Thông thường, khi một tiền đạo có bóng, phản xạ đầu tiên của các cầu thủ phòng ngự bên phía đối phương sẽ là gây ra sức ép cho cầu thủ đó. Vậy, sức ép của các cầu thủ phòng ngự lên các tiền đạo có thể ảnh hưởng nhiều như thế nào tới cú sút đó? Nếu trả lời được câu hỏi này, chúng ta sẽ phần nào giải thích được lý do vì sao Raheem Sterling lại trở thành mục tiêu của Chelsea ở TTCN hè năm nay.
|
The Athletic đã từng phân tích về sự phát triển của vị trí sút bóng trong thời gian gần đây để cho chúng ta thấy rằng các đội bóng đang dần cẩn trọng hơn ở các tình huống sút bóng như thế nào.
Ở thời bóng đá hiện đại, chúng ta thường xuyên nghe tới những chỉ số như bàn thắng kỳ vọng (xG) hay những mô hình thống kê tỷ lệ ăn bàn của một cú sút bằng nhiều yếu tố khác nhau như góc sút hoặc khoảng cách sút bóng.
Một yếu tố quan trọng khác của chỉ số xG đó là sức ép mà đối thủ tạo ra khi một cú sút được thực hiện. Vậy, tại sao yếu tố này lại quan trọng? Bởi lẽ, một cú sút bị hai hậu vệ ngăn cản như tình huống của Sadio Mane dưới đây.
...có khả năng tạo ra bàn thắng rất thấp nếu so với cú sút dưới đây của Gundogan, cùng vị trí, cùng khoảng cách và cùng góc sút, nhưng không có hậu vệ nào của Burnley theo kèm.
Ở thông số xG, việc đánh giá sức ép của đối phương lên cú sút được thực hiện bằng việc đo khoảng cách giữa đối phương và cầu thủ sút bóng và được chia thành 3 mức độ sau.
-Sức ép thấp: không có một đối thủ nào trong vòng 4 mét tính từ vị trí cầu thủ sút bóng.
Sức ép vừa phải: đối phương cách 2 hoặc 4 mét so với cầu thủ sút bóng.
Sức ép cao: Đối thủ cách cầu thủ sút bóng ít hơn 2 mét.
Không có gì ngạc nhiên khi những con số này ảnh hưởng lên khả năng thành bàn của một cú sút. Theo thống kê, ở mùa giải 2016-2017, 12% cú sút có sức ép thấp đã được chuyển hóa thành bàn thắng ở Premier League. Tuy nhiên, con số này giảm xuống còn 8% khi gặp phải sức ép vừa phải và sức ép cao.
Thông thường, tỷ lệ cú sút bị chặn luôn tỷ lệ thuận với sức ép, thể hiện qua việc 1/3 cú sút bị chặn đứng khi các cầu thủ gặp phải sức ép cao từ đối phương, một phần vì họ không thể tính toán hướng sút thích hợp trong một khoảng thời gian ngắn như thế.
Biểu đồ thể hiện sự tương quan giữa việc sức ép càng gia tăng, tỷ lệ chuyển hóa cơ hội thành bàn thắng càng giảm. Nguồn: The Athletic. |
Khi nhìn vào thống kê trung bình của Premier League mùa trước, chúng ta có thể thấy số lượng cú sút tới từ các tình huống tạo sức ép vừa phải cao hơn hẳn, chiếm 42%. Trong khi đó, số lượng cú sút tới từ sức ép thấp lại chỉ đạt 27%, thấp nhất trong số các dạng sức ép kể trên.
Tỷ lệ cú sút được thực hiện dưới ba dạng sức ép: thấp, vừa và cao. Nguồn: The Athletic. |
Khi thể hiện điều này ở cấp độ đội bóng, chúng ta có thể thấy rằng Manchester City, Manchester United, Chelsea và, Watford, một trường hợp khá thú vị, đứng đầu danh sách ở khoản sút bóng ở các tình huống sức ép thấp.
Đương nhiên, thống kê này không tính đến những yếu tố khác như khoảng cách sút bóng hay góc sút bóng. Tuy nhiên, nó vẫn cho chúng ta thấy rõ lối tiếp cận của một đội bóng khi cố gắng tìm kiếm bàn thắng.
Ở phần bên kia của cán cân, Crystal Palace, Brighton & Hove Albion và Everton là đội có số lượng cú sút tới từ sức ép thấp ít nhất, vậy, đâu là nguyên do ?
Với Everton, tỷ lệ 23% cú sút tới từ cú sút tình huống sức ép thấp và 38% cú sút tới từ sức ép cao, thống kê được cho là cao nhất giải đấu, tới từ lối chơi thiên về tạt bóng của họ ở khu vực vòng cấp đối phương, thể hiện qua con số 12% tình huống dứt điểm của tập thể Frank Lampard tới từ đánh đầu, cao thứ 3 ở Premier League mùa trước.
Với Palace và Brighton, khi nhìn kỹ hơn vào thống kê "tốc độ trực diện", tức thống kê cho thấy họ đưa bóng vào khung thành đối phương nhanh như thế nào, chúng ta có thể thấy họ dàn xếp khá chậm chạp. Các thống kê cũng chỉ ra họ đứng thứ 5 ở mặt tốc độ lên bóng và đội chậm thứ hai ở Premier League mùa trước.
Có thể thấy, hàng phòng ngự càng ổn định, họ càng có khả năng ngăn chặn một cú sút nhiều hơn, hay chí ít là tạo ra sức ép nhiều hơn lên các tiền đạo ở các tình huống dứt điểm trước khung thành.
Vì sao Chelsea lại cần tới Raheem Sterling ở mùa giải tới?
Để có thể trả lời câu hỏi này, chúng ta cần phải nhìn vào độ chính xác trong các cú sút tới từ tình huống sức ép thấp của các cầu thủ hàng đầu Premier League mùa trước. Ở mặt này, Son Heung Min và Raheem Sterling là hai cầu thủ đứng đầu bảng.
Nghe qua thì có vẻ đơn giản, nhưng việc có được những cú sút tới từ tình huống sức ép thấp đòi hỏi các cầu thủ phải có được khả năng di chuyển và kỹ năng cực kỳ khéo léo.
Nếu chỉ xét ở các tình huống cố định, chúng ta sẽ có một danh sách rút gọn các cầu thủ có trên 20 cú sút tới từ các tình huống này. Một lần nữa, Son Heung Min lại đứng đầu với tỷ lệ 70% trúng đích ở các tình huống sức ép thấp. Nguyên do của điều này đó là do khả năng xử lý bóng bằng hai chân cực kỳ tốt của Son Heung Min, vốn xuất phát từ những bài tập khắc nghiệt của bố anh.
Son Heung Min và Harry Kane chiếm hai vị trí đầu ở khả năng sút bóng từ sức ép thấp. Nguồn: The Athletic. |
Xếp sau Son Heung Min là một cái tên khá thú vị, đó là Raheem Sterling, cầu thủ vừa gia nhập Chelsea ở TTCN hè năm nay.
Như The Athletic đã chỉ ra, thống kê về mặt tấn công của Sterling không thể bị đánh giá thấp. Tỷ lệ xG trung bình một cú sút, tức chất lượng trung bình của một tình huống sút bóng do anh thực hiện, đạt 0,24 ở mùa trước, đồng nghĩa với việc trung bình một cú sút của Sterling có 24% khả năng vào lưới.
Khi nhìn vào bản đồ vị trí sút bóng dưới đây, chúng ta có thể thấy Raheem Sterling dứt điểm rất nhiều lần ở khu vực trung tâm vòng cấm.
Sơ đồ thể hiện vị trí sút bóng của Raheem Sterling đã thay đổi như thế nào trong thời gian gần đây. Nguồn: The Athletic. |
Khả năng tính toán các tình huống chạy chỗ không bóng của Sterling, cùng với đó là sự chắc chắn ở các pha dứt điểm của cầu thủ người Anh, đã giúp Man City rất nhiều ở mùa này.
Ở bức hình bên dưới, chúng ta có thể thấy Man City luân chuyển bóng từ một đường tạt bóng mở lối, trong khi đó, hàng hậu vệ của Man City bắt đầu rời khỏi vòng cấm. Thông thường, ở các tình huống như thế, Sterling sẽ thực hiện các bước chạy "nhử mồi" để đẩy các hậu vệ đối phương dồn về, tạo ra khoảng trống cho các đồng đội ập vào. Nhưng ở tình huống dưới đây, anh lại "đơn thân độc mã".
Đường chuyền bằng má ngoài của Cancelo lúc này đến thẳng vị trí của Sterling một cách chính xác. Sau đó là một pha chạm bóng để đưa bóng vượt qua thủ môn Jordan Pickford.
Có thể nói, khả năng thoát sự đeo bám của đối phương ở các vị trí cực kỳ thuận lợi của Sterling không tới một cách tình cờ. Chắc chắn, ở mùa sau, Thomas Tuchel sẽ phải tìm cách để tối đa hóa các pha di chuyển của anh ở hàng công Chelsea.
Lược dịch từ bài viết của hai tác giả Mark Carey và Liam Tharme cho trang tin The Athletic