Khi Pep Guardiola đồng ý ngồi vào ghế HLV trưởng của Bayern Munich hồi mùa hè năm 2013, ông chỉ đưa ra 1 yêu cầu mua người với ban lãnh đạo CLB: Thiago hoặc không ai cả!
Guardiola đã được toại nguyện, cậu học trò cũ ở Barcelona đã được đưa tới Bavaria. Tại Bayern Munich, hai người họ đã cùng nhau chinh phục 3 chức vô địch Bundesliga, 1 Club World Cup và 2 cúp quốc gia Đức trong 3 mùa giải trước khi Guardiola chuyển đến Manchester City. Thiago đã tiếp tục gắn bó với Munich và giành thêm 4 chức VĐQG, 2 cúp quốc gia Đức và được tận hưởng vinh quang ở Champions League vào năm 2020.
Giờ đây, hai nhà vô địch này đang ở hai bên chiến tuyến và đều có 3 cuộc đua cần chinh phục trước mắt. Premier League, FA Cup và Champions League – kết cục sẽ được định đoạt trong vòng 2 tháng tới. Cả hai đều có cơ hội hốt sạch chúng, cũng như khả năng trắng tay.
Tuy nhiên, Thiago đã không được coi là một mối đe dọa lớn đối với Guardiola và Man City kể từ khi chuyển đến Anh chơi bóng từ Bayern.
Anh đã bỏ lỡ trận hòa 1-1 tại Etihad ở mùa giải trước vì chấn thương đầu gối, sau đó bị đuổi khỏi sân trong trận thua 4-1 ngay trên sân nhà trước đoàn quân của Guardiola (mặc dù Thiago có thể thanh minh rằng khi mình rời sân ở phút 68 thì tỷ số vẫn đang là 1-1). Trong cuộc đối đầu gần nhất của hai đội, diễn ra tại Anfield vào tháng 10, Thiago lại phải ngồi ngoài, lần này là do một vấn đề ở bắp chân.
Những chấn thương và bệnh tật đã trở thành một câu chuyện quen thuộc đối với khoảng thời gian ở Anh của Thiago, khiến cho sự nghiệp của anh tại Liverpool bị gián đoạn hết lần này đến lần khác.
Anh cũng cần thời gian để thích nghi với những gì Klopp yêu cầu ở mình.
Vào thời điểm này của năm ngoái, Thiago đã phải ngồi dự bị trong cả 2 lượt trận của The Reds ở tứ kết Champions League, trước đối thủ Real Madrid. Đó chắc chắn là một tình cảnh hết sức cay đắng đối với một cầu thủ mà trận đấu cuối cùng của anh ở Bayern Munich chính là chiến thắng mang về cho họ chức vô địch của đấu trường danh giá nhất châu Âu, sau khi đánh bại Paris Saint-Germain.
Tuy nhiên, Thiago của thời điểm hiện tại là một Thiago rất khác.
Anh đang được tận hưởng khoảng thời gian tuyệt vời nhất kể từ khi đầu quân cho CLB vùng Merseyside. Ngôi sao sắp bước sang tuổi 32 này đã thể hiện một đẳng cấp hết chỗ chê trước Watford vào cuối tuần trước và một lần nữa tái hiện nó trong chiến thắng trước Benfica ở tứ kết Champions League vào giữa tuần này.
Ảnh hưởng của anh đối với đoàn quân của Klopp đang ngày càng lớn – qua đó hoàn toàn “khóa mồm” những lời chê bai nói rằng mình không phù hợp với tuyến giữa của Liverpool. Thành tích của họ khi Thiago đá chính ở Premier League 2021-22 như sau: 12 trận, 12 chiến thắng, ghi 35 bàn, thủng lưới 2 lần.
Điều gì đã thay đổi? Và các dữ liệu sẽ cho chúng ta biết những gì về sự tiến hóa của anh ở Liverpool?
***
Rất ít bản hợp đồng trong lịch sử gần đây của Liverpool tạo ra được sự phấn khích lớn hơn đối với người hâm mộ bằng thương vụ đưa Thiago về Anfield từ Bayern.
Bản hợp đồng này đã đi ngược với chính sách chuyển nhượng chỉ nhắm tới những cầu thủ từ 25 tuổi trở xuống và sở hữu tiềm năng lớn của CLB. Với Thiago, Liverpool đã mua một ngôi sao đã hoàn thiện. Klopp cảm thấy bộ kỹ năng của anh quá độc đáo nên cần phải có một ngoại lệ, và các chủ sở hữu đã đồng ý với ông.
Klopp đã nói về sự cần thiết của việc duy trì “sự khó đoán”, và ông cảm thấy Thiago sẽ cung cấp một khía cạnh mới cho một đội bóng đã phụ thuộc rất nhiều vào hai hậu vệ cánh trong khâu sáng tạo.
“Một cầu thủ như Thiago thường nằm ngoài tầm với của rất nhiều người. Kỹ năng đỡ bước một siêu việt, nhãn quan đẳng cấp thế giới và chuyền chọt hết chỗ chê,” Klopp bình luận.
Vấn đề lớn nhất của Thiago khi cố gắng hiện thực hóa những lời ca ngợi về đẳng cấp của mình chính là mật độ thi đấu của anh.
Có thể nói, tác động của những HLV chú trọng vào pressing như Guardiola hay Klopp lên xu hướng chiến thuật ở Premier League là vô cùng to lớn.
Tiền vệ người Tây Ban Nha đã ngồi ngoài 12 trận ở mùa giải trước (chiếm 31,6% trong tổng số 37 trận; trừ đi 1 trận vì anh chỉ chính thức gia nhập Liverpool sau chiến thắng của họ trước Leeds ở trận mở màn), và đã ngồi ngoài 11 trong số 29 trận ở mùa giải này (37,9%), trừ đi 1 trận vì đã không tham gia vào chuyến hành quân đến sân của Norwich City vào tháng 8 vì tập trung với đội muộn sau khi hoàn thành nghĩa vụ ở Euro 2020.
Những lần vắng mặt đó đã được tạo nên bởi rất nhiều biến cố đen đủi.
Đầu tiên là bị dương tính với Covid-19 ngay sau khi gia nhập CLB mới. Tiếp theo là vào giữa tháng 10, khi pha tắc bóng nguy hiểm của Richarlison tại Goodison ngay trong lần đá chính đầu tiên của Thiago cho The Reds đã gây ra một chấn thương đầu gối, khiến anh không thể góp mặt trong đội hình xuất phát cho đến tháng 1.
Vào đầu mùa giải này, một chấn thương bắp chân đã khiến Thiago phải nghỉ thi đấu đến 6 tuần. Vào tháng 12, anh tái nhiễm Covid-19 và sau đó là một vấn đề nghiêm trọng ở hông khiến anh mất thêm 7 tuần nữa.
Những giọt nước mắt đã rơi tại Wembley vào cuối tháng 2 khi một vết đau ở đùi trong lúc khởi động đã khiến anh phải ngồi ngoài trong trận chung kết Carabao Cup với đối thủ Chelsea. Rất may, đó chỉ là một chấn thương nhẹ.
Thật thú vị, các dữ liệu đã cho thấy không có sự khác biệt lớn trong “đầu ra” của Thiago ở mùa giải này so với những con số ở mùa giải 2020-21. Về số lần chạm bóng (touches), mất bóng (turnovers), tắc bóng (tackles) và cắt đường chuyền (interceptions), những con số được ghi nhận ở 2 mùa giải là tương đương nhau.
Tuy nhiên, thay đổi lớn nhất chính là môi trường mà Thiago đang hoạt động, và trạng thái sẵn sàng xung trận của những nhân sự chủ chốt xung quanh anh. Những điều đó đã giúp anh chơi hiệu quả hơn và cho phép các đóng góp của anh trở nên nổi bật hơn.
Đã có rất nhiều lời chỉ trích mà Thiago phải nhận ở mùa giải trước nhắm vào việc anh giữ bóng quá lâu và khiến nhịp độ lên bóng của Liverpool bị chậm lại, nhưng người ta lại phớt lờ đi cái thực tế rằng khi tiền vệ người Tây Ban Nha trở lại sau chấn thương đầu gối vào đầu năm 2021, Klopp đang phải xoay sở với một cuộc khủng hoảng chưa từng có ở hàng thủ.
Với việc các tiền vệ trụ cột là Jordan Henderson và Fabinho phải bất đắc dĩ đá trung vệ, cấu trúc của đội đã bị phá hủy nặng nề và dẫn đến một loạt thất bại nghiêm trọng, bao gồm 6 trận thua liên tiếp trên sân nhà. Niềm tin đã bị sụt giảm nghiêm trọng trước khi Klopp vực dậy được tinh thần của toàn đội để vớt vát được một vị trí trong top 4.
Khi “cột sống” của Liverpool được phục hồi, Thiago đã được hưởng lợi rất nhiều. Virgil Van Dijk đã lấy lại được phong độ cao nhất của bản thân sau khi phải nghỉ thi đấu dài hạn vì đứt ACL trong trận derby Merseyside tại Goodison Park vào mùa giải trước, cùng với đó là sự hồi sinh ấn tượng của Joel Matip từ những tai vạ chấn thương đã giúp The Reds vững chắc hơn nhiều và nâng cấp mạnh nền tảng để kiểm soát các trận đấu. Đương nhiên, việc phía trước anh là một hàng công năng động và mạnh mẽ cũng đã giúp ích rất lớn.
Klopp đã giao cho Thiago nhiều vai trò khác nhau ở tuyến giữa vào mùa giải trước.
Tại Bayern, anh thường đảm nhận nhiệm vụ nhạc trưởng lùi sâu bên cạnh Joshua Kimmich trong hệ thống 4-2-3-1. Tuy nhiên, 4-3-3 đòi hỏi sự năng động của Klopp là một hệ thống rất khác biệt và Thiago đã không có được một màn trình diễn đủ sức thuyết phục nào khi chơi như một số 6 ở mùa giải trước.
Vào mùa giải 2021-22, với việc Fabinho đã trở lại với vị trí đó và Henderson cũng có thể đảm nhận vai trò tiền vệ trụ, Thiago đã được chơi cao hơn. Bản đồ chạm bóng của tiền vệ người Tây Ban Nha cho thấy anh đang chạm bóng ít hơn ở nửa phần sân của The Reds. Anh cũng đang hoạt động ở phần sân bên trái của sân đấu nhiều hơn bên phải.
Thiago và Fabinho đã bổ khuyết cho nhau một cách hoàn hảo – sự pha trộn lý tưởng giữa mềm mại và cứng cỏi. Thành tích của họ khi sát cánh bên nhau ở tuyến giữa của Liverpool rất đáng ca ngợi. Trong 22 lần họ cùng có mặt trên sân đấu, Liverpool thắng 20, hòa 1 và thua 1. Thất bại duy nhất đó là trận tái đấu với Inter Milan ở vòng 16 đội của Champions League, và đoàn quân của Klopp vẫn giành vé đi tiếp nhờ chiến thắng 2-0 trong trận lượt đi ở San Siro.
So sánh hai biểu đồ chấm điểm của Smarterscout dành cho Thiago ở mùa giải trước và mùa giải này, bạn sẽ thấy phong cách thi đấu của anh đã thay đổi ít đến thế nào. Anh vẫn thường xuyên thực hiện những đường chuyền gọn gàng và đơn giản (thể hiện qua mục link-up play volume) và giữ bóng cực tốt (ball retention).
Khi tham gia tấn công, điểm số của anh (trên thang điểm 99) trong các mục thuộc khía cạnh này đã tăng thêm một chút so với mùa giải trước – giá trị bàn thắng kỳ vọng của những cơ hội dứt điểm tạo nên cho đồng đội tăng từ 42 lên 46, giá trị của những lần tịnh tiến bóng xác định qua xG tăng từ 36 lên 47, số lần nhận bóng trong vòng cấm đối thủ tăng từ 14 lên 23, và số lần dứt điểm tăng từ 19 lên 28. Anh hiếm khi dẫn bóng (thể hiện qua mục carry and dribble volume, giảm mạnh từ 41 xuống 17).
Những thay đổi theo chiều hướng đi lên cũng đã diễn ra với khía cạnh phòng ngự, xét về những điểm số được ghi nhận ở Thiago trong các mục thu hồi bóng vô chủ và cắt đường chuyền (ball recoveries and interceptions – tăng từ 78 lên số điểm tối đa là 99), cường độ phòng ngự (từ 40 lên 50) và tầm ảnh hưởng trong khâu phòng ngự (từ 73 lên 87). Không cầu thủ nào của Liverpool thu hồi bóng nhiều hơn con số 10 lần của Thiago trong trận thắng Benfica gần đây.
Mùa giải trước, Thiago đã bị chỉ trích nặng nề vì sự hấp tấp khi phòng ngự và tặng cho các đối thủ quá nhiều pha đá phạt khi anh đang trong quá trình cố thích nghi với tốc độ của các trận đấu ở Premier League. Anh đã được ghi nhận 2,3 lần phạm lỗi mỗi 90 phút ở mùa 2020-21. Còn ở mùa giải này, con số đó đã giảm xuống chỉ còn 1,2 mỗi 90 phút. Anh đang điềm tĩnh hơn khi phòng ngự và không còn xoạc bóng vô tội vạ nữa. Tiền vệ người Tây Ban Nha chỉ mới phải nhận duy nhất 1 thẻ vàng ở Premier League 2021-22, còn con số ở mùa giải trước là 4.
Mổ xẻ chi tiết về khâu chuyền bóng của Thiago, bạn sẽ thấy anh đã thực hiện nhiều hơn một chút những đường chuyền cự ly trung bình (10 đến 20 mét) và những đường chuyền dài (hơn 20 mét) so với mùa giải đầu tiên ở Anh, nhưng sự thay đổi không quá lớn.
Thứ đã gia tăng mạnh mẽ nhất chính là số lượng những khoảnh khắc khiến khán giả phải thốt lên “Wow!” mà Thiago đã tạo ra
Tiền vệ người Tây Ban Nha sẽ không bao giờ tạo nên những con số nổi bật về bàn thắng và kiến tạo – anh mới chỉ ghi 2 bàn trên mọi đấu trường ở mùa giải này – bởi đó không phải là nhiệm vụ của anh.
Thay vào đó, anh là một bậc thầy trong việc liên kết lối chơi. Anh là một cao thủ về khả năng xoay sở trong những không gian chật hẹp. Anh có thể nhận thức được và thực hiện các phương án chuyền bóng mà những người khác không nhìn thấy. Anh có thể tạo nên những “khoảnh khắc vàng” từ con số 0. Anh đã khiến cả Anfield bùng nổ với một đường chuyền không cần nhìn loại bỏ 3 cầu thủ Watford và đưa bóng đến cho Curtis Jones vào cuối tuần trước.
Ngoài sân cỏ, Thiago đã cố gắng hết sức để đảm bảo những người không được trọng dụng trong đoàn quân của Klopp cảm thấy họ vẫn là một phần trong các chiến thắng của đội. Anh thường xuyên trò chuyện với các cầu thủ trẻ ở khu phức hợp huấn luyện Kirkby của CLB và đưa ra những lời khuyên. Kinh nghiệm dày dạn của anh sẽ là vô giá khi chiến dịch 2021-22 ngày càng trở nên căng thẳng hơn.
“Khi Thiago khỏe mạnh, cậu ấy có thể kiểm soát nhịp độ của các trận đấu một cách tuyệt vời,” Klopp bình luận. “Cậu ấy có nhãn quan thần sầu. Cậu ấy đưa nhịp độ trận đấu chậm lại vào những thời điểm thích hợp. Cậu ấy có một sự hiểu biết phi thường về cuộc chơi.”
Thiago đã phải bỏ lỡ rất nhiều trận đấu lớn trong 2 mùa bóng đầu tiên khoác áo Liverpool. Số lần anh phải ngồi ngoài là quá nhiều.
Nhưng giờ đây, tình hình đã khởi sắc mạnh mẽ, và anh chính là trung tâm của sân khấu. Anh trông rất sung mãn và hoàn toàn thoải mái với những gì Klopp muốn ở mình cả khi có lẫn khi không có bóng.
Anh đang có một bộ khung hoàn hảo xung quanh mình để có thể thi đấu thăng hoa. Tiền vệ từng khiến Pep Guardiola tuyên bố “cậu ấy hoặc không ai cả!” đã hồi sinh.
Nguồn: Lược dịch và bổ sung từ bài phân tích “Fewer fouls, more ‘Wow!’ moments, better position: How Thiago became central to Liverpool’s title hopes” của nhóm tác giả James Pearce và Mark Carey, đăng tải trên The Athletic.