Unai sống trong thế giới của mình, Mikel được lòng người khác

1. “Unai sống trong thế giới của mình; Mikel được lòng người khác”, đó là cách một người quan sát các hoạt động ở khu tập luyện Arsenal tổng hợp sự khác biệt giữa Unai Emery và Mikel Arteta. Những người khác thì tranh cãi rằng liệu họ có hoàn toàn khác nhau hay không. Theo The Athletic, những tính từ mà họ thường nghe thấy mọi người nhận xét về hai HLV Tây Ban Nha là: “chăm chỉ, tập trung, khắt khe, ấm áp, vui vẻ”. Điểm khác biệt chính dường như là Emery chưa bao giờ thể hiện ra một cách công khai.

 

Có thể nói, ấn tượng chung mà Emery để lại cho đội ngũ nhân viên Arsenal là hình ảnh một người quá say mê với bóng đá nhưng lại không phải lúc nào cũng dễ dàng chia sẻ nó với người khác. Ông làm việc rất nhiều và thường ở lại khu tập luyện London Cloney đến tận tối mịt. Trong đầu ông có rất nhiều ý tưởng chiến thuật nhưng vấn đề là ông không thể truyền tải nó một cách súc tích.

 

Tất nhiên một trong những lý do ở đây chính là ngôn ngữ. Ở khu tập luyện, Emery có một phiên dịch viên, song ông muốn nói chuyện trực tiếp với mọi người. Nếu ông yêu cầu một trong các trợ lý của mình là Juan Carlos Carcedo hay Julen Masach truyền đạt suy nghĩ thì không vấn đề gì, vốn tiếng Anh của họ tốt hơn Emery. Nhưng khi ông tự nói thì nó trở thành vấn đề.

 

Một nguồn tin chia sẻ: “Ông ấy muốn nói mọi thứ bằng tiếng Anh, đó là điều tốt. Nhưng tôi thực sự phải căng não để hiểu ông ấy nói gì mà tiếng Anh thì là ngôn ngữ thứ nhất của tôi. Với những cầu thủ ngoại thì họ chắc chắn trải qua cơn ác mộng”. Thỉnh thoảng Emery lại nói tiếng Tây Ban Nha nhưng ông cố gắng hạn chế vì tin rằng cần phải giao tiếp bằng ngôn ngữ ở nơi mình làm việc.

 

Ngược lại, Arteta giỏi về ngôn ngữ hơn. Ở đường biên, ông có thể nói trôi chảy và thay đổi liên tục từ tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha cho đến tiếng Bồ Đào Nha. Các buổi nói chuyện trước toàn đội của ông cũng thường được sử dụng tiếng Anh. 

 

Khó khăn về ngôn ngữ của Emery trở thành vấn đề vì một trong những yếu tố căn bản trong kỹ thuật huấn luyện của ông. Về điều này, một nguồn tin của The Athletic cho biết: “Phong cách của Unai là nói rất nhiều. Khi trình bày về chiến thuật, ông ấy nói nhiều lắm. Còn với Mikel, bạn chỉ cần nhìn lên bảng và biết chính xác ông ấy đang nói với bạn chỉ qua những tấm hình”.

 

Toàn đội dần quen với cách Emery luôn minh họa một cách sôi nổi các clip phân tích điểm mạnh và điểm yếu đối thủ. Còn Arteta thì chính xác và dễ hình dung hơn: “Ông ấy tạo ra các hình ảnh chiến thuật cơ bản bằng cách sử dụng bẳng trắng và bút dạ, sau đó cho bạn thấy một đoạn clip mô tả chính xác điều đang xảy ra”.

 

Đến đây chúng ta thấy một điểm khác nữa: Trong khi Emery thì muốn truyền tải nhiều thông tin chiến thuật nhất có thể thì Arteta tin rằng đôi khi ít lại là nhiều. Thông thường, quá trình chuẩn bị chiến thuật trận đấu của Arteta chỉ diễn ra 48 tiếng trước giờ bóng lăn. Còn với Emery, nếu ông có 5 ngày trước trận đấu, ông sẽ cố gắng sử dụng cả 5. 

 

Emery tập trung vào khía cạnh chiến lược trong lối chơi, chính vì thế nó dẫn đến các buổi tập chiến thuật kéo dài hơn. Ban đầu, mọi người hoan nghênh sự thay đổi này, về cơ bản ông nhiều ý tưởng chiến thuật hơn Arsene Wenger. Tuy nhiên theo thời gian, sự kiên nhẫn của các cầu thủ dần vơi đi.

Đôi khi, trong ngày trước trận đấu, cả đội dành 2 đến 3 tiếng ngồi trên cỏ để nghe Emery giảng về cấu trúc và khối đội hình. Có những lúc nó trở thành một vòng luẩn quẩn: bài tập càng kéo dài, các cầu thủ càng mệt mỏi và chán nên càng tiếp thu kém hơn. Một số người chấm nhận sự chú trọng của Unai Emery vào chiến thuật vì họ coi đó là điển hình cho phong cách huấn luyện của người Tây Ban Nha, song những người khác trong đội thì thấy quán chán.

 

Điều đó không có nghĩa buổi tập dưới thời Mikel Arteta diễn ra một cách hời hợt. Nếu có điều gì cần khẳng định thì đó là nó đòi hỏi nhiều thể lực hơn. Một trong những vấn đề mà Emery gặp phải là ông quá chú trọng vào chiến thuật trong các buổi tập nên đôi khi cường độ vận động trong lúc tập và trong trận đấu bị vênh nhau. 

 

Các buổi tập của Arteta ngắn hơn nhưng rõ ràng và sắc nét hơn. Trong khi Emery đưa về Julen Masach, một chuyên gia thể lực của ông, thì HLV đương nhiệm của Arsenal xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn với bộ phận phụ trách hiệu suất thi đấu của đội. Do đó, những lời khuyên về tần suất, khối lượng tập luyện được chú ý hơn. Arteta và bác sĩ CLB, ông Gary O’Driscoll, không nói quá nhiều về các ca chấn thương trước truyền thông ngoài thông báo chấn thương hàng tuần mà CLB đưa ra. Họ tin điều này sẽ giúp chấm dứt việc mọi người coi Arsenal là một bệnh viện.

 

Với các cầu thủ, Arteta mang tới mối tương quan lớn hơn giữa những gì diễn ra trên sân tập và trong các kịch bản có thể xảy ra ở trận đấu. “Rõ ràng” là từ mà bạn sẽ thường xuyên nghe thấy, điều này được thể hiện rõ nhất ở cách chơi triển khai bóng từ hàng phòng ngự. Dưới thời Emery,  khi thủ thành Bernd Leno chuyền bóng cho trung vệ thì cấu trúc đội hình và cách chơi bóng sẽ không được triển khai để củng cố nó. Khi Arteta đến, ông đề ra một bộ nguyên tắc rõ ràng mà đội bóng nhanh chóng làm theo.

 

Nhìn chung mọi người thích Emery nhưng ông không được quá nhiều người yêu quý. Có những người cho rằng phong cách quản lý của ông như hồi cáo chung cho những gì CLB đã quen trong hai thập niên dưới thời Wenger.

 

2.  Để hiểu cách mọi người nhìn nhận về Unai Emery, trước hết chúng ta cần hiểu hoàn cảnh mà ông bước chân vào Arsenal mùa hè 2018. Wenger là là một HLV và nhà quản lý đầy sức lôi cuốn, một người luôn để lại thiện cảm cho nhân viên CLB mỗi khi ông bước vào tòa nhà. Dưới thời chiến lược gia người Pháp, Arsenal có hệ thống thứ bậc rõ ràng và nhiều nhân viên CLB cảm thấy thoải mái. Tầm ảnh hưởng và tính cách của ông lan tỏa đến tất cả mọi người.

 

Emery chưa bao giờ là người như thế. Ông muốn là một HLV trưởng (head coach) và chỉ như vậy mà thôi, ông tin rằng đó là điểm mạnh của mình và là lý do ông được thuê. Mọi người không quá nồng hậu với Emery, không phải vì ông không phải người ấm áp mà vì ông không coi việc làm những gì Wenger đã thực hiện là nhiệm vụ của mình. Vì vậy điều đó tạo ra khoảng cách giữa ông và các bộ phận khác trong CLB. Emery gia nhập CLB vào thời điểm cấu trúc lãnh đạo đang có sự thay đổi. Mô hình đã đổi khác, với tư cách một doanh nghiệp Arsenal đang thay đổi, và Emery đến đúng vào giai đoạn đầy hỗn loạn ấy.

 

Khi Mikel Arteta trở lại CLB trước Giáng sinh 2019, mọi thứ đã ổn định hơn. Hơn nữa vào thời điểm ấy CLB thiếu những thứ mà ông có thể mang đến: khả năng giao tiếp, kết nối và liên lạc. Arsenal có nhiều mối quan tâm hơn Emery, có lẽ bởi ông nhận thức được việc nắm giữ nhiều trách nhiệm sẽ giúp ông củng cố quyền lực hơn, một điều ông quá hiểu sau quãng thời gian làm việc với Wenger và Pep Guardiola. Từ ngày Arteta đến CLB, ông hành xử như một nhà quản lý (manager) chứ không chỉ là HLV trưởng (head coach).

Gần như ngay lập tức Arteta chiếm được trái tim của các nhân viên trong đội. Dưới thời Emery, một vài người cảm thấy bị ông phớt lờ hoặc họ bực bội vì lịch tập dày đặc thiếu những ngày nghỉ. Arteta quan sát thấy sự ủng hộ của mọi người dành cho Emery nhanh chóng giảm dần sau thất bại trước Chelsea ở chung kết Europa League 2019. Họ không muốn số phận tương tự lặp lại.

 

Chính vì thế chuyến tập huấn tới Dubai vào tháng 2 năm 2020 chính là dịp để tăng thêm sự kết nối giữa các cầu thủ và nhân viên trong đội. 

 

Có một ngày, các cầu thủ được yêu cầu chuẩn bị cho một buổi tập các tình huống cố định. Khi bước vào sân tập, họ được yêu cầu phải phòng ngự bóng chết và các quả tạt nhưng không phải trước các đồng đội ở đội một mà là trước các nhân viên trong ban huấn luyện. Các nhân viên massage, các bác sĩ và đồng nghiệp của họ liên tục tạt bóng vào vòng cấm và cố gắng ghi bàn vào lưới Leno.

Một nguồn tin chứng kiến buổi tập ấy cho biết: “Các cầu thủ có thể thấy hơi lạ nhưng buổi tập đó rất tuyệt. Cuối buổi, một bác sĩ CLB đã xâu kim ai đó và toàn bộ 40 con người trên sân bắt đầu đuổi theo ông ấy để ăn mừng”. Có thể nói Buổi tập này ngay lập tức khiến tất cả cảm thấy thoải mái và gắn kết.

 

Những người bên ngoài CLB có thể thắc mắc vì sao kết quả thi đấu của đội không tốt nhưng Arteta vẫn nhận được sự tin tưởng: Một phần lý do nằm ở kỹ năng quản lý của ông. Theo đó, việc chính thức thăng cấp cho Arteta từ head coach lên manager khiến nhiều người cảm thấy chỉ là “hình thức” mà thôi bởi thực sự chưa cần là manager, ông đã quan tâm đến từng chi tiết nhỏ của các phòng ban, bộ phận. Trong các cuộc đàm phán chuyển nhượng, Emery quan tâm nhiều hơn đến kết quả trong khi Arteta tham gia vào quá trình nó diễn ra. Một lần nữa, điều này một phần do vấn đề ngôn ngữ - Arteta có thể theo sát các cuộc đàm phán một cách cặn kẽ và sâu sát hơn.

 

Với các cầu thủ, ông cũng gần gũi với họ hơn là cách Emery thể hiện. Khi Hector Bellerin và Kieran Tierney đang hồi phục những chấn thương dài hạn của mình, Arteta thường xuyên hỏi thăm quá trình hồi phục và vấn đề tâm lý của họ.

 

Tuy nhiên đây không phải một môi trường dễ chịu. Arteta cố gắng tạo ra một môi trường mà mọi người liên tục thử thách lẫn nhau. Và ông cũng không khoan nhượng trong việc theo đuổi các nguyên tắc bóng đá của mình. Nhân viên ban huấn luyện nhớ chiến lược gia người Tây Ban Nha từng làm gián đoạn các bài tập phục hồi cơ bản để đảm bảo các cầu thủ hiểu cách nhận bóng theo cách ông muốn. Mọi bài tập phải có mối tương quan trực tiếp với những gì đội sẽ thể hiện trong trận đấu - và nếu không hài lòng, ông ấy sẽ cho bạn biết. “Ông ấy sẽ quan sát những gì bạn làm, bước tới và nói đơn giản: ‘Không! Không! Dừng lại!’ Không còn gì khác hết”, một nguồn tin tiết lộ.

Cả Emery và Arteta đều muốn đội bóng mình kỷ luật hơn dù cách thực hiện của mỗi người lại khác nhau. Nhìn chung, Emery ít đối đầu hơn và sẵn sàng cho qua nếu nhuệ khí được giữ. Ông thường cảnh báo thay vì áp đặt án phạt. Trong mùa giải đầu tiên, phong cách mềm nắn rắn buông của ông được các cầu thủ đánh giá cao.

 

Trong khi đó, Arteta là một người trắng đen rõ ràng hơn. Tuy nhiên một nguồn tin cho rằng: “Nếu Mikel đến nối tiếp ngay sau Arsene và áp dụng những quy tắc cứng rắn, chặt chẽ và khó thay đổi của mình, nó sẽ không bao giờ hiệu quả”.

 

Theo The Athletic, một điều thể hiện sự kỷ luật của Arteta chính là việc ông đề ra “bánh xe may mắn”. Nếu một cầu thủ phạm lỗi nhỏ, ví dụ như đi họp đội muộn, họ sẽ phải quay bánh xe. Trên bánh xe ghi các hình phạt, từ nhẹ nhàng như dọn phòng thay đồ cho đến nặng như lau xe của đội trưởng.

 

Cách này giờ được được thực hiện ít hơn, một phần vì nhiều hình phạt khó lòng thực hiện được trong bối cảnh đại dịch nhưng cũng bởi nhiều người tái phạm quá nhiều lần đến nỗi thấy hình phạt không còn mới và có tính răn đe nữa. 

 

Kỹ năng quản trị nhân sự của Arteta giúp ông nhận được nhiều tín nhiệm ở Arsenal. Tuy nhiên, có những người khẳng định Emery chính là cầu nối lý tưởng giữa hai thời kỳ Arteta và Wenger, một người gần như chỉ tập trung vào nhiệm vụ mà mình được thuê về làm. Điều khiến tất cả bất ngờ là cách mọi thứ nhanh chóng trượt dốc, vượt ngoài tầm kiểm soát của Emery sau thất bại trước Chelsea ở Baku năm 2019.

 

Nếu các kết quả không theo ý muốn của bạn, những mối quan hệ sẽ nhanh chóng rạn nứt. Trước trận bán kết Europa League quan trọng với Villarreal do Emery dẫn dắt, đó thực sự sẽ là lời cảnh báo với Arteta.