Rui Marques: Từ game thủ Fantasy đến chuyên viên phân tích cầu thủ

Từ người chiến thắng giải đấu Fantasy Football trực tuyến, Rui Marques đã đi một hành trình dài để bước chân vào thế giới bóng đá đời thực. Khác với câu chuyện của ‘HLV bàn phím’ Rene Maric, trợ lý cho Marco Rose ở Borussia Moenchengladbach, Marques xem bóng đá như thú vui sau cả ngày làm công việc tài chính vất vả nhưng tẻ nhạt.

“Bóng đá không phải đam mê cũng không phải tài năng đặc biệt của tôi”, anh nói. Vậy nhưng, thú vui tưởng chừng vô thưởng vô phạt lại chắp cánh đưa anh vào bóng đá chuyên nghiệp trong vai trò tuyển trạch viên quốc tế, làm việc ở cả hai bờ Đại Tây Dương.

 

***  

Rui Marques không hề có kế hoạch nghiêm túc với bóng đá. “Tôi chỉ muốn đi học để vào trường cao đẳng”, anh hoàn thành tâm nguyện với tấm bằng tài chính.
 

“Nguyện vọng của tôi là có công việc tốt liên quan đến tài chính trong công ty đa quốc gia. Nhưng mỗi năm qua đi, ngày nào cũng như ngày nấy. Lúc đó tôi khoảng 26 hay 27 tuổi gì đó, bắt đầu cảm thấy không thể chịu được sự buồn chán lặp đi lặp lại”.
 

Mỗi người đều có cho mình một sở thích. Với Marques và bạn bè ở Bồ Đào Nha, đó là trò chơi ‘Fantasy football’. Có lẽ ngay cả trong mơ anh cũng không nghĩ được trò chơi trực tuyến lại mở ra cánh cửa cho anh bước vào thế giới bóng đá.
 

Những năm giữa thập niên 2000, bóng đá thế giới rung chuyển bởi những người Bồ Đào Nha. Đầu tiên là vụ chuyển nhượng đình đám của Cristiano Ronaldo đến Manchester United và ngay lập tức nhận áo số 7 huyền thoại. Mùa hè ngay sau đó chứng kiến FC Porto vô địch Champions League, bắc cầu cho Jose Mourinho tiến đến nước Anh, chinh phục giải ngoại hạng Anh. Cùng thời điểm, đất nước nằm trên bán đảo Iberia trở thành chủ nhà của vòng chung kết Euro 2004.

Một cách rất tự nhiên, Marques kết nối với bóng đá Anh.
 

“Các hãng thông tấn ở Bồ Đào Nha theo dấu mọi bước chân của Mourinho và Ronaldo, do đó chúng tôi biết rất nhiều về Premier League”.
 

“Chúng tôi đăng ký tham gia nhiều giải đấu Fantasy Football ở vương quốc Anh. Vào thời điểm đó, các tờ báo tổ chức đều treo thưởng có giá trị rất cao”.
 

“Thú thật mới đầu tôi chỉ xem nó như thú vui nhưng kết quả tốt dần lên theo thời gian”.
 

“Mùa đầu tiên của tôi chẳng có gì đặc biệt cả. Kiến thức của tôi thì cũng ổn đấy nhưng tôi không biết quá nhiều về những đội như Blackburn hay West Ham”.

Sau khi về thứ ba chung cuộc mùa giải 2006, Marques ngày càng quyết liệt hơn việc so tài. Anh vận dụng kỹ năng phân tích dữ liệu để chọn đội hình chính xác. Xuất thân từ dân kinh tế giúp anh loại bỏ các dữ liệu vô nghĩa, lọc lấy những con số thống kê thực sự hữu ích để thắng từng vòng đấu.
 

“Tôi ngày càng trở nên khắt khe hơn với thú vui của mình”.
 

Rất mau, nỗ lực của anh được tưởng thưởng xứng đáng.
 

“Mùa 2009, tôi giành giải nhất cuộc đấu do Daily Mirror tổ chức, toàn bộ giải thưởng có giá trị tới 75 nghìn bảng Anh. Đó là sự kiện đáng nhớ trong đời tôi”.

 

Nhưng Marques không dừng lại ở đó.
 

“Người Anh bắt đầu hạn chế đối tượng tham gia - chỉ còn dành cho công dân của vương quốc Anh – tôi cũng có kiến thức về Bundesliga nên quyết định tham dự giải đấu do tờ Bild tổ chức. Tôi lại giành giải ngay lần đầu tiên tham dự. Mọi thứ rất thuận buồm xuôi gió. Chỉ trong vòng 3 năm tôi thắng giải ở cả Anh và Đức”.
 

Một lần có thể do may mắn, nhưng hai lần thì rõ ràng năng lực phân tích thống kê của Marques đã phát huy tác dụng. Anh  bắt đầu suy nghĩ liệu kỹ năng và lòng đam mê có mang tới điều gì hữu ích cho ngành công nghiệp bóng đá không? Phải nói rằng Marques không có một mối quan hệ gần gũi nào trợ giúp cho công việc, kinh nghiệm trong ngành công nghiệp bóng đá là bằng không, ngoại trừ một chứng nhận huấn luyện viên do quận Hampshire cấp cho. Thứ duy nhất Marques có chính là lợi thế cạnh tranh của anh so với bất kỳ tuyển trạch viên chuyên nghiệp nào khác.
 

“Hè năm 2013, tôi quyết định viết một bản CV và cố gắng mở rộn thêm các mối quan hệ thông qua mạng xã hội LinkedIn”
 

“Tôi là kẻ ngoài cuộc hoàn toàn nhưng tôi nghĩ mình có điều gì đó đủ để tiến vào thế giới bóng đá thực. Tôi gửi email cho nhiều CLB ở Bồ Đào Nha, chấp nhận làm việc miễn phí để hiện thực hóa mục tiêu”.
 

Một số phản hồi lại cho Marques. Porto, nhà vô địch giải đấu mọi thời đại mời anh tới phỏng vấn. Nhưng sau cùng chỉ có một CLB sẵn sàng cho anh cơ hội làm việc.
 

“Đó là Estoril Praia. Họ chỉ là đội bóng tí hon nằm ở ngoại ô Lisbon nhưng vào thời điểm đó, họ đang hân hoan với chiếc vé tham dự cúp châu Âu lần đầu tiên trong lịch sử. Marco Silva là HLV của họ. Đây là nơi tôi bắt đầu công việc tuyển trạch viên”.
 

“Tôi không nhận được đồng nào nhưng mỗi cuối tuần đều đến xem các trận đấu ở giải hạng hai và hạng ba Bồ Đào Nha. Thị trường chính của Estoril nằm ở đây”.

Marques xoay sở để vẫn giữ được công việc về tài chính – dù sao thì cuộc mưu sinh cũng không cho anh quá nhiều sự lựa chọn. Tháng mười hai năm đó, lần đầu tiên anh được làm cha. Cũng dễ hiểu khi vợ Marques cứ thắc mắc tại sao anh bỏ quá nhiều thời gian và năng lượng vào công việc miễn phí đó.
 

“Giai đoạn đó hết sức khó khăn. Vợ luôn ở bên cạnh vì tôi bỏ rất nhiều thời gian nhưng không đem lại tiền bạc. Mùa giải diễn ra không mấy thuận lợi nhưng vào cuối năm, CLB ký hợp đồng với 2 cầu thủ từ giải hạng hai dựa trên báo cáo của tôi”.
 

Người đầu tiên là Kuca, khi đó chơi cho Chaves. Anh chuyển đến Estoril rồi rời đi để đến Thổ Nhĩ Kỳ. Anderson Esiti chơi cho Leixoes, về sau trở thành tuyển thủ quốc gia Nigeria và được Estoril bán cho Gent. CLB đã kiếm được kha khá từ hai thương vụ này. Marques đã có những đột phá đầu tiên.

 

 

“Mùa giải thứ hai tôi bắt đầu được CLB cấp tiền mỗi tháng. Nó không nhiều lắm nhưng có ý nghĩa rất lớn với tôi. Tôi được trả tiền cho công việc tuyển trạch viên”.
 

Sự thay đổi ở thượng tầng khiến Marques phải ra đi bắt đầu cuộc phiêu mới. Địa điểm tiếp theo là CLB ở MLS  Sport Kansas City.
 

“Tôi chia sẻ trên diễn đàn fantasy football tiếng Anh nhưng hầu hết mọi người đều nói tôi đã quá u mê và không bao giờ có thể tiến vào bóng đá chuyên nghiệp. Những lời nói khiến tôi muốn chùn bước. Nhưng có một người nói rằng tôi nên thử sức với nước Mỹ, mở rộng mạng lưới mối quan hệ vì ở đó họ thích những người biết cách chiến thắng. 2, 3 CLB đã hồi đáp”.
 

“Tôi đến với Sporting Kansas City trong 3 mùa rưỡi, trải nghiệm rất hữu ích với sự nghiệp của tôi. Họ không phải CLB lớn nhất nhưng họ muốn đứng đầu và họ có tiềm lực để hoàn thành việc đó. Họ trao tôi cơ hội trinh sát cầu thủ ở châu Âu, phụ trách Bồ Đào Nha, Pháp, Tây Ban Nha và Bỉ”.
 

“Cầu thủ đầu tiên mà họ ký dựa trên báo cáo của tôi là Diego Rubio năm 2016. Cậu ấy đã kinh qua giải Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, trước khi có đột phá lớn ở MLS. Mùa 2018, cậu ấy trở thành người có tỷ lệ bàn thắng trên phút cao nhất MLS chỉ sau Zlatan Ibrahimovic”.
 

Giống như nhiều tuyển trạch viên khác, phiền lòng lớn nhất của Marques đến khi CLB không chấp nhận lời khuyên của anh.
 

“Điều đó khiến tôi khó chịu. Đôi khi tôi đã làm tốt việc của mình nhưng giám đốc hoặc HLV lựa chọn sai lầm và ký  những bản hợp đồng sai lầm”.
 

“Người ngoài sẽ khó lòng thấu cảm những điều đó. Ví dụ như Sporting Kansas đã đổi Rubio đến một đội bóng khác cùng giải đấu MLS. Cổ động viên vô cùng bàng hoàng. Không dễ để lý giải động thái BLĐ. Sau vụ trao đổi, năm 2019 của đội trải qua hết sức tồi tệ. Tôi cho thấy mình đã đúng khi cảnh báo từ trước nhưng không ai chịu lắng nghe chỉ vì tôi chỉ là tay tuyển trạch viên quèn. Tôi không có quyền lực. Đôi khi điều này thật khó chịu”.
 

“Cũng như lúc tôi quan sát Naby Keita lúc còn đá giải hạng hai trong màu áo Istres. Ngay lập tức tôi biết cậu ấy vô cùng đặc biệt. Tôi email cho sếp bộ phận tuyển trạch rằng cậu ấy sẽ trở thành một cầu thủ xuất chúng. Nhưng ngay cả khi tôi đã làm rất tốt công việc của mình thì cũng không đồng nghĩa những người nắm quyền sẽ như thế”.
 

“Vợ tôi vẫn hay phiền lòng vì tôi bỏ ra quá nhiều thời gian xem bóng mà CLB lại không chịu ký với những người tôi giới thiệu. Nhưng bóng đá chính là thế”.
 

Marques mới vừa ‘tiêu hóa’ xong một video trận đấu ở giải hạng hai Tây Ban Nha. Thời gian phục vụ của anh cho Sporting Kansas City đã đến hồi kết nhưng  Marques vẫn được ghi nhớ vì đã đóng góp vào một phần vào vinh quang ở 2 giải Mỹ mở rộng 2015 và 2017. 

 

Lúc này, anh đã 40 tuổi, vẫn đang sống trong căn nhà ở Paco de Arcos phía tây Lisbon. Marques chuẩn bị cho ra mắt cuốn sách The Unknown Champion. Anh cũng đã có công việc mới, giữ vai trò tuyển trạch viên quốc tế cho gã khổng lồ Ba Lan Legia Warsaw, phụ trách theo dõi mạng lưới cầu thủ ở tây Âu.
 

“Legia Warsaw có tiềm năng cực lớn và tôi hạnh phúc vì được làm việc cho họ. Tôi theo dõi nhiều trận đấu ở Scotland và Pháp. Động lực của tôi chưa bao giờ nhiều đến vậy”.
 

Điều gì đã khiến anh trở thành tuyển trạch viên giỏi?
 

“Xuất thân từ dân tài chính thực sự hữu dụng vì tôi quá quen với những con số. Việc phân tích dữ liệu, ghi nhớ con số, tính toán và so sánh đối chiếu với tôi mà nói khá dễ dàng. Nền tảng tài chính giúp tôi tính toán giá trị cầu thủ và nhận định đó có phải thương vụ hời hay không”.
 

“Tôi cũng sử dụng Wyscout. Video thì cần nhiều thời gian hơn để phân tích. Đôi khi tôi dựa vào dữ liệu, đôi khi không.  Những ý kiến chất lượng sẽ có tiếng nói quyết định. Tôi cũng tin khả năng tìm kiếm ngọc thô của mình đã được kiểm chứng. Tôi thực sự tin vào đánh giá của mình”.

Marques đã học hỏi được rất nhiều sau 7 năm làm công việc tuyển trạch nhưng nền tảng cơ bản để thành công vốn chưa hề thay đổi so với hồi anh chọn cầu thủ cho đội hình Fantasy Football của mình.
 

“Để thắng trò chơi fantasy football tôi luôn phải đưa quyết định chuẩn xác. Mọi người đều nói nó rất khác công việc trong đời thực nhưng thực ra nó giống nhau hết. Tất cả đều xoay quanh việc đưa ra quyết định chính xác”. 
 

Theo Adam Bate | SkySports