Chúng ta vẫn không thể không nhìn vào những mặt tối của giải đấu này, một giải đấu vốn được quảng bá là giải đấu: "vì sự hấp dẫn của bóng đá cấp CLB". Nhưng sự thực có phải như thế ?
Vòng chung kết Club World Cup diễn ra vào mùa hè năm sau chắc chắn sẽ khiến không khí bóng đá trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều, nhất là khi nhìn vào số đội của VCK này: 24 đội. Nhưng chúng ta vẫn không thể không nhìn vào những mặt tối của giải đấu này, một giải đấu vốn được quảng bá là giải đấu: "vì sự hấp dẫn của bóng đá cấp CLB". Nhưng sự thực có phải như thế ?
Tippi Hedren ngồi trên băng ghế bên ngoài ngôi trường. Phía sau cô, một đàn quạ bắt đầu đậu trên những khung leo. Cô đốt một điếu thuốc, trông có vẻ lơ đãng. Khi cô bắt đầu để ý đàn quạ đang bay qua đầu mình, mọi thứ đã quá muộn. Khung leo, các mái nhà phía sau lưng, cột điện tín, hàng rào bị bao phù bởi những con quạ, một cuộc tấn công không ngừng nghỉ diễn ra. Đây là một trong những cảnh kinh điển của bộ phim The Birds của đạo diễn lừng danh Alfred Hitchcock, và cũng là khung cảnh đang diễn ra ở bóng đá hiện đại.
Mỗi tuần, chúng ta lại nhận được một thông tin khác, những thông số khác. Về mặt cá nhân, mọi thứ có thể được bỏ qua sau một nụ cười xòa. Chủ tịch Andrea Agnelli của Juventus lại than phiền gì đây ? Gianni Infatino lại làm nhục bản thân trước mặt ai đây ở Davos ? Tại sao Siêu Cup Tây Ban Nha lại đầy rẫy những khuôn mặt "đào đất chui lên" ? Tại sao nó lại được dời đến Jeddah ? Ý nghĩa thực sự của vòng bảng Champions League là gì ?
Trong gần một thập niên qua, 4 trong số 5 giải đấu lớn của Châu Âu đã bị thống trị bởi một hoặc hai CLB. Khoảng cách giữa người giàu và kẻ nghèo ở Premier League lớn đến mức các đội vô địch giờ đây thường kết thúc mùa giải với 95 điểm hoặc hơn, trong khi đó, có ít nhất 2 trong 6 trận có một đội có ít hơn 30% quyền kiểm soát bóng.
Các CLB giàu đang ngày càng giàu hơn ở giải đấu của mình, đồng thời, các giải đấu giàu có cũng càng ngày giàu hơn so với những giải đấu khác. Vòng 1/16 của Champions League mùa này có đầy đủ các đội bóng từ 5 giải đấu hàng đầu Châu Âu, trong khi đó, vòng 1/32 của Europa League chỉ có 3 CLB đến từ Đông Âu.
4 đội bóng giành chức vô địch World Cup gần đây đều là những kẻ giàu có tới từ Tây Âu, ngoại trừ Anh, đội bóng vẫn đang chìm nổi dù đang có nhiều sự cải thiện. Các cầu thủ ở các quốc gia đó trưởng thành ở những lò đào tạo hàng đầu với môi trường cạnh tranh cao, một điều không phải không tạo ra rắc rối nhưng cũng tạo ra những cầu thủ bóng đá chất lượng, điều được thể hiện bằng sự thống trị của các giải đấu trẻ của UEFA.
Thế nhưng, những kẻ giàu đòi hỏi nhiều hơn nữa. Tháng này, hiệp hội các CLB Châu Âu muốn nới thêm 4 tuần thi đấu nữa ở Champions League. Trong vòng vài tuần, Pep Guardiola yêu cầu bỏ League Cup để gia giảm áp lực cho các cầu thủ. HLV của Manchester City có thể không đồng ý với ECA, nhưng mọi thứ không mấy quan trọng.
Kế hoạch tinh giản FA Cup cũng đi theo một lối tương tự: làm giàu cho những kẻ giàu tới mức các đội bóng nhỏ không thể cạnh tranh, khiến họ không thể tham già các trận đấu tăng lợi nhuận nhằm giúp các đội bóng hàng đầu gặp nhau nhiều hơn, giúp họ kiếm được nhiều tiền hơn cho bản thân.
Tiếp theo, chúng ta sẽ cùng nhìn vào Club World Cup phiên bản mở rộng sẽ được tổ chức vào mùa hẻ 2021. Không rõ các các CLB của Châu Âu có thi đấu hay không, nhưng giải đấu này đã khiến Cup Châu Phi phải rời lịch từ tháng 6, tháng 7 sang tháng 1 tháng 2 để tránh đụng chạm.
Cho đến thời điểm cuối năm ngoái, thời điểm Cup quốc gia Châu Phi thường được tổ chức trước khi nó được dời sang thời điểm mùa xuân để tránh động chạm tới mùa giải của các đội bóng Châu Âu.
Liên Đoàn bóng đá Châu Phi, liên đoàn hiện tại đang được FIFA điều hành kể từ tháng 8, khẳng định rằng việc thay đổi này liên quan tới thời tiết khắc nghiệt của Cameroon vào tháng 6. Nhưng thời tiết của Cameroon chẳng khác mấy nếu so với Bờ Biển Ngà, nơi sẽ tổ chức giải đấu này vào năm 2023. Nhiệt độ trung bình vào tháng 6 cũng như độ ẩm của thủ đô Abidjan của Bờ Biển Ngà cũng bằng với ở Yaounde của Cameroon. Nếu mùa mưa là một vấn đề, có lẽ việc dời ngày tổ chức giải đấu năm 2023 sẽ trở nên dễ hiểu. Thế nhưng, khoảng thời gian giữa tháng 1 chỉ cách trận chung kết World Cup 2022 diễn ra ở Qatar đúng 3 tuần. Có cảm giác, bóng đá Châu Phi chẳng bao giờ được đếm xỉa đến trong trường hợp này !
Chủ tịch Infatino của FIFA đã mô tả một cách mơ hồ về kế hoạch tổ chức một giải đấu Liên Châu Phi để tăng danh thu cũng như nâng cao chất lượng bóng đá của châu lục này, đồng thời, giảm thiểu sự chảy máu tài năng của lục địa đen, một kế hoạch nghe qua có phần rất cao quý. Đến đây, chúng ta sẽ phải tự hỏi nếu FIFA Club World Cup là giải đấu nhằm hướng đến các nhà vô địch, chắc chắn nó cần phải có các đội bóng mạnh trên toàn thế giới. Nhưng một giải đấu như thế phải là một giải đấu có thể lệ đóng.
Điều này khiến chúng ta phải đặt ra câu hỏi: Nếu bạn có thể quảng bá các CLB Châu Phi, bạn có thể quảng bá cho Al Ahly, Zamalek, Hearts of Oaks, Kotoko, Orrlando Pirates hay Kaizer Chiefs ? Hay những mối thù hận đã góp phần tạo nên bộ mặt bóng đá Châu Phi này sẽ biến mất ? Đấy là chưa kể đến ảnh hưởng lên các đội bóng ở cấp thấp hơn.
Nhưng, có vẻ như ảnh hưởng đó sẽ vẫn diễn ra. Nếu các CLB Châu Âu thi đấu ở Club World Cup, họ sẽ cần rất nhiều tiền. Ban đầu sẽ là 40-50 triệu Bảng chỉ để góp mặt, sau đó, giá cả sẽ được nâng dần lên, cho đến khi giải thưởng lên đến hàng triệu Bảng ở trận chung kết. Điều đó sẽ khiến khoảng cách giàu nghèo càng được nới rộng ở Châu Âu, thậm chí, nó sẽ khiến các đội bóng ở các châu lục khác ảnh hưởng nặng nề hơn.
Hãy nhìn vào một ví dụ, TP Mazembe, đội bóng vừa giành được 7 trong số 9 danh hiệu VĐQG Congo cùng 3 danh hiệu Champions League Châu Phi trong 11 mùa giải gần đây, có doanh thu 8,5 triệu Bảng. Sẽ thế nào nếu CLB Congo phải đóng mức phí vô lý của Club World Cup ?
Mọi thứ đều đi theo một lối mòn, một cách giống nhau để khiến lũ nhà giàu giàu hơn, khiến các giải đấu quốc nội dần trở nên một chiều hơn, khiến mô hình bóng đá quảng bá dần trở nên phổ biến. Điều này có thể sẽ trở thành một hiện tượng toàn cầu. Club World Cup được tổ chức không phải vì bóng đá, nó được tổ chức vì lợi nhuận, vì đó là điều đang diễn ra hằng ngày, cùng với đó là cuộc chiến giành quyền kiểm soát giữa FIFA với UEFA.
Mọi người không muốn tin. Họ muốn tin rằng đội bóng của họ khác biệt. Họ chỉ muốn theo dõi các trận đấu. Chẳng phải kẻ giàu lúc nào cũng thống trị sao ? Đúng, nhưng chưa từng đến mức như hiện tại. Thế việc Atalanta tí hon đánh bại gã khổng lồ về mặt tài chính Shakhtar Donetsk thì sao ? Đúng, đôi khi cũng có những ngoại lệ. Bóng đá mà: mọi thứ vẫn xảy ra một cách ngẫu nhiên. Danh hiệu Premier League của Leicester có lẽ chính là một trong số đó. Tuy vậy, đó vẫn chỉ là một chiêu trò "mị dân" của đám nhà giàu mà thôi.
Hãy thức tỉnh ! Hãy nhìn ra xung quanh, hãy nhìn vào thực tại và tự hỏi rằng liệu đây có phải điều bạn muốn cho bóng đá ?
Dịch từ bài viết: " The Club World Cup is not about football – it's about making the rich even richer" của tác giả Jonathan Wilson đăng trên The Guardian.
Link gốc: https://www.theguardian.com/football/blog/2020/jan/25/fifa-football-global-elite-more-money-club-world-cup?fbclid=IwAR207dOwdgL0lfuWYhXC3deVcWJgP1dDnz4Ki-VIXLujWgR_6JZvI4g_PUs