Van Gaal và Mourinho: Từ sân tập Nou Camp đến giấc mơ Old Trafford

Chuyện bắt đầu vào mùa hè năm 1997, khi Louis Van Gaal đến tiếp nhận vị trí huấn luyện viên trưởng của Sir Bobby Robson để lại tại Barcelona. Khi ấy, trong đội ngũ trợ lý của đội bóng xứ Cataluyna có một người trợ lý trẻ tuổi mà nhiệm vụ chính là phiên dịch cho Sir Bobby Robson. Cuộc trò chuyện gần như là đầu tiên giữa người trợ lí đó và Louis Van Gaal là khi anh ta nói rằng nhận được một lời mời làm trợ lý khác tại đội bóng quê hương Benfica và muốn chấp nhận lời đề nghị ấy. Van Gaal đưa ra câu trả lời ngay lập tức:

“Nếu họ mời cậu về làm huấn luyện viên trưởng thì cậu hãy ra đi. Còn nếu không, hãy ở lại đấy với tôi”

Người trợ lý đồng ý ở lại, quyết định đã thay đổi 3 năm tiếp theo của anh ta khi sát cánh cùng Van Gaal tại Camp Nou, thay đổi cả sự nghiệp sau này của con người ấy và có lẽ là thay đổi cả lịch sử bóng đá thế giới. Người trợ lý ấy chính là Jose Mourinho.

Khi ấy mới 34 tuổi và điều Jose Mourinho muốn là được thực sự tham gia vào những cuộc đấu chiến thuật chứ không chỉ là một anh chàng phiên dịch viên bình thường. Khao khát đó của Mourinho hoàn toàn được đáp ứng khi làm việc với Van Gaal. “Người đặc biệt” từng kể lại chính Van Gaal là người tạo cơ hội cho ông được “ở gần” một trận đấu thực sự đến thế. Thậm chí có những trận đấu, Van Gaal đã cho phép Mourinho đóng vai trò như một huấn luyện viên thực thụ. Điều đó có ý nghĩa hơn bất kỳ thứ gì đối với một người trẻ tuổi như Jose lúc bấy giờ.

Ảnh hưởng của Louis Van Gaal lên Jose Mourinho là không hề nhỏ. Sự tự tin, tính kỷ luật thậm chí là cách đổ lỗi. Có nhiều điểm tương đồng mà ta có thể nhận thấy ở hai người đàn ông đặc biệt này. Nhưng như thế không có nghĩa là Jose Mourinho làm lại những gì Louis Van Gaal đã làm. Chính Van Gaal đã từng nói rằng ngay từ khi còn là một trợ lý, chiến lược gia người Bồ Đào Nhà đã là một kẻ cứng đầu. Ông thường không nghe theo tất cả những gì mà Van Gaal yêu cầu. Ông sẽ không nhượng bộ với những ý tưởng thiếu thuyết phục của Van Gaal mà thẳng thắn đưa ra những phản biện nhưng đó lại chính là lý do Van Gaal đánh giá Mourinho cao nhất trong những người trợ lý của mình. Năm 2000, Van Gaal rời Barcelona sau 3 năm gắn bó và đó cũng là thời điểm Jose Mourinho bắt đầu con đường chinh phục của mình. Có thể gọi đó là ngã rẽ của hai người trong sự nghiệp cầm quân nhưng chặng đường về sau này hai thầy trò cũng có những lần tái ngộ nhau.

Phải đến 10 năm sau thời điểm Van Gaal rời Barcelona, hai người mới có lần chạm trán đầu tiên tại chung kết Champions League 2010. Sau này khi Van Gaal đến với Manchester United họ có thêm hai lần đối đầu ở mùa giải 2013/2014. Trước đây, khi đề cập về sự khác nhau giữa Mourinho và bản thân, Van Gaal từng nói rằng “ Mourinho luôn cố gắng chiến thắng bằng mọi cách còn tôi thì luôn cố gắng chơi đẹp để dành chiến thắng. Đương nhiên, cách của tôi sẽ khó khăn hơn rất nhiều”. Và thực tế chứng minh trong những lần gặp lại người học trò của mình Van Gaal chưa bao giờ có được kết quả khả quan. Năm 2010, Bayern Munich của Van Gaal thất bại và ngậm ngùi nhìn Inter Milan lên ngôi vô địch châu Âu, dù kiểm soát bóng và tung ra số cú sút nhiều gấp đôi. Mùa giải năm ngoái, trong khuôn khổ ngoại hạng Anh, Mourinho cũng đều không thua trong những lần gặp lại người thầy cũ của mình và kết thúc mùa bóng, Chelsea của ông lên ngôi vô địch trong khi Manchester United của chỉ đứng thứ tư. Duyên nợ giữa họ dường như vẫn chưa dứt. Không còn là những cuộc đấu trí trên sân nữa, duyên nợ lần này giữa hai con người ấy lần này liên quan trực tiếp đến chiếc ghế huấn luyện viên trưởng tại sân Old Trafford.

Không phải đến tận lúc này những tin đồn về chiếc ghế huấn luyện viên trưởng của Manchester United mới xuất hiện. Ngay từ khi Jose Mourinho bị Chelsea sa thải thì người ta đã đồn đoán rằng điểm đến tiếp theo của ông sẽ chính là vị trí mà người thầy cũ đang nắm giữ ở Old Trafford. Và thế là trong gần như toàn bộ mùa giải hễ cứ khi nào phong độ của Manchester United phập phù và những thất bại liên tiếp đến thì người ta lại nhắc đến tên… Mourinho. Giống như thể mọi thứ đã sẵn sàng chỉ còn chờ Van Gaal sảy chân là xong. Tuy nhiên ngài “Tulip thép” lại luôn biết cách thoát khỏi những hoàn cảnh éo le nhất. Nhưng giờ đây khi mùa giải chuẩn bị đến hồi kết, ban lãnh đạo của Manchester United sẽ có đủ thời gian để cân nhắc một cách nghiêm túc vị trí của huấn luyện viên người Hà Lan.

Khi đến với sân Old Trafford, Van Gaal nói cần 3 tháng để ổn định đội bóng thế nhưng giờ đây sau gần hai năm, người hâm mộ Quỷ đỏ vẫn chưa thấy bất cứ thứ gì ổn định ở đội bóng mà họ yêu mến. Từ đội hình lối chơi và phong độ của các cầu thủ, có quá nhiều vấn đề còn đang tồn tại ở Nhà hát của những giấc mơ. Cách đây hai năm khi Van Gaal chính thức được lựa chọn vào vị trí hiện nay nhiều người đã rất ủng hộ ông và đều đồng ý rằng ở người đàn ông Hà Lan này có nhiều thứ mà Man United đang tìm kiếm. Nhưng giờ đây nhiều người đang bắt đầu nghĩ lại về những điều ấy.

Đầu tiên là về cách sử dụng người của Louis Van Gaal. Ông từng có một câu nói vô cùng nổi tiếng “ Chạy là để cho động vật, để chơi bóng anh cần một quả bóng và một bộ não”. Đến đây dường như ta có thể nhận ra sự khác biệt với Mourinho. Khi “Người đặc biệt” với tư duy hiện đại của mình luôn yêu cầu những cầu thủ phải tham gia vào lỗi chơi chung và phải biết chạy trong cả trận đấu. Anh có thể là một cầu thủ thông minh, nhưng với Mourinho như thế là không đủ nếu anh không thể giúp ích cho những yêu cầu khác của đội bóng. Trường hợp của Juan Mata chính là ví dụ điển hình. Thoạt nghe qua thì ai cũng sẽ thích thú với cách của Louis Van Gaal hơn. Nhưng điều quan trọng là hiệu quả thực sự thì dường như đang có vấn đề. Ông lựa chọn Daley Blind như một mẫu trung vệ thông minh có thể phát động tấn công ngay từ sân nhà nhưng hiệu quả gần như bằng không, chưa kể những sai lầm trong phòng ngự của Blind đã nhiều lần làm khó đồng đội. Trên lý thuyết, huấn luyện viên người Hà Lan đang có trong tay những cầu thủ sáng tạo và đầu óc, nhưng rồi câu chuyện thiếu ý tưởng và tính đột biến trong lối chơi của Manchester United kéo dài suốt từ mùa giải trước sang đến mùa giải này. Vậy là hàng công của Quỷ đỏ thì thiếu sức sống. Còn hàng thủ luôn mắc những sai lầm và thiếu độ ổn định ( ngoài một De Gea luôn quá xuất sắc) về điểm này chắc chắn Mourinho sẽ làm tốt hơn người thầy cũ của mình

Điểm thứ hai là những quyết định trên thị trường chuyển nhượng. Khi nhắc đến Mourinho, người ta nghĩ về một huấn luyện viên luôn sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn trên thị trường chuyển nhượng vì những cầu thủ yêu thích của mình. Đúng là ở Real Madrid hay Chelsea, Mourinho luôn có một số tiền khá rủng rỉnh để mua sắm cầu thủ vào mỗi kỳ chuyển nhượng. Nhưng sự thật là số tiền mà Van Gaal tiêu tốn vào thị trường chuyển nhượng trong 2 năm ở Manchester United gần như tương đương với số tiền mà “Người đặc biệt” bỏ ra trong 3 năm gần nhất ở Chelsea và điều quan trọng là dù đã được đầu tư đến gần 300 triệu bảng nhưng đội hình của Quỷ đỏ lại luôn trong tình trạng…thiếu người. Chỉ cần một hai cầu thủ chấn thương thôi đã rất khó tìm được sự thay thế xứng đáng. Ở một mặt khác, việc muốn ai được người ấy của Mourinho dường như lại đang rất phù hợp với phong cách của GĐĐH Ed Woodward. Chưa bao giờ người ta thấy Manchester United mạnh tay và dứt khoát trong vấn đề chuyển nhượng đến thế như trong hai mùa giải trở lại đây và nếu thực Mourinho có đến Old Trafford thì chuyển nhượng cũng không phải là một vấn đề gì lớn.

Nhưng không hẳn là Van Gaal không làm được gì cho đội bóng trong thời gian tại vị. Quay lại thời điểm cách đây 2 năm, một trong những lý do lớn nhất khiến người hâm mộ Manchester United đồng tình với quyết định bổ nhiệm Van Gaal của ban lãnh đạo chính là việc huấn luyện viên người Hà Lan luôn ưa thích sử dụng những nhân tố trẻ và những sản phẩm từ chính lò đào tạo của đội bóng. Van Gaal cũng hiểu đó cũng chính là truyền thống của đội bóng thành Manchester và thực tế ông đã duy trì tốt được điều ấy. Những chấn thương và sự sa sút của các cầu thủ lại chính là cơ hội cho những cầu thủ trẻ. Có lẽ kể từ thế hệ 1992 huyền thoại, người hâm mộ Quỷ đỏ mới lại được chứng kiến một tập thể có nhiều cầu thủ trẻ đến thế. Thậm chí chính những nhân tố trẻ ấy mới là những điểm sáng hiếm hoi trong suốt mùa giải. Và dù chưa thể lập tức gặt hái được thành công trong một hai mùa giải nhưng với những cổ động viên lạc quan của Man United, họ đã nhìn thấy một tương lai hứa hẹn với “những đứa trẻ của Van Gaal” rồi. Đây có lẽ cũng chính là yếu tố mà Van Gaal hơn hẳn người đặc biệt. Jose Mourinho chưa bao giờ nổi tiếng với việc sử dụng những cầu thủ trẻ. Thống kê cho thấy trong sự nghiệp cầm quân 15 năm của mình, huấn luyện viên người Bồ Đào Nha đã cho ra mắt tổng cộng 23 cầu thủ thuộc lò đào tạo trẻ của các đội bóng mà mình dẫn dắt. Con số đó trong trong 2 năm Van Gaal ở Manchester United đã là…14 người. Và cần nhớ rằng những cầu thủ trẻ mà Van Gaal sử dụng không phải theo kiểu một lần rồi thôi hay vào sân khi trận đấu đã an bài mà hầu hết họ đều có những lần đá chính và đóng góp không nhỏ vào lối chơi của toàn đội

Một vài so sánh trên nếu chưa đủ để bạn cảm thấy ai phù hợp với Manchester United mùa giải năm sau hơn. Thì câu trả lời có lẽ nằm ở việc ai thực sự yêu công việc và đội bóng này.

Jose Mourinho luôn nổi tiếng là một con người kiêu ngạo và dùng tâm lý chiến rất giỏi. Ông có thể gây ra những cuộc khẩu chiến với các đồng nghiệp, trọc ngoáy khiến các cổ động viên đối phương phải tức điên thậm chí đến cả các liên đòan bóng đá ông cũng không cần chút nể nang. Nhưng thật lạ, với Mancheter United lại là một câu chuyện khác. Đầu tiên là mối quan hệ được cho là rất đặc biệt giữa Mourinho và Sir Alex Ferguson. Dù từng không mấy ưa nhau sau cuộc đối đầu đầu tiên tại Champions League 2004, khi Mourinho có một trong những màn ăn mừng “đáng ghét” nhất tại Old Trafford. Nhưng về sau này người ta luôn thấy một Mourinho nhún nhường và tôn trọng tiền bối người Scotland một cách hết mức.

Người đặc biệt từng thừa nhận chính Sir Alex Ferguson đã cho ông thấy tôn trọng đối thủ cũng là một điều quan trọng. Sau đó và mùa giáng sinh năm 2014, người đàn ông người Bồ Đào Nhà, không ngại ngần thể hiện sự ngưỡng mộ của bản thân với cựu huấn luyện viên của United “ Ông ấy với tôi là một người, một người bạn và một tính cách tuyệt vời. Tôi luôn rất ngưỡng mộ Alex Fegurson”. Cổ động viên Quỷ đỏ hẳn chưa thể quên được thất bại tại vòng knockout Champions League năm 2013. Đó là một thất bại của Manchester United với chiếc thẻ đỏ oan nghiệt của Nani và hai bàn thua chỉ trong hai phút. Sau trận đấu tưởng như sẽ là một sự hả hê cùng những phát biểu ngạo nghễ thường thấy của Mourinho. Nhưng đó lại là một Mourinho rất “vừa phải” với chiến thắng cùng với một câu nói như phần an ủi với những cổ động viên của Quỷ đỏ: “Ngày hôm nay đội bóng chơi hay hơn đã thất bại”

Những gì đã diễn ra đủ để thấy với Mourinho, đội chủ sân Old Trafford có một vị trí đặc biệt và thời điểm ông chính thức rời Chelsea vào cuối năm ngoái người ta hiểu rằng điểm đến tiếp theo mà “Người đặc biệt” mơ ước chính là Manchester United. Và thực sự nếu những cổ động viên của United đã chán ngán những cái vuốt tóc hay những quyển sổ ghi chép và muốn chứng kiến một người có thể làm không khí bên ngoài đường pitch hấp dẫn trở lại thì Jose Mourinho có lẽ cũng sẽ không làm họ thất vọng.

Chừng nào ban lãnh đạo của Manchester United chưa đưa ra quyết định cuối cùng cho chiếc ghế huấn luyện viên trưởng thì nhưng nghi ngờ và tranh luận về nó có lẽ sẽ vẫn tiếp diễn. Van Gaal và sự đảm bảo cho truyền thống cùng số phận của những tài năng trẻ. Hay Jose Mourinho và công cuộc tìm lại ánh hào quang xưa cũ. Ai sẽ lèo lái con thuyền Manchester United ở mùa giải sau. Hãy cùng chờ xem…

SW (TTVN)