Danh tiếng của Mamardashvili đã tăng vọt sau màn trình diễn xuất sắc tại Euro 2024. Trong khuôn khổ giải đấu diễn ra tại Đức, Mamardashvili đã khiến người xem không khỏi kinh ngạc khi thực hiện các pha cứu thua liên tiếp cho Georgia. Không có gì ngạc nhiên khi người đàn ông được biết đến với biệt danh "Bức tường Georgia" có được rất nhiều người hâm mộ sau kì Euro đầy ấn tượng, nhưng điều đáng ngạc nhiên ở đây chính là Liverpool - đội bóng mà ít người nghĩ đến sẽ quan tâm tới Mamardashvili.
Trước khi cuộc phiêu lưu đầy kỷ niệm của bóng đá Georgia bắt đầu, đất nước này đã mang ơn một người đàn ông duy nhất ở trong đội hình.
Chiến thắng của Georgia trong loạt sút luân lưu trước Hy Lạp vào tháng 3 — chiến thắng được quyết định bởi thủ môn Giorgi Mamardashvili đã đảm bảo đất nước này chắc chắn giành được suất tham dự Euro 2024 - giải đấu quốc tế lớn đầu tiên của đất nước này. Nhưng ý nghĩa của chiến thắng đó không chỉ dừng lại ở việc họ có vé tới Đức vào tháng 6, nó còn mang đến một tầm ảnh hưởng lớn tới mức mọi cầu thủ, huấn luyện viên và thành viên của liên đoàn bóng đá Georgia đều nhận được Huân chương Danh dự từ Tổng thống Georgia.
Danh tiếng của Mamardashvili đã tăng vọt sau màn trình diễn xuất sắc tại Euro 2024. Trong khuôn khổ giải đấu diễn ra tại Đức, Mamardashvili đã khiến người xem không khỏi kinh ngạc khi thực hiện các pha cứu thua liên tiếp cho Georgia. Không có gì ngạc nhiên khi Giorgi Mamardashvili - người được gọi là "Bức tường Georgia" có được rất nhiều người hâm mộ sau kì Euro đầy ấn tượng vừa qua, nhưng điều đáng ngạc nhiên ở đây chính là Liverpool - đội bóng mà ít người nghĩ đến sẽ quan tâm tới Mamardashvili lại nằm trong số những đội bóng muốn chiêu mộ thủ thành người Georgia.
Thỏa thuận cho thủ môn 23 tuổi này có thể sẽ rất phức tạp.
Với việc Alisson vẫn là lựa chọn số 1 tại Anfield và không có dấu hiệu giảm sút phong độ hoặc sẵn sàng nhường chỗ cho một thủ môn khác khi anh chuẩn bị bước sang tuổi 32 vào tháng 10 sắp tới, Mamardashvili nếu có thể đến với Liverpool sẽ giữ vai trò của thủ môn số 2 của đội. Nhưng Liverpool đang nhìn vào một tương lai xa hơn và đang có kế hoạch đảm bảo rằng Mamardashvili sẽ gia nhập vào năm 2025 và được coi là phương án để kế thừa vị trí số 1 tại khung gỗ của Liverpool trong tương lai.
Việc Liverpool tin rằng Mamardashvili có khả năng thay thế Alisson Becker - một trong những huyền thoại của Liverpool nói lên rất nhiều điều về khả năng của thủ môn sinh năm 2000.
Sức mạnh của những phân tích bóng đá hiện đại có thể đưa các cầu thủ trẻ tới nhanh hơn với những ánh đèn sân khấu đẳng cấp nhất. Dẫu vậy, ngay cả những cầu thủ có thông số vượt trội so với phần còn lại cũng cần có một 'cơ hội đời người' để chứng tỏ năng lực của bản thân.
Mamardashvili đã cập bến Valencia với "một tốc độ bàn thờ và cũng đầy bất ngờ". Thời điểm anh bắt cho đội 1 của Valencia là khi cả hai thủ môn Jasper Cillessen và Jaume Domenech đều bị chấn thương. Và chính việc 2 thủ môn kể trên gặp chấn thương cùng lúc đã mở đường cho thủ thành khi đó mới 20 tuổi được ra mắt tại La Liga vào tháng 8/2021 - chỉ 2 tháng sau khi anh hoàn tất việc chuyển đến thi đấu cho Valencia CF Mestalla (đội dự bị của Valencia) theo dạng cho mượn. Nếu không có sự vụ đó, có lẽ bây giờ Mamardashvili vẫn còn đang tập trung thi đấu ở một hạng đấu thấp hơn La Liga tới 4 bậc.
Giữa tình hình hạn chế bởi ảnh hưởng của Covid-19 và cuộc tẩy chay quy mô lớn tới từ người hâm mộ Valencia, trận đấu chuyên nghiệp đầu tiên của Mamardashvili chỉ có khoảng 10.000 khán giả tới xem. Trận đấu ngày hôm đó kết thúc với chiến thắng 1-0 đầy vất vả và căng thẳng của Valencia trước Getafe - một thắng lợi không quá đáng nhớ ngoại trừ chiếc thẻ đỏ mà Valencia phải nhận chỉ sau 31 giây bóng lăn. Tuy nhiên chính vào thời điểm đội bóng rơi vào nghịch cảnh đã tạo nên một sân khấu để Mamardashvili toả sáng. Ngày hôm đó, thủ thành người Georgia đã có 4 pha cứu thua trong đó có một pha phản xạ cực kỳ khó tin ở những phút bù giờ cuối cùng để qua đó giúp Valencia giữ sạch lưới đồng thời có được 3 điểm trọn vẹn trên sân nhà.
Từ khoảnh khắc phản xạ đầy bản năng đó - pha bóng mà Mamardashvili đã đẩy bóng ra khỏi khung thành sau một pha chạm bóng đầy khó chịu của cầu thủ Getafe ở cự ly gần, sự nghiệp của Mamardashvili đã thăng tiến không ngừng và gần như chẳng gặp phải bất kỳ trở ngại nào đáng kể.
Sau những pha cứu thua xuất thần của bản thân, Mamardashvili đã được Valencia mua đứt và cho thẳng lên thi đấu ở đội 1. Hợp đồng cho mượn ban đầu của cầu thủ sinh năm 2000 đã được chuyển thành bản hợp đồng chính thức với giá chưa tới 1 triệu euro (~800.000 euro). Mặc dù sau đó Mamardashvili cũng phải chờ đợi cơ hội đến với mình khi những thủ môn chấn thương trở lại thi đấu nhưng anh cũng không phải chờ quá lâu để vươn lên và chiếm lấy vị trí số 1 trong khung gỗ của Valencia.
Đối với một thủ môn trẻ như Mamardashvili, việc bị đẩy vào tình thế khó khăn ngay từ ban đầu khiến cho những khoảnh khắc toả sáng sau đó của anh trở nên vượt trội hoàn toàn so với những ngày tháng khó khăn đầu tiên khi bắt đầu sự nghiệp. Mặc dù cũng phải trải qua một số trận thua đậm như trận thua 1-3 trước Sevilla, 1-4 trước Barcelona nhưng đó cũng không thể làm lu mờ được những khoảnh khắc ấn tượng mà Mamardashvili đã tạo nên trước đó.
Nhưng bóng đá thì lúc nào chẳng có trận hay trận dở, Mamardashvili cũng như vậy. Anh có thể phải trải qua những trận đấu đáng quên và đầy khó khăn nhưng cũng có những trận đấu Mamardashvili cũng thể hiện rất xuất sắc với vai trò là vị cứu tinh để giúp đội bóng có được một kết quả có lợi. Và không có màn trình diễn nào ấn tượng hơn trận hoà không bàn thắng trước Athletic Bilbao. Ngày hôm đó, 2 pha cứu thua đầy ấn tượng của Mamardashvili đã gây ấn tượng mạnh mẽ và khiến danh tiếng của anh tại La Liga ngày càng một tăng cao.
Ở pha cứu thua đầu tiên, Mamardashvili đã thò chân ra rất nhanh và làm rộng thân người một cách lớn nhất có thể để cản phá đi cơ hội ăn bàn của Inaki Williams trong pha bóng 1vs1. Sau đó, Mamardashvili đã thực hiện một pha bay người quan trọng để cản phá cơ hội ăn bàn của Athletic Bilbao ở phút 90+4 qua đó giúp Valencia bảo toàn tỉ số hoà 0-0 đến khi hồi còi mãn cuộc vang lên.
Đó là màn trình diễn đã đưa Mamardashvili lên vị trí thủ môn số 1 của Valencia và trở thành một trong ba cầu thủ đá đủ tất cả những phút thi đấu của mùa giải La Liga mùa 22/23. Nhưng chỉ đau đầu ở một chỗ là giá trị của Mamardashvili cứ không ngừng tăng lên trong khi Valencia thì lại lao dốc thảm hại. Với 105 pha cứu thua cho Los Che trong giai đoạn Valencia đang dần rơi xuống nhóm xuống hạng khiến vai trò và tầm ảnh hưởng của Mamardashvili càng được tăng cao.
Với chiều cao 2m cùng phản xạ nhanh nhạy, Mamardashvili có thể trở thành một phiên bản 'bất khả xâm phạm' trong một ngày thi đấu thăng hoa. Anh luôn sẵn sàng gây khó khăn cho các hàng công của Atletico Madrid, Real Sociedad và Real Madrid vào những thời điểm khác nhau trong năm.
Chiều cao vượt trội đó cũng cho phép Mamardashvili trở nên quyết đoán và rất có uy lực trong những tình huống bóng tranh chấp bóng bổng - một kỹ năng quan trọng khác giúp anh giữ sạch lưới trong những trận đấu căng thẳng để cứu lấy Valencia đến một tấm vé trụ hạng.
“Cậu ấy là một cầu thủ có khả năng giao tiếp rất xuất sắc và luôn sẵn sàng đối mặt với các pha bóng bổng khó khăn cũng như làm việc cực kỳ chăm chỉ trong công tác luyện tập,” huấn luyện viên đội tuyển quốc gia David Webb nói với The Athletic.
Trong khi đó tuyển trạch viên Mikha Gabechava chia sẻ với Anfield Watch về “khả năng lãnh đạo, giao tiếp và cái uy” của Mamardashvili sẽ thổi một luồng sinh khí vào hàng phòng ngự của bất kỳ hàng thủ nào.
Như biểu đồ dưới đây, kể từ đầu mùa giải 2022-23, Mamardashvili kiểm soát rất tốt khu vực 5m50 và xử lý được khoảng 92% các pha tạt bóng bổng hướng về phía mình. Chỉ có duy nhất Conan Ledesma của Cadiz là có tỷ lệ xử lý các pha tạt bóng nhiều hơn Mamardashvili trong khoảng thời gian kể trên. Tuy nhiên, Ledesma thường có xu hướng đấm bóng khi phải đối mặt với các pha bóng bổng hướng về phía mình ở phía cột gần.
Phương án Mamardashvili chọn khi đối mặt với một pha tạt bóng tại Valencia (tính từ mùa 22/23) |
Valencia đã trải qua một trận đấu cuối mùa giải 2022/23 rất căng thẳng và kịch tính trước đối thủ Real Betis. Tuy nhiên trong trận đấu đó, Mamardashvili lại không thực hiện quá nhiều pha cản phá hoặc đối mặt với nhiều tình huống nguy hiểm. Nhưng chính pha cứu thua của anh trước cú sút của Federico Valverde tại Mestalla vài tuần trước đó kèm theo pha cản phá xuất sắc để ngăn chặn cú đá phạt trực tiếp của Toni Kroos đã giúp Valencia đảm bảo được vị trí an toàn trên bảng xếp hạng khi mùa giải kết thúc và hoàn thành mục tiêu trụ hạng tại La Liga.
Ngoài tốc độ phản xạ ánh sáng, đây còn là một pha "clutch" khác của Mamardashvili — một pha bóng đầy quan trọng khi anh đã cản thành công cú sút chớp nhoáng của Valverde ở những phút bù giờ của trận đấu với Real Madrid tại Mestalla (ngày hôm đó Valencia thắng Real Madrid 1-0). Đây chỉ là một ví dụ được bổ sung vào bộ sưu tập những pha cứu thua ấn tượng của Mamardashvili ở mùa giải năm ấy để giúp Valencia trụ lại thành công với La Liga.
Tuy nhiên, mùa giải 2023/24 mới chính là lúc mọi thứ từ Mamardashvili thực sự trở nên bùng nổ. Các màn trình diễn của Mamardashvili không chỉ ấn tượng khi chúng ta chứng kiến bằng mắt thường nữa mà nó còn được thể hiện rõ ràng qua các số liệu được thống kê.
Sử dụng chỉ số bàn thắng kỳ vọng trên cú sút trúng đích (xGOT) - một chỉ số đánh giá chất lượng của cú sút trúng đích dựa trên vị trí mà cú sút hướng đến trong khung thành và góc sút mà chúng ta có thể ước tính được số bàn thắng dự kiến mà một thủ môn trung bình có thể phải nhận dựa trên những cú sút họ phải đối mặt. So sánh điều này với số bàn thua thực tế có thể chỉ ra cách các thủ môn đã thể hiện vai trò cản phá của mình ra sao trong trận đấu.
Như biểu đồ dưới đây chỉ ra không có một thủ môn nào có thể so sánh được với Mamardashvili ở mùa giải 2023/24: dựa trên dữ liệu về các cú sút mà Mamardashvili phải đối mặt, anh ước tính đã ngăn chặn được hơn 11 bàn thắng trong suốt mùa giải. Kể từ khi bắt đầu thu thập dữ liệu này, chỉ có Jan Oblak (Atletico Madrid) là thủ môn duy nhất có thành tích tốt hơn Mamardashvili trong một mùa giải La Liga.
| Bảng xếp hạng và thông số về những thủ môn cản phá tốt nhất tại La Liga mùa 23/24 |
Mọi thứ càng trở nên tốt đẹp hơn tại Euro 2024 - nơi thủ thành sinh năm 2000 đã đóng vai trò then chốt trong hành trình lịch sử của Georgia đi đến vòng 16 đội mạnh nhất giải đấu.
Với 11 pha cứu thua đáng kinh ngạc trước Cộng hòa Séc, Euro 2024 với Mamardashvili có lẽ đã đầy ắp những khoảnh khắc mà anh có thể kể với cả con cháu sau này. Pha cản phá quả đá phạt hiểm hóc của Hakan Calhanoglu khi anh dùng cánh tay phải mạnh mẽ đẩy quả bóng ra xa làm chúng ta nhớ đến Manuel Neuer ở thời điểm phong độ đỉnh cao. Pha cứu thua đó cũng là một lời khẳng định về vai trò và sự uy tín của Mamardashvili trong khung thành.
Mamardashvili, một nhân vật "underdog" đầy can đảm sẽ phải đối mặt với một thử thách khác hoàn toàn nếu cập bến Liverpool. Tại đây anh sẽ phải gánh một trách nhiệm lớn lao hơn rất nhiều khi phải biết xử lý bóng bằng chân.
Việc chơi chân không phải là đặc điểm nổi bật trong lối chơi của Mamardashvili trong suốt quá trình phát triển sự nghiệp tại La Liga. Những lần Mamardashvili lao ra khỏi khu vực cấm địa của mình thường là vì hoàn cảnh bắt buộc chứ không phải vì anh muốn dụ đối phương tiến lên.
Khi phải chịu áp lực từ đối phương và bóng đang tiến về phía mình, Mamardashvili thường chọn phương án phất bóng dài. Tại Euro 2024, anh đã có vài lần sút hụt bóng mà chúng ta có thể đã để ý. Trong khi đó ở La Liga mùa 2023/24, Mamardashvili cũng là thủ môn mất bóng nhiều hơn bất kỳ người đồng nghiệp nào khác ở vị trí này và chủ yếu những lần thủ thành sinh năm 2000 mất bóng là do anh chọn phá bóng ra khỏi khu vực phòng ngự ngay từ lần chạm đầu tiên thay vì chọn các phương án khác như xử lý bóng hoặc chuyền ngắn.
Như chúng ta có thể thấy từ bản đồ phân phối bóng của Mamardashvili ở bên dưới, hầu hết các pha phát bóng lên đều đạt tới nửa sân của đối phương – với 17 lần tìm đến tiền đạo Hugo Duro. Trong khi đó các đường chuyền ở tình huống mở mà Mamardashvili thực hiện trong trận thường là sự pha trộn giữa những đường chuyền ngắn đơn giản và các pha bóng dài.
| Bản đồ phân phối bóng của Mamardashvili tại Valencia ở mùa giải 2023/24 |
24 tuổi - một độ tuổi quá trẻ để một thủ môn có thể có phát triển thêm những phẩm chất cá nhân và thu nạp thêm kinh nghiệm thi đấu. Mamardashvili vẫn còn rất nhiều thời gian để cải thiện khả năng phân phối bóng của mình và đã có những dấu hiệu cho thấy điều này đã được cải thiện so với mùa giải đầu tiên anh ra mắt tại sân chơi chuyên nghiệp. Gennaro Gattuso - huấn luyện viên của Mamardashvili tại Valencia trong mùa giải 2022-23 đã yêu cầu thủ thành người Georgia phải chơi bóng một cách bình tĩnh hơn và nhìn chung anh chàng này cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Với mục tiêu thay thế Alisson trong tương lai, Mamardashvili đã chứng tỏ rằng mình có thể làm được những phần việc khó khăn nếu được giao phó. Những pha cứu thua quyết định và một vài tình huống cản phá đến mức phi logic là một phần không thể thiếu trong lối chơi của Mamardashvili - tương tự như những pha cứu thua của Alisson Becker - người đã thống trị bảng xếp hạng cản phá của Premier League trong suốt 6 năm vừa qua.
Việc Liverpool sớm nhắm đến một thủ môn như Mamardashvili cho thấy họ đã có kế hoạch cụ thể cho vị trí thủ môn của đội bóng trong tương lai.
Theo Thom Harris (NY Times)