Nhiều cầu thủ đá cánh sẽ gặp khó khăn với việc tạo ra sức ảnh hưởng trong một đội bóng 11 người, đây là chuyện hết sức bình thường, nhưng sự chật vật mà Antony đang trải qua trong nhiệm vụ sáng tạo tại Premier League cùng chiếc áo Man United thực sự là một tình trạng rất đáng báo động.
Antony đã có nhiều pha kiến tạo tại Ajax (2) hơn so với tại Manchester United (1) ở mùa giải này.
Khi Casemiro bị đuổi khỏi sân trong trận đấu với Southampton, Antony đã tiến tới an ủi người đồng đội của mình, liên tục chỉ tay vào ngực tiền vệ này. “Em sẽ thay mặt anh giúp đội thắng trận, em sẽ làm được,” là thông điệp mà ngôi sao 23 tuổi nói với người đàn anh. Nhưng cuối cùng Antony đã chẳng thể hiện thực hóa được những lời lẽ đầy tự tin đó – anh không thể kiến tạo được cơ hội nào và cũng chẳng có cú sút trúng đích nào, trận đấu kết thúc với tỷ số hòa 0-0.
Nhiều cầu thủ đá cánh sẽ gặp khó khăn với việc tạo ra sức ảnh hưởng trong một đội bóng 11 người, đây là chuyện hết sức bình thường, nhưng sự chật vật mà Antony đang trải qua trong nhiệm vụ sáng tạo tại Premier League cùng chiếc áo Man United thực sự là một tình trạng rất đáng báo động.
Erik Ten Hag đã rất nỗ lực để có được sự phục vụ của Antony từ Ajax trước khi kỳ chuyển nhượng mùa hè kết thúc. Man United đã phải chi ra quá nhiều tiền cho cầu thủ chạy cánh này (chính giám đốc điều hành Edwin van der Sar của Ajax đã chia sẻ như vậy trong một cuộc trả lời phỏng vấn với The Athletic), nhưng ngôi sao người Brazil đích thực là một cầu thủ sở hữu bộ kỹ năng hiếm có, và anh cũng hiểu rất rõ thứ bóng đá mà vị tân huấn luyện viên trưởng của Quỷ Đỏ muốn áp dụng tại đội chủ sân Old Trafford.
Tuy đã có không ít người đặt câu hỏi rằng liệu năng lực thể chất của Antony có đủ để thực hiện bước nhảy vọt từ Eredivisie lên Premier League hay không, nhưng khả năng kỹ thuật của anh chưa bao giờ bị nghi ngờ cả. Mọi thứ đã trông có vẻ đầy hứa hẹn khi ngôi sao người Brazil nổ súng trong 3 trận đầu tiên của anh ở Premier League và người ta đã hy vọng rằng anh sẽ tiếp tục trở thành một nhân tố quan trọng trong một đội bóng do Ten Hag dẫn dắt.
Tuy nhiên, thật khó để định lượng đúng tầm quan trọng của Antony. Trên lý thuyết, anh là một inverted winger (cầu thủ chạy cánh có khuynh hướng thường xuyên di chuyển cắt vào phía trong sân đấu) năng nổ, đi bóng tốt, được giao nhiệm vụ kiến tạo và ghi bàn. Man United đã trông có vẻ chơi tệ hơn khi Antony vắng mặt vì chấn thương, nhưng các số liệu thống kê đã cho thấy anh là một trong những cầu thủ chạy cánh kém nhất giải đấu trong khâu sáng tạo.
Nếu bạn nhìn vào dữ liệu “kiến tạo kỳ vọng” mỗi 90 phút (expected assists – xA), cầu thủ người Brazil đang được ghi nhận thống kê khoảng 0,05 đến 0,06 mỗi trận, kém hơn rất nhiều so với các cầu thủ đá cánh giỏi sáng tạo nhất giải đấu (trong số những cầu thủ có thời lượng thi đấu ít nhất 1000 phút).
Thống kê xA cực thấp của Antony có liên quan mật thiết với hàng công “sai lệch truyền thống” của Man United: Wout Weghorst là một tiền đạo chăm chỉ nhưng chẳng có khả năng “mắn bàn”, còn Marcus Rashford thì thích thực hiện những tình huống thoát ra phía sau hàng phòng ngự đối thủ hơn là tạt bóng vào vòng cấm cho người đồng đội Hà Lan.
Mặc dù vậy, Antony lại có thứ hạng thấp đến bất ngờ trong chỉ số xA so với các đồng đội của anh.
Vậy tại sao Antony lại chật vật đến thế trong việc kiến tạo cơ hội cho những người khác? Gốc rễ của vấn đề phát sinh từ đặc điểm “cụt chân” (một chân lợi hại, một chân vô hại) của cầu thủ người Brazil. Có một bí mật đã được bật mí là Antony thích đưa bóng sang chân trái, di chuyển cắt vào phía trong sân đấu để thực hiện một quả tạt hoặc một cú sút từ khu vực hành lang trong phía cánh phải. Các đối thủ đã nhanh chóng “bắt bài” được “sở thích” này, họ thường cử thêm một cầu thủ phòng ngự cho nhiệm vụ khóa chặt những khu vực mà anh muốn cắt vào và “ra đòn”.
Việc Antony phải miễn cưỡng dùng chân phải cũng đồng nghĩa rằng cầu thủ chạy cánh này hiếm khi được bung hết sải chân khi rê dắt bóng, bởi vì anh phải liên tục điều chỉnh bản thân để đưa quả bóng sang bên chân thuận của mình. Điều này có thể làm chậm các tình huống phản công lý tưởng nhất của Man United, trong khi một cầu thủ chạy cánh khác chỉ cần đẩy bóng dài về phía trước vài mét và đuổi theo nó.
Khác với Arjen Robben – một cầu thủ chạy cánh phải thuận chân trái có khuynh hướng di chuyển cắt vào phía trong sân đấu khác – Antony không có tốc độ bùng nổ để vượt qua các hậu vệ. Mặc dù thích thực hiện những pha đảo chân, nhưng anh cũng thiếu đi sự điêu luyện trong việc đánh lừa các hậu vệ khi rê dắt bóng trước lúc cố cắt vào phía trong.
Những dấu hiệu đáng lo ngại vào giữa tháng 10 đang phát triển thành một vấn đề thực sự vào giữa tháng 3. Bản đồ các cơ hội mà Antony đã tạo ra ở Premier League cho thấy một cầu thủ chạy cánh hoạt động trong một không gian chật hẹp và tìm được chút niềm vui nho nhỏ.
Những cơ hội ít ỏi mà Antony tạo ra được cho tới nay đến từ những cú trả ngược hoặc căng ngang tại khu vực hành lang trong, và hiếm khi có những đường chuyền đến từ bên ngoài phạm vi chiều ngang của vòng cấm.
So sánh với những cơ hội mà ngôi sao người Brazil đã tạo ra từ các tình huống mở trong chiến dịch Champions League cuối cùng của anh với Ajax, những đường chuyền của Antony đã diễn ra tại các khu vực cao hơn trên sân đấu, với nhiều pha bóng hướng tới vòng cấm hơn.
Thực trạng ảm đạm trong khâu sáng tạo của Antony ở mùa giải này còn được góp phần tạo nên bởi một thực tế rằng, anh thường cố dứt điểm luôn trong những khoảnh khắc hiếm hoi mà bản thân tìm thấy khoảng trống.
Bản đồ dứt điểm của ngôi sao người Brazil tại Premier League cho thấy một loạt những cú dứt điểm có khả năng thành công và “chất lượng” rất thấp từ vùng không gian hành lang trong phía cánh phải – cũng là khu vực tạo cơ hội chủ yếu của cầu thủ này.
Tóm lại, Antony là một cầu thủ như sau:
- Có một khu vực tấn công mà anh ta đặc biệt yêu thích (hành lang trong phía cánh phải)
- Có một cách thức mà anh ta đặc biệt yêu thích để tiến vào khu vực đó
- Cách thức đó có thể bị ngăn chặn một cách đơn giản
- Và trên hết, ngay cả khi đã tiến vào được khu vực tấn công yêu thích của mình, anh ta cũng có thể trở nên… rất kém hiệu quả
Vậy, làm thế nào để Antony khắc phục được những vấn đề này? Chúng ta có thể tìm ra manh mối từ những lần ra sân gần đây nhất của cầu thủ chạy cánh này tại Europa League.
Sau khi ngôi sao người Brazil ghi bàn trước cả hai đội bóng Tây Ban Nha là Barcelona và Real Betis, The Athletic đã hỏi Ten Hag rằng, phải chăng nhịp độ cuộc chơi nhanh / chậm luân phiên xen kẽ nhau tại đấu trường Europa League phù hợp hơn với Antony. Giả thuyết này đã nhanh chóng bị phủ nhận bởi nhà cầm quân người Hà Lan, đồng thời ông đã cung cấp thêm các thông tin cơ bản về những gì ông muốn từ Antony.
“Tôi không nghĩ rằng cậu ấy chỉ có thể tỏa sáng ở Europa League, vì vốn dĩ cậu ấy đã ghi bàn trong 3 trận đầu của mình ở Premier League đấy thôi,” Ten Hag nhận định.
“Trong hiệp một (trận đấu với Betis trên sân nhà), đúng là đáng lẽ ra cậu ấy đã có thể làm việc tốt hơn. Cụ thể là đa dạng hơn trong các hành động với bóng, can đảm hơn, thực hiện các pha thoát ra phía sau hàng thủ nhiều hơn và qua người tốt hơn, nhưng đặc biệt là di chuyển với tốc độ cao nhiều hơn, và tôi cho rằng màn trình diễn của cậu ấy trong hiệp hai đã tốt hơn rất nhiều. Cậu ấy đã ghi một bàn thắng vừa tuyệt vời, vừa quan trọng.”
Ten Hag đã nhanh chóng khen ngợi một cầu thủ tấn công vì anh ta sẵn sàng thực hiện các tình huống thoát ra phía sau hàng phòng ngự đối thủ.
Antony không phải là cầu thủ chạy nhanh nhất trong đội hình Man United (anh có khả năng bứt tốc tốt, nhưng tốc độ tối đa lại chẳng đến mức tuyệt vời) tuy nhiên, anh đã có sẵn trong đầu kiến thức về thời điểm mà một cầu thủ chạy cánh nên tăng tốc và xâm nhập vào khu vực 1/3 cuối sân đối thủ khi chơi cho một đội bóng do Ten Hag dẫn dắt.
Đây chính là một trong các lý do khiến Man United trông có vẻ chơi tệ hơn khi Antony không góp mặt trong đội hình xuất trận – mặc dù anh không phải là một chân rê bóng đầy bùng nổ như Rashford, hay một cầu thủ xoay sở đầy khôn ngoan trong những không gian chật hẹp như Jadon Sancho, nhưng khả năng nhận thức tốt của Antony về nơi mà anh nên chiếm lĩnh có giá trị không thể xem nhẹ.
Sự nghiệp của ngôi sao trẻ người Brazil sẽ cải thiện rõ rệt khi anh tin tưởng vào cái chân phải của mình hơn, và nếu anh có thể kết hợp điều đó với khả năng thực hiện các tình huống thoát ra phía sau hàng phòng ngự đối thủ (cùng cường độ khá cao), tiềm năng của chàng trai này sẽ rất đáng sợ.
Việc Ten Hag giờ đây đang sử dụng Facundo Pellistri với vai trò phương án thay thế Antony trong hiệp hai của các trận đấu đã tạo nên một sự tương phản đầy thú vị. HLV trưởng của Man United đã nhấn mạnh rằng lối chơi cổ điển hơn của cầu thủ chạy cánh người Uruguay đã được bổ trợ bởi việc học theo các nỗ lực cắt vào phía trong lặp đi lặp lại của Antony.
Các fan Man United sẽ rất mong muốn bộ kỹ năng của hai chàng trai trẻ này được kết hợp với nhau và tạo ra một cầu thủ chạy cánh vừa có khả năng đi bóng dọc biên và tung ra các quả tạt, vừa có thể di chuyển cắt vào phía trong sân đấu và dứt điểm, nhưng trước mắt, Antony có một danh sách những điều cần cải thiện như sau:
- Tấn công các khu vực khác trên sân đấu tốt hơn
- Đa dạng hơn trong các cách thức tấn công vào khu vực ưa thích của bản thân – hành lang trong phía cánh phải
- Hiệu quả hơn khi cầm bóng tại khu vực đó, thay vì tung ra những cú sút và đường chuyền kém chất lượng.
Khi Antony thay thế Hakim Ziyech trong đoàn quân Ajax của Ten Hag, anh đã thăng hoa với tư cách một cầu thủ chạy cánh trái kèo trong một đội bóng có khả năng kiểm soát bóng và đoạt bóng tại các khu vực trên cao của sân đấu.
Giống như Ziyech ở Chelsea, Antony đã gặp khó khăn khi chuyển đổi môi trường thi đấu từ tốc độ của VĐQG Hà Lan sang tốc độ và những thách thức chiến thuật khi chạm trán với các đối thủ ở Premier League. Nếu Man United tiếp tục tiến bộ dưới thời Ten Hag và học cách thực hiện tốt hơn các yêu cầu chiến thuật của ông (cũng như nâng cấp vị trí tiền đạo cắm), Antony hoàn toàn có khả năng tìm lại được năng lực sáng tạo của mình.
Theo Carl Anka và Mark Carey, The Athletic