Liam Delap: Cánh én nhỏ tại Portman Road

Sẽ là thiển cận nếu mô tả Ipswich Town của Kieran McKenna là đội bóng một người. Nhưng với Liam Delap, họ thực sự đang sở hữu một chân sút có thể ghi bàn đều đặn. Delap chắc chắn là 1 trong những lý do chính giúp Ipswich (tạm) thoát ra khỏi nhóm 3 đội cuối BXH Premier League 2024/25.

Về mặt thể chất, cầu thủ 21 tuổi là 1 tiền đạo cao lớn và chắc nịch, nhanh nhẹn và mạnh mẽ, đồng thời có khả năng giữ thăng bằng hơn người.

Nhưng điểm đặc biệt ở Delap chính là khả năng anh làm chủ trái bóng trong chân. Đó là chàng trai trưởng thành và rèn luyện ở Học viện Man City và 4 năm trước từng được Pep Guardiola trao cơ hội ra mắt cấp độ chuyện nghiệp, thời điểm anh mới 17 tuổi

Liam Delap từng trải qua quãng thời gian thi đấu theo HĐ cho mượn không mấy ấn tượng ở Championship với Preston North End, Hull City và Stoke City - CLB mà cha anh Rory Delap từng nhiều năm gắn bó. Vì thế, khi Ipswich chi 15 triệu bảng (cộng thêm 5 triệu phụ phí) để đưa Delap về Portman Road trong kỳ chuyển nhượng Hè 2024, đó là một quyết định khiến đa số ngạc nhiên.

Nhưng cho đến lúc này khi Premier League 2024/25 đã đi được gần 1/3 chặng đường, Ipswich-Delap chắc chắn đứng Top trong các thương vụ mua cầu thủ thành công nhất.

**********

Hạng Nhất Anh mùa trước, Ipswich là 1 trong 7 CLB có tỷ lệ kiểm soát bóng bình quân cao nhất giải, là đội có số bàn thắng từ các tình huống mở nhiều thứ 2 (65, chỉ kém duy nhất Southampton) nhưng chỉ ghi đúng 2 bàn từ phản công. Về cơ bản, Ipswich thăng hạng với nền tảng đề cao giá trị kiểm soát và sự chủ động.

Tuy nhiên, HLV McKenna hiểu rằng, để thích nghi với sự khốc liệt của Premier League, Ipswich phải biến hình, phải chấp nhận chơi với khối đội hình thấp, tập trung phòng ngự sâu và tìm kiếm cơ hội thông qua các tình huống phản công. Đó là lý do giải thích tại sao Ipswich cần 1 tiền đạo như Delap.

Hồ sơ của Delap, một tiền đạo mạnh mẽ và từng là tuyển thủ bóng bầu dục kiêm luôn VĐV điền kinh ở trung học, cho thấy anh hoàn toàn phù hợp với một đội chuyển trạng thái nhanh và chơi thứ bóng đá trực tiếp. Tuy nhiên, như đã nhắc “nhẹ” ở phần đầu bài viết, Delap ngoài tố chất điền kinh còn là một cầu thủ rất giỏi khi có bóng trong chân.

Trong số những cầu thủ đã chơi ít nhất 200 phút tại Premier League mùa này, Delap là cầu thủ có quãng đường tịnh tiến bóng bình quân dài nhất, 14.7m cho mỗi lần. Thống kê từ Opat chỉ ra rằng, cứ mỗi 100m Delap có bóng trong chân, thì 68.7m là anh kéo trái bóng lên phía trước, hướng về khung thành đối phương, tỷ lệ 68.7% này là cao thứ 7 Ngoại hạng Anh, xét trong nhóm các cầu thủ tấn công.

Với một đội kiểm soát bóng ít, chơi với khối sâu như Ipswich thì khả năng cầm bóng, đi bóng và kéo bóng của Delap đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Anh là “ngọn hải đăng” giúp Ipswich có thể đẩy cao đội hình, tiến lên phía trước, đặc biệt là trong những tình huống chuyển trạng thái phản công.

Trong bóng đá, không có cảnh tượng nào thú vị hơn việc xem một cầu thủ di chuyển với trái bóng ở tốc độ cao và hướng về khung thành đối phương. Về cơ bản, điều đó có nghĩa là mỗi lần anh ta có bóng, anh ta sẽ tự tạo ra cơ hội ghi bàn cho mình. Trường hợp này rất đúng với Delap.

Theo dữ liệu Opta, Delap di chuyển với bóng bình quân 154,9m cho mỗi pha dứt điểm. Thông số này thoạt nghe có vẻ dị biệt trong một thời đại mà đa số tán dương những cầu thủ cần ít chạm cho mỗi cút sút, nhưng trong trường hợp của Ipswich thì khác. Bởi nó cho thấy, Delap, cùng những phẩm chất đặc biệt của anh, là tất cả những gì mà một đội như Ipswich cần để ghi bàn.

Tình huống trong trận Ipswich gặp Brighton hồi tháng Chín là một ví dụ. Brighton kiểm soát bóng lên tới 71.2%, vượt trội toàn diện ở số lần sút cầu môn (12-0) vào thời điểm phút 54, khi Delap có được bóng gần vòng 16m50 đội nhà từ pha đánh đầu cản phá của đồng đội Axel Tuanzebe. Sau đó, Delap lao đi với bóng như một cơn lốc, tiến thẳng về phía cầu môn “chim mòng biển” và tung ra một dứt điểm đưa bóng chạm mép ngoài cột dọc. Bàn thắng không đến nhưng đó chính là minh chứng cho giá trị Delap.

Với 33.2m, tình huống di chuyển với bóng của Delap trước khi ghi bàn thắng gỡ hòa ngoạn mục vào lưới Aston Villa là pha dắt bóng kết thúc bằng 1 bàn thắng có quãng đường dài thứ 2 tại Premier League mùa này. Bàn thắng vào lưới Fulham của Delap, trong trận hòa 1-1 hồi cuối tháng Tám, cũng đến sau hơn 30m đi bóng.

Nhưng còn hơn thế nữa. Delap đã tạo ra pha lập công tuyệt vời đó từ cự ly 26.2m, khiến nó trở thành bàn thắng được ghi ở cự lý xa nhất từ một pha đi bóng. Sút xa tốt và kéo bóng giỏi. Sự kết hợp này thật đáng sợ và khiến Delap trở thành mối đe dọa lớn đối với mọi hàng thủ, bất cứ khi nào anh có bóng.

Tầm quan trọng của Delap trong nỗ lực trụ hạng của Ipswich là vô cùng lớn. Delap đã ghi sáu bàn thắng tại Premier League 2024/25, chiếm 50% tổng số pha lập công của của cả đội đội. Chỉ Erling Haaland (55% của Man City) và Chris Wood (53% của Nottingham Forest) là có tỷ lệ cao hơn. Điểm nhấn là ở chỗ, Delap ghi 6 bàn chỉ từ 2.4 xG, tức anh đang làm tốt hơn mức kỳ vọng 3.6 bàn thắng. Trừ Bryan Mbeumo (+3,7) của Brentford là có thống kê tương ứng cao hơn. 

Khi đội bóng của bạn đang vật lộn ở cuối bảng xếp hạng, bạn cần một cầu thủ như Delap, người có thể giúp đội… giành điểm từ hư không. Ipswich bước lên vị trí thứ 17 BXH Premier League sau trận thắng Tottenham - trận đấu mà Delap góp 1 pha kiến và 1 bàn thắng - nhưng trong bảng điểm kỳ vọng của Opta, Ipswich… đứng cuối bảng.

Điều này cho thấy rằng, dựa trên màn trình diễn và cơ hội trong các trận đấu đã qua, Ipswich xứng đáng có… ít hơn tám điểm mà họ thực tế đang sở hữu. Chính những màn trình diễn cá nhân xuất sắc của Delap là một phần lớn lý do khiến Ipswich ở vào vị trí hiện tại.

*************

Đây là mùa bóng Premier League đúng nghĩa đầu tiên của chàng trai 21 tuổi Liam Delap và anh đang đứng thứ 7 danh sách Vua Phá lưới giải đấu. Tuy nhiên, thống kê chỉ 0.22 xG mỗi 90 phút của Delap cho thấy 2 vấn đề. Thứ nhất, Ipswich chưa có được một cơ chế tấn công đủ tốt để mang đến nhiều cơ hội chất lượng hơn cho Delap. Thứ hai, Delap đang phải đảm nhiệm quá nhiều đầu việc khiến anh hiếm khi có được cho mình những vị trí có giá trị ghi bàn cao.

Bởi suy cho cùng, rất khó để Delap duy trì hiệu suất ghi bàn vượt mức kỳ vọng cao như 11 vòng đấu đã qua. Nếu McKenna không thể đưa trung phong của đội vào các vị trí có-giá-trị-cao một cách nhất quán và thường hơn, chuỗi trận ấn tượng của Delap có thể sớm kết thúc.

Liệu cánh én nhỏ Delap có thể mang đến mùa Xuân lớn cho Ipswich?

Nguồn tham khảo: Liam Delap: The One-Man Battering Ram Carrying Ipswich’s Survival Bid (The Analyst)