Jupp Heynckes: Người thầy vĩ đại của Bayern Munich

Nhắc đến bóng đá Đức, những người đầu tiên hiện lên trong suy nghĩ của bạn có thể là Franz Beckenbauer, Gerd Muller, Oliver Kahn,… Vậy Jupp Heynckes có nằm trong danh sách đó của bạn hay không? Có lẽ mỗi người sẽ tự có một câu trả lời của riêng mình, nhưng quả thực ông là một huyền thoại đích thực của bóng đá Đức. Đó là một người từng đá 369 trận ở Bundesliga và dẫn dắt 688 trận ở giải đấu này, một người từng là một cây săn bàn thượng hạng ở Bundesliga, sau này đoạt 2 chức vô địch Champions League với tư cách HLV. Heynckes thực sự vĩ đại và là một huyền thoại sống của bóng đá Đức.

 

Năm 2020, nhân ngày sinh nhật thứ 75 của Jupp Heynckes, Bastian Schweinsteiger đã gửi một bức thư đầy cảm xúc đến người thầy cũ của mình. Bức thư được đăng tải trên trang chủ của Bayern Munich, trong đó anh dành những lời tri ân sâu sắc tới Heynckes: “Với con, những năm tháng làm việc với thầy là những năm tháng tuyệt vời nhất. Không chỉ vì thầy là người đã kéo con từ cánh vào trung lộ. Đó là khi chúng ta lần đầu làm việc với nhau vào tháng 4, tháng 5/2009, lúc đó thầy dẫn dắt đội 5 trận. Louis van Gaal – người dẫn dắt ngay mùa sau đó – sau này kể với con rằng ông ấy đã xem những trận ấy và từ đó thấy con hợp đá tiền vệ trung tâm.

 

Trên hết, thầy đã làm được những điều mà nhiều HLV khác không bao giờ làm được: thầy đưa tất cả cầu thủ và toàn bộ đội bóng lên chung một ‘con thuyền’, bao gồm cả những người tài xế, nhân viên phụ trách trang phục, ban huấn luyện. Con chưa từng thấy một ai nói xấu về thầy. Mỗi sáng, thầy đi qua trung tâm huấn luyện, bắt tay mọi người và chào buổi sáng tất cả. Các cuộc trò chuyện với thầy luôn rất cởi mở. Thầy luôn trò chuyện với các cầu thủ phải ngồi dự bị và họ hiểu điều đó. Thầy rất thẳng thắn và chân thành với họ.

 

[…]

 

Jupp thân mến, con thấy mình thật may mắn vì không chỉ được biết thầy là một HLV xuất sắc mà còn được biết một con người tuyệt vời với tư cách một người bạn. Con học được rất nhiều điều từ thầy. Thầy đã làm gương cho bọn con về sự cở mở, tinh thần đồng đội, sự chân thành và đạo đức công việc. Đôi khi con nhớ những giá trị đó trong bóng đá”.

 

Đó là những lời chân thành mà Schweinsteiger gửi tới người thầy của mình. Sự nghiệp tuyệt vời biến ông trở thành một nhân vật vĩ đại của bóng đá Đức. Tháng 3/2011, Bayern Munich công bố Heynckes trở thành HLV của đội bóng kể từ mùa giải 2011/12. Ở tuổi 66, ông trở thành HLV lớn tuổi nhất ở Bundesliga. Nhưng gừng càng già càng cay, sau 2 mùa giải ở trong giai đoạn thứ ba dẫn dắt Bayern Munich, ông đã biến tập thể đó trở thành “tập thể Bayern xuất sắc nhất lịch sử” như lời của huyền thoại Franz Beckenbauer. Vị HLV mang phong thái của một người thầy tri thức và đạo mạo đó là vị HLV người Đức đầu tiên giành cú ăn ba (chức VĐQG, cúp Quốc gia, Champions League) trong lịch sử.

 

Có thể nói, những dấu ấn đẹp đẽ nhất trong sự nghiệp bóng đá của Heynckess gắn liền với hai đội bóng là Monchengladbach và Bayern Munich. Khi còn là cầu thủ, ông từng hai lần đoạt danh hiệu vua phá lưới Bundesliga, đoạt 4 chiếc đĩa bạc, 1 cúp quốc và 1 UEFA Cup. Sau khi kết thúc sự nghiệp cầu thủ trong màu áo Monchengladbach vào năm 1978, ông trở thành trợ lý cho người thầy Udo Lattek trước khi đảm nhận vai trò HLV trưởng đội bóng ngay mùa giải tiếp theo. Ông từng được gọi là “nhà vô địch không danh hiệu” ở Die Fohlen bởi rất nhiều lần đội bóng của ông trở thành kẻ về nhì.

 

Tuy nhiên, những gì ông làm được ở Monchengladbach đã đủ thuyết phục để ban lãnh đạo Bayern Munich mời ông làm HLV trưởng vào năm 1987 thay thế cho người thầy cũ Lattek. Và đây cũng là khởi đầu cho mối lương duyên kéo dài 3 thập kỷ với Die Roten. Tháng 10/1991, Bayern sa thải Heynckes khi đội bóng chỉ thắng 4 trên 12 trận đầu tiên ở Bundesliga và xếp thứ 12 trên bảng xếp hạng. Sau đó, Bayern tiếp tục sa sút và kết thúc mùa giải với chỉ 5 điểm nhiều hơn vị trí xuống hạng. Sau đó, Uli Hoeness – khi ấy là tổng giám đốc Bayern Munich – thừa nhận việc sa thải Heynckes là “sai lầm lớn nhất sự nghiệp của tôi”.

 

Để rồi 18 năm sau, sau khi đã trải qua những chuyến phiêu lưu ở Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha trước khi trở về Đức, ban lãnh đạo Bayern lại tìm đến ông khi đội bóng đứng trước nguy cơ không giành được vé tham dự Champions League. Lúc đó, mùa giải Bundesliga chỉ còn 5 trận cho Bayern cứu vãn tình hình, và trong 5 trận đó, Heynckes dẫn dắt Bayern thắng 4 trận và cán đích mùa giải ở vị trí thứ hai sau Wolfsburg.

 

Chỉ 5 trận ngắn ngủi thôi và sau đó chia tay, nhưng lương duyên của ông với Bayern Munich của ông chưa dừng lại tại đây. Năm 2011, ông trở lại với Bayern Munich một lần nữa với tư cách HLV trưởng, và tại đây ông đã xây dựng nên một tập thể thực sự xuất sắc. Sau mùa giải 2011/12 thất bại trên mọi đấu trường – đặc biệt tại Bundesliga và Champions League - áp lực dồn lên Heynckes là rất lớn. Nhưng ngay mùa giải kế tiếp là một lời đáp trả không thể đanh thép hơn của Die Roten nói chung và Heynckes nói riêng. 

 

Mùa giải ấy, Bayern Munich đoạt chiếc đĩa bạc Bundesliga sớm 6 vòng đấu và công phá mọi kỷ lục: giữ sạch lưới nhiều nhất, đoạt chức vô địch sớm nhất, sở hữu nhiều mạch chiến thắng nhất và bản thân Heynckes cũng trở thành HLV lớn tuổi nhất giành chức VĐQG Đức. Nhưng Bayern Munich và Heynckes không muốn dừng lại. Thất bại ở chung kết Champions League 1 năm trước đó vẫn là nỗi ám ảnh, và Heynckes cùng các học trò đã xoá tan nỗi ám ảnh đó bằng một màn trình diễn thuyết phục để lên ngôi ở thánh đường Wembley.

 

Đó là một tập thể chơi thứ bóng đá giàu tốc độ, linh hoạt, uyển chuyển. Đỉnh cao trong màn trình diễn của Bayern Munich năm đó có lẽ là chiến thắng với tổng tỷ số 7-0 trước Barcelona sau 2 lượt trận. Thứ bóng đá chất lượng của Bayern dựa trên hàng phòng ngự dâng cao, đoạt bóng nhanh nhất có thể và tất cả các cầu thủ đều tham gia vào công việc phòng ngự. Xavi thừa nhận: “Họ quá mạnh mẽ và áp đảo chúng tôi. Chúng tôi không thể tạo ra cơ hội nào”. 

 

Hệ thống phòng ngự phản công của Bayern hoàn toàn vượt trội Barcelona. Javi Martinez – người mang chất Đức nhất trong tất cả các cầu thủ Tây Ban Nha ngày hôm đó – đã hoàn toàn bỏ túi Andres Iniesta. Đó như một hình ảnh tiêu biểu cho sự áp đảo về thể chất của Bayern Munich trước Barcelona. Heynckes tạo ra một đội bóng với lối chơi tập thể cực kỳ ấn tượng. Các cầu thủ Bayern Munich di chuyển, phòng ngự khu vực không biết mệt mỏi. Mario Mandzukic sẵn sàng từ bỏ vai trò ghi bàn để phục vụ lợi ích tập thể. “Tôi đã cướp cơ hội trở thành vua phá lưới Bundesliga của cậu ấy. Cậu ấy chấp nhận và tôi nghĩ điều đó thật tuyệt vời. Cậu ấy có thái độ vô cùng chuyên nghiệp”, chiến lược gia người Đức chia sẻ. 

 

Ngay cả bộ đôi chạy cánh Franck Ribery và Arjen Robben cũng tham gia vào quá trình phòng ngự. “Khi tôi đoạt bóng, không ai thấy thích thú. Nhưng khi anh nhoài người xoạc bóng, cả sân vận động lại hò reo vui mừng”, Schweinsteiger đã nói vui với Ribery như vậy.

 

Và chiến thắng trong trận chung kết trước Dortmund, nối tiếp 1 tuần sau là chiến thắng Stuttgart ở chung kết Cúp Quốc gia đã giúp Bayern và Heynckes hoàn tất cú ăn ba lịch sử. Ngày 4/6/2013, Heynckes tuyên bố giải nghệ. “Sau mọi thứ đã trải qua trong 2 năm qua, tôi đang muốn tìm chút bình yên và tĩnh tâm hơn. Sau chuỗi thành công vừa rồi, tôi có thể đến bất cứ CLB nào ở châu Âu. Tôi không thích nói ‘không bao giờ’, nhưng tôi có thể đảm bảo là không có ý định huấn luyện trở lại nữa. Sự nghiệp của tôi đã có một cái kết giá trị”, Heynckes chia sẻ vào thời điểm đó.

 

Nhưng hoá ra đó chưa phải là điểm kết thúc. Bởi khi Bayern Munich cần, ông lại một lần nữa quay lại cabin huấn luyện sau 4 năm nghỉ ngơi “gác kiếm”. Khi Carlo Ancelotti bị sa thải sau khi không thể kiểm soát phòng thay đồ, Heynckes đã đồng ý trở lại đến hết mùa giải để làm ổn định tình hình. Với đa phần vẫn là những cậu học trò mà ông đã dẫn dắt đến vinh quang 4 năm trước đó, ông đã ổn định tình hình phòng thay đồ. Trải qua rất nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, là một người quá hiểu văn hoá bóng đá Đức cũng như Bayern Munich sau rất nhiều những thăng trầm trong công việc, Heynckes có đủ cái uy khiến các cầu thủ phải nể sợ.

 

Khi Robert Lewandowski tỏ ra không hài lòng khi bị rút ra khỏi sân, chiến lược gia người Đức không ngần ngại “nắn gân” cậu học trò một cách công khai “Ở đây tôi là sếp” nhưng cũng đủ mềm mỏng để không đẩy vấn đề đi quá xa: “Từng là tiền đạo, tôi không bao giờ vui khi bị rút ra khỏi sân cả. Cậu ấy muốn ghi bàn thắng thứ 30 ở Bundesliga. Chúng tôi đã nói chuyện và mọi thứ đã chìm vào quên lãng”.

 

Trong khi đó, Mats Hummels khẳng định: “Jupp mang tới kỷ luật và cấu trúc rõ ràng cho toàn đội. Tất cả mang đến sức mạnh cho các cầu thủ. Khi mới tới, ông ấy nói chuyện rất dài với tất cả mọi người. Thật tuyệt khi các cầu thủ biết ông ấy sẽ làm gì và không muốn thấy điều gì”. Kết thúc mùa giải đó, Bayern Munich lên ngôi vô địch Bundesliga một cách thuyết phục. Dù họ để thua Real Madrid ở bán kết Champions League và bại trận trước Eintracht Frankfurt ở chung kết Cúp Quốc gia, nhưng không quá nhiều người bận tâm đến điều đỏ bởi đơn giản Heynckes đã đến và cứu cho CLB khỏi một mùa giải thảm hoạ. 

 

Còn cá nhân Heynckes, ông chia sẻ một cách đầy tự hào về đội bóng của mình mùa giải ấy rằng: “Bayern chưa bao giờ chơi một thứ bóng đá hiện đại và hấp dẫn như thế này trong toàn bộ lịch sử”. 

 

Từ người đàn ông trung niên 42 tuổi khi lần đầu dẫn dắt Bayern đến một ông lão ngoài 70 trong lần cuối cùng làm HLV trưởng Die Roten, lịch sử của đội bóng này có dấu ấn to lớn của Jupp Heynckes. Ông sẽ mãi là huyền thoại, một vị HLV đạo mạo với đôi má ửng đỏ cùng tài năng vô song.