Những cầu thủ xuất sắc sẽ tạo được danh tiếng trong bóng đá còn những cầu thủ vĩ đại nhất sẽ đưa tên tuổi mình vượt ra khỏi sân bóng. Quả thực di sản của Pele thực sự vĩ đại, vượt xa khuôn khổ bóng đá.
 |
Ngày Pele chào đời, cha mẹ của ông đặt cho cậu con trai của mình cái tên Edson Arantes do Nascimento dựa theo tên của nhà phát minh vĩ đại Thomas Edison. Dù cha mẹ ông quyết định bỏ chữ “i” và gọi ông là “Edson”, nhiều giấy tờ ban đầu của Pele vẫn đề tên ông là “Edison”.
Lớn hơn một chút, cậu bé Edson bắt đầu được gọi bằng biệt danh Pele. Trong cuốn tự truyện của mình, ông khẳng định không hề biết cái tên đó có nghĩa là gì. Có những tài liệu cho rằng biệt danh đó được gán cho Edson Arantes do Nascimento vì ông thường đọc sai tên của Bile - cầu thủ của Vasco da Gama mà ông yêu thích một thời - thành như vậy.
Nhưng có một biệt danh người ta sẽ không nhầm về ông, đó là “Vua bóng đá”. Biệt danh ấy lần đầu tiên được đặt cho Pele khi nhà báo, nhà soạn kịch Nelson Rodrigues chứng kiến Pele ghi 4 bàn trên sân Maracana khi mới 17 tuổi. Thời điểm đó, Nelson Rodrigues viết trên tờ Manchete Esportiva như sau: “Trên tất cả, thứ mà chúng ta gọi là hoàng gia, quý tộc nằm ở thần thái. Và Pele có lợi thế đáng kể so với những cầu thủ khác: Đó là cậu ấy cảm giác mình hoàn toàn là nhà vua. Khi cậu ấy cầm bóng và rê qua đối thủ chẳng khác nào cậu ấy đang gạt bỏ một người dân thường không xứng với mình”.
Bóng đá là môn thể thao đại chúng và còn được gọi là môn thể thao vua. Càng ngày, tầm ảnh hưởng của môn thể thao này ngày càng lớn khi công nghệ truyền hình phát triển, sau đó là các nền tảng mạng xã hội. Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên mà những pha bóng của các siêu sao vĩ đại nhất thế hệ như Lionel Messi, Cristiano Ronaldo đều được ghi lại rõ nét, thậm chí trong những trận đấu mà những cầu thủ ấy tham dự sẽ có những máy quay chuyên trách hướng về phía họ ở mọi góc. Từng hành động của họ đều sẽ được lưu giữ và bằng cách này hay cách khác lan truyền trên mạng xã hội, Internet trong thời gian rất nhanh.
Nhưng thời của Pele thì khác. Đó là thời của những thước phim đen trắng. Sự nghiệp vĩ đại của Pele gắn liền với những kỳ World Cup, nơi ông và đội tuyển Brazil đã định danh nó. Nhưng phải đến World Cup 1970, khán giả trên thế giới mới được theo dõi ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh qua màn hình màu. Chính vì vậy, một phần sự xuất chúng của Pele chỉ được ghi lại một cách ít ỏi và khá đứt đoạn qua những khung hình đen trắng, nhiễu hạt. Nhưng Pele đã làm được một điều: Tạo dựng được thành công, gắn kết được tên tuổi của mình với bóng đá và duy trì vị thế vĩ đại suốt nhiều thế hệ.
 |
Johan Cruyff từng nói: “Pele là cầu thủ duy nhất vượt ra khỏi giới hạn logic”. Trong khi đó, Ferenc Puskas nhấn mạnh: “Cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử là Di Stefano. Tôi từ chối xếp loại Pele với tư cách cầu thủ. Cậu ấy đứng trên điều đó”.
Ngày nhỏ, Pele từng bị mẹ ngăn cấm chơi bóng vì nghèo. Bà cho rằng con trai cần có một công việc ổn định khi lớn lên thay vì mải mê chạy theo trái bóng. Nhưng khi ông bắt đầu kiếm được những đồng tiền đầu tiên từ bóng đá, suy nghĩ của mẹ đã bắt đầu thay đổi. Năm 15 tuổi, Pele được giới thiệu đến Santos thử việc và không lâu sau đó có trận đấu chính thức đầu tiên vào ngày 7/9/1956. Ngay ngày hôm đó, ông đã ghi bàn.
Chỉ trong vòng 1 năm sau, Pele đã được gọi lên đội tuyển Brazil và tiếp tục ghi bàn ngay trong trận đấu đầu tiên khoác áo Selecao. Đến nay, Pele vẫn là cầu thủ trẻ nhất lịch sử ghi bàn cho đội tuyển Brazl (16 tuổi 9 tháng). 17 tuổi, Pele được tham dự kỳ World Cup đầu tiên trong đời.
2 trận đấu đầu tiên, ông không thể ra sân vì chấn thương đầu gối. Bắt đầu thi đấu từ trận thứ ba vòng bảng gặp Liên Xô, Pele có tên trong đội hình xuất phát. Chung cuộc, Brazil thắng 2-0 do công của Vava, trong đó Pele có 1 pha kiến tạo. Cũng từ đây, giải đấu này khắc ghi tên tuổi của Pele.
Ông ghi bàn duy nhất giúp Brazil đánh bại Xứ Wales ở tứ kết, lập hattrick vào lưới Pháp ở bán kết. Và trận chung kết là một màn trình diễn thượng hạng khác của ngôi sao 17 tuổi khi ấy nhờ cú đúp bàn thắng để đưa Brazil lên ngôi sau khi đánh bại chủ nhà Thụy Điển với tỷ số 5-2, trong đó bao gồm một siêu phẩm. Phút 55, Pele có mặt ở vòng cấm, đón đường chuyền dài của Nilton Santos, khống chế bằng ngực và loại bỏ hậu vệ đầu tiên trước khi tâng bóng qua đầu hậu vệ thứ hai của Thụy Điển và dứt điểm một chạm đưa bóng đi thẳng vào lưới.
Ở tuổi 17, Pele với đôi chân thăng hoa đã đưa Brazil đến với ngai vàng thế giới. Năm 1950, khi Brazil thất bại ở World Cup năm đó, Pele đã khóc. Ông tự hỏi vì sao Chúa lại trừng phạt người Brazil như vậy. Nhưng 8 năm sau đó, chính ông đã đưa Selecao trở thành nhà vua của bóng đá. Lịch sử Brazil đã ghi danh Pele.
Pele chưa bao giờ rời khỏi biên giới Brazil để khoác áo bất cứ một CLB ngoại nào. Với danh tiếng lẫy lừng tạo dựng được ở Santos và đội tuyển quốc gia, Pele đã được nhiều đội bóng ở châu Âu chú ý. Tuy nhiên, chính một đạo luật mà Tổng thống Janio Quadros thúc đẩy Nghị viện Brazil ban hành vào năm 1961 đã biến Pele thành báu vật quốc gia và tài sản có chủ quyền của Brazil trong ít nhất 10 năm. Trong bối cảnh Brazil đang có những khủng hoảng về xã hội thời điểm ấy, việc giữ Pele ở lại trong nước chơi bóng và mang đến niềm vui hàng tuần cho cổ động viên quê nhà là cách Tổng thống Janio Quadros níu giữ uy tín của mình.
Song, không vì thế mà Pele bớt đi sự vĩ đại. Việc ông chưa từng giành danh hiệu Quả bóng vàng cũng không thành vấn đề. Sau thời Pele, gần như mọi ngôi sao tấn công hàng đầu của nền bóng đá Brazil đều ít nhiều được so sánh với ông. Pele đã tạo ra một tiêu chuẩn và biến mình trở thành một hình mẫu với thế hệ sau. Còn bản thân ông trở thành biểu tượng toàn cầu.
Năm 1967, các phe phái trong cuộc nội chiến Nigeria đã đồng ý tạm ngừng bắn trong quãng thời gian ông thi đấu một trận giao hữu ở nước này. Khi ông tới Mỹ, Tổng thống Ronald Reagan chào mừng vị khách quý rằng: “Tôi là Ronald Reagan, Tổng thống Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Nhưng anh không cần phải giới thiệu mình vì mọi người đều biết Pele là ai”.
Ngày hôm nay, Brazil và thế giới bóng đá đã mất đi một báu vật vì ông đã về với đội bóng của Chúa.
Video top 10 bàn thắng đẹp nhất của "Vua bóng đá" Pele, Huyền thoại vĩ đại bậc nhất trong lịch sử bóng đá thế giới đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 82 rạng sáng 30/12 (giờ Hà Nội)
Sau quãng thời gian chống trọi với bệnh tật, Vua bóng đá Pele đã chính thức qua đời. Hãy cùng nhìn lại những cột mốc đáng nhớ trong cuộc đời huy hoàng của ông.
Trong văn bản được đăng trên trang web của FIFA, Chủ tịch Gianni Infantino bày tỏ lòng kính trọng đối với “Vua bóng đá” Pele.
