Sau chức vô địch World Cup đầy kịch tính và hùng tráng trên đất Qatar, cuộc sống bóng đá cấp CLB của Lionel Messi giờ đây lại chẳng hề diễn ra một cách suôn sẻ.
Rất nhiều người bảo rằng, Lionel Messi đã “thành toàn” cho bóng đá vào tháng 12 năm 2022. Anh đã giành được chức vô địch World Cup đầu tiên cùng ĐTQG Argentina, và với chiến tích này, đã chẳng còn danh hiệu nào mà siêu sao 35 tuổi chưa thể đạt được: Các chức VĐQG, những chiếc cúp quốc nội, cúp liên đoàn, Champions League, Copa America, Club World Cup, UEFA Super Cup, World Cup, Ballon d'Ors, Golden Balls và mọi giải thưởng được mạ bằng kim loại quý khác. Di sản của anh trong thế giới bóng đá đã thực sự trở nên vô tiền khoáng hậu; giờ đây, chúng ta sẽ phải nhìn sang các môn thể thao khác thì mới có thể tìm được những vận động viên vĩ đại có được một bản thành tích ngang tầm với Messi.
Tuy nhiên, sau chức vô địch đầy kịch tính và hùng tráng trên đất Qatar, cuộc sống bóng đá cấp CLB của anh lại chẳng hề diễn ra một cách suôn sẻ.
Vài tháng sau đó, Messi và Kylian Mbappé, ngôi sao sáng nhất của đối thủ mà Argentina đã chạm trán trong trận chung kết ở Doha – ĐTQG Pháp, đã cùng nhau bước ra sân đấu trong sự thân thiện khi Paris Saint-Germain đối đầu với Bayern Munich ở vòng 16 đội Champions League. Mbappé vẫn có thể thỉnh thoảng cho thấy sự nguy hiểm; nhưng Messi thì đã rất chật vật trong việc tạo ra một tầm ảnh hưởng phi thường trên sân đấu như anh đã làm được ở World Cup.
Vài tuần sau, Messi vắng mặt tại một buổi tập của đội để bay đến Saudi Arabia, PSG đã đưa ra án phạt treo giò với siêu sao người Argentina và chúng ta tiếp tục được nghe tin anh sẽ rời CLB này vào cuối mùa giải. Thật đáng buồn, chỉ vài tháng sau khi Messi khiến cả một quốc gia cuồng lên vì sung sướng, các fan PSG đã diễu hành đến trụ sở CLB trong sự giận dữ và yêu cầu anh ra đi. Messi đã trở lại, công khai xin lỗi CLB và người hâm mộ, được PSG rút ngắn án phạt và đã quay trở lại thi đấu.
Giờ đây, những sự lựa chọn mà anh đang có dường như chỉ bao gồm một giải đấu chẳng ai quan tâm, một CLB chưa bao giờ kết thúc mùa giải với thành tích đứng cao hơn vị trí thứ 12 tại MLS, hoặc tái gia nhập một CLB có thể chẳng đủ khả năng trả lương cho anh.
NHỮNG VẤN ĐỀ NHỎ CỦA MESSI
(*Lưu ý: Các dữ liệu thống kê sau đây chưa bao gồm loạt trận diễn ra vào cuối tuần trước của 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu)
Ngay cả ở tuổi 35, Messi vẫn là một trong những cầu thủ tấn công hay nhất thế giới – nếu không muốn nói là hay nhất. Để chứng minh điều này, chúng ta sẽ sử dụng mô hình DAVIES của Michael Imburgio, bởi theo tôi nó tốt hơn mọi mô hình công khai hiện có trong việc xác định giá trị của mọi việc mà một cầu thủ làm với quả bóng.
Vậy, trong mùa giải này, ai là cầu thủ có những hành động mang giá trị cao nhất khi cầm bóng? Đó chính là Lionel Messi.
Theo mô hình của Imburgio, số bàn thắng mà Messi đã mang tới thêm cho đội của mình qua những gì mà anh làm với quả bóng cao hơn tận 11,67 bàn so với một cầu thủ trình độ trung bình chơi cùng vai trò có thể làm được. Sau đây là những con số được ghi nhận ở phần còn lại của top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu:
2. Kylian Mbappe: 11,52
3. Mohamed Salah, Liverpool: 8,98
4. Robert Lewandowski, Barcelona: 8,97
5. Erling Haaland, Manchester City: 8,91
Nói cách khác, Messi vẫn đang làm tốt mọi thứ. Theo FBref, trong năm dương lịch vừa qua, anh chính là cái tên dẫn đầu trong số các tiền đạo ở Top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu về hiệu suất kiến tạo trung bình mỗi 90 phút, thống kê kiến tạo kỳ vọng, “shot-creating actions” (được định nghĩa là 2 hành động tấn công trực tiếp dẫn tới một cú dứt điểm, chẳng hạn như chuyền, lừa bóng, buộc đối thủ phạm lỗi), số đường chuyền chính xác, số đường chuyền tịnh tiến bóng chính xác và số lần qua người thành công. Tuy những con số này cho thấy rằng trong giai đoạn cuối sự nghiệp của mình Messi đã chuyển sang chơi thiên về hướng một cầu thủ sáng tạo, nhưng anh vẫn đạt hiệu suất săn bàn 0,56 (không tính penalty) mỗi 90 phút (đứng trên 85% cầu thủ chơi cùng vai trò) và thực hiện 4,04 cú dứt điểm mỗi 90 phút (đứng trên 94% cầu thủ chơi cùng vai trò).
| Bản đồ nhiệt về các khu vực chạm bóng của Messi tại PSG mùa giải 2022-23 |
Tuy nhiên, mặc dù đã có một chút cải thiện về các hoạt động phòng ngự ở mùa giải này, nhưng Messi gần như không có khả năng phòng ngự vào thời điểm này của sự nghiệp. Giá trị chính của siêu sao người Argentina trong khía cạnh này là những vị trí tấn công nguy hiểm mà anh chiếm lĩnh trong khi đội mình phòng ngự. Khi tấn công, đối thủ sẽ phải duy trì sự chú ý đến Messi. Nếu không, họ có thể sẽ phải trả một cái giá rất đắt: PSG thu hồi được bóng, Messi nhận bóng trong khoảng trống, Mbappé chạy chỗ và trận đấu kết thúc.
Nói cách khác, việc Messi khiến các đối thủ luôn phải cảnh giác sự hiện diện của anh cũng sẽ hạn chế khả năng tấn công của họ. Đó cũng có thể được coi là một hình thức đóng góp cho khâu phòng ngự của đội, nhưng tại thời điểm này, nếu bạn có Messi trong đội bóng của mình, bạn sẽ chẳng thể đạt được một hệ thống pressing tầm cao mạch lạc. Ý tôi là, nếu trong đội chỉ có một cầu thủ như vậy thì chẳng phải vấn đề lớn, nhưng PSG còn có thêm Mbappé (một người còn quá trẻ để trở thành một cầu thủ lười phòng ngự) và Neymar nữa. Đây chính là một phần nguyên nhân dẫn tới sự thất bại của PSG ở Champions League. Trong khi đó, mọi đội bóng có khả năng chiêu mộ Messi hiện tại đều đã có trong đội ít nhất một cầu thủ được quyền không cần tham gia phòng ngự nhiều.
Ngoài sự khó khăn trong việc xây dựng một hệ thống phòng ngự chặt chẽ, gắn kết khi trong đội có sự hiện diện của Messi, bạn còn phải xây dựng phong cách tấn công của mình xoay quanh cầu thủ người Argentina nữa. Tôi không nghĩ đây là một vấn đề lớn bởi vì Messi cực giỏi trong mọi thứ cần làm khi quả bóng nằm trong chân anh, nhưng nếu bạn sở hữu siêu sao người Argentina trong đội, bạn biết rằng anh có khuynh hướng ôm đồm quá nhiều việc, vừa liên tục lùi sâu, nhận bóng, phát triển bóng, vừa thường xuyên cố cầm trịch lối chơi ở khu vực “zone 14”.
Có lẽ một số nhà cầm quân sẽ thuyết phục được Messi đá cao hơn trên sân đấu và tin tưởng rằng các đồng đội sẽ đưa được bóng tới cho anh tại những khu vực được xác định trước – nếu Messi được khoác áo một trong những đội bóng hay nhất thế giới, rất có thể anh cũng sẽ chơi cùng một số tiền vệ phát triển bóng giỏi nhất thế giới – và PSG chẳng phải là một đội bóng có bản sắc, văn hóa hay cấu trúc chiến thuật đủ mạnh mẽ để thuyết phục Messi bỏ đi lối đá “tham công tiếc việc” của mình.
Nếu Messi vẫn sẽ là Messi ở bất cứ nơi nào anh đến – thay vì thay đổi về cách đóng góp cho đội bóng của mình – thì ít nhất điều đó sẽ đòi hỏi một số đặc thù ở những cầu thủ xoay quanh anh để có thể tối đa hóa các màn trình diễn của đội. Và bởi vì Messi không còn ghi được 50 bàn một mùa nữa do anh đã 35 tuổi, khó có chuyện bất kỳ CLB nào cũng sẽ ngay lập tức chớp lấy cơ hội đưa anh vào đội ngũ của họ mà không chút chần chừ - chắc chắn đây sẽ không hề là việc dễ đưa ra quyết định.
VẬY, MESSI CÓ THỂ ĐI ĐÂU?
Câu trả lời là: Bất cứ nơi nào.
Sự nghiệp vận động viên thể thao cực kỳ ngắn ngủi và các cầu thủ bóng đá nên cố hết sức để tối đa hóa thu nhập của bản thân. Đây là một công việc có rủi ro thể chất vô cùng lớn, và họ đang giúp các ông chủ của mình thu lợi cực nhiều. Đây chắc chắn là những lời rất khó nghe đối với phần lớn người hâm mộ và giới truyền thông xét trên kỳ vọng thông thường của họ về những gì mà một vận động viên thể thao nên làm, nhưng đó chỉ đơn giản là một trong nhiều mâu thuẫn của nền kinh tế bóng đá thế giới.
Tuy nhiên, Lionel Messi không phải là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp bình thường. Anh là một siêu sao của môn thể thao vua.
Các ước tính cho thấy anh đã kiếm được hơn 1 tỷ đô la trong sự nghiệp thi đấu của mình. Forbes đã gọi anh là vận động viên được trả lương cao nhất thế giới vào năm 2022, với thu nhập ước tính là 130 triệu đô la. Anh là một trong số ít những vận động viên đủ giỏi và đủ giàu để có thể chẳng cần đặt nặng chuyện lương bổng và sẵn lòng chấp nhận một bản hợp đồng có đãi ngộ dưới giá thị trường để thi đấu ở bất cứ đâu mà anh muốn.
Tuy nhiên, cho đến nay chúng ta vẫn chưa thực sự được thấy điều này diễn ra trong bóng đá. Các “cựu binh” trong giới thể thao Mỹ đã thường xuyên đồng ý ký vào những bản hợp đồng có đãi ngộ thấp hơn số tiền mà họ có thể kiếm được trên thị trường mở để phù hợp với quỹ lương của một đội bóng có khả năng giành chức vô địch. Cựu MVP của NBA Kevin Durant đã làm điều đó – vào giữa thời kỳ đỉnh cao của mình – khi anh thi đấu cho Golden State Warriors, đội bóng vừa đạt thành tích thắng nhiều trận nhất trong lịch sử giải đấu vào mùa giải trước khi anh gia nhập. Một trong những lợi thế cạnh tranh lớn nhất của New England Patriots, đội bóng đã giành được 6 chức vô địch Super Bowl từ năm 2002 đến 2018, chính là việc siêu sao “quarterback” của họ, Tom Brady, đã chấp nhận một bản hợp đồng có mức đãi ngộ dưới giá thị trường, qua đó cho phép đội để dành tiền cho các vị trí khác và tạo ra một đội hình có chiều sâu, có khả năng giành chức vô địch.
Câu chuyện gần giống nhất mà chúng ta được thấy trong bóng đá gần đây là từ Lucas Perez, cựu tiền đạo của Arsenal, người đã chấp nhận giảm lương xuống 10 lần để tái gia nhập CLB thời thơ ấu của mình, Deportivo La Coruna, trong nỗ lực giải cứu họ khỏi giải hạng ba Tây Ban Nha.
Lionel Messi có thể lựa chọn bất kì điểm đến nào ở hành trình tiếp theo |
Theo một số ước tính, ngoài hai người đồng đội Neymar và Mbappé, số tiền mà Messi đang kiếm được nhiều hơn ít nhất là gần gấp đôi so với các đồng nghiệp còn lại trong giới. Trên sổ sách của họ, Barcelona và Real Madrid cũng có một số ít cầu thủ được hưởng lương khủng. Manchester United từng sẵn lòng trả cho Cristiano Ronaldo rất nhiều tiền. Manchester City dư sức trả cho Messi con số mà anh muốn, nếu cuộc điều tra của Premier League không cản trở hoạt động chiêu quân của họ. Newcastle cũng vậy. Nhìn rộng hơn, Bayern Munich, Chelsea và Liverpool cũng có thể làm được nếu chủ sở hữu của họ thực sự muốn.
Trong số những CLB trên, hiển nhiên Real Madrid sẽ là cái tên được loại bỏ đầu tiên. Messi chắc chắn sẽ rời PSG. Manchester City dường như từng cố đưa siêu sao người Argentina về hồi 3 năm trước, nhưng có vẻ họ đã chẳng còn ý định này; The Citizens có lẽ cũng là đội duy nhất trên thế giới có thể dễ dàng tuyên bố rằng Messi hoàn toàn không và sẽ không đời nào nằm trong kế hoạch của họ. Nếu theo đuổi Messi, Man United sẽ đi vào một con đường tương tự như thương vụ Ronaldo, một thảm họa lớn đến mức tôi không nghĩ rằng họ sẽ sẵn lòng thử lại lần nữa. Chelsea hiện đang là một đội bóng tầm trung đang ở trong quá trình tái thiết; tại sao Messi lại phải rước khổ vào thân trong giai đoạn này của sự nghiệp? Bayern Munich chưa bao giờ ký hợp đồng với những cầu thủ như Messi; họ hiếm khi đưa về những cầu thủ như Sadio Mane. Còn Liverpool, bạn đã theo dõi kỹ CLB này trong 7 năm qua chưa?
Vậy là chúng ta chỉ còn lại Barcelona và Newcastle United.
Messi đã phải rời Barcelona vì sự yếu kém của CLB này trong khâu quản lý tài chính khiến họ chẳng thể trả một mức lương mà anh sẵn sàng chấp nhận. Barcelona rõ ràng muốn Messi trở lại và tôi cho rằng phần lớn thế giới bóng đá cũng muốn nhìn thấy điều này. Đó là CLB, là màu áo sẽ luôn gắn liền với hình ảnh của anh, và sẽ thật tuyệt khi được chứng kiến siêu sao người Argentina khoác áo Blaugrana một lần nữa, chinh chiến ở Champions League vài lần nữa, đối đầu với Real Madrid. Tuy nhiên, điều đó sẽ không thể diễn ra, trừ khi Messi chấp nhận giảm lương một cách đáng kể.
Mặt khác, Newcastle là một thế lực đang lên của Premier League. Họ đã bứt phá mạnh mẽ ở mùa giải này và việc bổ sung một siêu sao như Messi sẽ không tạo ra những hệ quả tiêu cực như tại các CLB mà chúng ta đã đề cập trước. Họ là một CLB có bề dày lịch sử - và đừng quên họ được hậu thuẫn bởi quốc gia mà Messi vừa viếng thăm với tư cách đại sứ du lịch của đất nước này để rồi sau đó bị PSG treo giò.
Có thể nói, từ cả hai góc độ tài chính và thể thao, hiện Newcastle United chính là nơi phù hợp nhất dành cho Messi.
| Newcastle hoàn toàn có thể là một điểm đến hợp lý cho Messi ở thời điểm này |
Messi cũng có thể sẽ hào phóng thi đấu với mức lương chỉ vài triệu mỗi năm và gia nhập bất kỳ CLB nào có vẻ thú vị nhất, vui nhất, thử thách nhất hoặc bất kỳ điều gì khác mà anh muốn tìm kiếm trong vài năm cuối của sự nghiệp thi đấu của mình. Chắc hẳn phần lớn những người yêu bóng đá đều muốn tiếp tục được thấy siêu sao người Argentina chinh chiến ở thế giới bóng đá đỉnh cao cho một CLB nào đó ngoài PSG càng lâu càng tốt; sẽ rất khó để chúng ta lại được chiêm ngưỡng một cầu thủ khác giống Messi,vậy nên sẽ thật tuyệt nếu anh tiếp tục làm điều đó khi vẫn còn có thể.
Mặt khác, khả năng Messi theo chân Cristiano Ronaldo đến với Saudi Arabia và kiếm được nhiều tiền hơn so với bất kỳ sự lựa chọn nào khác ở châu Âu cũng không hề nhỏ. Nếu vậy, chúng ta sẽ có một phiên bản đáng buồn, rỗng tuếch và vô vị của cuộc cạnh tranh đã định hình nên bóng đá hiện đại. Hoặc anh sẽ đến Major League Soccer, nơi mà ủy viên Don Garber từng khẳng định rằng giải đấu này sẵn sàng bẻ cong bất kỳ quy tắc nào nếu cần để có thể đưa Messi đến đây.
Chỉ là, với những gì Messi đã thể hiện tại World Cup và tại Ligue 1 mùa giải này, vẫn còn hơi sớm để anh rời bỏ thế giới bóng đá đỉnh cao, và sẽ thật đáng tiếc nếu anh quyết định làm vậy.
Theo Ryan O’Hanlon, ESPN