Phan Văn Đức: Tìm lại ‘tiếng sét’ trứ danh

Chẳng muốn nghe gì, chẳng muốn tìm khác. Điều Phan Văn Đức nhấn mạnh trên trang cá nhân sau cú sút góp công quật ngã Buriram United là “tìm lại chính mình”. Đường xa quá dài và đã có lúc mệt ngoài. Nhưng may sao ở cuối con dốc, câu hát “vì ta không đứng bên nhau nữa rồi…” không được phát.

Vì không chỉ Đức cần tìm lại mình, bóng đá Việt Nam cũng cần anh. Một vũ khí trứ danh từng bị đánh mất, bị chôn lấp, tưởng đã lãng quên rồi giữa sóng gió bất trắc của thể thao, nay có dấu hiệu hồi sinh.

Sét đánh ngang tai

Sân nhà của Buriram là Thunder Castle (Lâu đài Sấm sét), nhưng tối qua Hàng Đẫy mới xứng danh “lôi đình” khi đài khí tượng thủy văn thông báo đã có hơn 1000 cú sét xuống khu vực miền Bắc trong cơn mưa tầm tã. Tưởng sẽ có “lợi thế” như chơi ở sân nhà, nhưng mới phút thứ 3, thủ môn Sivaruck Tedsungnoen bị sét đánh ngang tai từ cú sút xa của đối phương.

Tedsungnoen không phải dạng thủ môn tầm thường. 40 tuổi, anh được ví như Buffon của nền bóng đá Thái vì giàu kinh nghiệm và từng nhiều năm bắt chính cho ĐT Thái Lan. Anh không dễ mắc sai lầm trong phán đoán và di chuyển như những góc máy đầu tiên cho thấy. Cận cảnh cú ra chân của Phan Văn Đức, lực sút không mạnh và đích đến cũng khá hiền (nhắm vào giữa, gần tầm bắt thủ môn); nhưng chính quỹ đạo bóng đã tạo ra khác biệt.

Như một cánh chim… say rượu, quả bóng chao liệng cộng với tốc độ nhanh vừa phải đã khuất phục Tedsungnoen. Ngay lập tức, thủ thành kỳ cựu có cử chỉ không hài lòng với hàng phòng ngự thay vì ôm đầu tự trách - chúng ta biết anh không sai lầm.

Nhưng “Buffon Thái Lan” không phải nạn nhân đầu tiên. Tiếng sét còn từng nổ ngang tai Yan Junling vào ngày mùng 1 Tết Nhâm Dần, bất chấp tối ấy trời không mưa. Đó là phút 76 trên sân Mỹ Đình, ĐT Việt Nam tiếp Trung Quốc ở vòng loại 3 World Cup 2022, nhận đường chuyền của Quang Hải, tiền vệ quê Nghệ An dẫn bóng xông lên.

Các hậu vệ láng giềng không vội áp sát vì nghĩ Văn Đức sẽ phối hợp, còn hàng tiền vệ thì không về gây sức ép kịp thời. Uỳnh một cái, từ khoảng cách 25 mét, bóng cất cánh từ quyết định táo bạo của Đức. Cú sút mu lai má lại khiến bóng chao liệng, đập đất khó chịu trước khi đập cột nảy vào khung thành. Siêu phẩm làm nổ tung cầu trường.

Sau phút hưng phấn, ta càng thú vị khi nghiên cứu đường bóng trong pha quay chậm: Bóng ban đầu lắc sang trái, bay đến gần khung thành lại… lắc sang phải trước khi đập đất, khiến thủ môn của Cảng Thượng Hải không kịp chọn phương án cản phá.

Đáng chú ý: Văn Đức có thể sút như thế bằng cả hai chân! Siêu phẩm trước Trung Quốc bằng chân trái còn pha mở điểm trước Buriram bằng chân phải. Đó rõ ràng là một vũ khí tuyệt vời, đầy tính bất ngờ và cần thiết trong những thời điểm quan trọng.

Buriram hẳn đã ngạc nhiên, nhưng chính xác là phải trả giá vì không chuẩn bị kỹ cho trận đấu này. Trong khi Nguyễn Quang Hải bảo Công An Hà Nội đã chờ trận đấu này từ lâu, HLV Mano Polking khẳng định “trận đấu thể hiện hình ảnh của hai nền bóng đá” và muốn thắng để tạo bước đà thuận lợi, thì HLV Osmar Loss phát biểu: “Chúng tôi chưa đánh giá lực lượng của đội CAHN như thế nào, nhưng tin có thể làm tốt với dàn cầu thủ từng làm việc ở Brazil”.

Có lẽ màn chạy đà 3 trận toàn thắng ở Thai League 1 (trong đó trận khai mạc thắng đến 8-2) khiến Buriram đôi chút chủ quan - kể cả khi họ vắng Theerathon Bunmathan (ngôi sao kiến tạo 4, ghi 1 bàn từ đầu mùa) vì chấn thương.

Đội trưởng Sasalak Haiprakon có phần thận trọng hơn nhưng cũng chỉ nhắc đến “cái chân trái ma thuật” của Quang Hải trước trận. Dù có nhiều mối quan hệ, từng là người bạn vui tính của Lương Xuân Trường vài năm trước, Sasalak cũng không nghiên cứu đủ Phan Văn Đức - đối thủ chính ở cánh phóng ngự của anh.

Cần nói thêm, đây là trận đấu đặc biệt với Sasalak khi xuất phát ở vị trí wing-back phải. 4 trận gần nhất, có đến 3 trận anh đá wing-back trái và 1 trận ngồi dự bị. Hành lang phải Buriram là đất diễn của Narubadin Weerawatnodom và 3 trận gần nhất là tuyển thủ QG Malaysia (gốc Bỉ) Dion Cools. Tối qua khi cả hai cầu thủ này vắng mặt, Sasalak mới đảm đương hành lang phải.

Nhưng không thể vì thế mà bỏ lỗi của hậu vệ này khi thiếu quyết liệt và để hở góc sút rộng cho Văn Đức. Nhưng lỗi cũng không thể chỉ mỗi anh: nếu Buriram trinh sát kỹ hơn, họ đã nắm được dấu hiệu trở lại của Đức “cọt” trong thời gian qua để đề phòng.

Trỗi dậy từ bóng tối

Một pha bóng rất lộn xộn trong một trận đấu mà thậm chí các cầu thủ CAHN còn không có số áo trên lưng. Giữa sự rối rắm, một cái ra chân rất nhanh và cả hai nắm tay giơ lên ăn mừng. Đó là bàn thắng của Phan Văn Đức trong trận giao hữu với CLB Bà Rịa - Vũng Tàu dịp lễ 30/4. Một trận đấu không trực tiếp và không cả thu hình.

Ở trận cầu gần như đá tập như thế, CAHN của HLV Kiatisuk khi đó vẫn chơi rất máu để chuẩn bị đối đầu trực tiếp với Nam Định. Và Văn Đức như đã nói, vẫn ăn mừng rất nhiệt – là để tiếp đà tự tin khi vừa trở lại sau chấn thương.

Gần một năm trước đó, Đức “cọt” ngã vật xuống sân dù không hề va chạm với ai ở hiệp một vòng loại Cúp QG với Khánh Hòa. Anh bị đứt dây chằng đầu gối lần-thứ-hai, phải lên bàn mổ khi chỉ vừa gia nhập CAHN.

Gần một năm trời nghỉ thi đấu, kèm thêm những biến động dữ dội của bóng đá Việt Nam thời thảm họa Philippe Troussier khiến Đức chìm vào bóng tối quên lãng. Đó là lý do vì sao anh quyết tâm kể cả với một trận giao hữu. Sau thời gian dài trị thương và cả “luyện công”, Đức chắt chiu cơ hội để tìm lại sự hiệu quả.

Một điểm chung dễ thấy sau khi trở lại của là Đức thường tỏa sáng trước các đối thủ lớn. Mà chính xác là toàn bộ bàn thắng chính thức của anh sau khi bình phục đều vào lưới những tay máu mặt: Thanh Hóa, Hà Nội, Hoàng Anh Gia Lai và giờ là Buriram.

Tối qua hai tình huống nguy hiểm đầu tiên đều thuộc về số 20 của CAHN. Trước bàn thắng ở phút thứ 3, Đức khiến Tedsungnoen thấp thỏm ngay những giây đầu tiên với pha lẻn vào đánh đầu vọt xà. Mà cũng không hẳn lẻn vào bởi tình huống đó, Sasalak dâng cao và bỏ lỏng Đức. Tuyển thủ Thái thực sự thiếu đề phòng.

Trước trận đấu, chúng ta vốn có chút lo lắng không phải vì sự mạnh miệng của người Thái, mà bởi V.League chưa khởi tranh và đại diện Việt Nam chưa có nhiều trận giao hữu để thử lửa, lắp ghép đội hình vốn có đến 11 tân binh. Nhưng ngay từ những phút đầu trận, CAHN khiến tất cả bất ngờ khi hạn chế nhiều những pha đẩy sang biên và tạt như mùa trước, thay bằng những pha phối hợp nhóm nhỏ và chuyển trạng thái khá sắc nét.

Trong bối cảnh ấy, Phan Văn Đức thi đấu tự tin và đồng điệu với các đồng đội xung quanh, đặc biệt là những đường phối hợp với Jason Quang Vinh Pendant. Một tín hiệu đáng mừng.

Dù rõ ràng đội bóng ngành công an còn nhiều hạn chế cần cải thiện gấp, nhất là hàng thủ lỏng lẻo (suýt thua thêm hai bàn sau khi bị gỡ 1-1), họ bước đầu có nhiều sự thay đổi tích cực và hi vọng tiến bộ trong thời gian tới.

Văn Đức cũng thế, bởi tỏa sáng trước các đối thủ mạnh không phải kỹ năng vừa được mở khóa của anh.

Chính xác là tìm lại

“Cọt” là biệt danh từ nhỏ của Đức vì thân hình ngày ấy gầy như que tăm. Và cũng từ thời xa xưa, anh từng rời lò Sông Lam Nghệ An để khoác áo Công An Nhân Dân (tiền thân của CAHN bây giờ) theo dạng cho mượn. Đó là năm 2015, thời điểm Văn Đức được HLV Phạm Minh Đức nhận xét thế này: “Ở giải hạng Nhất năm ấy, Phan Văn Đức là một trong những cầu thủ đi từ cánh trái vào, lắc, sút, qua người ở cả trong lẫn ngoài vòng cấm rất nhanh. Thời điểm đó, Đức là cầu thủ giỏi của lứa U19 Sông Lam Nghệ An khiến tôi phải hỏi mượn”.

Di chuyển nhanh nhẹn, dẻo dai với những cú ra chân quyết đoán. Đức thực ra bắt đầu tỏa sáng trước những đối thủ lớn hoặc trong những trận cầu lớn từ lứa tuổi… nhi đồng.

Đó là năm 2007, anh khoác áo đội Nhi đồng Yên Thành và ghi bàn trong trận chung kết gặp huyện Đô Lương dù sau cùng không thể lên ngôi.

Đó là giải U17 QG 2012, khi đá cặp với Hồ Tuấn Tài trên hàng công U17 SLNA, anh ghi tổng 3 bàn góp công lớn vào chức vô địch.

Đến giải U21 QG 2016, dù “hồ sơ” không sáng như Tuấn Tài hay Hoàng Văn Khánh, Văn Đức là người được BHL đặt niềm tin lớn nhất. Anh đáp đền bằng bàn thắng duy nhất giúp U21 SLNA hạ U21 Thanh Hóa trong trận khai mạc.

Cúp QG 2017, Đức lập cú đúp trong trận chung kết lượt về trước Bình Dương, sắm vai người hùng giúp xứ Nghệ lên ngôi với chiến thắng ấn tượng 5-1.

Và có lẽ không cần kể nhiều về những trận đấu trong màu áo U23 và ĐTQG sau này. Nổi bật nhất là bàn thắng gỡ hòa 2-2 trước Iraq ở Tứ kết U23 Châu Á 2018, trong bối cảnh thầy trò Park Hang-seo vừa bị dẫn ngược 1-2 và gặp muôn vàn khó khăn trong hiệp phụ.

Ít người biết Phan Văn Đức xuất thân là một tiền đạo, sau chuyển xuống đá tiền vệ. Đó là lý do vì sao điểm mạnh nhất của anh là những tình huống sút bóng sống cùng khả năng xoay sở với cái cổ chân mềm mại. Hãy nhớ lại pha xoay người 180 độ ghi bàn trước Campuchia, hay tình huống phá bẫy việt vị và bình tĩnh xâu kim thủ môn Philippines ở AFF Cup 2018. Thời điểm ấy, nhiều chuyên gia nhận định Đức là cầu thủ tấn công có khả năng xử lý ít chạm và hiệu quả trong không gian hẹp hàng đầu Đông Nam Á.

Dẫu vậy, với tư cách tiền vệ, cũng không thể bỏ qua sự lăn xả không nề hà, cùng những đường chuyền thông minh bù đắp cho hạn chế thể hình của Đức. Ngoài ra điểm yếu “chí tử” giờ đây của Đức còn là nỗi lo trước mỗi pha va chạm giữa tốc độ cao, khi đã hai lần đứt dây chằng.

Song tựu trung sau những nỗ lực vừa qua, cánh cửa cơ hội đã một lần nữa được tháo chốt. Nếu Đức muốn tìm lại chính mình ở tuổi 28 chín nhất sự nghiệp, anh đã đang trên con đường đó.

Lời hiệu triệu bổ sung của HLV Kim Sang-sik sau khi trực tiếp quan sát tối qua còn như cánh tay mở tung cánh cửa ấy. Để giờ đây, tất cả sẽ chờ xem Phan Văn Đức tung tiếp đòn sấm sét vào những gã khổng lồ.