Nếu bạn từng cảm thấy ngạc nhiên về sự vắng mặt của một cầu thủ đã thành danh trong danh sách triệu tập của một đội tuyển quốc gia, thì lời giải thích thường cực kỳ đơn giản – rằng cầu thủ đó trong quá khứ đã không chơi quá tốt khi khoác áo đội tuyển quốc gia của anh ta.
Thành thật mà nói, bạn có còn nhớ đội tuyển Anh đã đấu với những đối thủ nào trong đợt “International Break” (khoảng thời gian tập trung các đội tuyển quốc gia) gần nhất vào năm 2020 không? Những trận đấu đó có kết quả như thế nào? Liệu bạn có biết ai là “cầu thủ xuất sắc nhất trận” của đội tuyển Anh trong mỗi trận không?
Nếu bạn gặp khó khăn trong việc đưa ra câu trả lời cho những câu hỏi trên, đó là điều hoàn toàn có thể hiểu được trong mùa giải hỗn loạn này. Chiến thắng 3-0 trước Cộng Hòa Ireland, trận thua 2-0 trước Bỉ và trận thắng 4-0 trước Iceland giờ đây là những ký ức rất xa vời.
Nhưng đợt “international break” đặc biệt này – vào cuối tháng 3, sau một khoảng thời gian dài hoàn toàn dành cho bóng đá cấp CLB từ giữa tháng 11 – luôn là thời điểm mà tất cả mọi người hoàn toàn quên đi những màn trình diễn của đội tuyển Anh trong quá khứ. Tuy nhiên, vị HLV trưởng của Tam Sư luôn đặt chúng trong tâm trí của ông.
Ví dụ, vào hai năm trước, Gareth Southgate đã quyết định chọn Fabian Delph và đây là một động thái vô cùng bất ngờ vì Delph đã không thường xuyên thi đấu tại Manchester City trong nhiều tháng trước đó. Lý do, theo như nhà cầm quân này giải thích trong cuộc họp báo công bố danh sách triệu tập của ông, là bởi vì Delph – được tán thành bởi nhiều người – chính là cầu thủ xuất sắc nhất của đội tuyển Anh trong trận đấu trước đó của họ.
Lần này, điều ngược lại đã diễn ra: Southgate đã buộc phải đưa ra lời giải thích cho sự vắng mặt của một ngôi sao. Trent Alexander-Arnold, người được cho là hậu vệ phải xuất sắc nhất của bóng đá châu Âu, đã không được ông điền tên vào danh sách triệu tập.
Hầu hết mọi người đều cho rằng nguyên nhân dẫn đến quyết định này của Southgate là vì phong độ của Alexander-Arnold ở CLB đã giảm sút so với 2 mùa giải trước đó của anh – một quan điểm nghe rất hợp lý và khó có thể phủ nhận.
Nhưng trên thực tế, đây là một quyết định được đưa ra dựa trên những màn trình diễn trước đây của Alexander-Arnold trong màu áo đội tuyển Anh. “Tôi không cảm thấy cậu ấy thi đấu với đẳng cấp mà mình đã thể hiện tại Liverpool khi chơi cho đội tuyển Anh – và những người khác thì có,” Southgate chia sẻ.
Nhưng trên thực tế, đây là một quyết định được đưa ra dựa trên những màn trình diễn trước đây của Alexander-Arnold trong màu áo đội tuyển Anh. “Tôi không cảm thấy cậu ấy thi đấu với đẳng cấp mà mình đã thể hiện tại Liverpool khi chơi cho đội tuyển Anh – và những người khác thì có,” Southgate chia sẻ.
Điều đáng nói là Southgate rõ ràng tin tưởng vào tài năng của Alexander-Arnold. Vị HLV trưởng của Tam Sư đã điền tên anh vào danh sách cầu thủ hành quân đến World Cup 2018 của mình khi hậu vệ cánh này vẫn còn là một thiếu niên chưa quá nổi bật và mới chỉ có 20 lần đá chính ở Premier League trong sự nghiệp. Alexander-Arnold đã ra sân 12 trận cho đội tuyển Anh kể từ đó, hơn một nửa trong số này là được đá chính, nhưng chưa bao giờ thực sự chơi tốt, ngoài việc ghi một bàn thắng đẹp mắt trong chiến thắng 3-0 trước Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2018.
Southgate sẽ nhớ về những trận đấu kém cỏi hơn của Alexander-Arnold một cách rõ ràng hơn, đặc biệt là khi chúng đã diễn ra gần đây. Anh đã mắc lỗi vị trí trong một bàn thua của đội tuyển Anh trong chiến thắng 5-3 trước Kosovo vào đầu mùa giải trước, và, đáng kể hơn, đã trông rất không thoải mái kể từ khi Southgate chuyển sang sử dụng một hệ thống bao gồm hai wing-back.
Người ta thường cho rằng một full-back (hậu vệ cánh trong sơ đồ 4 hậu vệ) giỏi tấn công hiển nhiên sẽ không gặp khó khăn gì trong việc đảm nhận vai trò wing-back (đại khái là một biến thể của hậu vệ cánh, được sử dụng trong đội hình 3 trung vệ), nhưng trên thực tế, chúng là những vị trí rất khác nhau. Alexander-Arnold buộc phải thực hiện nhiều pha chạy không bóng hơn, thường xuyên phải nhận và xử lý bóng tại những không gian “chật hẹp” hơn ở trên cao của sân đấu, và tỏ ra cực kỳ chật vật trong việc kiểm soát khoảng trống phía sau anh trong giai đoạn phòng ngự.
Điều đó được thể hiện đặc biệt rõ ràng trong chiến thắng 2-1 trước đội tuyển Bỉ vào năm ngoái, khi đội bóng của Roberto Martinez dường như đã nhắm vào những khuyết điểm trong khâu phòng ngự của Alexander-Arnold. Trên thực tế, anh là người chơi tệ nhất trong số 3 cầu thủ mang danh hậu vệ phải trong đội hình đội tuyển Anh vào đêm hôm đó, với việc Kyle Walker đã thi đấu rất ấn tượng trong vai trò trung vệ phải, còn Kieran Trippier đã thích nghi tốt khi được bố trí bên cánh trái. Alexander-Arnold, trong vai trò mà hai người kia chắc chắn sẽ thích thú hơn, đã chơi kém và được thay thế bằng Reece James trong 10 phút cuối.
Ba ngày sau, trong trận thua 1-0 trước Đan Mạch, James đã đá chính thay cho Alexander-Arnold và chắc chắn chính là cầu thủ xuất sắc nhất của đội tuyển Anh vào đêm hôm đó, liên tục hăng hái lao lên tham gia tấn công ở ngoài cánh và tung ra những quả tạt đầy chất lượng vào vòng cấm, nhưng các đồng đội của anh chẳng hiểu sao đã không tận dụng được chúng. Đầu tiên, James chơi trong vai trò wing-back và sau đó là full-back sau khi Harry Maguire bị đuổi khỏi sân, và trông cực kỳ thoải mái ở cả hai vị trí này. Southgate chắc chắn đã lưu ý về khả năng thích ứng đó.
Cần lưu ý rằng James đã phải nhận thẻ đỏ sau khi trận đấu với Đan Mạch khép lại vì lỗi phản ứng với trọng tài, nhưng sự thật vẫn là anh đã có một màn trình diễn quá xuất sắc trong 90 phút. Trong lần đá chính tiếp theo của mình, chiến thắng 3-0 trước Cộng Hòa Ireland diễn ra sau đó 1 tháng, sự thông minh trong khâu phòng ngự của anh đã được thể hiện rất rõ ràng với hàng loạt những pha xử lý tình huống đầy khôn ngoan.
Và đây chính là những lý do đã dẫn đến quyết định của Southgate. Walker được chọn vì anh tỏ ra rất thoải mái khi đảm nhận vai trò là một phần của bộ ba trung vệ, và với việc John Stones đang có phong độ rất cao ở Manchester City, Southgate sẽ có thể tái hiện lại bộ ba Walker-Stones-Maguire đã giúp đội tuyển Anh tiến đến được vòng bán kết World Cup 2018.
Trippier được chọn bởi vì anh đã liên tục chơi tốt trong chiếc áo đội tuyển Anh, sự lợi hại của hậu vệ 30 tuổi trong các tình huống cố định đã đóng vai trò rất quan trọng trong các trận đấu quan trọng, và sự linh hoạt, đa năng của anh là rất hữu ích ở các giải đấu.
Và, cuối cùng, James đã được chọn vì khi anh và Alexander-Arnold được trao cơ hội thi đấu ở đội tuyển Anh, cầu thủ của Chelsea đã thể hiện tốt hơn, có lẽ một phần là vì anh đã quen với việc đảm nhận vai trò wing-back tại bóng đá cấp CLB
Không ai có thể nghi ngờ việc Alexander-Arnold là cầu thủ tài năng nhất trong số bốn người, cũng như việc những màn trình diễn của anh ở cấp CLB kể từ Russia 2018 là tốt nhất trong số bốn người. Nhưng việc chọn cầu thủ cho một đợt tập trung của đội tuyển Anh không – trái ngược với một suy nghĩ ngày càng phổ biến – tương đương với việc chọn “fantasy team” của bạn cho các trận đấu cuối tuần của Premier League. Vị HLV trưởng có nhiệm vụ phải phát triển một đội bóng gắn kết, yêu cầu các cầu thủ đảm nhận một vai trò cụ thể và “thưởng” cho những màn trình diễn tốt bằng các quyết định lựa chọn trong tương lai.
Rất đáng để đặt câu hỏi tại sao “đẳng cấp Liverpool” ở Alexander-Arnold lại không thể phát huy tại đội tuyển Anh.
Southgate đã thừa nhận rằng ông “phải tự nhìn lại bản thân” để tìm kiếm lý do mình không thể tận dụng được một cầu thủ tài năng đến vậy, nhưng sẽ thật không công bằng khi đổ lỗi cho vị HLV trưởng của đội tuyển Anh. Ông đã trao những cơ hội cho hậu vệ của Liverpool, ở những vai trò khác nhau, trong 2 năm qua. Vì bất kỳ lý do gì đi nữa, thì sự thật vẫn là anh đã không thể hiện tốt.
Các đội tuyển quốc gia thành công thường không chọn cầu thủ dựa trên sức mạnh của những màn trình diễn ở cấp CLB. Vicente del Bosque từng luôn tin tưởng vào nhóm cầu thủ Tây Ban Nha nòng cốt của ông, ngay cả khi họ không đạt phong độ tốt ở CLB, vì ông cho rằng những màn trình diễn trước đây của họ cho đội tuyển quốc gia vẫn rất đáng tin bất chấp những màn trình diễn gần đây ở CLB
Trong nhiều năm, đội tuyển Đức đã không ngừng triệu tập những cầu thủ như Lukas Podolski và Miroslav Klose bất chấp việc có những mùa giải không nổi bật ở cấp CLB, bởi vì họ đã tiếp tục tỏa sáng trong màu áo đội tuyển quốc gia. Paul Pogba tuy đôi khi bị “thất sủng” ở Manchester United, nhưng vị thế của anh ở đội tuyển quốc gia chưa bao giờ bị đe dọa, bởi vì những màn trình diễn của anh trong màu áo tuyển Pháp luôn rất tuyệt vời.
Trong nhiều năm, đội tuyển Đức đã không ngừng triệu tập những cầu thủ như Lukas Podolski và Miroslav Klose bất chấp việc có những mùa giải không nổi bật ở cấp CLB, bởi vì họ đã tiếp tục tỏa sáng trong màu áo đội tuyển quốc gia. Paul Pogba tuy đôi khi bị “thất sủng” ở Manchester United, nhưng vị thế của anh ở đội tuyển quốc gia chưa bao giờ bị đe dọa, bởi vì những màn trình diễn của anh trong màu áo tuyển Pháp luôn rất tuyệt vời.
Mặt khác, thế hệ tài năng bóng đá hàng đầu gần nhất của nước Anh đã không thành công như mong đợi, một phần là do Sven-Goran Eriksson luôn kỳ vọng những tên tuổi lớn cuối cùng cũng sẽ lặp lại những màn trình diễn ở CLB của họ tại đội tuyển quốc gia, bất chấp mọi bằng chứng trái ngược.
Rất nhiều cổ động viên chắc chắn sẽ không hài lòng với sự vắng mặt của Alexander-Arnold bởi tài năng và những màn trình diễn của anh ở Liverpool, nhưng việc một vị HLV trưởng của đội tuyển Anh chọn danh sách cầu thủ của ông dựa trên những màn trình diễn của họ trong chiếc áo đội tuyển quốc gia – điều mà nhiều fan đã quên từ lâu – không hề là một scandal lớn.
Nguồn: Lược dịch từ bài phân tích “Cox: Alexander-Arnold’s poor England form means omission shouldn’t be surprising” của tác giả Michael Cox, đăng tải trên The Athletic.