Với HLV Calisto, ĐTVN sẽ không lấy 4-4-2 làm sơ đồ chủ đạo. Bởi ông thích lối chơi 1 tiền đạo hơn. Trong bối cảnh ấy, 4-2-3-1 đang thịnh hành là một giải pháp gợi ý cho ông “Tô” nhiều điều.
Rất “kết” 4-2-3-1
10 năm kể từ ngày đến Việt Nam, HLV Calisto đã trở thành một thương hiệu lớn. Điều làm nên sự khác biệt ở ông “Tô” là các đội bóng của ông luôn chơi với phong cách riêng. Ông gọi đó là phòng ngự chặt, tấn công nhanh (xin lưu ý: tấn công nhanh chứ không phải phản công nhanh).
Chẳng thế mà GĐT.LA dù chơi phòng thủ kín kẽ nhưng nhiều năm liền kết thúc V-League với tư cách là đội bóng ghi nhiều bàn thắng nhất. ĐTVN ở AFF Cup 2008 hay U23 VN ở SEA Games 25 (2009) cũng vậy. Phòng ngự làm nền tảng nhưng không vì thế mà mất đi hiệu quả tấn công.
Tất nhiên, muốn vậy thì các đội bóng của HLV Calisto phải chuyển hóa thật nhanh từ phòng ngự sang tấn công và ngược lại. Đấy cũng là lý do HLV Calisto thường xuyên sử dụng lối chơi 1 tiền đạo.HLV Calisto sẽ để ĐTVN chơi theo chiến thuật nào ?
Với 4-5-1, ĐTVN từng đăng quang ở AFF Cup 2008. Cũng với 4-5-1, U23 VN đã suýt lên ngôi ở SEA Games 25 (2009). Nhưng lúc ấy, 4-5-1 mà HLV Calisto áp dụng có 1 tiền vệ phòng ngự đá thấp nhất, nói cách khác, nó là 4-1-4-1. Song gần đây, có vẻ HLV Calisto thích 4-2-3-1 hơn.
Đợt World Cup 2010, ông “Tô” theo dõi rất kỹ và từng có một bài viết phân tích tính ưu việt của 4-2-3-1 trên Bóng Đá. Trong nhiều cuộc trao đổi với người viết, HLV Calisto cũng tỏ ra tâm đắc 4-2-3-1 vì theo ông, đó là sơ đồ linh hoạt nhất giữa phòng ngự và tấn công. Vì với 4-2-3-1 chẳng những nâng cao tính an toàn ở tuyến giữa (do có tới 2 người che chắn trước hàng thủ, hơn một người so với 4-1-4-1) mà còn tạo ra không gian hoạt động rất rộng cho những cầu thủ đá cánh. Số lượng người thường xuyên tham gia tấn công lên tới con số 6 (2 hậu vệ biên, 3 tiền vệ tấn công và 1 tiền đạo), còn trục trung tâm được bảo vệ bởi 4 người (2 trung vệ, 2 tiền vệ phòng ngự).
Sẽ tương thích?
Chưa thể chắc liệu ông “Tô” có áp dụng 4-2-3-1 ở ĐTVN hay không. Cũng chưa thể khẳng định nó sẽ thành công hay thất bại. Vì chiến thuật nào cũng phụ thuộc vào con người thực hiện.
Hiện tại, chỉ có thể nói rằng ĐTVN có những con người tương đối thích hợp cho 4-2-3-1. Chẳng hạn như tiềm năng chơi ở vị trí tiền vệ cánh là cực lớn với tối thiểu 7 lựa chọn (Vũ Phong, Thành Lương, Quang Hải, Tấn Tài, Sỹ Cường, Xuân Thành, Trọng Hoàng). Ở hàng công, Việt Thắng, Sỹ Mạnh cũng có tố chất chơi 4-2-3-1 vì họ đều thiên về càn lướt, tì đè, làm tường chứ không giỏi tự mình dứt điểm. Với phẩm chất này thì dùng Việt Thắng (hoặc Sỹ Mạnh) trong 4-2-3-1 sẽ giúp họ phát huy sở trường (tầm hoạt động rộng, giỏi hỗ trợ đồng đội), hạn chế sở đoản (kỹ năng dứt điểm), đồng thời cũng phục vụ lợi ích chung vì các vệ tinh khi xâm nhập vòng cấm sẽ không thiếu cơ hội và không gian.
Ngoài ra, sự trở lại của Văn Trương cũng giúp Quang Thanh được trả về cánh phải, qua đó 2 vị trí hậu vệ biên (Văn Trương, Quang Thanh) đều có thể tấn công hiệu quả. Điều này khó đạt được khi thiếu Văn Trương (vì nếu phải sang đá cánh trái như ở AFF Cup 2008, khả năng leo biên của Quang Thanh bị hạn chế).
Dĩ nhiên, những phân tích này chỉ mới dừng ở mức phỏng đoán trên lý thuyết. Tất cả còn phải chờ thực tiễn 3 tháng nữa xem liệu HLV Calisto có kịp rèn các học trò của mình vào sơ đồ mới hay không (thực tế cũng chỉ là một biến thể so với 4-1-4-1). Vả lại, nếu câu trả lời là có thì nó cũng chưa thể là một sự bảo đảm cho thành công của ĐTVN.
Vấn đề Phước Tứ
Huy Hoàng trở lại ĐTVN. Nhiều người tự hỏi, HLV Calisto sẽ chọn ai khi có trong tay quá nhiều hảo thủ ở hàng phòng ngự. Phước Tứ đã chơi tốt trong suốt thời gian Huy Hoàng vắng bóng. Anh thực sự là trụ cột ở ĐTVN. Bỏ một cầu thủ có chuyên môn tốt, chơi ổn định trong thời gian qua là điều HLV Calisto không hề mong muốn.
Bỏ Phước Tứ đã khó, xếp Như Thành lên băng ghế dự bị còn khó hơn, bởi ai cũng biết anh là thủ lĩnh ở hàng phòng ngự. Là một cầu thủ tài năng, có lối chơi đầu óc, Như Thành là của hiếm ở ĐTVN. Thế nhưng, ông “Tô” không thể gọi trở lại một cầu thủ đẳng cấp như Huy Hoàng để ném anh lên ghế dự bị. Nếu ông chuyển qua chơi với sơ đồ 4-2-3-1 với Phước Tứ đá ở vị trí tiền vệ trụ như ở Thể Công, LS.TH thì Huy Hoàng sẽ sát cánh cùng Như Thành. Một giải pháp có thể tận dụng tài năng của cả 3 ngôi sao sáng ở ĐTVN.
Giải pháp cho Quyến?
Với sơ đồ 4-4-2 của HLV Alfred Riedl, Văn Quyến luôn có suất trên hàng tiền đạo và được “đối tác” phục vụ. Nhưng với HLV Calisto, ĐTVN sẽ chỉ có một trung phong và người này phải giỏi tì đè, tác chiến độc lập, thậm chí còn phải phục vụ các vệ tinh. Nhiệm vụ này được Việt Thắng đảm nhiệm quá tốt nên Văn Quyến khó có khả năng tranh chấp.
Nếu ông “Tô” giữ nguyên 4-1-4-1 thì Quyến cũng khó kiếm chỗ đứng. Vì anh không có tốc độ để tranh suất ở biên với Thành Lương, Quang Hải, Vũ Phong, Tấn Tài. Hai vị trí còn lại ở tuyến giữa cũng không hợp với Quyến vì đó phải là tiền vệ điển hình như Minh Phương, Tấn Tài, Tài Em ở AFF Cup 2008 hay Thanh Hưng, Trọng Hoàng ở SEA Games 25.
Vậy giải pháp nào cho Quyến? Có lẽ là 4-2-3-1 với Quyến đá ngay sau trung phong cắm, vừa như tiền đạo ảo, vừa giống tiền vệ kiến tạo. Như thế, điểm yếu về tốc độ, sức mạnh được khỏa lấp, còn sự sáng tạo, kỹ thuật, độ quái được phát huy. Nhưng muốn thế thì Quyến cũng không thể tiếp tục “vật vờ” như ở V-League 2010.
(Theo báo Bóng Đá)