Brazil: Cúp Nhân dân đối chọi Confed Cup

Trong khi Confed Cup là giải đấu khởi động cho World Cup thì People Cup (cúp Nhân dân) nhằm mục đích bày tỏ sự quan ngại của dân địa phương, những người cho rằng họ đang bị buộc rời khỏi căn nhà của chính mình để nhường chỗ cho World Cup và Thế vận hội phát triển.

Thay vì nói đến những câu chuyện của thành công, SVĐ mới, các nhà tài trợ hay các ngôi sao bóng đá giàu có, cúp Nhân dân là sự kiện được tổ chức và hỗ trợ bởi các tổ chức quyền dân sự, vốn quan ngại các sự kiện thể thao lớn ở Brazil sẽ đẩy cuộc sống người dân nơi đây rơi vào túng quẫn.

Ý nghĩa lớn của giải đấu nhỏ

Cúp Nhân dân được tổ chức trước khi các cuộc biểu tình tại Brazil lan rộng. Giải đấu này tập hợp các đội đến từ những vùng đang bị đe dọa phải di chuyển chỗ ở do dự án cải thiện giao thông, phát triển nhà ở để chuẩn bị cho những sự kiện thể thao đang và sẽ diễn ra ở Brazil.

Các đội bóng Vila Autodromo FC, SOS Providencia, Comunidade Indiana Tijuca… đại diện cho khoảng 29.000 người có nguy cơ mất nhà của chính mình. “Bóng đá ở đây như một hình thức phản đối. Chúng tôi muốn nhắc nhở mọi người rằng chính quyền đang sử dụng World Cup và Thế vận hội để thực hiện những thay đổi bất hợp pháp” - Mario Capagnani, một trong những thành viên của ban tổ chức giải đấu lên tiếng.

Giải đấu mini này là cuộc cạnh tranh của 10 đội nam và 4 đội nữ, với lịch trình trùng với thời điểm diễn ra Confed Cup, nơi tập hợp các nhà vô địch châu lục với trận cầu khai mạc diễn ra tại SVĐ ở Brasilia, mất tới 320 triệu bảng chi phí xây dựng. Đó là 1 trong 12 địa điểm nằm trong danh sách cải tạo hoặc xây mới để phục vụ cho tương lai.

Chính phủ Brazil nói rằng họ muốn sử dụng những SVĐ này cùng các cải tiến về giao thông vận tải, truyền thông cùng cơ sở hạ tầng khác để thúc đẩy kinh tế phát triển.

Chẳng ai nghi ngờ việc nâng cấp cơ sở hạ tầng là cần thiết nhưng nó cũng cần phải hài hòa với quyền lợi lâu dài của người dân, đặc biệt là người nghèo. Tại Brazil, vấn đề này đã được giải quyết thỏa đáng hay chưa?

Thể thao thuần khiết hay âm mưu kinh tế?

Gây tranh cãi nhất là Vila Autodromo, một cộng đồng người nghèo ở phía Tây của thành phố, gần với địa điểm được chọn xây dựng làng Olympic. Chính quyền tuyên bố người dân phải di chuyển vì họ đang sinh sống trong khu vực sẽ trở thành vành đai an ninh. Người dân địa phương phản đối, cho rằng họ đang bị đẩy ra vì làng Olympic sau này sẽ trở thành khu dân cư cao cấp.

“Thế vận hội chỉ diễn ra trong 27 ngày, thế nên đây thực sự là mục đích đầu cơ bất động sản chứ không phải phục vụ thể thao. Các công ty xây dựng đứng đằng sau tất cả. Trong 20 năm qua họ đã nỗ lực để đuổi chúng tôi đi vì không có nhiều không gian trong khu Nam cho tầng lớp thượng lưu nên họ tìm kiếm ở đây” – đại diện cho người dân Vila Autodromo, ông Altair Antunes nói.

Antunes cho biết chính quyền đã cấp cho gia đình ông nhà mới nhưng nó nhỏ bằng 1/10 căn nhà hiện tại. Chính phủ cho biết dự án tái định cư là những nhà ở xã hội hiện đại với cơ sở vật chất tốt hơn nhưng nhiều người dân địa phương phàn nàn nó nhỏ và xa hơn. Thế nên, chuyển đến nơi mới, họ sẽ khó có thể tìm kiếm việc làm hay khởi động lại công việc làm ăn của mình.

Thậm chí, ở một số khu vực khác như Largo do Tanque, người dân được cho đúng 1 tháng để di chuyển và nhận được số tiền ít ỏi. Gần khu vực Providencia, nhiều người cũng đang được di chuyển để xây dựng đường dây cáp và dân cũng đang nghi ngờ người ta chuyển nhiều người đi hơn cần thiết để kinh doanh nhà ở với giá trị cao hơn.

Brazil đang muốn chứng tỏ rằng nơi đây sẽ biến thành một xã hội hiện đại và khoan dung nhưng những gì đang diễn ra có vẻ không như vậy. Để rồi từ háo hức coi World Cup là một sự kiện mừng vui, nhiều người thấy sợ hãi khi không còn được đứng trên mảnh đất của chính mình, để thưởng thức sức quyến rũ của túc cầu một cách cuồng nhiệt nhất.