần và đập đi, xây lại, chọn HLV khác là phương án quá mạo hiểm. Thứ ba, VFF tin rằng HLV Troussier đủ khả năng xoay chuyển tình thế.

Trong mục tiêu đặt ra của ĐT Việt Nam năm 2024, Tổng thư ký VFF Dương Nghiệp Khôi chỉ rõ ĐT phải vượt qua vòng loại thứ hai World Cup (hay cụ thể là giành kết quả tốt trong 2 trận đối đầu Indonesia vào tháng 3). Cuối năm, AFF Cup sẽ diễn ra và ĐT Việt Nam có nhiệm vụ giành huy chương (đồng nghĩa là vượt qua vòng bảng).

Hợp đồng của HLV Troussier còn thời gian dài, với những điều khoản chặt chẽ, chi tiết. Dù vậy, VFF cũng đảm bảo “nghiệm thu” sau mỗi giai đoạn. Tháng 3 sẽ là thời điểm những Hoàng Đức, Tiến Dũng, Tiến Linh, Văn Lâm, Quế Ngọc Hải,… các trụ cột sẽ trở lại, và đánh bại Indonesia của HLV Shin Tae Yong không phải nhiệm vụ bất khả thi. Trong trường hợp kết quả không như ý muốn, HLV Troussier khả năng không nhỏ sẽ đối diện nguy cơ sa thải.

Ngoài ra, còn một chiến dịch nữa ông thầy người Pháp hướng đến với sự khát khao, đó là VCK U23 châu Á diễn ra vào tháng 4 tại Qatar. Top 3 đội bóng xếp hạng cao nhất giải đấu này sẽ tham dự Olympic. Đây là điều bóng đá Việt Nam chưa từng làm được trong quá khứ, và HLV Troussier sẽ đi vào lịch sử nếu giúp U23 Việt Nam giành vé tới quê hương Paris của mình.

Một năm của HLV Philippe Troussier đã khép lại mà khó có thể dùng từ thành công, nhưng đây mới chỉ là “mở bài” cho một quá trình dài hơi phía trước mà chỉ ông Troussier mới có thể đưa ra “kết luận” chung cuộc. Có thể thấy rõ sự ủng hộ và tạo điều kiện tối đa của VFF trong công việc của HLV này, nhưng thực tế cũng chỉ ra những mặt hạn chế và bất hợp lý trong cách xây dựng của ông.

Đây cũng có thể là tiền đề để HLV Philippe Troussier đưa ra sự điều chỉnh, thay đổi để đáp ứng sự kỳ vọng của NHM bóng đá Việt Nam. Bằng không, chính ông sẽ bị thay đổi.