Thomas Tuchel: Câu chuyện về tiến sĩ Jekyll và ngài Hyde

“Tiến sĩ Jekyll và ngài Hyde” là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Robert Louis Stevenson. Truyện kể về tiến sĩ Jekyll, một nhà khoa học lấy chính mình để thử nghiệm một thứ thuốc do ông sáng chế, theo đó nó sẽ tách biệt phần thiện và phần ác khỏi con người. Khi làm phần thiện, tiến sĩ Henry Jekyll vẫn là mình. Nhưng khi trở thành phần ác, ông là Edward Hyde.

 

Ban đầu, việc thay đổi giữa hai bản thể không gặp quá nhiều khó khăn, Jekyll là một vị tiến sĩ đáng kính nhưng Hyde lại là kẻ hung hăng, táo tợn, một tên sát nhân đê tiện. Nhưng dần dần, Jekyll không thể kiểm soát nổi bản thân, ông không thể giữ nổi “phần Jekyll” và ngày càng nghiêng về “phần Hyde”. Rơi vào tình trạng “nhờn thuốc”, Jekyll cần một lượng lớn thuốc để khiến ông không tự động trở thành Hyde. Cuối cùng, vị tiến sĩ nhốt mình trong phòng thí nghiệm và tự kết liễu cuộc đời để không còn những thảm kịch nào xuất hiện.

 

Từ đó, “Tiến sĩ Jekyll và ông Hyde” trở thành một tác phẩm kinh điển miêu tả về việc một con người có thể có những bản thể hoàn toàn trái ngược nhau. Và đây cũng là phép ẩn dụ mà cây bút Ed McCambridge của FourFourTwo dùng để miêu tả về Thomas Tuchel: một vị HLV tài năng, thông minh, vui tính nhưng ông cũng có không ít câu chuyện liên quan tới thái độ sẵn sàng tạo xung đột.

 

Tuổi trẻ tài cao là cụm từ có thể dùng để nói về Thomas Tuchel trong sự nghiệp huấn luyện, bởi tài năng đó đã được phát tiết từ sớm. Là một người buộc phải giã từ nghiệp quần đùi áo số từ khi còn trẻ vì chấn thương, Tuchel quyết tâm dấn thân vào con đường huấn luyện, ngoài ra còn lấy bằng về khoa học thể thao. 

 

Ông Erich Rutemoller, cựu trợ lý đội tuyển Đức đồng thời là giảng viên của Tuchel tại khóa học lấy bằng HLV do Liên đoàn Bóng đá Đức tổ chức, chia sẻ: “Cậu ấy không gặp vấn đề gì với các bài tập vì đã có nền tảng kiến thức sẵn và trải nghiệm việc tổ chức buổi tập. Có lẽ vì sự nghiệp thi đấu kết thúc sớm nên cậu ấy quyết tâm thành công trên cương vị HLV”.

 

Christian Heidel, giám đốc thể thao của Mainz 05, miêu tả Tuchel là một người “nghiện bóng đá” và nói rằng không biết ai hiểu về bóng đá hơn Tuchel. Heidel chia sẻ: “Cậu ấy nghĩ về bóng đá 24/7. Mọi buổi tập đều phải hoàn hảo. Trước đó, trận đấu đã diễn ra trong đầu cậu ấy rồi. Cậu ấy cần mọi thứ diễn ra theo kế hoạch, đặc biệt là kỷ luật chiến thuật: cầu thủ phải đứng đâu, di chuyển ra chỗ nào. Điều này khiến những đội bóng do Thomas dẫn dắt thực sự là đối thủ khó chịu với đội khác”.

 

Trong khi đó Andreas Rettig, giám đốc thể thao của Augsburg vào giai đoạn Tuchel là HLV đội U19 Augsburg năm 2005, thì nhớ đến một người khắt khe và “tin tưởng hoàn toàn” vào những ý tưởng của bản thân. Một trong những từ có thể dùng để miêu tả về Tuchel đó là “kiểm soát”. Ông thích lối chơi kiểm soát bóng, và ông cũng thích kiểm soát mọi thứ trong việc của mình. 

 

Tuchel từng dẫn dắt Mainz 05 đánh bại Bayern Munich của Louis van Gaal với tỷ số 2-1. Nói về trận đấu này, Nikolce Noveski, hậu vệ của Mainz từ 2004 đến 2015, tiết lộ: “Tôi vẫn nhớ trước trận đó, Thomas dặn chúng tôi chính xác, cặn kẽ đến từng chi tiết nhỏ nhất những gì phải làm. Ông ấy phát một video truyền động lực trong phòng thay đồ trước khi chúng tôi bước vào sân. Và chúng tôi bước ra với niềm tin mình có thể chiến thắng”. Và trận đấu tuyệt vời đó của Mainz trở thành ví dụ về tư duy chiến thuật trong các bài giảng của Erich Rutemoller suốt nhiều năm trời.

 

Tuchel đã kiểm soát tới từng chi tiết nhỏ nhất của trận đấu, và nó đã góp phần giúp đội bóng nhỏ bé mà ông dẫn dắt đánh bại gã khổng lồ bóng đá Đức. Nhưng việc là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo, quá mong muốn kiểm soát mọi thứ khiến ông sẵn sàng tạo những xung đột. Kết thúc mùa giải 2013/2014, Tuchel yêu cầu chấm dứt hợp đồng với CLB khi những mong muốn đầu tư không được ban lãnh đạo thực hiện. 

 

“Tôi không thấy đội bóng có thể tái tạo trong mùa hè sắp tới”, ông không ngần ngại tuyên bố như vậy. Trước đó những rạn nứt đã xuất hiện ngày càng nhiều giữa chiến lược gia người Đức với ban lãnh đạo trong suốt cả mùa bóng. “Tuchel là một người theo chủ nghĩa hoàn hảo. Và khi mọi thứ không theo những gì ông muốn, ông không ngần ngại thách thức mọi người. Ông ấy thẳng thắn và đôi khi có thể khiến bạn rơi vào cuộc xung đột”.

 

Và đó là câu chuyện chung của Tuchel với những đội bóng sau đó. Dù ít nhiều đều gặt hái thành công, nhưng ông cũng có những xung đột không thể hàn gắn với những nhân vật ở thượng tầng hoặc các cộng sự. Tại Dortmund, ông giúp đội bóng thi triển lối chơi khởi sắc sau năm cuối cùng đáng thất vọng dưới triều đại Jurgen Klopp. Nhưng ở hậu trường cũng có những vết gợn rõ nét. 

 

Năm 2016, khi tuyển trạch viên trưởng Sven Mislintat định chiêu mộ tiền vệ Oliver Torres, nó đã gây ra mâu thuẫn lớn giữa ông và Tuchel. Chiến lược gia người Đức không hề muốn chiêu mộ tiền vệ người Tây Ban Nha, và sau đó đỉnh điểm của sự căng thẳng là ông cấm Mislintas không được bén mảng tới sân tập của Dortmund nữa. Và rồi cũng chính mâu thuẫn với ban lãnh đạo khiến Tuchel phải khăn gói rời khỏi đội bóng vùng Ruhr dù khi ấy ông vừa giúp Dortmund giành Cúp Quốc gia.

 

“Thomas Tuchel là một HLV giỏi, nhưng là con người khó chịu”, CEO Hans-Joachim Watzke khẳng định. Nói một cách bóng bẩy, bản thể của Henry Jekyll và Edward Hyde luôn song hành trong Tuchel. Khi tới Paris Saint-Germain, với một đội hình toàn những ngôi sao toàn cầu với những đặc ân lớn, dù đã mềm mỏng hơn nhưng ông cũng không hề bớt đi nhiều sự kiêng dè.

 

“Là HLV trưởng của PSG, bạn phải gây dựng mối quan hệ tốt với các cầu thủ, đặc biệt là Kylian Mbappe và Neymar. Họ là những ‘ông trời’ ở CLB, và bạn phải tạo ra sự cân bằng giữa việc gây dựng mối quan hệ tốt với họ nhưng cũng yêu cầu họ làm theo những gì bạn mong muốn”, cây bút Pierre-Etienne Minonzio của tờ L’Equipe nhận định. 

 

Song, trên truyền thông, chiến lược gia người Đức từng bày tỏ sự không hài lòng khi các cầu thủ PSG tới một hộp đêm tham dự buổi tiệc mừng sinh nhật Neymar ngay trước khi họ có cuộc chạm trán Nantes tại Ligue 1. Trong một trận đấu vào đầu tháng 2 năm ngoái, Mbappe tỏ thái độ khó chịu khi bị rút ra nghỉ giữa hiệp và phát biểu trong buổi họp báo, Tuchel bỏ ngỏ khả năng phạt nội bộ cậu học trò. Với thượng tầng, ông công khai chỉ trích giám đốc thể thao Leonardo và CLB vì chính sách chuyển nhượng của họ. 

 

Tuy nhiên, PSG là một môi trường lớn và phức tạp hơn Dortmund rất nhiều. Đó là tổ chức đầy tính chính trị, đầy áp lực từ truyền thông, người hâm mộ; ở bên trên HLV trưởng là ban lãnh đạo còn bên dưới ông cần phải biết dung hòa những ngôi sao với cá tính lớn trong đội, kiểm soát tốt phòng thay đồ.

 

Tại Chelsea lúc này, Tuchel vẫn đang trải qua quãng thời gian “mật ngọt” cùng CLB. Tất nhiên, tương lai là điều khó có thể nói trước khi thành tích của CLB không như ý muốn, những áp lực từ ban lãnh đạo lớn hơn và những quyết sách trong chuyển nhượng không hoàn toàn đúng ý chiến lược gia người Đức. 

 

Nhưng dù sao, ông cũng đang xây dựng cho đội bóng một lối chơi có bản sắc, mang về danh hiệu cao quý và dẫn dắt mọi thứ đi đúng hướng. Ở hậu trường, cũng gần gũi với các học trò bằng những hoạt động ngoài lề, bữa ăn tập thể, những cái khoác vai, trò chuyện thân mật với cầu thủ. Việc ban lãnh đạo The Blues gia hạn hợp đồng với ông tới năm 2024 là minh chứng cho sự tin cậy. Bản thân Tuchel cũng khẳng định đã rút ra những bài học từ trong quá khứ. 

 

Bởi thế, ít nhất trong tương lai gần có thể hy vọng mọi thứ vẫn êm đẹp với Thomas Tuchel, trước khi cơn giông có thể ập tới.