Ở tuổi 24, Martin Odegaard đang là đội trưởng của đội tuyển Na Uy lẫn Arsenal. Từng có lúc bị nghi ngờ là một thần đồng thất bại, nhưng giờ đây Odegaard lại đang trưởng thành ngay từ chính những sự kỳ vọng lẫn nỗi thất vọng được đặt vào mình.
Không khó để tìm ra những lời ca ngợi dành cho Martin Odegaard vào lúc này. Trong đó, có lẽ bình luận của Rio Ferdinand đã khái quát gần hết những gì người hâm mộ được chứng kiến ở cầu thủ người Na Uy thời điểm hiện tại: “Chàng trai này đang chơi bóng như Mozart chơi nhạc. Cậu ấy như thể là hiện thân của Mesut Ozil thời đỉnh cao”.
Trong dàn nhạc uyển chuyển và đồng điệu của Arsenal bây giờ, Odegaard chính là nhạc trưởng. Anh là người lĩnh xướng cả tập thể “Pháo thủ” chơi thứ bóng đá đồng nhất, đẹp mắt và đúng ý đồ của HLV Mikel Arteta. Nếu chiến lược gia người Tây Ban Nha có những ý tưởng thì Odegaard chính là người thấu hiểu và truyền đạt những ý tưởng ấy một cách rõ nét tới các đồng đội khi có mặt trên sân.
Đó là cả một hành trình dài Odegaard bền bỉ đi tìm chỗ đứng, sống trong những sự kỳ vọng của mọi người, vượt qua những áp lực to lớn khi từng có lúc sự nghiệp không diễn ra như mong muốn và bị xem là một thất bại.
Thần đồng bóng đá Na Uy
Có thể nhiều người không để ý, ngày 17/12/2022 vừa qua, Martin Odegaard mới chính thức bước sang tuổi 24. Odegaard vẫn còn trẻ, song, có lẽ truyền thông đại chúng đã nhắc đến tên anh từ gần một thập niên trước khi tiền vệ người Na Uy được Real Madrid chiêu mộ. Khi đó, nhiều người đã gọi Odegaard là thần đồng của bóng đá Na Uy.
Ngay từ nhỏ, Odegaard đã đến với bóng đá thông qua sự huấn luyện của người cha. Cha của Martin Odegaard - ông Hans Erik Odegaard - là một cựu cầu thủ. Sự nghiệp chơi bóng của ông gắn liền với CLB Stromsgodset của Na Uy. Sau khi giải nghệ, Hans Erik Odegaard trở thành một HLV và chính ông đã dạy cho Martin Odegaard những bài học bóng đá đầu tiên.
Jostein Flo - đồng đội cũ của Hans Erik Odegaard tại Stromsgodset - chia sẻ với The Athletic: “Với thằng bé, suốt 24 tiếng chỉ có bóng đá. Martin luôn xuất hiện cùng một trái bóng. Cha của cậu ấy cũng có một cửa hàng quần áo, vì thế anh ấy thường đưa con đến sân tập vào buổi sáng và đón con vào buổi tối. Martin sẽ ngồi đó đến khi những đứa trẻ lớn hơn đến và tham gia cùng chúng.
Bạn có thể thấy tài năng của Martin thật khác thường. Thằng bé khá trầm tính và chỉ muốn chơi bóng. Vào cuối tuần, cha của Martin sẽ dạy cậu ấy rất nhiều kỹ năng, điều đó giúp cậu ấy giỏi trước tuổi”.
11 tuổi, Odegaard đã bắt đầu tập cùng những cầu thủ lớn hơn mình 2 tuổi tại Stromsgodset. 13 tuổi, cầu thủ sinh năm 1998 đã được tập cùng các cầu thủ đội một. Sự khác biệt về thể chất của Odegaard với đàn anh là rõ rệt. Song, một điểm khiến anh được chú ý chính là kỹ thuật nổi trội. 15 tuổi, Odegaard có trận đấu chính thức đầu tiên cho Stromsgodset ở giải VĐQG Na Uy, trở thành cầu thủ trẻ nhất lịch sử ra sân tại đấu trường này. Cũng trong giai đoạn đó, anh có trận đấu đầu tiên cho đội tuyển quốc gia khi mới 15 tuổi 253 ngày.
Tài năng của Odegaard phát tiết từ sớm tại Na Uy. Ngay từ khi còn nhỏ, anh đã khiến những đối thủ lớn hơn mình cả về thể chất lẫn tuổi tác phải bực vì sự lắt léo và nhanh nhẹn. Nilsen - một người bạn của gia đình Odegaard - nhớ lại: Các đối thủ không muốn khiến Martin bị chấn thương, nhưng việc một cậu đá không ngán một ai đã khiến họ bực mình. Một vài cầu thủ mất bình tĩnh vì một cậu nhóc 15 tuổi nhảy múa với trái bóng. Một cầu thủ từng hét lên trong đường hầm: ‘Thằng nhóc này dám trêu đùa chúng ta’”.
Kỹ thuật và nhãn quan của Martin Odegaard thực sự là điều khác biệt so với đa số các cầu thủ Na Uy. Bóng đá Na Uy từng trải qua giai đoạn hoàng kim từ 1990 đến 1998 dưới sự dẫn dắt của HLV Egil Olsen. Khi ấy, có thời điểm Na Uy đã đứng thứ hai trên bảng xếp hạng của FIFA với triết lý của Olsen là sử dụng những tình huống bóng bổng từ phần sân nhà hoặc hai cánh cho một tiền đạo mục tiêu cao to ở trên hàng công. Với Olsen, bỏng bổng là cách tốt nhất để hạn chế mất bóng.
Lối chơi đó gần như trở thành một đặc trưng của các đội tuyển Bắc Âu như Na Uy. Chính vì vậy, một tiền vệ sáng tạo và giàu kỹ thuật như Odegaard trở thành sự khác biệt. Tài năng của anh ngay lập tức lọt vào mắt xanh của nhiều CLB hàng đầu châu Âu. Ông Hans Erik Odegaard đã dành thời gian trò chuyện với đại diện nhiều CLB để chọn cho con trai mình một bến đỗ lý tưởng nhất. Cuối cùng, Real Madrid là đội bóng giành chiến thắng trong cuộc đua có được chữ ký của thần đồng bóng đá Na Uy.
Ngày Odegaard đá trận cuối cùng cho Stromsgodset, đối thủ của họ là Rosenborg - ông lớn bóng đá Na Uy - đã quảng bá trận đấu này là “cơ hội duy nhất để xem Martin Odegaard chơi bóng trực tiếp”.
Vượt qua áp lực để vụt sáng
Dù nhận được nhiều kỳ vọng, song, phải nhìn nhận rằng quãng thời gian của Odegaard ở Real Madrid đã không diễn ra như mong muốn. 6 năm thuộc biên chế Los Blancos (bao gồm cả quãng thời gian chơi bóng ở đội trẻ), anh không thể hiện được nhiều. Việc nổi lên từ sớm, được truyền thông nhắc đến quá nhiều với cái mác thần đồng khiến việc anh liên tục bị Real Madrid đem cho mượn vô tình tạo nên một định kiến về sự thất bại.
Công bằng mà nói, quãng thời gian Odegaard chơi bóng theo dạng cho mượn ở Vitesse hay Real Sociedad đều tương đối tốt. Song, dù anh có chơi ấn tượng đến mấy, nếu chỉ khoác áo những đội bóng này, tiền vệ người Na Uy vẫn sẽ bị gán mác kẻ thất bại với những danh tiếng anh có từ khi còn trẻ cộng thêm việc được Real Madrid chiêu mộ.
Phải đến khi chuyển tới Arsenal, Odegaard mới thực sự có một nơi phù hợp cả về vị thế lẫn môi trường chơi bóng để bứt phá. Cũng chính trong giai đoạn được cho mượn Arsenal, Odegaard được lựa chọn làm đội trưởng đội tuyển Na Uy dù mới chỉ 23 tuổi.
Nói về quyết định này, HLV Stale Solbakken của tuyển Na Uy cho biết: “Khi tôi lựa chọn cậu ấy làm thủ quân, nhiều người đã bày tỏ nghi ngờ nhưng tôi không bận tâm vì chúng tôi có kế hoạch dài hơi với đội hình này của Na Uy. Mục tiêu lớn khi tôi còn ở đây là đưa đội bóng tham dự Euro 2024. Lựa chọn Martin làm đội trưởng từ khi còn trẻ là một phần trong kế hoạch đó. Tôi muốn cậu ấy học hỏi không ngừng. Và cậu ấy đã trưởng thành rất nhiều”.
Giờ đây, Odegaard không chỉ là thủ quân của Na Uy mà còn là đội trưởng của Arsenal dù mới chỉ khoác áo “Pháo thủ” không quá lâu. Song, điều đó cho thấy Odegaard đã thực sự trưởng thành và bứt phá. Không còn việc bị cho mượn liên tục, anh đã có một nơi để ổn định, một HLV tin tưởng vào mình, những đồng đội ăn ý và một tập thể đoàn kết. Mới nhất, anh có tên trong danh sách ứng viên cho danh hiệu “Cầu thủ xuất sắc nhất tháng 11 và 12” của Premier League mùa giải này.
Có những thứ trong cách chơi của cầu thủ đôi khi các con số không thể nào khắc hoạ mà chỉ có xem trực tiếp chúng ta mới cảm nhận được. Đó là khả năng tìm kiếm không gian, liên kết lối chơi, điều tiết nhịp độ, giữ bóng và chuyền bóng dưới áp lực của đối phương hay lùi xuống để triển khai lối chơi. Một tiền vệ tấn công như Odegaard có thể được định nghĩa bằng số pha kiến tạo, bằng những tình huống tạo cơ hội ghi bàn và cả những hành động không tên tưởng chừng rất nhỏ.
Lúc này, Martin Odegaard đã thực sự trở thành một nguồn cảm hứng, không chỉ với Arsenal mà cả bóng đá Na Uy. Ở tuổi 24, anh vẫn còn cả tương lai dài phía trước để tiếp tục bứt phá.