RB Leipzig vs Liverpool: Ngày 2 thế hệ trường phái bóng đá Đức chạm trán

HLV huyền thoại Brian Clough từng nói rằng bóng đá không phải thế giới cho phép bạn tận hưởng thành công. Luôn luôn có trận đấu này tiếp nối trận đấu kia, mùa giải này tiếp nối mùa giải kia, những khó khăn này tiếp nối khó khăn kia. 3 mùa giải đã qua ở Liverpool là một câu chuyện về thành tựu xuất sắc: lọt vào chung kết Champions League, rồi vô địch Champions League, sau đó chấm dứt 30 năm chờ đợi chức vô địch quốc gia.

 

Song, pháo hoa gần như đã mờ nhạt đi trên bầu trời Anfield trước khi Jurgen Klopp tìm thấy những đối thủ mới nổi lên chống lại ông. Họ đang có những ca chấn thương, lịch thi đấu dày đặc và những vấn đề quen thuộc mà tất cả các đội bóng thành công phải đối diện để phát triển. Lúc này có một Manchester City đang hồi sinh, lối chơi định hướng vị trí phong cách Tây Ban Nha tưởng chừng đã bị khắc chế và thoái trào thì nay đang trỗi dậy với khả năng phòng ngự chắc chắn hơn.

 

Ngoài ra còn có một thách thức từ trường phái pressing kiểu Đức, một thế hệ HLV mới chịu ảnh hưởng từ Ralf Rangnick, trong đó người đi đầu chính là Julian Nagelsmann - người sẽ dẫn dắt RB Leipzig đối đầu Liverpool ở Champions League vào đêm nay (theo giờ Việt Nam).

 

Bất cứ cuộc “phản cách mạng” nào có thể xảy ra ở Man City sau khi Pep Guardiola tái hợp người thầy Juanma Lillo thì đó chính là mô hình pressing tầm cao của Đức đang là ưu việt ở thời điểm hiện tại. Mùa giải trước, không đội bóng Tây Ban Nha nào lọt vào bán kết Champions League - điều lần đầu tiên xảy ra từ năm 2017. 

 

Trong khi đó, 3 trong 4 đội vào đến bán kết được dẫn dắt bởi các HLV người Đức - Hansi Flick ở Bayern, Thomas Tuchel ở Paris Saint-Germain và Nagelsmann ở Leipzig. Đó là chưa kể đương kim vô địch Premier League chính là Liverpool của Klopp. Uy thế của người Đức là không cần bàn cãi.

4 HLV người Đức ấy có những phong cách khác nhau, tuy nhiên họ đều có chung những nguyên tắc then chốt nhất định và một trong số đó có thể bắt nguồn từ một sân tập ảm đạm ngoại ô Stuttgart vào năm 1983. Khi ấy Rangnick - HLV trưởng đội hạng 6 Viktoria Backnang - lần đầu tiên phải đối mặt với việc bị pressing trong trận giao hữu với Dynamo Kiev của HLV huyền thoại Valeriy Lobanovsky. Bị mê hoặc bởi điều đó, ông bắt đầu nghiên cứu và áp dụng các bài học mình rút ra được cho các đội bóng ông huấn luyện. Và thế là pressing đã xâm nhập vào bóng đá Đức.

Trường phái này ngày càng phát triển thông qua Volker Finke ở Freiburg và Wolfgang Frank ở Mainz, nhưng khi Rangnick cố gắng giải thích các nguyên tắc phòng ngự khu vực và pressing trên truyền hình, ông đã bị cười nhạo như một gã ngốc. Chỉ đến khi Klopp - người từng là học trò của Frank ở Mainz - làm chuyên gia bình luận trên truyền hình trong suốt kỳ World Cup 2006 thì những ý tưởng về trào lưu mới này mới đi vào dòng chảy chủ lưu của bóng đá Đức.

 

Kể từ đó bóng đá Đức tiếp nhận và áp dụng pressing một cách nhiệt huyết. Rangnick - người chưa bao giờ thích áp lực của việc làm HLV trưởng - đã rút lui về làm Giám đốc Bóng đá rồi sau đó làm Giám đốc Bộ phận Phát triển và Thể thao của Red Bull. Chính ông là người bổ nhiệm Nagelsmann làm HLV trưởng RB Leipzig vào năm 2019. Còn Klopp - sau những thành công gặt hái ở Dortmund và Liverpool - trở thành gương mặt đại diện cho trường phái pressing của Đức.

 

Ở tuổi 53, Klopp còn lâu mới là một HLV già. Trong khi đó, Nagelsmann kém tiền bối mình 20 tuổi. Sân khấu đã được dựng lên cho một cuộc chạm trán kinh điển giữa một bậc thầy với hậu bối. Trước đó cả hai đã đối đầu nhau một lần khi Liverpool gặp Hoffenheim ở trận play-off giành quyền tham dự vòng bảng Champions League 2017/2018.

Mối quan hệ giữa hai người được xây dựng dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau. Klopp miêu tả Nagelsmann là “tài năng huấn luyện rất rất rất lớn” và lưu ý rằng “đội bóng của cậu ấy đang chơi thứ bóng đá chất lượng và thú vị. Cậu ấy không phải người duy nhất nhưng là ví dụ tiêu biểu cho rất nhiều HLV trẻ thực sự giỏi ở Đức. Thời điểm này là quãng thời gian thú vị ở thị trường HLV tại Đức”.
 

Năm 2016, họ thăng hạng lên Bundesliga và ngay lập tức trở thành gương mặt thường xuyên ở Champions League dù chi tiêu ròng trên thị trường chuyển nhượng bằng 0. Lúc này họ đang có đội hình trẻ thứ hai ở Bundesliga.

 

Timo Werner là ví dụ điển hình cho cách đội bóng này hoạt động. Họ chiêu mộ tiền đạo người Đức từ Stuttgart với giá 12,5 triệu bảng và 4 năm sau bán cho Chelsea với giá gấp 4 lần. Mùa giải này, họ vẫn đang đứng thứ hai trên bảng xếp hạng Bundesliga và vẫn duy trì được thách thức của mình bất kể bằng chứng về tính hiệu quả của triết lý nền tảng.

 

Nagelsmann là trung tâm của dự án. Ông đã nói về việc đi theo con đường giống như Klopp ở Liverpool, từ dựa vào pressing và phản công chuyển sang linh hoạt và cân bằng hơn. Đó là minh chứng cho sự thông minh trong chiến thuật của Leipzig dù họ pressing nhiều thứ bảy ở Bundesliga mùa giải này và xếp thứ hai trong việc pressing ở 1 phần 3 sân cuối cùng. Chiến thuật của Leipzig không phải là pressing nhanh nhất có thể mà là nhắm đến mục tiêu một cách cẩn trọng, tiết kiệm nhiều năng lượng nhất có thể.

 

Điều nhiều người nghi ngờ về Leipzig chính là trong các trận đấu lớn. Mùa giải trước, họ dường như bị ngợp trước PSG ở bán kết Champions League và đã có những sự sụp đổ đáng báo động trong cả hai lượt trận vòng bảng Champions League mùa này trước Manchester United (dù một trận họ đã dẫn trước 3-0).

 

Nhưng với việc Liverpool đang trải qua chuỗi thành tích bết bát, Leipzig phải xem đây như một cơ hội để khẳng định sức mạnh và giành quyền lọt vào vòng tứ kết trong mùa giải thứ hai liên tiếp. Với Nagelsmann, đây là cơ hội để nâng cao dah tiếng bản thân và khẳng định mình ở vị trí hàng đầu trong trường phái chiến thuật bóng đá Đức. Klopp vẫn là một HLV tài năng và giành nhiều danh hiệu, song bóng đá không bao giờ đứng yên mà nó liên tục phát triển.