Với việc bóng đá đang phải tạm dừng, chúng tôi quyết định sẽ tận dụng sự “trống trải” này để phân tích về sự tiến hóa của một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất lịch sử môn thể thao vua: Lionel Messi.
Với việc bóng đá đang phải tạm dừng, chúng tôi quyết định sẽ tận dụng sự “trống trải” này để phân tích về sự tiến hóa của một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất lịch sử môn thể thao vua: Lionel Messi. Và liệu còn ai có thể hỗ trợ chúng tôi trong việc đó tốt hơn Álex Delmás, một cựu cầu thủ bóng đá, chuyên gia phân tích cho Barça TV và tờ La Vanguardia, đồng thời cũng là tác giả của cuốn Messi Táctico.
Trong chuỗi bài này, Álex đã chọn ra ba trận đấu mà ông xem là quan trọng nhất trong sự tiến hóa của Messi với tư cách là một cầu thủ bóng đá. Trước tiên, chúng ta sẽ khởi đầu với một trận El Clásico: Trận hòa với tỷ số 3-3 giữa Real Madrid và Barcelona, diễn ra vào tháng 3 năm 2007.
Nick Dorrington (sẽ được viết tắt trong bài là “ND”) (biên tập viên của website Statsbomb Tây Ban Nha): Hi Álex. Đối với những người không biết về ông, sẽ rất đáng đến đề cập đến chuyện ông không đơn giản chỉ là đứng từ xa ngắm nghía sự nghiệp của Messi. Tôi biết là ông đã từng đứng trên chung một sân bóng với cậu ta, phải chứ?
ND: Okay, chúng ta sẽ bắt đầu chủ đề đã đề cập với trận El Clásico này, một trận hòa với tỷ số 3-3 diễn ra tại Camp Nou. Đây chính là mùa giải trọn vẹn thứ hai của Messi ở đội một, và cậu ấy đã chơi gấp đôi so với số phút thi đấu của mình ở mùa giải trước đó. Tại sao ông lại quyết định chọn trận đấu này để mở đầu cho series của chúng ta?
AD: Đã có rất nhiều lần lặp đi lặp lại một tình huống bóng giống nhau từ Messi. Trong trận đấu này, cậu ấy đã tỏa sáng trong lần lặp lại đầu tiên, và đó là lý do vì sao tôi chọn nó. Đây chính là màn trình diễn tuyệt vời đầu tiên của cậu ấy, cú hattrick đầu tiên của cậu ấy, và theo một nghĩa nào đó, chính là điểm khởi đầu cho sự chuyển mình của cậu ấy từ việc chỉ đơn thuần là một cầu thủ giỏi, trở thành nhân tố đóng vai trò quan trọng bậc nhất của Barca.
Trong lần lặp lại đầu tiên đã đề cập, cậu ấy nghiêng về hướng một cầu thủ của những khoảnh khắc hơn là một người liên tục đóng góp vào lối chơi chung. Cậu ấy cực kì đáng sợ mỗi khi có bóng, nhưng có hơi rụt rè và giữ vị trí của mình nhiều hơn so với phiên bản Messi mà chúng ta sẽ được chứng kiến sau này.
Trong lần lặp lại đầu tiên đã đề cập, cậu ấy nghiêng về hướng một cầu thủ của những khoảnh khắc hơn là một người liên tục đóng góp vào lối chơi chung. Cậu ấy cực kì đáng sợ mỗi khi có bóng, nhưng có hơi rụt rè và giữ vị trí của mình nhiều hơn so với phiên bản Messi mà chúng ta sẽ được chứng kiến sau này.
ND: Trước khi tập trung cụ thể vào Messi, hãy nói sơ qua một chút về chính trận đấu này và cách tiếp cận của Barcelona. Madrid đã ra sân với một 4-2-3-1 khá bó hẹp. Vậy Barca đã sử dụng một hệ thống như thế nào?
AD: Barcelona đã gây bất ngờ khi triển khai một 3-4-3 với lối đá rất quyết liệt, bao gồm một hàng thủ được tạo thành bởi 2 trung vệ và một hậu vệ cánh: Oleguer, Lilian Thuram và Carles Puyol.
ND: Đó thật sự là một bất ngờ. Ít nhất là trong những trận đấu có sự góp mặt của Messi vào mùa giải ấy, Barca chỉ mới sử dụng đội hình này một lần trước đó, trong trận thua trên sân khách với tỷ số 1-0 trước Real Zaragoza, và họ đã không bao giờ sử dụng lại nó một lần nào nữa.
AD: Barca đã có thể tạo nên một số tình huống overload (vượt trội so với đối thủ về quân số tại một khu vực nhất định) ở khu vực giữa sân nhờ các tiền vệ trung tâm Xavi, Andrés Iniesta và Deco, đã hoàn toàn tập trung chơi ở trung lộ, trong khi các winger “trói chân” hai hậu vệ cánh. Đã xuất hiện rất nhiều các tình huống 4 chọi 3 và 4 chọi 2. Xavi hầu như luôn luôn là người phát động tấn công trong những đợt kiểm soát bóng. Fafael Márquez sẽ bước đến bên cạnh Xavi để cho phép anh có thể cầm bóng rời khỏi vị trí mặc định của mình, và đảm bảo các tình huống chuyển đổi trạng thái sang tấn công có thể diễn ra một cách mượt mà. Nhưng Barca sẽ gặp vấn đề khi các cầu thủ tấn công của Madrid có thể thực hiện những pha di chuyển vào khoảng trống phía sau lưng Thuram.
ND: Đối với tôi, đây là một trận đấu khá hỗn loạn. Theo như kho dữ liệu của chúng tôi, nó đã được ghi nhận thống kê bàn thắng kì vọng (xG) cao nhất trong các trận El Clásico. Chỉ có hai trận xuất hiện nhiều cú sút hơn cuộc đối đầu này.
AD: Chuẩn rồi đấy. Đó là một trận đấu rất cởi mở … hai bên liên tục ăn miếng trả miếng với nhau, một phần là vì cả hai đội đều đã không tổ chức pressing thực sự tốt. Đúng là Barcelona có nhiều hơn những cầu thủ chơi cao trên sân so với đối phương, nhưng Real Madrid đã có thể tìm thấy những tuyến đường để đưa bóng lên phía trước thông qua hai cánh ở khu vực giữa sân, chỉ ngay phía sau các winger của Barca. Madrid cũng đã cố gắng để tạo điều kiện cho Ruud Van Nistelrooy thực hiện các pha thoát xuống phía sau hàng thủ đối phương rất nhiều lần. Đối tượng bị khai thác chủ yếu chính là Thuram.
Cũng rất đáng chú ý rằng Barca đã phải chơi với chỉ 10 người trên sân sau khi Oleguer bị truất quyền thi đấu. Những nỗ lực của họ trong việc tìm kiếm bàn gỡ hòa thậm chí đã mở ra thêm nhiều cơ hội hơn nữa trong hiệp hai.
ND: Chúng ta có thể thấy rõ sự khác biệt về xu hướng triển khai pressing mà hai đội đã thực hiện thông qua pressure map của họ dưới đây.
Như ông đã đề cập trước đó, ở giai đoạn lúc ấy của sự nghiệp, Messi đã chơi rất rộng sang bên cánh phải, và trong trận đấu này, xu hướng tấn công của Barcelona đã diễn ra khá bất đối xứng. Có rất nhiều cầu thủ hướng về phía bên trái sân, trong khi chỉ có mỗi Messi là thực sự giữ chiều ngang đội hình ở bên cánh phải. Thật đáng ngạc nhiên khi nhìn thấy số lượng khoảng trống mà Messi đã có được ở phía sau hậu vệ cánh trái của Real Madrid, Miguel Torres, cả trong bàn thắng đầu tiên lẫn rất nhiều tình huống khác trong xuyên suốt hiệp 1.
Ông có nghĩ rằng đó là một cách tiếp cận đã được thiết kế để khai thác một điểm yếu nhất định ở hàng thủ của Madrid, hay đó chỉ đơn giản là kết quả được tạo nên từ phong cách thi đấu bản năng của Deco, Iniesta, Ronaldinho và Samuel Eto’o, khi tất cả bọn họ đều thích hướng về phía bên trái sân?
AD: Ronaldinho bắt đầu trận đấu bên phía cánh trái, còn Eto’o ở trung tâm hàng công, nhưng họ đã rất nhanh chóng bắt đầu hoán đổi vị trí cho nhau. Có rất nhiều những khoảnh khắc mà Ronaldinho chơi như một số 9, còn Eto’o dạt ra bên cánh trái. Các tiền vệ trung tâm thì đều có xu hướng di chuyển sang phía bên trái sân.
Tôi không nghĩ rằng đó là một cách tiếp cận được thiết kế cụ thể cho trận đấu này, mà chỉ là một kết quả từ sức ảnh hưởng của Ronaldinho. Khi ấy, Ronnie chính là ngôi sao số một của đội và đóng vai trò bộ óc sáng tạo chủ chốt. Đó chỉ mới là giai đoạn đầu của sự nghiệp Messi, khi cậu ấy vẫn còn chơi như một cầu thủ chạy cánh nhiều hơn là đảm nhận vai trò tiền đạo thứ hai. Một trong những bí quyết trong các bàn thắng mà Messi đã ghi được trong trận đấu này là cậu ấy hiểu được sự cần thiết của việc phải duy trì vị trí ở cánh của mình. Khi làm như vậy, cậu ấy đã tạo ra các passing lane (hành lang chuyền bóng) cho một số tình huống tấn công nguy hiểm.
Nguồn: Statsbomb.