Man United nên mong đợi như thế nào từ cái tên Marcus Rashford? Câu hỏi đó dường như đã trở thành một vấn đề cần quan tâm khi Man United đang có một khởi đầu mùa giải rất khó khăn và bản thân Rashford cũng tỏ rõ anh đang là một phiên bản hoàn toàn khác so với những gì đã làm được ở mùa giải trước.
Rashford đã được Man United vinh danh ở hạng mục Cầu thủ xuất sắc nhất năm 2022/23 - Sir Matt Busby trước khi gia hạn hợp đồng với đội chủ sân Old Trafford thêm 5 năm qua đó đưa anh vào hàng ngũ của những cầu thủ có thu nhập cao nhất tại Man United.
Tuy nhiên, sau 7 trận đầu tiên ở mùa giải này Rashford chỉ có được vỏn vẹn đúng 1 bàn thắng (bàn gỡ hoà trước Arsenal trong trận thua 1-3). Điều này khác xa so với những gì Rashford đã làm từ hồi đầu năm 2023, khi anh ghi tới 16 bàn thắng sau 17 lần ra sân cho Man United. Thời điểm đó nhiều người còn đánh giá anh chính là cầu thủ đạt phong độ tốt nhất tại Châu Âu sau kỳ World Cup 2022.
Vậy điều gì đã khiến phong độ của Rashford đi xuống tới vậy?
Nhìn vào sâu bên trong thì cũng không có sự thay đổi quá nhiều.
Mùa giải trước của Rashford có thể nói là mùa thành công nhất trong sự nghiệp cầu thủ của tiền đạo người Anh với tổng số bàn thắng kỳ vọng không tính phạt đền (xG) lên tới 0,48 bàn/90 phút. Nhìn vào thời điểm hiện tại có thể nói Rashford đang rơi vào một giai đoạn tương đối khan hiếm bàn thắng nhưng chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) của Rashford vẫn là một con số rất ấn tượng: 0,42 bàn/90 phút. Điều đó cho thấy thông số cá nhân của Rashford chỉ có một chút tuột dốc chứ không hẳn là trượt xa khỏi những gì anh đã từng thể hiện. Nếu tận dụng đủ tốt những cơ hội Rashford vẫn có thể trở thành chân sút hàng đầu tại Man United.
Việc chỉ có được 1 bàn thắng trong tổng số bàn thắng kỳ vọng là 2,5 (xG) ở mùa này cho thấy vấn đề ở khả năng dứt điểm của Rashford chứ không phải vì lý do là không thể tận dụng cơ hội. Trong suốt sự nghiệp của Rashford, số bàn thắng và tỷ lệ bàn thắng kỳ vọng của anh ấy đa phần là ngang bằng nhau. Chính vì vậy thành tích kém cỏi ở giai đoạn đầu mùa này cũng chỉ là một khiếm khuyết nhỏ trong bảng thành tích của chân sút 25 tuổi mà thôi.
4,4 cú sút mỗi 90 phút trong 6 lần ra sân ở Premier League là tỷ lệ cao nhất trong đội hình của Man United ở mùa giải này và cũng thuộc top những cầu thủ có nhiều cú sút nhất trong một trận đấu xét trên toàn bộ giải đấu. Xét rộng ra thì đây đang là mùa giải Rashford dứt điểm nhiều nhất kể từ khi bắt đầu sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp tại Man United vào năm 2016.
Điều đó cho chúng ta thấy, những thông số này có phần bị sai lệch bởi một số yếu tố ngoại lai và ảnh hưởng tâm lý ở những trận đấu đáng thất vọng như trước Brighton ở vòng 5. Thất bại ngày hôm đó khiến người ta soi xét màn trình diễn của Rashford theo con mắt đầy khó tính. Ngày hôm đó Rashford là người dứt điểm nhiều nhất bên phía Man United với 9 cú sút nhưng tiếc là chẳng một lần nào cầu thủ này đưa được bóng vào lưới của đối thủ.
Chính sự vô duyên đó mà chỉ một tình huống Rashford phải chuyền bóng cho tân binh Hojlund để ghi bàn cũng trở thành một vấn đề cho mọi người bàn tán. Điều đó cũng diễn ra ở trận đấu với Burnley vào cuối tuần trước khi Rashford cố gắng xoay sở để tìm kiếm cơ hội dứt điểm bất chấp số đông hàng phòng ngự của đội bạn mà không đưa ra một quyết định dễ dàng hơn là chuyền quả bóng cho Casemiro - người đang ở một vị trí đầy thuận lợi không bị ai kèm cặp.
Tuy nhiên, một số hình ảnh chụp màn hình được chia sẻ trên mạng xã hội đã khiến Marcus Rashford trở thành một "báo thủ" trong mắt người hâm mộ.
Ngay từ đầu trận trong cuộc đối đầu với Brighton, Rashford đã xuyên thủng được hàng phòng ngự của Brighton ở bên dọc đường biên ngang. Ở đây Rashford có thể tìm kiếm cơ hội để đưa bóng cho Hojlund nhưng sau khi xem xét tình hình anh lại cho rằng tiền đạo người Đan Mạch có thể đã rơi vào thế việt vị. Chính vì thế thay vì đưa quả bóng vào trong, Rashford quyết định dứt điểm thẳng về khung thành của Brighton.
Trong một trường hợp khác ở trận đấu này, Rashford lẽ ra nên chọn một phương án khác để thực hiện pha bóng. Ở đầu hiệp 2, Rashford đã có một cơ hội khác để đưa bóng cho Hojlund thực hiện một pha chạm bóng cắt ngang khung thành. Nhưng lần này lựa chọn của Rashford vẫn không thay đổi khi anh quyết định đẩy bóng một nhịp trước khi tung ra cú sút vào lưới ngoài khung thành của Brighton. Nhiều góc máy ở tình huống này còn cho thấy khả năng sút vào mép lưới bên ngoài còn dễ xảy ra hơn là việc Rashford dứt điểm được tung nóc lưới của Jason Steele.
Những ví dụ bên trên không phải để nói về một thói ích kỷ mới được hình thành trong Rashford. Tần suất đường chuyền anh thực hiện cho các đồng đội vẫn rất đều đặn: 24 đường chuyền/90 phút. Con số đó chỉ thấp hơn một chút so với thông số mùa trước của Rashford khi anh có được 25 đường chuyền/90 phút.
Tuy nhiên, vấn đề ở đây là đôi khi việc ra quyết định của Rashford lại không cho ra kết quả như anh mong muốn. Như sơ đồ những pha dứt điểm của Rashford ở bên trên, rất nhiều những pha dứt điểm của Rashford đến ở những vị trí rìa ngoài vòng cấm và trong tổng số 26 cú sút tung ra thì đã có đến 15 lần bị cản phá.
Khả năng kết nối giữa Rashford và Hojlund vẫn đang trong thửo sơ khai nên chưa thể vội vàng đưa ra nhận định gì ngay vào thời điểm này. Việc chỉ trích một cầu thủ không tìm được sợi dây kết nối với đối tác trên hàng công mới chỉ thi đấu 60 phút cho đội bóng mới là điều rất khó để đánh giá.
Bất chấp tất cả những ồn ào và sự phẫn nộ xảy ra sau khi MU thua Brighton 1-3, Rashford cũng đã có một tình huống kiến tạo của Hojlund ở trận đấu sau đó với Bayern Munich ở ngay đầu hiệp 2. Ngoài ra Rashford cũng có một vài tình huống tạt bóng để đưa Hojlund vào những thời cơ rất ngon ăn để chạm đến bàn thắng đầu tiên cho Man United tại Premier League.
HLV Erik ten Hag cũng cho rằng cả hai cá nhân này cần thêm thời gian để có thể đạt được sự kết nối khi thi đấu trong màu áo của Man United:
"Trước hết họ phải hiểu nhau đã và theo tôi thấy quá trình đó mới chỉ bắt đầu mà thôi. Chúng tôi đã thấy Rasmus và Rashy thi đấu cùng nhau ra sao và biết họ có thể tận dụng lợi thế của nhau như thế nào. Bạn có thể thấy họ đang cố gắng để tương tác và tạo ra sự kết nối với nhau, sau khi mọi thứ đã trơn tru thì họ sẽ hình thành được thói quen để bắt nhịp nhau trên sân".
Nhưng chúng ta cũng cần có sự đánh giá thực tế về việc Rashford đang không sẵn lòng lùi lại để hỗ trợ đồng đội hoặc gây sức ép lên đối thủ.
Marcus Rashford không phải là một cầu thủ tích cực trong khâu pressing lên tuyến sau của đối thủ. Mùa trước, anh chỉ có trung bình 19 lần tạo ra áp lực lên đối phương mỗi 90 phút. Con số này khiêm tốn hơn nhiều so với những đồng đội như Bruno, Fred hay Jadon Sancho.
Hãy lấy thử Hojlund làm ví dụ, người đã có 114 lần gây áp lực cho hàng phòng ngự của đối phương khi thi đấu trong màu áo của Atalanta. Con số này không kém quá xa so với 123 lần tạo áp lực cho đối thủ của Rashford mặc dù cầu thủ người Anh thi đấu số phút nhiều hơn gấp 3 lần so với Hojlund.
Vậy Rashford đã làm việc đủ hiệu quả khi không có bóng hay chưa? Một lần nữa trận thua trước Brighton đã đặt câu hỏi đó lên hàng đầu. Nhưng cũng có vài yếu tố để giảm nhẹ đi trách nhiệm của Rashford bởi ngày hôm đó MU chuyển sang thi đấu với hàng tiền vệ kim cương và nó đòi hỏi một cấu trúc mới ngoài khả năng kiểm soát thế trận.
Việc McTominay và Eriksen bị kéo dãn về 2 bên cánh, Rashford lúc này phải đảm nhiệm cùng lúc 2 nhiệm vụ là dồn ép trung vệ của Brighton và di chuyển làm sao để ngăn chặn đường chuyền của Jan Hecke lên cho tuyến tiền vệ của Brighton.
Trong thời điểm đầu trận, có thể thấy Rashford đã chặn được hướng chuyền bóng của Jason Steele cho Pascal Grob đồng thời cũng sẵn sàng lao vào tạo sức ép với Van Hecke nếu cầu thủ số 29 là người được chọn để nhận bóng. Nếu có động thái nào đó di chuyển quá sớm hướng về Hecke thì Rashford sẽ mở ra khoảng trống để thủ môn chuyền bóng cho Pascal Grob ở phía trên.
Ví dụ kể trên cho ta thấy việc đo lường hiệu quả pressing của một cầu thủ bằng số lần họ cố gắng áp sát đối phương là một thứ hơi đơn giản. Pressing không chỉ là việc cố gắng theo đuổi quả bóng bằng mọi giá. Nhiệm vụ này còn đòi hỏi bạn biết lúc nào nên đuổi và lúc nào nên giữ vị trí để tạo áp lực cho đối thủ.
Rashford ngày hôm đó cũng gặp tình trạng chung như các cầu thủ của Man United khi anh gặp rất nhiều khó khăn để kiểm soát trái bóng bởi HLV De Zerbi đã đẩy các trung vệ lên những vị trí thoáng và rộng hơn rất nhiều sau những phút khởi đầu.
Ở tình huống dưới đây, khi MU bị dẫn trước 1-0, Rashford tìm cách gây áp lực cho Pascal Grob nhưng vị trí của anh không thể ngăn cản đường tiền vệ của Brighton thực hiện một đường chuyền đơn giản cho thủ môn đang chờ sẵn.
Và sau đó trái bóng được luân chuyển ngay cho Van Hecke đang ở vị trí rất thoáng bên cánh phải.
Ở tình thế này thì Rashford không thể lao vào pressing với Van Hecke bởi anh sẽ dễ dàng bị bỏ lại khi quả bóng được đưa tới chân của Pascal Grob.
Brighton được cho là đội bóng có khả năng chống lại thứ bóng đá pressing tầm cao tốt nhất ở Premier League thời điểm hiện tại, điều đó có lẽ còn đúng với quy mô của toàn Châu u. Chính vì vậy không có gì quá ngạc nhiên khi những hạn chế trong khâu tạo áp lực cho đối thủ của Rashford ngày hôm đó được bộc lộ rõ rệt hơn bao giờ hết.
Nhưng với một ngôi sao tấn công thì việc tạo áp lực không phải nhiệm vụ chính của Rashford. Cầu thủ này là nhân tố quan trọng nhất với Man United khi anh ấy có bóng. Bản thân Rashford luôn được Ten Hag tin tưởng là người có thể mang lại những pha chuyển tiếp tấn công tốt nhất trong đội hình của Man United thời điểm hiện tại.
Vì vậy trách nhiệm tạo áp lực lên đối thủ khi không có bóng chỉ là một nhiệm vụ phụ của Rashford cần phải cân bằng mà thôi. Cầu thủ này cần bảo toàn thể lực của mình để tạo ra những pha bứt tốc nhằm tạo ra khác biệt cho Man United.
Không phải tự nhiên người ta nói Rashford là cầu thủ giỏi chạy nước rút nhất tại Man United thời điểm hiện tại. Con số 650 lần chạy nước rút của Rashford trong mùa 22/23 nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào của Man United tại Premier League. Con số này vượt xa so với mức 589 lần của Bruno Fernandes và tính trên bình diện cả giải đấu thì chỉ có 7 cầu thủ thực hiện nhiều pha chạy nước rút hơn Rashford.
Man United đang cố gắng đưa trái bóng cho Rashford nhiều hơn vì vậy cầu thủ này sẽ có nhiều cơ hội hơn để tạo ra những cú sút. Và một khi cầu thủ này tìm lại được niềm cảm hứng ghi bàn thì mọi lời chỉ trích từ báo chí sẽ lại đi vào quên lãng.
Trước thời điểm ghi 16 bàn sau 17 trận ở giai đoạn đầu năm nay, Rashford cũng từng thi đấu rất thăng hoa trong mùa 19/20 dưới thời của Ole Solskjaer. Và trước khi nã pháo liên tục vào lưới đối phương ở giai đoạn tháng Giêng mùa giải đó, Rashford cũng từng có một thời gian rất khó khăn giống với tình cảnh bây giờ.
Rashford đã từng gặp khó khăn và anh ấy đã vực dậy để trở lại. Đã có lần 1 thì sẽ có lần 2 và chúng ta hoàn toàn có thể đặt niềm tin vào việc Rashford sẽ trở lại với một phiên bản đáng sợ hơn trước rất nhiều.
Nguồn: Man Utd’s Marcus Rashford has always been streaky – but signs point to a return to form - Mark Critchley (The Athletic)