Cơn bão chấn thương và sự sa sút về thành tích thi đấu là 2 nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự ra đi của Xavi, ngoài ra, vẫn còn đó những lý do khác như tình hình tài chính và áp lực từ báo giới.
“Chúng tôi vẫn đang đi đúng hướng”, Xavi nói sau trận hòa 1-1 của Barca trước Valencia tại vòng 17 La Liga hôm 17/12. “Tôi vẫn cảm thấy tích cực và hào hứng”. Hơn 1 tháng sau, ở phần họp báo sau thất bại 2-4 trước Athletic Bilbao tại tứ kết cúp nhà vua, nhà cầm quân người Tây Ban Nha thừa nhận nguy cơ phải nhận trát sa thải.
"Nếu tới cuối mùa, Barca không thể đạt được những thứ xứng đáng với vị trí của mình, tôi có lẽ sẽ phải ra đi. Tôi biết vị trí của mình ở đâu. Đây là đội bóng hàng đầu thế giới. Khi làm HLV trưởng ở Barca, bạn sẽ phải giúp đội giành được những danh hiệu lớn. Nếu không, bạn sẽ đối mặt với nhiều rủi ro.
Ngay ở trận đấu tiếp theo (thất bại 3-5 trước Villarreal tại vòng 22), trong phòng họp báo, Xavi thông báo sẽ chia tay đội chủ sân Camp Nou sau khi mùa giải năm nay kết thúc. Chỉ trong hơn 1 tháng, mọi thứ đã sụp đổ với Barca nói chung và vị chiến lược gia sinh năm 1980 nói riêng. Và sau đây là những lý do dẫn đến sự sụp đổ này.
Sự sa sút của Barca
Tính tới khi Xavi thông báo rời Barca, đội bóng áo đỏ lam đã trắng tay ở 2 đấu trường, ngoài việc phải dừng bước ở tứ kết cúp nhà vua, Barca cũng thua Real Madrid 1-4 ở trận chung kết siêu cúp Tây Ban Nha. Ở La Liga, El Blaugrana có 44 điểm, hiệu số +14 (ghi 43 bàn, nhận 29 bàn thua), đứng thứ 4 sau 21 trận đã đấu; bằng điểm đội xếp thứ 3 là Atletico Madrid nhưng thua hiệu số, kém đội nhì bảng là Real Madrid 10 điểm và kém đội dẫn đầu là Girona 11 điểm.
Sau 21 vòng ở mùa trước, Barca có tới 56 điểm, hiệu số lên tới +36 (cũng ghi 43 bàn, nhưng chỉ để lọt lưới 7 lần) và đứng nhất BXH, hơn đội xếp sau là Los Blancos 8 điểm. Còn ở siêu cúp Tây Ban Nha, đội chủ sân Camp Nou đánh bại Real Madrid trong trận chung kết với tỷ số 3-1. Ở cúp nhà vua, Barca tiến được vào vòng bán kết.
Ở cả mùa La Liga 2022/23, Barca chỉ để thủng lưới 20 lần, trung bình 0.53 bàn thua/trận, ghi được 70 bàn, trung bình 1.84 bàn/trận; 2 con số này đang là 1.38 bàn thua/trận và 2.05 bàn thắng/trận ở mùa 2023/24. Có thể nhận thấy, hàng thủ vững chắc – một trong những yếu tố hàng đầu giúp đội bóng áo đỏ lam vô địch Quốc gia mùa trước - đã sa sút trông thấy ở mùa này. Nhưng hàng công của Barca có thật sự ổn? Tính tới giữa tháng 12/2023, theo số liệu từ Opta, đội chủ sân Camp Nou là CLB bỏ lỡ nhiều cơ hội ăn bàn nhất (41) top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu.
Chân sút số 1 của Barca ở mùa năm ngoái cũng đi xuống về mặt phong độ ở mùa năm nay. Sau 38 vòng đấu ở La Liga 2022/23, Robert Lewandowski tích lũy được 23 bàn thắng sau 34 lần ra sân (trung bình 0.68 bàn/trận), đạt tỷ lệ chuyển hóa cơ hội thành bàn thắng ở mức 17% và đoạt giải thưởng vua phá lưới. Còn ở mùa năm nay, lão tướng người Ba Lan mới có 8 lần “nổ súng” sau 19 trận (0.42 bàn/trận) và tỷ lệ ăn bàn mới chỉ dừng lại ở mức 13%. Lewandowski và Alvaro Morata đang là 2 chân sút phung phí nhiều cơ hội nhất La Liga 2023/24, với 15 lần bỏ lỡ.
Ở mùa này, Barca có thể thắng 2 trận liên tiếp với cùng tỷ số 5-0. Đó là 2 trận thắng trước Real Betis tại vòng 5 La Liga hôm 17/9 và trước Royal Antwerp tại lượt đi bảng H Champions League hôm 20/9. Nhưng đội chủ sân Camp Nou cũng có thể thua 2 trận liên tiếp với từ 4 bàn thua trở lên. Đó là thất bại 2-4 trước Bilbao tại cúp nhà vua và 3-5 trước Villarreal mới đây. Đây là trận đầu tiên ở mùa này Barca phải 5 lần vào lưới nhặt bóng, và ngay sau khi trận đấu kết thúc, Xavi đã thông báo về sự ra đi của mình.
Trước đó, sau thất bại 2-3 trước Antwerp ở lượt về vòng bảng Champions League, vị thuyền trưởng 44 tuổi đã trở thành HLV Barca có tỷ lệ thua cao nhất lịch sử Champions League (42%, 6 trận thua sau 14 trận đã đấu).
Cơn bão chấn thương
Theo Transfermarkt và Sofascore, Barca vắng tới 8 cầu thủ vì chấn thương: Gavi, Alejandro Balde, Marcos Alonso, Marc-Andre ter Stegen, Inigo Martinez, Raphinha và Sergi Roberto trong trận đấu khiến Xavi phải thông báo về sự chia tay của mình. Trong đó, Gavi đứt dây chằng, còn Balde phải phẫu thuật gân kheo. Cả 2 gương mặt này đều phải nghỉ hết mùa.
Trước đó, những cái tên phải gia nhập danh sách bệnh binh (đã bình phục) của đội bóng áo đỏ lam gồm: Joao Cancelo, Pedri, Frenkie De Jong, Jules Kounde, Lewandowski, Ronald Araujo và Andreas Christensen. Theo Sofascore, từ đầu mùa đến nay, không có bất kỳ trận đấu nào Barca có thể ra sân với lực lượng hoàn toàn lành lặn.
Những cái tên đã hoặc đang dính chấn thương, đều thuộc bộ khung trụ cột giúp El Blaugrana vô địch La Liga mùa trước. Ter Stegen (3349 phút thi đấu), Lewandowski (2851 phút), Gavi (2540), De Jong (2538), Balde (2477), Kounde (2429), Raphinha (2083), Pedri (1983), Araujo (1802) và Christensen (1767) có tên trong top 14 cầu thủ Barca có thời lượng góp mặt trên sân cao nhất La Liga 2022/23.
Những gương mặt còn lại của danh sách này như: Sergio Busquets (2347), Jordi Alba (1418), Ousmane Dembele (1415) và Eric Garcia (1413) thì đều đã rời Camp Nou để chuyển tới CLB khác. Việc dàn trụ cột ở mùa giải năm nay “đua nhau” gặp chấn thương là một trong những lý do dẫn đến thành tích thi đấu dưới kỳ vọng của Barca so với mùa trước, dù cho “Gã khổng lồ” xứ Catalan đã chiêu mộ được một số tân binh như: Vitor Roque (Athletico Paranaense); Oriol Romeu (Girona); Cancelo, Ilkay Gundogan (Manchester City); Inigo Martinez (Athletic Bilbao) và Joao Felix (Atletico).
Những nguyên nhân khác
Trong vài năm nay, khó khăn tài chính luôn đeo bám Barca như một bóng ma. “Barca đang lỗ 300 triệu euro. Trong 3 năm, con số này có thể tăng lên thành 700 triệu. Họ phải bán tài sản để thu hẹp sự chênh lệch giữa thu và chi. Hành động này nhằm mục đích giúp Barca có tiền để mua cầu thủ và bù đắp những khoản lỗ”, Marc Ciria i Roig – cựu cố vấn tài chính của chủ tịch Joan Laporta cho biết trên Relevo.
Những pha chuyển nhượng sai lầm cũng kéo tình hình tài chính của El Blaugrana đi xuống. Theo thống kê của CIES (trung tâm nghiên cứu thể thao quốc tế), với 631 triệu euro, Barca là đội lỗ nhiều nhất thế giới trên thị trường chuyển nhượng trong giai đoạn từ năm 2014 đến năm 2023. Trong 10 năm qua, đội bóng áo đỏ lam đã chi ra tới 1.25 tỷ euro (trung bình 125 triệu mỗi mùa) để “đi chợ”.
Từ đầu mùa đến nay, còn có những tin đồn cho rằng Barca đã cắt giảm suất ăn trưa ở đội trẻ và cấm các cầu thủ tắm tại sân Camp Nou cũng như trung tâm huấn luyện của họ. Trong thời gian qua, báo chí Tây Ban Nha cũng đưa ra những thông tin (mức độ xác thực chưa được kiểm chứng) về việc các cầu thủ Barca không hài lòng với Xavi.
Theo ESPN, trong giờ nghỉ giữa hiệp trận thắng Almeria 3-2 hồi tháng 12/2023, cựu tiền vệ El Blaugrana đã phát biểu quá gay gắt, khiến một số người cảm thấy khó chịu. ESPN còn cho rằng một số cầu thủ Barca đã mất niềm tin vào Xavi từ trận thua 1-4 trước Real Madrid tại chung kết siêu cúp Tây Ban Nha.
Kênh RAC1 còn tung tin đồn cho rằng giám đốc thể thao Deco đã tố Frenkie De Jong giả ốm để không phải thi đấu. Sau đó, Xavi và Ali Dursun (người đại diện của De Jong) đã lên tiếng phủ nhận những tin đồn bất lợi về mình. Thậm chí, cả Xavi lẫn Ferran Torres đều chỉ trích giới truyền thông Tây Ban Nha đã bịa đặt và tự tạo ra những thông tin làm hại Barca.
“Những lời lẽ nặng nề của báo chí đã tác động tiêu cực tới Barca. Điều này tôi đã từng trải qua khi làm cầu thủ và giờ tôi có thể nhìn thấy những ảnh hưởng trên”, nhà cầm quân người Tây Ban Nha phát biểu sau trận thắng 2-1 trước Deportivo Alaves hồi tháng 11.
“Có một làn sóng những điều tiêu cực đang vây quanh Barca. Điều đó ảnh hưởng rất nhiều tới màn trình diễn của chúng tôi. Đáng nói nhất là điều này tác động tới những cầu thủ trẻ của Barca. Với những cựu binh như Lewy, Gundogan hay Inigio Martinez, họ biết cách đối phó với những điều tiêu cực. Nhưng Barca còn đó nhiều cầu thủ khác còn rất trẻ. Chúng tôi phải bảo vệ họ và tiếp thêm sự tự tin cho dàn sao trẻ đó. Đồng ý là đá kém là lỗi của Barcelona, nhưng những cầu thủ trẻ đang phải hứng chịu thứ áp lực không xuất hiện cách đây một tháng”.
“Những kẻ ngoài sân lúc nào cũng cố gắng để tấn công chúng tôi, làm lung lay tinh thần của Barca. Nhưng sau đó, chúng tôi luôn biết cách xoay chuyển tình thế. Những lời ong tiếng ve từ bên ngoài luôn tồn tại và việc của chúng tôi là làm quen và vượt qua nó”, Torres nói sau thất bại 2-3 trước Antwerp hồi giữa tháng 12.
Tựu chung lại, sự sa sút về mặt thành tích và cơn bão chấn thương là 2 nguyên nhân chủ yếu khiến Xavi ra đi. Ngoài ra là những yếu tố khác như khủng hoảng tài chính và việc Barca, theo lời Xavi và Torres, là không nhận được sự ủng hộ của giới truyền thông.
"Chúng tôi đã đạt đến giới hạn của mình. Là 1 Cule, tôi nghĩ đã đến lúc cần có sự thay đổi. Đây là điều đúng đắn cho CLB và là tốt cho cả đôi bên”, nhà cầm quân sinh năm 1980 nói về lời chia tay của mình. Theo Xavi, đây là quyết định “đến từ trái tim” của ông.