Triết lý của Bayern Munich khi nhắc đến TTCN vẫn vậy trong vài thập kỷ qua: “Nếu bạn không thể đánh bại họ, hãy ký hợp đồng với họ.”
 |
Mùa hè này, Borussia Dortmund cũng tìm cách giải tỏa tương tự, khi chiêu mộ người đã hành hạ họ trong quá khứ: Sebastien Haller, cầu thủ ghi 2 bàn giúp Ajax Amsterdam hai lần đánh bại Dortmund ở vòng bảng Champions League 21/22. Tiền đạo người Bờ Biển Ngà trở thành bản hợp đồng kỷ lục của đội bóng với giá 31 triệu euro (35 triệu euro nếu tính phụ phí), cũng như là người thay thế trực tiếp cho Erling Haaland.
Ngoài việc trở thành chữ kí đắt đỏ nhất, Haller cũng không đại diện cho cách mua bán điển hình của Dortmund. Anh cập bến Signal Iduna Park ở tuổi 28, sau khi ghi 11 bàn sau 8 trận tại Champions League, trái ngược hoàn toàn với những tài năng đôi mươi mà Dortmund nuôi dưỡng để trở thành “điều vĩ đại tiếp theo” trong vài năm qua. Bạn phải quay lại mùa giải 14/15 để tìm ra một cầu thủ tấn công đến Signal Iduna Park muộn màng đến thế: Adrian Ramos cũng 28 tuổi khi đến Dortmund.
 |
Tân GĐTT Sebastian Kehl và đội ngũ tuyển trạch của ông đã xem xét cẩn thận một số lựa chọn trẻ hơn, chẳng hạn như Sasa Kalajdzic của VfB Stuttgart. Tuy nhiên, họ vẫn muốn có sự đảm bảo về lượng bàn thắng từ một tiền đạo đang ở đỉnh cao phong độ (32 bàn trong 50 trận tại Eredivisie kể từ tháng 1/2021). Nhất là trong bối cảnh họ đã ký hợp đồng với một ngôi sao trẻ trung và đa năng Karim Adeyemi để tăng cường hỏa lực cho hàng công.
Sở hữu kinh nghiệm, sự bền bỉ và mạnh về thể chất, Haller là sự bổ sung hoàn hảo cho cách tiếp cận hoa mỹ nhưng thiếu tinh tế của Dortmund ở phần sân đối phương. Thể lực sung mãn của chân sút người Bờ Biển Ngà là một tiêu chí quan trọng khác, sau khi Dortmund trải qua một mùa giải liên tục bị bủa vây bởi các ca chấn thương. Trong 5 năm qua, Haller chỉ có đúng một lần phải ngồi ngoài hơn một tháng, đó là 35 ngày nghỉ thi đấu vì căng cơ bụng khi còn khoác áo Eintracht Frankfurt năm 2019.
Dù việc chuyển từ Haaland đến Haller nghe không giống như một sự thay đổi lớn (ít nhất là về cách phát âm), ban huấn luyện Dortmund hiểu rằng các phương án tấn công của Dortmund sẽ thay đổi hoàn toàn.
Bởi không giống Haaland, Haller không quá nhanh. Ngoài ra, anh chủ yếu hoạt động trong không gian hẹp hơn so với chân sút người Na Uy. Vẫn có cách để xuyên phá hàng thủ đối phương, bằng cách bố trí Haller làm tường và nhả bóng lại cho các vệ tinh xung quanh, nhưng Haller sẽ đạt phong độ cao nhất nếu được chơi gần vòng cấm hơn, áp đảo các hậu vệ cũng như thực hiện những pha chạy chỗ.
Do đó, Dortmund sẽ phải kiểm soát bóng nhiều hơn trước những đội bóng hàng đầu để phát huy hết khả năng của cầu thủ này, đồng nghĩa với việc họ sẽ phải pressing hiệu quả hơn trước. Haller không thường xuyên đoạt được bóng, nhưng anh là mẫu cầu thủ sẵn sàng gây áp lực trong phiên bản Ajax của Erik ten Hag.
 |
Trước những hàng thủ lùi sâu, cách phối hợp và di chuyển giữa các tuyến của Haller thậm chí có thể khiến anh phù hợp hơn so với Haaland, người dù luôn tỏ ra bùng nổ lại có vẻ không (chưa) phù hợp với lối đá kiểm soát bóng phức tạp. Cũng giống như tại Ajax với Antony và Dusan Tadic ở hai bên, kế hoạch của Dortmund là bố trí xung quanh Haller những vệ tinh giàu tốc độ (Adeyemi, Donyell Malen) và có đủ sự khôn khéo (Marco Reus). Những đường bóng từ các hậu vệ cánh sẽ không bị bỏ phí, dù khả năng không chiến của Haller chưa tương xứng với chiều cao 1m90 của cầu thủ này.
Có một câu hỏi đặt ra: Tại sao sự nghiệp của Haller lại đi theo biểu đồ hình sin? Sau thành công ở Eintracht Frankfurt (2017-2019), nơi anh là thành viên được yêu thích trong bộ ba tấn công bên cạnh Ante Rebic và Luka Jovic, Haller không thể bắt nhịp với Premier League (10 bàn sau 48 trận trong màu áo West Ham), trước khi hồi sinh tại đội bóng thủ đô Hà Lan.
Để trả lời, Mike Verweij, phóng viên của De Telegraaf, người đã theo dõi khá kĩ Haller ở Ajax, tin rằng vấn đề lớn nhất của cầu thủ này ở West Ham là sự thiếu tin tưởng từ HLV David Moyes. “Tôi đã nói chuyện với Sebastien vài lần. Rõ ràng cậu ấy cần sự tin tưởng của nhà cầm quân để thể hiện tốt nhất khả năng của mình,” Verweij nói. “Sebastien có mối quan hệ thân thiết với Ten Hag từ khi cả hai còn làm việc chung tại Utrecht (2015-2017), nơi chiến lược gia Hà Lan đã giúp cậu ấy trưởng thành hơn.”
Tân HLV của Manchester United đã bỏ rất nhiều thời gian vào các buổi huấn luyện 1 kèm 1 để trau dồi lối chơi của Haller. Nhưng Moyes thì khác. Haller là bản hợp đồng dưới thời Manuel Pellegrini, không phải của Moyes. Chiến lược gia người Scotland thích một tiền đạo “kiểu Michail Antonio” hơn, Haller cảm thấy vậy.
Anh dần trở thành một tiền đạo mục tiêu cô độc, bị ngăn cách với phần còn lại của đội bóng, đồng thời để lộ sự chậm chạp khi phải chơi rộng. “Ở Ajax, đội hình được đẩy lên rất cao, giúp Haller không cần phải chạy 30m mới đến vòng cấm,” Verweij chia sẻ. Là một phần của hàng công linh hoạt và nhạy bén, tiền đạo sinh ra ở Paris cảm nhận được mình là trung tâm của mọi tình huống trước khung thành đối phương.
Bản đồ chạm bóng dưới đây cho thấy, ở West Ham, chỉ có 8,6% số lần chạm bóng của Haller là trong vòng cấm đối phương…
 |
Nhưng ở Ajax, tỷ lệ chạm bóng của anh trong và xung quanh vòng cấm đối phương cao hơn nhiều…
 |
Đó là lí do không những Haller có nhiều cơ hội ghi bàn hơn với Ajax, mà những cơ hội đó cũng thường có tỉ lệ thành bàn cao hơn. Điều này được chứng minh bởi tỉ lệ xG sau mỗi pha dứt điểm của Haller tại Eredivisie mùa trước cao hơn đáng kể so với ở Premier League.
 |
Điều thú vị ở chỗ, Verweij cho rằng Haller có thể làm tốt hơn thế ở Eredivisie. “Ở Champions League, cậu ấy tỏ ra rất tập trung; với cùng mức độ tập trung như vậy, cậu ấy sẽ ghi nhiều hơn con sô 21 bàn ở Eredivisie mùa trước,” Verweij nói.
Những đối thủ ở Bundesliga chắc chắn sẽ mạnh hơn, đó là điều Haller nên “khắc cốt ghi tâm”. Mối quan hệ nồng ấm với Edin Terzic, HLV đang được yêu mến sau thành công với tư cách là HLV tạm quyền mùa giải 20/21 cũng sẽ là chìa khóa để tránh vết xe đổ mang tên David Moyes.
Có một điều chắc chắn: Ngay cả Haller ở phong độ tốt nhất cũng không thay thế được Haaland; số bàn thắng có lẽ cũng không thể nhiều bằng. Nhưng đó chưa hẳn đã là dấu hiệu tiêu cực: nên nhớ rằng bản hợp đồng mới của Manchester City đã bỏ lỡ 16 trận đấu vì chấn thương, cũng như không hỗ trợ nhiều cho các đồng đội mùa trước.
Haller có thể tạo ra một điều gì đó khác một chút. Đúng người, đúng thời điểm, vì anh chính xác là những gì Dortmund cần ở thời điểm hiện tại.
Lược dịch bài viết “Sebastien Haller at Dortmund: He may not match Haaland for goals, but there is much more he can offer” của Raphael Honigstein (The Athletic)
