Phần 3 ngoạn mục của mối duyên Ernesto Valverde và Athletic Club

Ernesto Valverde đang đạo diễn cho phần thứ ba đầy ly kỳ của một “bộ phim” có thể sẽ đưa Athletic Bilbao đến với danh hiệu lớn đầu tiên sau 40 năm.

“Bóng đá cũng giống như một bộ phim vậy,” Ernesto Valverde nói, và đôi khi nó sẽ là một bộ phim 3 phần. Nhà cầm quân người Tây Ban Nha đã trấn an nỗi lo sợ về chuyện các phần phim tiếp theo thường chẳng bao giờ hay ho gì bằng cách nhắc nhở mọi người về bộ phim Bố Già Part II khi ông quay lại Bilbao để trở thành HLV trưởng của Athletic Club lần thứ hai vào năm 2013, và sau đó chứng minh cho lời khẳng định của mình bằng cách đưa họ đến với chức vô địch đầu tiên sau 31 năm trắng tay. Nếu bảo rằng phần 2 của “loạt phim” này thậm chí còn hay hơn phần gốc, vậy thì cựu cầu thủ từng được đặt cho biệt danh “Con kiến” này đã trở thành vị HLV duy nhất có thể tạo nên thành tích vượt qua những gì mình đã làm được ở nhiệm kỳ đầu tiên trong nhiệm kỳ thứ hai, và sắp tới phần III trong câu chuyện của ông ở San Mames có thể sẽ trở thành phần hay nhất.

Khi Valverde gia nhập Athletic vào mùa hè năm 2022, công việc trước đó của ông – HLV trưởng tại Barcelona – có kết cục là bị CLB chủ quản sa thải, sau đó nhà cầm quân người Tây Ban Nha đã “ở ẩn” suốt 30 tháng và bản hợp đồng mà ông ký kết với đội bóng xứ Basque chỉ có thời hạn 1 mùa giải. Nhưng ít nhất thì ông đã được trở về “nhà”, về bên những người thực sự trân trọng ông; ngoài ra, Valverde đã nhấn mạnh rằng đây là một cuộc phiêu lưu – và nó đã trở thành một cuộc phiêu lưu tuyệt vời. Trong mùa giải đầu tiên của nhiệm kỳ thứ 3, Valverde đã đưa Athletic cán đích tại vị trí thứ 8 ở La Liga – cùng vị trí với mùa giải cuối cùng trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông ở CLB này – và suýt lọt được vào trận chung kết Copa del Rey, 1 năm trôi qua và với việc bản hợp đồng của Valverde được gia hạn, họ đã tiến được tới sàn đấu đó ở mùa giải này, sau khi ghi 4 bàn vào lưới Barcelona lẫn Atletico Madrid trên cuộc hành trình tiến tới trận chung kết với Mallorca ở Seville tối nay. Còn ở La Liga, Athletic Club cũng đang chạy đua với Atletico Madrid để tranh giành chiếc vé tham dự Champions League mùa sau, và khoảng cách của 2 đội hiện tại chỉ vỏn vẹn 2 điểm khi mà mùa giải còn 8 trận để chơi.

Những chiến thắng sẽ không đến một cách dễ dàng, nhưng Athletic thực sự là một đội bóng rất thú vị, mang sức hút cực kỳ khó cưỡng lại một khi bạn đã “trót” theo dõi đoàn quân của Valverde. Hãy xem lại trận đấu trên sân nhà gần nhất của họ trước khi đến với trận chung kết tối nay. Trong 30 phút đầu trận, Alavés mới là đội chơi tốt hơn và đã kiếm được một quả penalty khi tỷ số đang là 0-0. Nhưng Unai Simón đã có một pha cứu thua xuất thần và chỉ 40 giây sau đó chính Nico Williams, người đã “tặng” cho đội khách quả penalty, đã kiến tạo cho Gorka Guruzeta ghi bàn. “Đó là một khoảnh khắc mang tính bước ngoặc của trận đấu,” Valverde nhận xét. Athletic vượt lên đoạt lấy thế thống trị trận đấu, Iñaki Williams (vô tình) kiến tạo cho Guruzeta ghi bàn thắng thứ hai và khi  trận đấu kết thúc, San Mames đã rung chuyển, như thể một bài ca đầy hào hùng vừa để chúc mừng chiến thắng, vừa để gửi đến những cầu thủ của họ lời chúc may mắn trước chuyến hành quân tới trận chung kết Copa del Rey ở Sevilla. “Tôi thực sự rất thích trận đấu này, đặc biệt là bầu không khí khi nó kết thúc,” Valverde chia sẻ.

Chắc chắn ông không phải là người duy nhất cảm thấy vậy, và kiểu trận đấu như ngày hôm ấy không chỉ mới diễn ra một lần. Có thể nói không một đội bóng nào mang tính giải trí trong các trận đấu cao hơn Athletic vào lúc này, không một đội bóng nào chơi nhanh hơn họ, không một đội bóng nào kiên quyết hơn họ; không một sân vận động nào mà những gì diễn ra trên sân đấu có mối liên kết chặt chẽ với những gì diễn ra trên các khán đài như ở thánh địa San Mames luôn ồn ào, nóng rực của CLB xứ Basque này. Như El Correo Vasco từng mô tả: “Tại San Mames vào những ngày tháng này, mỗi trận đấu đều là một bữa tiệc. Trong suốt 40 năm qua, những người hâm mộ đã không được thấy và tận hưởng một bầu không khí thế này; họ đang tìm lại được một cảm giác đã mất đi từ lâu, như thể một thứ bảo vật thuộc về một thời đại khác; những người hâm mộ tuổi ngũ tuần, lục tuần như đang được trở về với tuổi thơ của mình.”

Bối cảnh này mang ý nghĩa rất đặc biệt, rõ ràng là vậy. Dù Athletic đã giành được Super Cup vào các năm 2015 và 2021, nhưng họ đã không thể kiếm được danh hiệu lớn nào kể từ chức vô địch Copa del Rey vào năm 1984. Thế là 40 năm đã trôi qua, tương đương với cả một thế hệ: “Rất khó để không nghĩ ngợi về trận chung kết,” Valverde thừa nhận, nhưng CLB chủ sân San Mames còn có những mục tiêu khác đòi hỏi họ phải nỗ lực hết mình nữa. “Chúng tôi sẽ không buông bỏ bất kỳ điều gì, bao gồm cả chiếc vé dự Champions League mùa sau,” nhà cầm quân người Tây Ban Nha tuyên bố. “Chúng tôi phải khát khao vị trí thứ tư, phải quyết tâm đoạt được nó,” thủ môn Simón cũng khẳng định. Nếu họ có thể chinh phục được mục tiêu này, thì đó cũng sẽ là một chiến tích rất trọng đại: “Chính sách Basque” nổi tiếng của Athletic tuy gần như đã được bình thường hoá, nhưng thỉnh thoảng vẫn đáng được nhắc lại: Một đội bóng quyết tâm chỉ dùng các cầu thủ bản địa tại một khu vực chỉ chiếm chưa đến 8% lượng dân số của Tây Ban Nha hiện đang chiến đấu để giành lấy một tấm vé tham dự đấu trường bóng đá khốc liệt nhất, toàn cầu hoá nhất và “tư bản” nhất. 

Phong cách mà Athletic thể hiện trên cuộc hành trình hướng tới những mục tiêu của mình cũng rất đặc sắc. Bất bại tại San Mames kể từ đêm khai mạc mùa giải mới, được ghi nhận thành tích ghi bàn trên sân nhà tốt nhất giải đấu, Athletic đã giành 11 chiến thắng trong 12 trận đấu gần nhất trên sân nhà, nốt trầm duy nhất là 1 trận hoà với Barcelona, diễn ra chỉ 3 ngày sau khi họ phải trải qua một trận bán kết kéo dài tới hiệp phụ ở Copa del Rey. Không có gì lạ khi giám đốc thể thao của CLB khẳng định: “Người hâm mộ đang rất vui, không chỉ đơn thuần là vì những kết quả mà còn vì phong cách chơi bóng của chúng tôi nữa: Trực diện, máu lửa.” Sau trận thua trước đoàn quân của Valverde, HLV trưởng Luis García của Alavés đã thừa nhận rằng đội bóng của ông đã bị họ “san phẳng”. “Họ thật ngoạn mục,” Hậu vệ Ander Guevara của đội khách cảm thán. “Chúng tôi luôn cố trở thành một cơn ác mộng đối với mọi đối thủ,” Valverde tuyên bố. Không đội nào dám đẩy cao đội hình hơn hay thi đấu với cường độ cao hơn Athletic của ông. Từ mùa trước họ đã thể hiện hình ảnh này rồi, và sang mùa giải này thì nó còn đi kèm với sự hiệu quả nữa.

Sẽ không ngoa khi nói rằng toàn bộ tập thể Athletic Club đang thăng hoa. Đội bóng này đã có 5 cầu thủ được góp mặt trong danh sách triệu tập của ĐTQG Tây Ban Nha trong đợt FIFA Days vừa qua. Dani Vivian và Aitor Paredes đang là cặp trung vệ ra sân nhiều nhất ở La Liga. Một ngày nào đó Óscar de Marcos sẽ bắt đầu mệt mỏi, nhưng không phải là ở mùa giải này. Tiền vệ Íñigo Ruiz de Galarreta đã trở lại sau 10 năm chia tay, khoác áo 7 CLB và trải qua 3 vết rách ở dây chằng kể từ màn ra mắt tại Athletic vào năm 2012, và đang toả sáng y như hình ảnh mà họ từng kỳ vọng anh sẽ trở thành. Oihan Sance đã có 6 pha kiến tạo. Simón  đang có một mùa giải đáng nể, còn Guruzeta đang là chân sút chủ lực của đội với 13 pha lập công. “Nếu tôi mà không tin vào bản thân mình thì chúng tôi ti.êu đời,” tiền đạo người Tây Ban Nha nói.

Xuất thân là một “sản phẩm” từ chính học viện của CLB nhưng bị nghi ngờ về khả năng phát triển, Guruzeta đã được trở lại Athletic vào mùa hè năm 2022 sau 2 lần liên tiếp phải xuống giải hạng 2 chơi bóng; giờ đây, người đồng đội  Iñigo Lekue đã khẳng định rằng, “mọi thứ mà cậu ấy chạm vào đều biến thành bàn thắng cả,” và hiện anh chỉ cách vị trí vua phá lưới của La Liga 3 bàn. Nhưng đóng góp của Guruzeta cho Athletic không chỉ có những bàn thắng: Các đồng đội đã ví anh với Karim Benzema, một cầu thủ vừa có thể kiến tạo nên các cơ hội, vừa là một chân dứt điểm cừ khôi. Bên cánh phải, Iñaki Williams đã có cho mình 9 pha lập công. Có lẽ anh sẽ là tiền đạo cánh xuất sắc nhất La Liga nếu không có sự hiện diện của cậu em trai ở cánh bên kia: Chắc chắn anh và Nico chính là một trong những điều tuyệt vời nhất đang hiện hữu ở bóng đá Tây Ban Nha. “Ernesto là sếp và ông ấy luôn đúng; chính ông ấy đã tạo nên phiên bản tốt nhất của 2 đứa bọn tôi,” Iñaki Williams nói.

Khi Valverde bị Barcelona sa thải vào tháng 1 năm 2020, ông đã ra đi với 2 chức vô địch quốc gia và CLB xứ Catalan vẫn đang đứng đầu bảng vào thời điểm ấy, mặc dù nhiều giông bão đã ập vào đội bóng này. Ngay sau khi nhà cầm quân người Tây Ban Nha rời khỏi đó, họ đã mau chóng sụp đổ. Sau khi trở về nhà, nằm ở trung tâm Bilbao, Valverde đã quyết định tạm nghỉ ngơi một thời gian để thanh lọc tâm trí. Ông đạp xe, chơi guitar trong ban nhạc của mình và chụp ảnh. Ông cũng tổ chức các buổi triển lãm cho những bức ảnh mình đã chụp và còn xuất bản chúng nữa, nhưng lại chẳng quan tâm đến việc quảng bá chúng. Trên đời rất ít người chẳng hứng thú với việc khoe khoang những thành tựu đáng tự hào mà mình giành được giống như Valverde. “Tôi cũng muốn ‘gáy’ thật lớn lắm, nhưng chẳng biết phải nói gì cả,” vị HLV 60 tuổi nói sau chiến thắng trước Atletico Madrid. “Có lẽ tôi sẽ chỉ nhào lộn vài vòng thôi.”

Khi đồng ý trở lại dẫn dắt Athletic Club lần thứ ba, Valverde đã vượt qua 2 ứng cử viên khác trong danh sách xem xét của CLB này, một trong số đó là Marcelo Bielsa; ông là người duy nhất trên thế giới này có thể đánh bại nhà cầm quân quái kiệt người Uruguay. “Ernesto là HLV giỏi nhất mà Athletic có thể có được,” tiền vệ Ander Herrera khẳng định.

“Ý nghĩa của Athletic đối với  Bilbao, đối với Vizcaya là điều mà tôi chưa từng thấy ở bất cứ đâu cả,” Valverde chia sẻ, và mặc dù thừa nhận rằng làm HLV tại CLB này là một công việc rất stress, nhưng ông cũng khẳng định rằng sức lôi cuốn của nó rất khó cưỡng. Sự điềm tĩnh trong mọi tình cảnh, khả năng hoà nhập, vượt qua giông bão và gạt những chuyện nhảm nhí sang một bên chính là các phẩm chất đặc trưng của người đàn ông này. “Cảm giác trước các trận đấu lúc nào cũng là ‘mẹ nó, tận thế sẽ đến nếu chúng ta không thắng’ và rồi tới ngày Thứ Hai, cuộc sống vẫn cứ tiếp tục,” ông nói. “Ngày mai, mặt trởi vẫn sẽ ló dạng.” Các cầu thủ rất kính trọng ông. “Ông ấy không phải là một kẻ đáng ghét,” Herrera nói. “Ông ấy chỉ để tâm đến những điều thực sự quan trọng. Ông ấy là một con người bình thường.” Về phần Iñaki Williams, anh đã bảo rằng: “Tôi còn có thể nói gì về Ernesto nữa đây? Những con số của ông ấy đã nói lên hết mọi thứ rồi.

Nếu Athletic đoạt được vị trí thứ 4, thì đó sẽ là lần thứ 2 trong thế kỷ 21 họ kết thúc mùa giải ở vị trí đó, và lần đầu tiên cũng là dưới sự dẫn dắt của chính Valverde. Họ cũng mới chỉ kết thúc một mùa giải ở vị trí thứ 5 hai lần, và cả 2 lần đó cũng đều là do Valverde cầm quân. Trong 25 năm qua, họ chỉ được tham dự Champions League duy nhất 1 lần, tấm vé lần đó cũng là do Valverde mang về. Một trong 3 Super Cup mà họ giành được trong lịch sử CLB cũng là nhờ Valverde. Họ đã không thể kiếm về danh hiệu lớn thực sự nào kể từ năm 1984 và giờ đây chỉ còn cách cái đầu tiên 90 phút thi đấu. Hiện tại, vẫn chưa có mục tiêu nào được chinh phục cả và Athletic vẫn còn những bước đi quan trọng cần thực hiện, nhưng chúng cũng đang rất gần kề họ. “Tôi thích hết các phần phim Bố Già,” Valverde chia sẻ. “Phần 1 thật tuyệt vời, phần 2 cũng vậy. Còn phần 3? Có lẽ thế, tôi chẳng biết nữa. Chúng tôi sẽ cố gắng hết sức để đảm bảo rằng phần 3 của mối duyên này cũng tuyệt không kém gì 2 phần đầu.”

Theo Sid Lowe, The Guardian.