Trong bóng đá, chúng ta có Quả Bóng Vàng. Nhưng đây là một giải thưởng có rất nhiều mâu thuẫn và tham gia bỏ phiếu chẳng phải là những người cẩn trọng nhất. Vì vậy, có nhiều phiếu bầu được đúc kết từ 1 hoặc 2 trận đấu; chắc chắn có những người tham gia bỏ phiếu chịu tác động nặng nề bởi tâm lý yêu / ghét, hoặc ảnh hưởng từ một lần họ nhìn thấy một cầu thủ tỏa sáng rực rỡ.
Mớ giải thưởng thật ngớ ngẩn, nhưng chúng ta cần chúng. Tại Hoa Kỳ, các giải thưởng là một khía cạnh nổi bật của văn hóa thể thao đến mức giờ đây người ta đang nổi hứng tranh cãi sôi nổi về ngữ nghĩa của chúng. Ví dụ, giải thưởng “Most Valuable Player” (thường được viết tắt là MVP – tạm dịch: Người chơi giá trị nhất) được trao trong tất cả các môn thể thao lớn, nhưng nó lại chẳng có một định nghĩa thực sự cụ thể nào được thống nhất cả. Phải chăng nó được trao cho cầu thủ quan trọng nhất? Nổi bật nhất? hay xuất sắc nhất? Dĩ nhiên, trong tên của nó có từ “Valuable” (giá trị), nhưng thứ giá trị đó là gì? Chúng ta đang nói đến giá trị được công nhận trên sân đấu? Trong phòng thay đồ? Giá trị trên thị trường chuyển nhượng? Hay giá trị… tinh thần?
Như tôi đã nói, chúng thật ngớ ngẩn, nhưng cũng rất quan trọng. Những cuộc bình chọn giải thưởng đóng vai trò như việc ghi chép lịch sử. Nhìn vào top 10 trong các cuộc bầu chọn MVP của bất kỳ mùa giải nào tại bất kỳ môn thể thao cụ thể nào, và bạn sẽ cảm nhận được khá rõ về những cầu thủ quan trọng nhất của năm đó. Thứ tự của họ thường chẳng có ý nghĩa gì cả, nhưng nhóm cầu thủ đó chắc chắn đóng vai trò như một dàn nhân vật chủ chốt đích thực của mùa giải.
Trong bóng đá, chúng ta có Quả Bóng Vàng. Nhưng đây là một giải thưởng có rất nhiều mâu thuẫn và tham gia bỏ phiếu chẳng phải là những người cẩn trọng nhất. Vì vậy, có nhiều phiếu bầu được đúc kết từ 1 hoặc 2 trận đấu; chắc chắn có những người tham gia bỏ phiếu chịu tác động nặng nề bởi tâm lý yêu / ghét, hoặc ảnh hưởng từ một lần họ nhìn thấy một cầu thủ tỏa sáng rực rỡ.
Ngoài Quả Bóng Vàng, hầu hết các giải đấu đều có giải thưởng Cầu Thủ Xuất Sắc Nhất Năm (Player of the Year – POTY) của mình, nhưng quy trình bầu chọn chẳng hề rõ ràng và không phải chỉ có duy nhất một giải POTY được công nhận. Trên thực tế, có nhiều hơn một, ví dụ như tại Premier League chúng ta có POTY Premier League, POTY của Hiệp Hội Cầu Thủ Chuyên Nghiệp (PFA), POTY của Hiệp Hội Nhà Báo Bóng Đá (FWA), và POTY của PFA do cổ động viên bầu chọn.
Điểm trừ là chúng đều nghiêng về các cầu thủ tấn công và không có vị trí đáng kể trong văn hóa của môn thể thao vua. Bạn có biết rằng Antoine Griezmann và Cristiano Ronaldo có cùng số lần giành giải Cầu thủ xuất sắc nhất năm của LaLiga? Cụ thể hơn, mỗi người họ có 1 lần được trao giải; còn Lionel Messi có… 9 lần.
Tuy nhiên, có một nhóm gồm 14 tạp chí thể thao châu Âu – cả Đức và Hà Lan đều có 2 đại diện, Anh, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Bỉ, Đan Mạch, Pháp, Hungary và Ý mỗi nước có 1 đại diện – đã và đang duy trì một quy trình “ghi chép lịch sử” nhất quán theo phong cách thể thao Mỹ.
Hàng tháng, các thành viên của European Sports Media (ESM) sẽ bầu chọn ra đội hình xuất sắc nhất trên khắp châu lục, và sau mỗi mùa giải, họ sẽ căn cứ vào tổng số lần xuất hiện trong “Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng” để xác định “Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm”. Trên Website của ESM có chứa dữ liệu từ mùa giải 1995-96. Vậy, nó có thể cho chúng ta biết những gì?
KỶ NGUYÊN MESSI-RONALDO ĐÃ CHÍNH THỨC KẾT THÚC
Messi đã có tổng cộng 84 lần góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng của ESM, và 14 lần được điền tên vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm – anh chính là ngôi sao đứng đầu về số lần xuất hiện trong cả hai hạng mục. Đứng thứ hai là Ronaldo, với 51 lần có tên trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng và 9 lần góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm. Không một ai khác có số lần xuất hiện nhiều hơn 34.
Nếu gạt sang một bên những cuộc tranh cãi không hồi kết về chủ đề “ai hơn ai” giữa Messi và Ronaldo, thì những con số đó đã vẽ nên một bức tranh khá đẹp về thời đại mà chúng ta vừa trải qua. Messi là ngôi sao vượt trội nhất và ổn định nhất trong 30 năm qua – không một ai tiệm cận. Ronaldo là ngôi sao vượt trội thứ hai và ổn định thứ hai trong 30 năm qua – không một ai tiệm cận.
Trong 16 mùa giải trước đây, Messi (14) hoặc Ronaldo (9) đều lọt vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm của ESM. Và sau đó, mùa giải này đến. Cả Messi và Ronaldo đều không có lần nào được góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng.
Những cầu thủ tấn công đã được điền tên ở mùa giải 2021-22 gồm:
- Karim Benzema (Real Madrid): 6 lần
- Robert Lewandowski (Bayern Munich): 6 lần
- Mohamed Salah (Liverpool): 5 lần
- Vinicius Junior (Real Madrid): 4 lần
- Kylian Mbappe (Paris Saint-Germain): 2 lần
- Dusan Vlahovic (Juventus): 1 lần
- Erling Haaland (Borussia Dortmund): 1 lần
- Pierre-Emerick Aubameyang (Barcelona): 1 lần
- Rafael Leao (AC Milan): 1 lần
- Sadio Mane (Liverpool): 1 lần
Ba cầu thủ tấn công xuất hiện trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm của mùa giải 2021-22 là Benzema, Lewandowski và Salah. Đó là những cái tên không ai có thể bàn cãi, phải chứ?
Đi sâu hơn một chút, lần gần nhất Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm của ESM vắng mặt Messi hoặc Ronaldo là từ tận mùa giải 2004-05. Khi ấy, các ngôi sao được vinh danh bao gồm:
- Thủ môn: Petr Cech (Chelsea)
- Hậu vệ: Fabio Cannavaro (Juventus), Carles Puyol (Barcelona), John Terry (Chelsea)
- Tiền vệ: Frank Lampard (Chelsea), Mark van Bommel (PSV), Deco (Barcelona), Ronaldinho (Barcelona)
- Tiền đạo: Arjen Robben (Chelsea), Samuel Eto'o (Barcelona), Andriy Shevchenko (AC Milan)
Hầu hết bọn họ giờ đây là những nhà cầm quân, trợ lý huấn luyện viên trưởng, hoặc giám đốc điều hành tại các CLB. Ronaldinho gần đây đã phải trải qua một khoảng thời gian ngồi tù ở Paraguay, nơi anh đã thắng giải một con lợn sữa trong một giải đấu bóng đá nhỏ.
KEVIN DE BRUYNE CÓ PHẢI LÀ TIỀN VỆ XUẤT SẮC NHẤT KỶ NGUYÊN HIỆN ĐẠI?
Tiền vệ của Manchester City đã có tổng cộng 24 lần được điền tên trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng của ESM. Thành tích đó chỉ đứng sau 5 người: Messi, Ronaldo, Roberto Carlos (34 lần), Dani Alves (31 lần) và Sergio Ramos (26 lần).
Mùa giải vừa qua, De Bruyne đã có 5 lần góp mặt – nhiều hơn bất kỳ tiền vệ nào khác. Hai cái tên khác ở tuyến giữa trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm là Luka Modrid của Real Madrid (với 4 lần xuất hiện trong đội hình xuất sắc nhất tháng) và người đồng đội của ngôi sao người Bỉ ở Man City, Bernardo Silva (3 lần). Và những tiền vệ khác có số lần xuất hiện nhiều hơn 1 là Pedri của Barcelona và Thiago Alcantara của Liverpool.
Có thể thấy, trong danh sách những cầu thủ có tổng số lần góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất tháng nhiều hơn De Bruyne, không có tiền vệ nào cả.
Đứng sau ngôi sao người Bỉ, 5 tiền vệ được bầu chọn nhiều nhất bao gồm:
- Xavi (Barcelona): 24 lần
- Zinedine Zidane (Juventus/Real Madrid): 23 lần
- Frank Lampard (Chelsea): 18 lần
- Andres Iniesta (Barcelona): 18 lần
- David Beckham (Man United, Real Madrid, AC Milan): 14 lần
Đúng là nghe có vẻ vô lý khi gộp chung mâm KDB với những cái tên này – và thậm chí còn xếp anh phía trên họ – nhưng không thể phủ nhận việc ESM đã làm rất tốt khi vinh danh những cầu thủ vừa có phong độ xuất sắc vừa có sự ổn định.
Thay vì chỉ xem xét phong độ của một cầu thủ sau khi mùa giải đã kết thúc – điều này luôn dẫn tới việc người bỏ phiếu quá coi trọng những gì đã xảy ra trong các trận đấu lớn và các trận đấu thuộc giai đoạn cuối mùa giải – quy trình này ghi nhận phong độ, năng lực mà họ đã thể hiện trong xuyên suốt chiến dịch, tháng 9 cũng được coi trọng như tháng tư. Và, ngoại trừ một mùa giải bị chấn thương hành hạ, De Bruyne là một cầu thủ đã thể hiện sự áp đảo toàn diện trong mỗi 8 mùa giải qua. Cụ thể hơn, 7 trong 8 mùa đó, anh được ghi nhận hiệu suất đã có ít nhất 0,70 bàn thắng không tính penalty + kiến tạo mỗi 90 phút – một thông số “thành phẩm tấn công” tuyệt vời dù chơi ở tuyến giữa.
Ngôi sao người Bỉ vẫn còn thiếu một khoảnh khắc bất hủ thực thụ tại một giải đấu lớn – và anh vẫn chưa được tận hưởng vinh quang ở Champions League – nhưng không ai có thể phủ nhận anh chính là tiền vệ xuất sắc nhất trong thế hệ của mình.
JOAO CANCELO VÀ TRENT ALEXANDER-ARNOLD ĐỀU XUẤT SẮC HƠN BẠN NGHĨ
Bất cứ khi nào nhắc đến Trent Alexander-Arnold, bên cạnh những lời ca ngợi, chắc chắn sẽ nổ ra những tranh cãi về khả năng phòng ngự của ngôi sao người Anh. Tuy nhiên, mặc dù năng lực của Alexander-Arnold vẫn còn là một vấn đề phức tạp đối với một số người, thì danh sách của ESM đã đưa ra quan điểm khá rõ ràng về hậu vệ cánh của Liverpool: Anh là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới.
TAA đã có tổng cộng 11 lần được điền tên trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng – ngang với những cái tên lừng lẫy như Marcelo, Neymar và Kaka. Trong số đó, 6 lần xuất hiện ở mùa giải vừa qua, giúp anh có lần thứ hai góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm. Có 52 cầu thủ sở hữu tổng số lần góp mặt nhiều hơn Alexander-Arnold, nhưng họ đều sinh trước anh ít nhất 4 năm. Nếu cứ duy trì phong độ hiện tại, anh sẽ kết thúc sự nghiệp với thành tích tiệm cận hoặc thậm chí ngang hàng Roberto Carlos và Dani Alves.
Cầu thủ trẻ nhất đứng trước TAA trong danh sách là Cancelo của Manchester City, người sẽ bước sang tuổi 28 vào tháng 5.
Ngôi sao người Bồ Đào Nha đã có 12 lần xuất hiện trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng và góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm 2 mùa giải liên tiếp. Trên thực tế, vào mùa giải này anh chính là người đứng đầu trong tất cả các cầu thủ về số lần được điền tên vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng với 7 lần. Suốt cả mùa giải 2021-22, chỉ có 2 lần anh vắng mặt là vào tháng 9 và tháng 10.
Tính từ mùa 1995-96, chỉ có 17 trường hợp về một cầu thủ xuất hiện trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng ít nhất 7 lần trong một mùa giải.
- Messi (tại Barcelona): 6 mùa
- Ronaldo (tại Real Madrid): 2 mùa
Và có 9 cầu thủ khác đã đạt được thành tích đó 1 lần, bao gồm: Virgin van Dijk (Liverpool, mùa giải 2018-19); Roberto Carlos (Real Madrid, 1997-98); Ronaldo (Barcelona, 1996-97); John Terry (Chelsea, 2004-05); Carles Puyol and Ronaldinho (Barcelona, 05-06); Rio Ferdinand (Manchester United, 2007-08); Nemanja Vidic (Manchester United, 2010-11); Kevin De Bruyne (Manchester City 2017-18.)
Có 5 trường hợp về một cầu thủ được góp mặt 8 lần trong 9 tháng: Messi (mùa 2010-11, 2017-18 và 2018-19), Ronaldo (mùa 2011-12), và Roberto Carlos (mùa 1997-98). Và chỉ có 2 lần xuất hiện một cầu thủ góp mặt trong toàn bộ 9 Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng: Messi (mùa giải 2011-12) và Van Dijk (2018-19).
Van Dijk đã có thêm một lần nữa góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm vào mùa giải vừa qua (4 lần được điền tên vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng); tính đến nay anh đã làm được điều đó trong cả 3 mùa giải có thể thi đấu trọn vẹn cho Liverpool. Điều khiến cho kiểu ghi chép thành tích này trở nên đặc biệt thú vị là nó cho phép bạn so sánh các cầu thủ ở mọi vị trí với nhau, qua nhiều thời đại.
Van Dijk đã có tổng cộng 18 lần góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng, đưa anh đứng ngang hàng với Iniesta, Lampard và Shevchenko ở vị trí thứ 19, cũng như đứng sau Luis Suarez và Ronaldo Brazil một bậc. So sánh riêng với các trung vệ, ngôi sao người Hà Lan đứng thứ sáu – sau Terry, Gerard Pique và Puyol (đều có 22 lần xuất hiện); Paolo Maldini (23 lần); và Ramos (26 lần).
GIỚI TRUYỀN THÔNG YÊU THIBAUT COURTOIS
Trung vệ còn lại trong đội hình xuất sắc nhất mùa giải 2021-22 là Antonio Rudriger của Chelsea, người đã có 3 lần được điền tên vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng trong mùa này – và cũng là mùa giải đầu tiên anh có được vinh dự này. Và phía sau anh trong đội hình lý thuyết là người đồng đội mới ở Real Madrid, thủ môn Thibaut Courtois, người đã có một màn trình diễn tuyệt vời đến phi thường trong trận chung kết Champions League.
Sau trận đấu, Courtois đã chia sẻ: “Hôm nay, tôi cần phải giành chiến thắng trong một trận chung kết để đời, sau tất cả những nỗ lực, để kiếm về sự tôn trọng cho cái tên của mình, bởi vì tôi không nghĩ mình đã có đủ sự tôn trọng, đặc biệt là ở Anh.” Courtois không phải là một con nghiện Twitter, nhưng anh sẽ rất thích thú với những dòng bình luận ca ngợi các pha cứu thua của mình. Và trong khi có thể ngôi sao người Bỉ đã nói đúng về thái độ của truyền thông Anh đối với bản thân, thì ESM rất coi trọng anh.
| Thibaut Courtois vừa có một mùa giải ấn tượng ở Real Madrid |
Courtois đã có 2 lần được điền tên vào Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm trong sự nghiệp – mùa giải vừa qua, cộng thêm mùa giải 2013-14 trong màu áo Atletico Madrid – và anh đã xuất hiện trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Tháng tổng cộng 16 lần. Thủ môn duy nhất có thành tích cao hơn ngôi sao người Bỉ là huyền thoại Gianluigi Buffon của Juventus (17 lần), người đã có hơn 25 năm chơi bóng chuyên nghiệp. Trong khi đó, Manuel Neuer của Bayern Munich là thủ môn duy nhất có nhiều lần góp mặt trong Đội Hình Xuất Sắc Nhất Năm (3 lần) hơn Courtois.
Có thể đúng là ngôi sao người Bỉ đã không nhận được đủ sự tôn trọng, nhưng cũng có thể sự thật chỉ đơn giản là anh đã không tìm kiếm sự công nhận từ những nơi thích hợp.
Danh sách của ESM không hoàn hảo – nên dành thêm cho các tiền vệ phòng ngự một khoảng trống – nhưng nó tốt hơn bất kỳ loại danh sách ghi nhận phong độ nào khác mà chúng ta đang có. Đã đến lúc tất cả chúng ta nên bắt đầu quan tâm và sử dụng nó để đưa ra những đánh giá về phong độ, đẳng cấp của các cầu thủ.
Theo Ryan O’Hanlon, ESPN