Mateo Retegui: Sát thủ đến từ hư vô

Một bản hợp đồng đầy bất ngờ từ Genoa đã ngay lập tức tỏa sáng và trở thành lời giải ấn tượng cho hàng công Atalanta tại Serie A mùa giải năm nay.

Mateo Retegui đích thực là một chàng trai quyết đoán. Tháng 3 năm ngoái, khi được HLV Roberto Mancini gọi điện đề xuất về ý tưởng chơi cho ĐTQG Italia, chân sút sinh năm 1999 này đã ngay lập tức đưa ra câu trả lời của mình. “Chẳng có gì phải suy nghĩ về điều đó cả”, Retegui khẳng định.

Sinh ra và trưởng thành tại Argentina, cầu thủ đang khoác áo Atalanta chưa bao giờ sống ở Ý và hoàn toàn xa lạ với thứ ngôn ngữ này. Nhưng chỉ sau vài ngày, anh đã đánh dấu màn ra mắt của mình trong màu áo Azzurri bằng bàn thắng vào lưới ĐT Anh tại Naples. Quay trở về với cội nguồn, sau cùng lại là một lựa chọn đã thay đổi toàn bộ quỹ đạo cuộc đời của Retegui.

Trước khi cập bến Calcio, chân sút 25 tuổi này chỉ chơi cho Tigre theo dạng cho mượn từ Boca Juniors và gần như không được các tuyển trạch viên châu Âu chú ý quá nhiều. Dù đã ghi được 23 bàn thắng trên mọi đấu trường trong năm 2022 nhưng người ta vẫn cảm thấy hoài nghi về giới hạn thực sự của Retegui. Ngay khi hết hạn hợp đồng, Boca đã từ chối đưa anh trở lại còn HLV Lionel Scaloni của ĐT Argentina cũng tỏ ra khá thờ ơ khi biết tin Retegui đồng ý khoác áo tuyển Italia.  

Thêm một bàn thắng nữa vào lưới Malta chỉ vài ngày sau trận ra mắt màu áo thiên thanh đã mở ra những chương mới trong cuộc đời Retegui. Vài ba CLB ở Serie A và La Liga đánh tiếng muốn chiêu mộ chân sút trẻ sinh năm 1999 nhưng Genoa đã hành động quyết đoán hơn cả trong kỳ chuyển nhượng Hè 2023. Mùa giải đầu tiên ở châu Âu, Retegui có cho mình 7 bàn thắng sau 29 lần ra sân, một thành tích dường như không mấy thuyết phục.

Có nhiều luồng ý kiến đánh giá về tài năng của tiền đạo mới chuyển tới nước Ý từ bên kia bờ Đại Tây Dương. Với mỗi bàn thắng ghi được sau hơn 300 phút, Retegui rõ ràng chưa phải một “số 9” có đủ chất lượng nhưng con số này cũng không đến nỗi quá tệ đối với một chàng trai đang xoay sở để thích nghi với cuộc sống mới ở một đất nước mới, một lục địa mới và tại một CLB chỉ vừa mới quay trở lại Serie A.

Việc Retegui thường xuyên góp mặt trong những đợt triệu tập của Azzurri ở giai đoạn vừa rồi cũng không thực sự phản ánh chính xác về năng lực của ngôi sao 25 tuổi. Giống như Mancini từng than thở, đội bóng của ông đang quá thiếu hụt những tài năng tấn công, đặc biệt là ở vị trí trung phong. Tại EURO 2024, chân sút trẻ mới chuyển đến Atalanta không ghi được bàn nào và Italia thì đã phải về nước sau thất bại ở vòng 16 đội trước Thụy Sỹ.      

Trong màu áo ĐTQG, Retegui và Gianluca Scamacca được luân phiên ra sân thi đấu trong vai trò tiền đạo mũi nhọn. Tháng 8 vừa rồi, Scamacca bất ngờ dính chấn thương đứt dây chằng đầu gối khi Atalanta chơi trận giao hữu với Parma. Và chỉ 4 ngày sau, CLB của thành phố Bergamo đã lập tức công bố bản hợp đồng mới với Retegui. Đó lại là một quyết định chớp nhoáng nữa. Nhưng cũng giống như quyết định chơi cho ĐT Italia, đây cũng là một sự lựa chọn đúng đắn của chân sút xuất thân từ Nam Mỹ.

Không phải ai cũng tin tưởng Mateo Retegui có thể trở thành sự lựa chọn phù hợp dành cho Atalanta, sau khi nhà vô địch Europa League chấp nhận chi tới 22 triệu euro chưa bao gồm tiền thưởng để đổi lấy chữ ký của cựu cầu thủ Boca Juniors. Trên thực tế, Scamacca là một tiền đạo mục tiêu có phần đa năng hơn, một người có thể liên kết lối chơi với các đồng đội xung quanh và tạo ra những áp lực nhất định lên khung thành đối phương. Trong khi đó, Retegui lại là mẫu “số 9” hoàn toàn khác, một chân sút chỉ thích… sống trong vòng cấm địa.

Cũng chính bởi điều này, đội bóng vùng Lombardia sẽ cần phải định hình lại toàn bộ hệ thống tấn công của mình nhằm khai thác tối đa những phẩm chất mới mà Retegui sở hữu. Ở thời điểm Serie A 2024/25 chuẩn bị khởi tranh, thử thách này nghe chừng có vẻ hơi khó khăn. Nhưng đối với một nhà cầm quân có thừa kinh nghiệm như Gian Piero Gasperini, chuyện đó không thành vấn đề.    

Khả năng tái cơ cấu “phi thường” của vị chiến lược gia người Italia từ lâu đã không còn là một bí mật ở Calcio nữa. Kể từ khi Gasperini lên nắm quyền, Atalanta đã trở thành một đội bóng thường xuyên góp mặt trong top 4 được xây dựng bởi hạt nhân là “nhạc trưởng” Papu Gomez cũng như nguồn năng lượng bất tận của Franck Kessie. La Dea (nữ thần) cũng từng lọt vào tới tứ kết Champions League 2020 với hàng công được dẫn dắt bởi Duvan Zapata, Luis Muriel và Josip Ilicic. Và giờ đây, khi CLB vừa chinh phục thành công chiếc cúp châu Âu đầu tiên, họ lại có những niềm cảm hứng mới mang tên Scamacca, Teun Koopmeiners hay Ademola Lookman.

Kỳ chuyển nhượng mùa Hè năm nay đã mang đến những thách thức không hề đơn giản dành cho đội bóng miền Bắc nước Ý. Đầu tiên là chấn thương dây chằng của trung vệ trụ cột Giorgio Scalvini từ cuối mùa giải trước, bên cạnh một Scamacca đã phải rời xa sân cỏ trong dài hạn. Tiền vệ quan trọng đối với lối chơi của đội bóng là Koopmeiners thì chuyển sang khoác áo Juventus, trong khi Lookman - người hùng với cú hat-trick vào lưới Bayer Leverkusen ở trận chung kết Europa League cũng phải bỏ lỡ giai đoạn đầu của mùa bóng vì chấn thương và những tin đồn chuyển nhượng thất thiệt.

Việc tìm kiếm một giải pháp có Retegui trong đội hình cũng mang đến một cơn đau đầu khác. Tuy nhiên, khá bất ngờ là chân sút sinh năm 1999 lại cho thấy khả năng thích nghi đáng kinh ngạc. Anh lập cú đúp vào lưới Lecce ngay trong trận mở màn Serie A trước khi đóng góp thêm 1 bàn ở trận thua Torini tại vòng hai. Không phải mọi chuyện đều hoàn hảo khi Atalanta bị những nhà ĐKVĐ - Inter Milan đè bẹp 4 bàn không gỡ và tiền đạo đến từ Argentina thì tiếp tục bỏ lỡ một quả phạt đền ngon ăn trong trận ra mắt Champions League trước Arsenal.

Dẫu vậy thì thời gian luôn là câu trả lời xứng đáng nhất. Một pha lập công trong chiến thắng sát nút 3-2 trước Fiorentina, một cú hat-trick ngoạn mục vào lưới đội bóng cũ Genoa và bàn thắng vừa ghi được mới đây trên sân của Venezia, tất cả đều đang khiến những người Firenze mơ mộng về bóng hình của “vua sử tử” Batistuta từ quá khứ. Với 10 bàn thắng cùng 2 pha kiến tạo chỉ sau 630 phút ra sân, Retegui đang dẫn đầu danh sách ghi bàn Serie A một cách đầy bất ngờ. Cựu chân sút Boca Juniors đạt hiệu suất… 68 phút cho 1 bàn thắng và 54,5 phút cho 1 lần đóng góp vào bàn thắng của Atalanta (ghi bàn/kiến tạo), một thống kê thực sự… không tưởng.

Trên các tờ báo châu Âu, người ta so sánh Retegui giống như một “số 9” đại diện cho việc kết hợp giữa chủ nghĩa cơ hội và sự tinh tế. Cựu tiền đạo Genoa biết cách để trừng phạt sai lầm của hàng phòng ngự đối phương, có khả năng dứt điểm đa dạng bằng cả hai chân và đã ghi được 3 bàn thắng bằng đầu, nhiều hơn cả Scamacca trong toàn bộ mùa giải năm ngoái. Nếu ai đó tiếp tục chê Retegui chỉ biết chơi “ích kỷ” như một poacher cổ điển, thì hãy nhìn vào 2 tình huống kiến tạo của anh.

“Retegui đang thể hiện những giá trị tuyệt vời”, Gasperini nhận xét về cậu học trò, “Cậu ấy vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển nhưng về tổng thể, cậu ấy đang làm rất tốt. Retegui tới đây với lòng khao khát và quyết tâm lớn. Những gì chúng tôi yêu cầu khi tập luyện, cậu ấy đều phát huy ngay trên sân”. 

Ở khía cạnh chiến thuật, Gasperini đã phát triển sơ đồ 3-4-2-1 thành một hệ thống tương đối mới mẻ, cho phép Retegui có thể tập trung nguồn năng lượng dồi dào của mình vào việc xâm nhập, khai thác những cơ hội trong vòng cấm. Trong khi Lookman và De Katelaere chơi rộng ở phía sau, chia sẻ những phần không gian còn lại với hai wing-back. Là một tiền đạo sở hữu thể chất tốt, Retegui không chỉ mang lại sự trực diện cho hàng công Atalanta mà còn khiến các hậu vệ tại Serie A gặp nhiều khó khăn bởi bản năng tuyệt vời của mình khi được tiếp cận gần khung thành.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn tờ La Gazzetta dello Sport, cầu thủ 25 tuổi đã nói rằng anh thậm chí còn không có đủ thời gian để tìm một chỗ ở mới tại thành phố Bergamo, nhưng rõ ràng với những gì đang thể hiện trên sân cỏ, dường như đó không phải là vấn đề nữa. Retegui đã trở thành một cái tên quen thuộc đối với những người hâm mộ bóng đá Ý. “Cậu ấy là một chàng trai nghiêm túc. Trong vòng cấm, cậu ấy thực sự nguy hiểm. Giờ đây, Retegui cũng học được cách kết nối nhiều hơn với đồng đội. Chắc chắn, cậu ấy sẽ trở thành một tiền đạo hàng đầu”, HLV ĐT Italia, ông Luciano Spalletti chia sẻ về cậu học trò.

Cũng giống như Gasperini tại Atalanta, bản thân Spalletti hiểu rằng Retegui sẽ chỉ thực sự hiệu quả khi có ít nhất một hộ công hỗ trợ tích cực ngay phía sau. Do đó, vị chiến lược gia đầu trọc này cũng chấp nhận xây dựng Azzurri với sơ đồ mới 3-5-1-1, sử dụng Lorenzo Pellegrini hoặc Giacomo Raspadori như một tiền đạo lùi bên cạnh chân sút 25 tuổi. Trong hoàn cảnh Scamacca còn lâu mới trở lại, đương nhiên Retegui sẽ là trung phong số một của tuyển Italia.   

Một bản hợp đồng “tình cờ” xuất hiện tại đội bóng thành phố cảng Genoa xinh đẹp, giờ đây Retegui lại đang mang theo những niềm hy vọng của cả nước Ý. Người ta có thể so sánh tiền đạo đang khoác áo Atalanta với những “số 9” lừng danh hàng đầu tại Serie A trong quá khứ, nhưng điều đó dường như cũng chẳng quá quan trọng. Cho dù chỉ là một sát thủ đến từ hư vô, một cầu thủ đến từ bên kia bờ Đại Tây Dương xa xôi thì Mateo Retegui vẫn có quyền viết tiếp những giấc mơ lớn nhất của cuộc đời mình.