Tư duy của Van Dijk, sự nhạy cảm với tình huống và tâm lý vững vàng. Chúng đóng góp vai trò quyết định để chiến thuật có thành công hay không. Nhưng trên hết là sự tự tin của đội bóng để tận dụng nó tối đa, từ đó có được một mùa giải thành công.
Trong bài viết về Firmino hôm trước, có một bạn miêu tả khá hài hước về Liverpool ở phần comment. Người viết xin trích lại:
“Rồi người ta sẽ nói về Liverpool như thế này: tiền đạo mà không biết ghi bàn, chỉ lo phòng ngự và tranh chấp bóng. Hậu vệ không lo xoạc, cứ thích tấn công, sút phạt ghi bàn. Còn trung vệ cứ chạy lùi mà đi đòi bóng vàng. Tự nhiên có mấy cái danh hiệu ầm ầm.”
Vài dòng nói vui nhưng lại…đúng quá. Liverpool dưới thời của Klopp luôn mang những nghịch lý hài hước như thế. Những cái tên được bạn chủ comment nhắc đến, có lẽ chúng ta đều biết họ là ai. Trong bài viết này chỉ xin nói chút xíu về chàng trai “chạy lùi mà đòi bóng vàng.”
Câu chuyện “cài số lùi” của Van Dijk là cả một đề tài tranh cãi. Nếu so về những con số thống kê phòng ngự quen thuộc như tắc bóng, đánh chặn, phá bóng giải vây, Van Dijk chưa chắc vượt trội so với mặt bằng chung. Và nếu so với những cầu thủ được công nhận là tên tuổi lớn ở vị trí phòng ngự từ trước đến nay, thống kê của Van Dijk cũng kém hơn vài người. Tuy nhiên, anh sở hữu một con số mà ai cũng phải nể, đó là 64 trận (hay một năm rưỡi, theo Opta) không bị ai vượt qua.
Người ta bắt tay vào phân tích hậu vệ người Hà Lan. Về thể chất, anh có thân hình to cao nhưng không hề chậm chạp, thậm chí là khá nhanh nhẹn. Về kỹ năng, anh có đầy đủ bộ kỹ năng phòng ngự xuất sắc, thậm chí là thêm vào khả năng chuyền dài chính xác và tham gia tấn công tương đối hiệu quả. Tuy nhiên, thứ mà Van Dijk sở hữu và được phần đông công nhận là hàng đầu trong những cầu thủ chơi vị trí phòng ngự là cái đầu của anh. Một năng lực tư duy nhạy bén và luôn giữ sự ổn định về mặt tâm lý.
Từ đây, con số thống kê ấn tượng của Van Dijk được hợp lý hóa với “phong cách phòng ngự đi lùi” của anh. Anh đi lùi để đọc vị đối thủ. Anh đi lùi để giảm nhịp độ tấn công của đối thủ. Anh đi lùi để đội hình phòng ngự được chỉnh đốn, đồng đội vào vị trí để thuận lợi việc đối phó. Kha khá thứ được phân tích. Có cả Van Dijk đi lùi để tạo áp lực lên cầu thủ tấn công, như chúng ta chứng kiến vài trường hợp Van Dijk vào thế một đấu hai vẫn khiến đối thủ xử lý sai lầm, để từ một pha bóng nguy hiểm, bóng đi ra ngoài hay nằm yên trong đôi tay của Alisson.
Nhóm phản biện thì cho rằng, do phong cách phòng ngự theo hướng an toàn ấy của Van Dijk nên kỷ lục của anh là không thuyết phục, bởi nếu anh không tiếp cận…thì đối phương lấy gì vượt qua.
Mà thôi, hãy tạm gác qua một bên câu chuyện đi lùi của Van Dijk lại, bởi vì ở mùa giải năm nay, anh thực sự tỏa sáng với việc “tiến lên.”
Liverpool năm nay đã thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận trận đấu, đặc biệt là với những đội bóng cửa dưới. Họ vẫn dâng cao đội hình, nhưng cầm bóng nhiều, thi đấu chậm rãi, ép trận đấu chỉ diễn ra một bên nửa sân, và chỉ tăng tốc khi cần thiết. Một trong những tiền đề cho chiến thuật này là việc chống phản công hiệu quả. Và phương pháp chống phản công của Klopp ở mùa giải này là tận dụng tối đa những cái bẫy việt vị.
Bạn có thể thấy trong những trận đấu của Lữ đoàn đỏ mùa giải này, đối thủ của họ việt vị liên tục. Những cái bẫy của Liverpool có độ chính xác đến kinh ngạc. Có thể vào cuối mùa, vì một vài lý do về sự tập trung, những sai lầm xuất hiện nhiều. Nhưng vào quãng thời gian nửa đầu mùa, chiến thuật phản công của đối thủ thường bị bóp nghẹt bằng những cái bẫy việt vị của Liverpool.
Nhân tố chính của những chiến thuật phòng ngự này, không ai khác, chính là Van Dijk. Anh vừa sắm vai trò chỉ huy, và cũng là có bước di chuyển quyết định. Trong những lúc đứng trước những pha bóng nguy hiểm, Van Dijk thường là người đứng thấp nhất, và chỉ cần cầu thủ chuyền bóng thực hiện động tác lăn chân, Van Dijk đã bước lên và chờ con mồi cắn bẫy. Anh chính là cái khóa để sập cái bẫy ấy.
Miêu tả thì đơn giản, nhưng để thuần thục thì các học trò của Klopp chắc chắn đã phải luyện tập rất nhiều lần. Tuy nhiên, để họ có đủ tự tin thực hiện nhiều đến thế, tận dụng đến mức không sợ việc đối thủ có thể bắt bài, thì chỉ có thể là sự tin tưởng ở “cái khóa” của chiếc bẫy ấy.
Tư duy của Van Dijk, sự nhạy cảm với tình huống và tâm lý vững vàng. Chúng đóng góp vai trò quyết định để chiến thuật có thành công hay không. Nhưng trên hết là sự tự tin của đội bóng để tận dụng nó tối đa, từ đó có được một mùa giải thành công.
Người viết nhớ đến một bài viết vào ngày Liverpool đánh bại Bayern Munich ở vòng 16 đội Champions League, vào mùa giải năm ngoái. Ở đó, Mane được so sánh với Bilbo Baggins, còn Van Dijk là ông phù thủy Gandalf. Lúc ấy, chỉ là một so sánh vui khi nhìn thấy bức ảnh tương đối ngộ nghĩnh giữa hai người. Nhưng bây giờ thì lại thấy khá đúng.
Van Dijk đóng vai trò quyết định đối với Liverpool như Gandalf với những “hội” mà ông hỗ trợ. Họ là những người khôn ngoan và đưa ra quyết định hợp lý trong những lúc quan trọng. Và họ mang đến cảm giác thành công và niềm hy vọng như “tia sáng đầu tiên của ngày thứ năm, và ánh bình minh từ phía đông.”
Mùa giải vừa đặt chân đến Liverpool, Van Dijk giúp đội bóng về nhì tại Champions League, mùa sau thì vô địch. Năm ngoái, Liverpool về nhì Premier League, và năm nay thì vô địch.
Năm nay, thành công của Liverpool đến từ những bước tiến lên của Van Dijk.
À, mà đừng quên bốn bàn thắng và một kiến tạo của anh ở mùa giải này.
Chúc mừng sinh nhật, Virgil Van Dijk.
(Ảnh: FourFourTwo)