Vinicius Junior đá tiền đạo trung tâm? Cách đây không lâu, viễn cảnh đó dường như rất xa vời. Khi Real Madrid giành chức vô địch Champions League gần nhất của họ vào năm 2022, Vinicius Jr là một tiền đạo cánh trái chơi bám biên và đã phối hợp rất ăn ý với trung phong Karim Benzema để tạo thành một tổ hợp huỷ diệt.
Trước đó, anh là một cầu thủ tuổi teen thú vị được đưa về từ Flamengo, thành thạo nhiều thủ thuật xử lý bóng nhưng lại thiếu đi sự sắc bén.
Nhưng giờ đây, ngôi sao trẻ người Brazil đang trông rất khác xưa.
Sự ra đi bất ngờ của Benzema để gia nhập Al Ittihad vào mùa hè năm ngoái đã buộc HLV trưởng Carlo Ancelotti phải thay đổi hệ thống của ông, đưa Vinicius Jr vào trung lộ để đá cặp với người đồng hương Rodrygo trong một đội hình 4-4-2. Mặc dù không phải là một tiền đạo trung tâm chính thống, nhưng Vinicius Jr đã ghi 16 bàn và có 8 pha kiến tạo sau 27 trận đã chơi ở mùa giải này – chỉ có duy nhất Jude Bellingham đạt thành tích tốt hơn anh tại Madrid (20 bàn và 9 kiến tạo sau 31 trận đã chơi).
Vậy, chính xác thì vai trò hiện tại của ngôi sao 23 tuổi này là gì, nó có gì khác biệt so với vai trò của anh vào mùa giải 2022-23, và điều gì đã giúp anh toả sáng tại những vị trí nằm trong trung lộ?
***
Đội hình mới của Ancelotti không phải lúc nào cũng phù hợp với Vinicius Jr.
Tuy đã xuất hiện các dấu hiệu đầy hứa hẹn vào đầu mùa giải, nhưng tiền vệ Bellingham mới là cầu thủ được hưởng lợi nhiều nhất từ đội hình 4-4-2 kim cương được sử dụng trong những tuần đầu tiên của chiến dịch 2023-24, giúp anh tạo nên một thành tích ghi bàn ấn tượng với những tình huống di chuyển vào các khoảng không gian từng được chiếm lĩnh bởi Benzema.
Mặc dù từng bị cản trở bởi 2 chấn thương gân kheo, nhưng Vinicius Jr đã dần dần trở thành người san sẻ trách nhiệm ghi bàn với Bellingham. Còn ngôi sao trẻ người Anh hiện là một trong hai tiền vệ trung tâm thường xuyên lùi sâu để hỗ trợ 2 hậu vệ biên ở hàng thủ, trong một tuyến giữa hình chiếc hộp. Đây là một sự điều chỉnh mà Ancelotti đã đưa ra sau thất bại 1-3 trong trận derby với Atletico Madrid ở La Liga hồi tháng 9, khi đội bóng của ông bị áp đảo nặng nề ở hai cánh.
Các nguồn tin từ ban huấn luyện của đội chủ sân Santiago Bernabeu chia sẻ rằng Madrid đã không còn sử dụng đội hình kim cương kể từ chiến thắng 3-0 trên sân khách trước Girona vào cuối tháng 9. Họ nói rằng Vinicius Jr đã tiếp tục chơi rộng, nhưng hiện anh đang có ít công việc cần làm hơn trong giai đoạn không bóng. “Cả khi chơi trong đội hình kim cương và 4-4-2 (với tuyến giữa hình hộp) sau này, Vinicius Jr đã chiếm lĩnh các khoảng không gian nằm ở phía trong sân đấu nhiều hơn hẳn so với các mùa giải trước,” họ phân tích.
Bản đồ chạm bóng của Vinicius Jr dưới đây sẽ giúp bạn nhận thấy rõ hơn khuynh hướng đó.
Tần suất chạm bóng tại khu vực ưa thích nhất của anh là cánh trái đã giảm mạnh so với mùa giải trước, còn tần suất chạm bóng bên trong vòng cấm thì tăng đáng kể.
| Khuynh hướng đó cũng được thể hiện qua bản đồ dứt điểm của cầu thủ người Brazil. |
Tần suất dứt điểm trung bình mỗi trận của anh đang cao hơn (3,4 mỗi trận, còn mùa trước là 2,5 mỗi trận), trong khi cự ly dứt điểm trung bình thì giảm xuống. Giá trị bàn thắng kỳ vọng trung bình của những cú dứt điểm mà Vinicius Jr thực hiện đã tăng nhẹ, từ 0,14 lên 0,16, điều này cho thấy ngôi sao 23 tuổi đang được trao cho những cơ hội ghi bàn có “chất lượng” cao hơn.
“Bối cảnh mới này cũng dẫn tới nhiều tình huống mà cậu ấy phải dứt điểm một chạm bên trong vòng cấm hơn,” các nguồn tin từ ban huấn luyện đội bóng phân tích. “Chúng tôi vốn đã luôn cố giúp cậu ấy nâng tầm khả năng dứt điểm: Dứt điểm cự ly gần, dứt điểm góc hẹp từ cái thời cậu ấy còn là một tiền đạo cánh thuần tuý và, giờ đây khi cậu ấy đang chơi bó vào phía trong sân đấu nhiều hơn một chút, những kiểu dứt điểm khác.”
Những người thân thiết với Vinicius Jr kể rằng tuy anh không ghét đội hình kim cương được sử dụng hồi đầu mùa giải, nhưng nó đã thực sự gây khó khăn cho anh. Họ nói rằng ngôi sao người Brazil cảm thấy “cô độc hơn” trên hàng công và tìm được ít khoảng trống hơn so với khi chơi ở cánh. Nhưng họ cũng kể thêm rằng: “Mặt tích cực về vị trí xuất phát nằm ở phía trong sân đấu này là cậu ấy đã được chơi gần khung thành hơn – và hiện tại cũng vậy.”
Tuy Vinicius Jr đôi khi vẫn chơi như một tiền đạo cánh, nhưng các HLV tại Madrid đã tìm được cách để tận dụng tối đa khả năng di chuyển không bóng rất khó đoán của anh.
Trong ví dụ dưới đây, lấy từ trận đấu với Braga của Bồ Đào Nha vào tháng 11 tại đấu trường Champions League, anh đã chiếm lĩnh một vị trí nằm giữa tiền vệ Vitor Carvalho và trung vệ Jose Fonte của đội khách – cách di chuyển, chọn vị trí của một trung phong thực thụ - khi quả bóng được chuyền tới Lucas Vazquez ở cánh phải của Madrid. Ngôi sao người Brazil tạo ra khoảng trống cho mình bằng cách di chuyển tách khỏi họ để nhận đường chuyền của Vazquez, thực hiện 2 cú chạm bóng để vượt qua Fonte, sau đó tung ra một pha dứt điểm chìm bằng chân phải đánh bại thủ môn Matheus.
Có một tình huống khác, diễn ra trước Valencia hồi đầu tháng này, đã tái hiện hình ảnh của Karim Benzema trước đây.
Trong lúc Real Madrid đang cố tìm kiếm bàn gỡ hoà vào cuối hiệp 2, Vinicius Jr chiếm lĩnh một vị trí ngang hàng với trung phong Joselu khi quả bóng đến chân Federico Valverde, nhưng anh đã tách khỏi 2 đối thủ đang kèm cặp mình khi bóng được đưa ra cánh và chọn đúng điểm rơi để thực hiện một cú đánh đầu ghi bàn sau khi Brahim Diaz tạt bóng vào vòng cấm. Đây chính là 1 trong 4 pha ghi bàn bên trong vòng 5 mét 50 của anh ở mùa giải này – gấp đôi con số được ghi nhận vào mùa trước.
Chính Vinicius Jr cũng đã tự đề cập đến khả năng di chuyển không bóng khôn ngoan của mình sau khi ghi bàn vào lưới Celta Vigo – bàn thứ 4 trong 3 trận – hồi cuối tuần trước.
“Tôi luôn cố giúp ích cho đội bóng nhiều nhất có thể, sẵn sàng thay đổi lối chơi của bản thân,” ngôi sao người Brazil chia sẻ trên Real Madrid TV. “Tôi là một cầu thủ không thể ngăn cản, bởi vì nếu không chơi tốt ở vị trí tiền đạo cánh thì tôi hoàn toàn có thể bó vào trung lộ để tìm kiếm giải pháp, và thế là đối thủ chẳng biết phải phòng ngự trước tôi như thế nào cả.”
Điều đó đã được thể hiện trong trận đấu lượt về với RB Leipzig trên sân Bernabeu thuộc vòng 16 đội Champions League cách đây không lâu.
Trong khi Castello Lukeba của Leipzig hoàn toàn tập trung vào Bellingham đang cầm bóng lao tới, Vinicius Jr đã bứt tốc vào khoảng trống lộ ra giữa anh ta và trung vệ đối tác Willi Orban, rồi tung ra một cú sút đẹp mắt đánh bại Peter Gulacsi để ghi bàn mở tỷ số.
Link: https://youtu.be/SXZvpKrIwNM
Và mặc dù đang có ít tình huống đấu tay đôi với các hậu vệ cánh đối thủ tại đường biên hơn trước đây, nhưng Vinicius Jr vẫn tìm được cách để tận dụng tối đa tốc độ thần sầu của mình. Hãy xem lại pha ghi bàn đầu tiên trong cú hattrick của ngôi sao người Brazil trước Barcelona ở Supercopa de Espana, khi anh vượt qua Ronald Araujo và một chiếc bẫy việt vị yếu kém, sau đó đi bóng qua nốt Marc-Andre ter Stegen và đưa nó vào lưới.
Link: https://youtu.be/e3bswcippP0
Tuy nhiên, chúng ta sẽ cần phải chờ đợi để xem liệu Vinicius Jr sẽ đảm nhận vai trò trung phong lâu dài hay chỉ là nhất thời.
Nếu Kylian Mbappé thực sự gia nhập CLB chủ sân Bernabeu vào mùa hè tới, sự xuất hiện của anh có thể thay đổi mọi thứ: Ngôi sao người Pháp cũng thích chơi ở cánh trái hơn dù cho anh đã rất nhiều lần chơi tại vị trí tiền đạo trung tâm.
Tuy nhiên, hiện tại, vai trò này đang khiến ngôi sao người Brazil trở nên khó đoán hơn cả trước đây.
“Chúng tôi muốn cậu ấy được thi đấu với sự tự do – thích thì dạt cánh, thích thì bó vào phía trong sân đấu, và thậm chí là dạt sang tận cánh phải, giống như trong trận đấu với Celta,” nguồn tin từ ban huấn luyện cho biết.
“Với sự tự do đó, với tài năng to lớn mà bản thân cậu ấy sở hữu và tầm ảnh hưởng lên nhiều khía cạnh khác nhau trên sân đấu, cậu ấy là một cầu thủ không thể ngăn cản.”
Theo Mario Cortegana, Tomás Hill và Thom Harris, The Athletic