Trong cuộc phỏng vấn với tờ L’Equipe, Robert Lewandowski dành thời gian chia sẻ về lý do giúp anh vẫn tràn đầy khát khao và động lực duy trình đỉnh cao ở tuổi 35.
Nhóm phóng viên của L’Equipe không cần phải chờ đợi đến ngày tháng 7 nắng nóng để biết Robert Lewandowski là một cầu thủ vô cùng chuyên nghiệp. Vào buổi sáng của cuộc phỏng vấn, tiền đạo người Ba Lan quay trở lại tập luyện và mọi thứ đều ổn thỏa. “Các bài kiểm tra đều cho kết quả rất tốt, mùa giải có thể bắt đầu được rồi”, anh mỉm cười trước khi ngồi xuống để bắt đầu cuộc phỏng vấn. Trong suốt 1 tiếng, tiền đạo của Barcelona chia sẻ về bóng đá, lý giải những động lực của bản thân và miêu tả về cuộc sống mới ở Tây Ban Nha.
Người đàn ông này bắt đầu bữa ăn bằng món tráng miệng và anh đảm bảo với phóng viên L’Equipe rằng những thói quen của anh, kể cả những thói quen kỳ quặc nhất, giúp anh liên tục phát triển. Chắc chắn Lewy ngày càng lớn tuổi, nhưng trong anh vẫn giữ ngọn lửa và sự cân bằng, những thứ được duy trì nhờ người vợ của anh: Anna Lewandowska - cựu vận động viên karate, chuyên gia dinh dưỡng, HLV cá nhân.
Ở Barcelona, gia đình của họ đang hạnh phúc. Lewandowski đã có thể lựa chọn gia nhập PSG vào mùa hè 2022, nhưng lúc này ngôi sao Ba Lan đang ở đây, tại bờ biển Địa Trung Hải đầy nắng và sẵn sàng cho mùa giải thứ 2 cùng Blaugrana mà anh dự đoán sẽ còn thành công hơn nữa.
- Novak Djokovic từng chia sẻ ở Wimbledon rằng “Tuổi 36 giống như 26 tuổi một lần nữa”. Vậy vào ngày 21/8, kỷ niệm sinh nhật thứ 35 của anh thì sao?
- (Cười), tuổi tác chỉ là con số mà thôi. Khi thức dậy vào buổi sáng, tôi không nói với bản thân rằng mình đang già đi. Sau đó khi nhìn các kết quả kiểm tra của mình, mọi thứ đều ổn, đôi khi nó còn tốt hơn trước nữa. Chúng ta không còn so sánh môn thể thao ngày nay với 20 năm trước vì kiến thức và cách nhìn nhận đã khác. Tôi biết chính xác mình phải làm gì và nếu tôi so sánh mình với những cầu thủ trẻ trong đội, tôi thấy mình vẫn sẵn sàng cạnh tranh. Tôi vẫn còn tràn trề năng lượng.
- Chúng ta có thể lý giải điều này như thế nào?
- Tôi liên tục cải thiện việc chuẩn bị của mình. Tôi không còn làm mọi thứ giống 3 hay 4 năm trước nữa. Tôi tự rút ra một nghiên cứu cá nhân thế này: Bác sĩ, chuyên gia khoa học rất quan trọng nhưng không gì bằng cân bằng cảm xúc của bản thân. Các thói quen của tôi liên tục thay đổi và tôi phân tích mọi thứ. Ví dụ, tôi chú ý hơn đến chất lượng đồ ăn. Thế giới thay đổi theo năm, theo mùa và tôi cố gắng thấu hiểu chúng.
- Thử những điều mới tại sao lại cần thiết?
- Nếu tôi không thay đổi thì tôi sẽ dừng lại, thậm chí là thụt lùi. Tôi ghét những vùng an toàn vì nó không phù hợp với cuộc sống cá nhân lẫn cuộc sống trong vai trò một cầu thủ bóng đá của tôi. Con người thường nghĩ rằng phát triển, thay đổi mang đến sự rủi ro. Nhưng thay đổi thứ gì đó không làm bạn kém mạnh mẽ đi. Ngược lại, tôi luôn tìm kiếm sự thay đổi.
- Anh vừa trở về từ kỳ nghỉ, liệu có khó để bắt nhịp lại không?
- Tôi không thấy có cám dỗ gì cả. Tôi không phân định ra “chế độ mùa giải” và “chế độ nghỉ dưỡng”, phong cách của tôi là vậy. Những chiếc burger không làm tôi thấy hứng thú. Tôi rất rạch ròi về việc này. Vậy tôi tìm kiếm điều gì? Sự linh hoạt, nhanh nhẹn, bùng nổ. Tôi dành thời gian ở phòng gym để tập tăng cơ. Cân nặng của tôi luôn dao động trong khoảng 80-81kg với khoảng 6 hay 7% mỡ cơ thể. Ngay cả trong kỳ nghỉ, con số đó cũng không thay đổi, hoặc giới hạn là thêm 500gr thôi.
- Anh có nghĩ đến tất cả điều đó vào đầu ngày mới không?
- Tất cả phụ thuộc vào việc ai dậy trước, nhưng chủ yếu tôi phải đánh thức các con dậy và đưa chúng đến trường, sau đó tôi mới đi tập. Có một điều chắc chắn: Tôi yêu cuộc sống của mình. Tôi không cảm thấy mệt mỏi về tinh thần hay thể chất chút nào. Tôi luôn bứt rứt khó chịu sau mỗi thất bại, nhưng mỗi sáng khi thấy mặt trời ló rạng ở Barcelona khi ngủ dậy, tôi lại đi tập với tràn đầy khát khao. Tôi đã khám phá ra một cách sống mới và đó là điều chúng tôi muốn. Nụ cười rạng rỡ theo tôi từ nhà đến sân tập, vậy tôi còn có thể đòi hỏi gì hơn nữa?
- Điều gì thôi thúc anh rời Munich sau 8 mùa giải khoác áo Bayern?
- Thay đổi lối sống, đất nước, ngôn ngữ, gặp những con người mới… Tôi luôn mơ được thi đấu ở Tây Ban Nha và lúc đó là thời điểm phù hợp. Ở tuổi của tôi, tôi tin chúng tôi phải tiến thêm một bước về phía trước. Ở Bayern tôi đã đoạt được mọi thứ mong muốn. Tôi phá những kỷ lục, đoạt nhiều danh hiệu. Tôi hạnh phúc tại nơi ấy nhưng tôi không muốn giậm chân tại chỗ. Việc tôi rời đi là đúng thời điểm, trong thâm tâm tôi cảm thấy vậy.
- Điều đó không quá đáng lo ngại hay sao?
- Tất nhiên chúng tôi có sự lo lắng. Tôi không biết gia đình, các con và bản thân sẽ thích nghi ra sao. Chúng ta không bao giờ có thể chắc chắn hoàn toàn điều gì cả. Mọi thứ đều phải thay đổi: Nhịp sống, văn hóa, thói quen… Nhưng nơi đây đúng như sự kỳ vọng của chúng tôi. Chúng tôi đạp xe rất nhiều, chúng tôi đi bộ, chạy bộ, chơi những môn thể thao dưới nước. Tôi tập luyện nhiều ở bãi biển. Đồ ăn ở đây cũng rất ngon với nhiều món cá. Và còn cả món paella… cùng hải sản nữa.
- Và khiêu vũ nữa phải không?
- Một chút (cười). Tôi đang cố gắng. Vợ tôi thích khiêu vũ hơn, tôi cũng thích và đang cố gắng học. Tôi yêu âm nhạc. Tại sao lại không thử nhỉ? Đó là điều mới trong cuộc sống của chúng tôi và nó thật tuyệt.
- Còn tiếng Tây Ban Nha thì sao?
- (Anh trả lời bằng tiếng Tây Ban Nha và nở nụ cười tươi) Rất rất ổn. Chúng tôi có thể trò chuyện bằng tiếng Tây Ban Nha, không vấn đề gì.
- Một cầu thủ làm mới bản thân họ bằng cách nào?
- Họ cần nguồn năng lượng mới. Bỗng nhiên bạn sẽ không biết gì cả. Sẽ cần chút thời gian để thích nghi với cách làm việc, đi lại. Tôi đến đây với nhiều câu hỏi trong đầu và sau đó đã có câu trả lời. Ví dụ, liệu tôi có nên tập thêm trước hay sau buổi tập chính không? Tôi lên kế hoạch cho quá trình chuẩn bị như thế nào? Sau World Cup, tôi lao vào chuẩn bị như điên vì tôi bị treo giò, tuy nhiên cuối cùng án treo giò lại được tăng thêm. Vì vậy tôi cảm thấy khá trống rỗng, mất đi chút tinh thần. Và trong cả giai đoạn 2 tôi phải cố gắng tìm lại phong độ.
- Trong một tập thể vô cùng trẻ trung như vậy, anh có cảm thấy mình có vai trò gì đó ngoài chuyên môn hay không?
- Có. Ngoài chuyện ghi những bàn thắng thì đó là vai trò về tinh thần. Vấn đề không chỉ là phải gương mẫu trong tập luyện. Mùa giải đầu tiên ở đây, tôi không phải lúc nào cũng được ưu tiên. Là tiền đạo hàng đầu, chúng tôi đôi khi chỉ nghĩ đến bản thân, nhưng đó không phải điều đội bóng cần. Và với những người trẻ, chúng tôi cần nhanh chóng hiểu nhau. Họ không nói được tiếng Anh và tôi thấy mình cần cải thiện vốn tiếng Tây Ban Nha nhanh chóng. Dù vậy, chúng tôi đã cố gắng kết nối với nhau ở trên sân ngay từ đầu mùa giải và sử dụng một ngôn ngữ khác: Ngôn ngữ của bóng đá.
- Chúng ta có thể lấy ví dụ về sự kết nối trên sân giữa anh và Pedri: Rất dễ dàng và nhanh chóng.
- Tôi thích những cầu thủ hiểu bóng đá. Cậu ấy thấy mọi thứ rất dễ dàng. Vấn đề nằm ở ngôn ngữ cơ thể, khả năng phán đoán. Chúng tôi tìm thấy cảm giác chung đó dù có độ nhạy cảm khác nhau.
- Anh có nghĩ quá trình này đã kết thúc?
- Không, nó diễn ra dần dần. Ở mùa giải đầu tiên của tôi tại Bayern, tôi không có sự kết nối với Thomas Muller và những người khác. Chuyện đó không thể tự động được. Chúng tôi cần thời gian để hiểu thói quen di chuyển của nhau, những gì anh ấy thấy và những gì anh ấy có khả năng thực hiện. Tập thể Barcelona hiện tại có tiềm năng to lớn và mọi người biết chính xác tôi sẽ ra hiệu ở đâu và khi nào… Ngay cả khi mùa giải đầu tiên diễn ra rất tốt, tôi biết chúng tôi vẫn có thể thi đấu tốt hơn nữa, đặc biệt tại Champions League. Tất cả những điều này sẽ giúp chúng tôi tạo nên những cột mốc và tôi biết mình có thể trở thành một cố vấn. Điều đó có thể giúp chúng tôi ghi bàn thứ 4 ngay cả khi khi đội bóng đang thắng 3-0. Chúng tôi sẽ không hài lòng với tỷ số nhỏ.
- Mùa trước, tỷ số thường là 1-0 hơn là 3-0…
(Mỉm cười) Đúng là như vậy và tôi hiểu câu chuyện. Không nhiều cầu thủ từng đoạt được danh hiệu với đội bóng này. Phải 70% cầu thủ hoặc hơn thế mới có lần đầu tiên đoạt chức vô địch quốc gia. Tôi thấy danh hiệu đó đại diện cho một điều lớn lao và giành chiến thắng 1-0 là rất tốt rồi. Sự tự tin sẽ giúp chúng ta vượt qua thử thách và sẵn sàng mạo hiểm hơn. Đó là một phần vai trò của tôi và cũng là thứ Xavi mong muốn.
- Xavi thường xuyên nhắc đến sự tận tụy trong công việc của anh. Ở độ tuổi nào anh thường tự hỏi mình câu hỏi này?
- Tôi nhận ra rằng tôi luôn phải cống hiến nhiều hơn nữa là khi tôi dính chấn thương vào năm 17 tuổi. Sau đó, tôi tập luyện rất nhiều từ năm 19 tuổi. Những suy ngẫm sâu sắc bắt đầu xuất hiện vào khoảng quãng thời gian 20, 21 tuổi, khi tôi nghĩ về những thứ cần làm. Và đến một ngày, tôi nói điều đó với Anna, lúc ấy vẫn là bạn gái của tôi: “Chúng ta phải nghĩ về mọi thứ”. Trước đây, bố cũng cố gắng định hình tôi như vậy. Lúc đó tôi còn quá nhỏ để hiểu nhưng bố luôn nghĩ rằng lúc nào cũng có thể cố gắng hơn một chút. Bố tôi từng là giáo viên thể dục và rất khắt khe với việc tập gym. Tôi chỉ muốn chơi bóng đá nhưng bố muốn tôi tập gym, bóng chuyền, bóng rổ, tennis, hockey hoặc điền kinh nữa. Lúc đó tôi không hiểu vì sao nhưng sau này tôi đã ngẫm ra.
- Nhưng một cầu thủ như anh có cảm thấy khó chịu khi thấy một vài người không khai thác hết tiềm năng của họ không?
- Suốt một thời gian dài tôi cảm thấy rất khó chịu. Phải mất khá lâu tôi mới hiểu rằng tôi không thể áp đặt người khác những gì tôi áp đặt lên bản thân mình. Đó là sai lầm lớn. Sự phát triển trước hết phụ thuộc vào chính bạn. Sau đó, một số người có thể sẽ được tôi truyền cảm hứng. Tôi đã nhận được nhiều câu hỏi về kinh nghiệm và cách tập luyện bên ngoài sân cỏ. Nhưng điều đó phụ thuộc vào họ, hiện nay tôi đã hiểu điều đó. Trước đây, có lẽ tôi đã quá nghiêm khắc, đặc biệt ở đội tuyển, khi gây quá nhiều áp lực.
- Vậy phải chăng điều đó sẽ dễ thực hiện hơn trong một môn thể thao cá nhân?
- Có phần đúng vì khi đó bạn chỉ chơi một mình, nhưng cũng có khó khăn là vì bạn không có đồng đội để dựa vào. Tuy nhiên tôi may mắn khi được thi đấu ở Bayern và sau đó là Barca. Thử thách lớn nhất là thi đấu cho Ba Lan và thay đổi những sự kỳ vọng của tôi. Suốt thời gian dài tôi đã mong muốn một điều không thể là 2 thế giới đó giống nhau. Không dễ để nhận thức đầy đủ về bối cảnh mà chúng ta đang sống.
- Dường như anh luôn tự hỏi bản thân rất nhiều điều. Phải chăng sẽ có rủi ro nếu chúng ta không đặt câu hỏi gì nữa khi mọi thứ đều ổn?
- Đây là điều tôi đã nói về vùng an toàn. Việc leo lên đỉnh cao vẫn dễ hơn là ở lại đó. Bạn phải luôn cố gắng hơn nữa, song không phải cầu thủ nào cũng muốn đứng đầu. Khi ấy, bạn trở thành thủ lĩnh của tập thể và là người chịu trách nhiệm cho những sự kỳ vọng. Thế giới sẽ nhìn bạn khác đi. Bạn phải thật giỏi, mạnh mẽ, gương mẫu, có tinh thần cao. Chỉ có tài năng thôi là không đủ. Không phải ai cũng muốn trở thành người dẫn đầu và đảm nhiệm vị trí này, và tôi hiểu có những người thích lùi lại phía sau hơn. Một tập thể cần những con người như thế. Nhưng để đáp ứng được sự kỳ vọng, bạn phải liên tục đưa ra những cảnh báo cho bản thân. Không phải là một tháng hay một giai đoạn nào đó. Không, bạn phải khát khao mỗi ngày, suy nghĩ cởi mở và nhìn xa trông rộng.
- Xử lý áp lực cũng là công việc sao?
- Điều này đúng với toàn bộ khía cạnh tâm lý. Mạng xã hội, truyền thông xuất hiện… Ngay cả khi bạn không nói gì, chúng cũng sẽ nói cho bạn. Cũng có sự thật là một số người thực hiện ước mơ của họ thông qua bạn và nếu bạn không đạt được, họ sẽ thất vọng và thể hiện điều đó cho bạn thấy. Họ chẳng bận tâm bạn đã cố gắng như thế nào. Tôi không phải người hoàn hảo, tôi không hiểu hết về khoa học. Không phải ai cũng hiểu được. Phần lớn những bức ảnh, bài báo, Internet đã biến chúng ta thành các sản phẩm. Nhưng mặt khác, chúng ta vẫn là con người, đôi khi vẫn có cảm xúc không tốt. Giữa 2 bức ảnh trên Instagram đăng cách nhau 3 ngày, không ai biết điều gì thực sự diễn ra. Chúng tôi có những buổi sáng mà cảm xúc lẫn lộn và chúng tôi phải làm việc để điều đó không gây ảnh hưởng quá nhiều. Nhưng đâu có dễ vậy. Vài năm trước, tôi nhận ra rằng liệu pháp tốt nhất là trò chuyện với người khác. Nó giúp bạn hiểu những gì diễn ra bên trong mình. Đôi khi nó chỉ là nhu cầu được biểu đạt mà thôi nhưng cũng giúp bạn hiểu thế giới đang thay đổi.
- Và anh quan tâm đến điều gì trên thế giới này?
- Ví dụ như chính trị, dù không quá nhiều. Tôi có theo dõi chính trị và quan tâm đến lĩnh vực đó nhưng không phải hàng ngày. Điều khiến tôi quan tâm nhất là hiểu được cái bong bóng mà chúng tôi đang sống trong đó, kể cả gia đình hay đội bóng của tôi, và làm việc vì lợi ích của họ. Ví dụ, với tư cách đội trưởng đội tuyển quốc gia, điều quan trọng với tôi đôi khi là bảo vệ những thứ tạo nên bầu không khí tích cực dù bên ngoài có nói gì đi chăng nữa. Tôi chịu toàn bộ áp lực để đảm bảo mọi người đều ổn. Việc đó không dễ vì đôi khi nó cũng khiến tôi bị tổn thương, nhưng đó là trách nhiệm. Từ bên ngoài, có vẻ như tiền bạc khiến mọi thứ trở nên tự động hóa nhưng hạnh phúc của chúng ta không phụ thuộc hoàn toàn vào đó.
- Đôi khi anh có nghĩ về đứa trẻ từng phải lên đồn vì ném sữa chua vào cảnh sát không? Nó hoàn toàn trái ngược với người đàn ông ngày hôm nay.
- (Cười) Đúng, tôi từng phạm nhiều sai lầm. Giống nhiều người, tôi là một thiếu niên nghịch ngợm và đầy năng lượng. Tôi không bao giờ quên giai đoạn đó của cuộc đời, đó là một phần trong tôi.
- Có phải khi nghĩ về cậu bé đầy ước mơ ngày ấy, anh lại càng xúc động với bàn thắng đầu tiên của mình cho Ba Lan tại World Cup?
- Đó là điều tôi từng bỏ lỡ và cảm thấy hối tiếc. Tôi phải ghi bàn thắng ấy (bàn thắng đầu tiên của Lewandowski ở World Cup là pha lập công vào lưới Saudi Arabia ở vòng bảng World Cup 2022). Với đội tuyển Ba Lan, thử thách là phải có mặt ở World Cup. Sau đó, bạn mơ mộng một chút. Và tôi biết mình sẽ không có nhiều cơ hội. Tôi đã bỏ lỡ một quả phạt đền trong trận đấu với Mexico, tình huống dứt điểm duy nhất của tôi trong trận đấu. Đó đã có thể là cơ hội duy nhất của tôi trong cả kỳ World Cup. Khi bỏ lỡ khoảnh khắc ấy, áp lực lại càng lớn hơn.
- Iga Swiatek, người giữ vị trí số 1 trên BXH tennis nữ hiện nay, từng nói về sự tự ti khi xuất thân từ Ba Lan.
- Tất nhiên… Điều tôi từng trải qua không chỉ là sự thiếu tôn trọng mà còn là sự coi thường nữa. Khi tôi bắt đầu sự nghiệp, mọi người không tin tưởng tôi vì tôi là chàng trai đến từ Ba Lan. Rất lâu rồi không có một người Ba Lan đạt đến đẳng cấp đó, vì vậy gần như chuyện ấy là không thể. Tuổi trẻ ấy phải nếm trải những giọt nước mắt và nhiều sự hiểu lầm. Cơ hội với công việc của tôi cũng bị hạn chế.
- Tuy nhiên điều đó đã thay đổi một chút nhờ anh, Iga…
- Thật tuyệt. Tôi rất hạnh phúc vì điều đó và ước gì có nhiều người như thế hơn. Tôi theo dõi tất cả bọn họ. Điều hài hước là không ít người bắt đầu so sánh chúng tôi. Cô ấy đang là số 1 ở tennis, tôi ở đẳng cấp cao nhất trong bóng đá… Thật tuyệt vời. Với Iga, cô ấy sẽ không dừng lại. Cô ấy mới 22 tuổi và còn nhiều năm tháng ở phía trước nữa. Cô ấy chỉ vừa mới chinh phục tất cả. Cô ấy sẽ còn ở vị trí đó trong thời gian dài nữa.
- Còn anh, anh có thấy mình sẽ còn ở đỉnh cao trong nhiều năm nữa không?
- Tôi đang chuẩn bị cho điều này. Tôi duy trì năng lượng ấy bên trong nên nó có thể kéo dài lâu hơn. Và sau đó thì tôi không biết. Tôi có nhiều dự án, nhưng để kể cho anh nghe một dự án sẽ khiến tôi tỉnh dậy vào buổi sáng ư… Làm HLV? Tôi không nghĩ vậy. Nhưng có thể nỗi nhớ phòng thay đồ sẽ khiến tôi thay đổi quyết định. Dù sao tôi biết cũng có lúc phải dừng lại, có thể sau tất cả sẽ là cái kết tốt đẹp. Dù về bản chất khác nhau nhưng thời gian sau khi giải nghệ không hẳn là tệ hơn. Nó không khiến tôi bận lòng quá nhiều. Còn bây giờ nếu dừng lại, tôi sẽ cảm thấy rất chóng chán. Tôi vẫn yêu thích ghi bàn và còn chưa khám phá hết mọi thứ trong bóng đá.
Theo Antoine Bourlon | L’Equipe