Rạng sáng ngày 21.6 sẽ đánh dấu lần thứ hai trong lịch sử, Copa America được tổ chức trên đất Mỹ. Nhưng lần này, xứ sở cờ hoa mang theo những kì vọng và mục tiêu rất khác.
Theo đúng lịch trình và truyền thống của Copa America – giải đấu cấp lục địa lâu đời nhất thế giới, phiên bản Copa America 2024 sẽ được đăng cai bởi Ecuador, theo thứ tự xoay vòng của CONMEBOL (LĐBĐ Nam Mỹ). Dù vậy, tháng 11/2022, Ecuador đã từ chối việc đăng cai. Ngay lập tức, Peru và Mỹ bày tỏ nguyện vọng tổ chức giải đấu bóng đá nổi tiếng nhất châu Mỹ.
Kể từ ấy, Mỹ đã vận động hành lang với CONCACAF (LĐBĐ Bắc, Trung Mỹ và Caribe) để hợp tác với CONMEBOL nhằm tạo ra một mối quan hệ chiến lược, Đến tháng 1 năm 2023, thông tin chính thức được đưa ra: Mỹ sẽ đăng cai Copa America 2024, giải đấu bao gồm 6 đội khách mời từ khu vực CONCACAF, thông qua việc giành thích tích cao tại CONCACAF Nations League 2023/24.
Vậy vì sao, Mỹ lại mong muốn việc đăng cai Copa America đến vậy?
LỢI ÍCH VỀ TÀI CHÍNH
Năm 2016, Mỹ lần đầu đăng cai giải đấu với tên gọi Copa America Centenario. Đó là phiên bản nhằm kỉ niệm 100 năm CONMEBOL & Copa America ra đời. Mặc dù vậy, nó lại được diễn ra ở một đất nước không trực thuộc CONMEBOL là Mỹ. Nhưng đó không những không phải vấn đề, mà còn tạo ra một hiệu ứng đặc biệt. Theo Los Angeles Times, giải Copa năm ấy đã phá vỡ mọi kỉ lục về số lượng người đến sân theo dõi, bản quyền truyền hình, lượt theo dõi trên các nền tảng số và tương tác trên các mạng xã hội.
Năm ấy, LĐBĐ Mỹ thu về khoảng 75 triệu USD từ việc đăng cai giải Copa America. Một tổ chức khác là Soccer United Marketing (SUM), đơn vị phụ trách việc truyền thông cho giải bóng đá Nhà nghề Mỹ MLS, đã đấu thầu thành công để bán tài trợ cho Copa America năm 2016. Nguồn thu từ việc bán tài trợ này sau đó được trích ra một phần cho LĐBĐ Mỹ tiếp tục duy trì hệ sinh thái bóng đá của đất nước rộng lớn này.
Nguồn doanh thu từ tiền mặt của LĐBĐ Mỹ năm ấy đã tăng vọt từ 65.4 triệu USD vào cuối năm tài chính 2016 lên thành 104.6 triệu USD vào cuối năm tài chính 2017. Tại Mỹ, bóng đá chưa bao giờ là môn thể thao hàng đầu, thay vào đó là bóng rổ, bóng bầu dục (American Football), bóng chày, các nội dung đua xe,.. Nhưng rõ ràng, với tiềm năng quá lớn đã được thể hiện từ Copa America Centenario, thật khó để Mỹ bỏ qua cơ hội đăng cai giải đấu này một lần nữa.
“Giải đấu năm 2016 đã đi vào lịch sử. Chúng tôi bán hết vé rất nhanh. Với phiên bản năm nay, tôi dự đoán mọi thứ sẽ lại giống như năm ấy, hoặc thậm chí hơn như thế rất nhiều” – Bà Kathy Carter, chủ tịch của SUM năm 2016.
Năm nay, số đội tham dự được gia tăng lên thành 16, thay vì 10 hay 12 như trước đây. Bởi vậy, số trận đấu sẽ nhiều hơn, và nước chủ nhà kì vọng sẽ có thêm nguồn thu từ việc bán vé, bán quảng cáo truyền hình,… Mặt khác, Mỹ cũng chiêu đãi người hâm mộ bằng những địa điểm hoành tráng để tổ chức các trận đấu. Trong số 14 sân đấu đăng cai các trận bóng của Copa America 2024, có những sân đấu biểu tượng như Hard Rock Stadium – nơi diễn ra các sự kiện đua F1, tennis, và là nơi tổ chức trận chung kết Copa America 2024. Cũng trong 14 sân này, chỉ có 3 sân có sức chứa ít hơn 60.000 chỗ ngồi. Nước chủ nhà đương nhiên mong muốn các khán giả sẽ lại lấp kín những sân vận động này, và mang tới bầu không khí cuồng nhiệt mà thường chúng ta chỉ được thấy tại các chảo lửa Nam Mỹ, với những đợt “sóng người”, những bài hát latin đặc trưng và sự huyên náo không thể lẫn vào đâu được.
BƯỚC CHẠY ĐÀ HOÀN HẢO CHO WORLD CUP 2026
Sự thành công của Copa America Centenario không chỉ mang tới doanh thu, mà còn tạo ra một thói quen cho người hâm mộ tại Mỹ: thói quen xem và thưởng thức bóng đá. Dần dà, sự quan tâm của người dân Mỹ dành cho môn thể thao vua – nhưng – lại – chưa – phải – vua - ở - Mỹ dần được đẩy mạnh. Sự hưng phấn của họ đạt đến đỉnh điểm khi ĐT Mỹ vào đến chung kết Gold Cup 2017, và giành chiến thắng trước Jamaica. 2 năm sau, họ lại tiếp tục có mặt tại chung kết, nhưng lần này đã không thể vượt qua Mexico.
Nhưng thất bại ấy hóa ra khiến cho họ được nhiều hơn là mất. Những năm cuối thập niên 2010 và đầu thập niên 2020, Mỹ chào đón một lứa tài năng mới, mà giới mộ điệu gọi là thế hệ vàng của bóng đá nước này. Những Christian Pulisic (AC Milan), Weston McKennie (Juventus), Tyler Adams (Bournemouth), Antonee Robinson (Fulham),.. đều thuộc Gen Z. Họ đại diện cho một chân dung mới mẻ của bóng đá Mỹ: tư duy hiện đại, kĩ thuật tốt, thể lực bền bỉ và thích nghi rất nhanh với châu Âu. Thậm chí, có những trường hợp như Sergino Dest, người chưa từng chơi bóng chuyên nghiệp tại Mỹ cấp CLB, mà trưởng thành từ lò đào tạo của Ajax, rồi đang thuộc biên chế Barcelona.
Với một nòng cốt nhiều tài năng, Mỹ đã vào đến vòng knock-out tại VCK World Cup 2022. Khỏi phải nói, sự quan tâm lúc này là vô cùng lớn với bóng đá Mỹ. Và việc họ là 1 trong 3 nước chủ nhà của World Cup 2026 cùng Mexico và Canada, đòi hỏi nước Mỹ cần có những khâu chuẩn bị kĩ càng nhất. Sự chuẩn bị ấy cần đến từ cả về mặt chuyên môn thuần túy, như những gì thày trò Gregg Berhalter đã thể hiện, cho đến cả những lĩnh vực khác như công tác tổ chức, truyền thông, kinh doanh, …
HIỆU ỨNG TRUYỀN THÔNG
Người Mỹ vốn đã là bậc thầy trong việc quảng bá. Nhìn những sự kiện như Super Bowl hằng năm được tổ chức mang về hàng tỉ USD, và có sự tham gia của những nghệ sĩ lớn, khán giả cũng có quyền kì vọng vào sức ảnh hưởng của Copa America 2024 năm nay. Và sẽ là uổng phí nếu họ không khai thác triệt để lợi thế họ đang có vào lúc này: Leo Messi – người được cho là cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất, đang chơi bóng tại Mỹ ở Inter Miami.
Sự xuất hiện của Messi tại Inter Miami không chỉ đưa những người đồng đội cũ lừng danh của anh (Sergio Busquets, Jordi Alba, Luis Suarez) đến với giải đấu luôn bị coi là “dưỡng già”, mà còn là chiếc bánh khổng lồ mà bất kì một đơn vị làm truyền thông nào cũng muốn có phần.
Apple TV đã ngay lập tức chìa ra một bản hợp đồng kéo dài 10 năm trị giá 2.5 tỉ USD để phát sóng độc quyền giải bóng đá nhà nghề Mỹ. Họ đương nhiên biết chắc, Messi sẽ chẳng thể thi đấu thêm 10 năm nữa. Nhưng sức hút và di sản anh để lại, sẽ còn tạo tiếng vang và mở ra một con đường cho nhiều danh thủ khác đến, và giúp cho bóng đá Mỹ ngày càng trù phú.
CONMEBOL, CONCACAF, và Mỹ hẳn nhiên cũng biết, khi kì Copa America tiếp theo (dự kiến 2028) được tổ chức, Messi rất có thể sẽ không còn thi đấu quốc tế nữa. Bởi vậy, đây sẽ là một cơ hội tuyệt vời, để họ giúp Messi và rất nhiều những cựu danh thủ khác như Suarez, Di Maria, James Rodriguez,.. có được một kì Copa sau cuối trong sự nghiệp, ở một nơi được chú ý nhiều nhất, truyền thông mạnh nhất, có những sân đấu hoành tráng nhất.
Copa America 2024, là một bước đi không thể hợp lí hơn của bóng đá Mỹ.