“Khi tôi 60 tuổi, có lẽ tôi sẽ tận hưởng tuổi già bằng những ly rượu vang, ngắm hoàng hôn trên bãi biển, thay vì gào thét trên băng ghế chỉ đạo”, Jose Mourinho từng nói như vậy, nhưng đó là lúc ông đang ngự trị trên đỉnh vinh quang. Còn ở thời điểm hiện tại, mong ước ấy khó lòng thực hiện. Bởi ngay trong nội tâm của người đàn ông từng rất đặc biệt ấy đang có những sự giằng xé nhất định.
Ngày 19/04/2021, Jose Mourinho lặng lẽ dọn đồ rời London sau khi nhận án sa thải đột ngột, dù chỉ 5 ngày sau đó Tottenham phải đối đầu với Manchester City ở chung kết Carabao Cup. Sự thật thì chủ tịch Daniel Levy thà trao cơ hội cho một Ryan Mason chưa hề có kinh nghiệm còn hơn là tiếp tục đặt niềm tin nơi Mourinho. Đó là một sự tổn thương sâu sắc với người từng hai lần ngự trị trên đỉnh của bóng đá Châu Âu ở cấp độ CLB. Rõ ràng đã có những rạn vỡ trong mối quan hệ giữa hai bên mà chẳng thể nào hàn gắn được.
Đây không phải lần đầu tiên Mourinho bị sa thải, nhưng là lần đầu tiên ông phải ra đi ngay trước thềm một trận chung kết. Cái kết đau đớn cho mối tình giữa ông với Tottenham, chỉ 17 tháng sau khi chủ tịch Daniel Levy mừng “như bắt được vàng” trong ngày Mourinho ra mắt đội bóng.
Tuy vậy, cũng chỉ chưa đầy 2 tuần kể từ ngày rời Tottenham, Mourinho khiến giới truyền thông bất ngờ khi hoàn tất thủ tục để tiếp quản AS Roma từ Paulo Fonseca theo một bản hợp đồng có thời hạn 3 năm, trước cả khi người ta kịp bàn tán về bến đỗ tiếp theo của ông. Như vậy là phát ngôn: “Tôi chẳng cần nghỉ ngơi và sạc lại năng lượng gì hết. Tôi luôn sẵn sàng trở lại với bóng đá”, không phải là một lời nói chống chế với truyền thông của Mourinho.
Tại sao lại là Roma? Có rất nhiều điều được báo chí thêu dệt lên từ quyết định có phần khó hiểu này. Nào là ông cảm thấy hứng thú với kế hoạch tương lai của đội bóng thủ đô Italia, nào là ông yêu thích sự cuồng nhiệt của bóng đá Italia. Nhưng trên hết cả, nhiều người cho rằng Mourinho đã hết thời.
Nếu như Tottenham đã là một bước lùi với chiến lược gia 58 tuổi thì Roma thậm chí còn tệ hơn. Và Mourinho phải quyết định vội vàng như vậy như một cách hướng truyền thông sang một vấn đề khác, thay vì liên tục mổ xẻ nguyên nhân thất bại của ông tại Tottenham.
| Chỉ 2 tuần sau khi bị Tottenham sa thải, Mourinho đã đồng ý dẫn dắt Roma. |
Trước khi Mourinho đến, Roma đã trải qua 3 mùa giải liên tiếp không thể giành vé tham dự Champions League, chứ đừng nói đến là ứng cử viên cạnh tranh cho chức vô địch. Lần cuối mà Giallorossi tiệm cận với ngôi vương tại Serie A đã là câu chuyện từ mùa giải 2016/2017, khi họ kết thúc mùa giải ở vị trí Á quân với 87 điểm, kém Juventus đúng 4 điểm.
Và sau 4 mùa giải thất bại cùng Di Francesco, Claudio Ranieri và Paulo Fonseca, lần này BLĐ Roma quyết định đặt niềm tin vào Mourinho - một người có thừa bản lĩnh và kinh nghiệm, nhưng lại đang chênh vênh trên bước đường sự nghiệp. Roma và Mourinho có nhiều điểm tương đồng, phải chăng cũng vì vậy mà họ đến với nhau?
Thời điểm ký hợp đồng với Roma, Mourinho vẫn phải chờ đến khi mùa giải 2020/2021 kết thúc. Vậy trong khoảng thời gian đó ông làm gì?
Mourinho tích cực chia sẻ những ký ức từng làm nên tên tuổi của một “Người đặc biệt” trong lòng NHM; từ chức vô địch Champions League cùng Porto, cú đúp danh hiệu Premier League với Chelsea trong nhiệm kỳ đầu, cho đến cú ăn ba thần thành cùng Inter Milan. Đó giống như một lời khẳng định với giới truyền thông, rằng ông cần được tôn trọng sau những gì đã làm được. Đó không phải là “ăn mày quá khứ”, mà giống như một sự phòng vệ của Mourinho, khi bản thân ông cảm thấy tổn thương.
Cách đây 3 năm, hồi còn dẫn dắt Manchester United, Mourinho từng bị chính Tottenham đánh bại với tỉ số 0-3 ngay tại Old Trafford. Và rồi trước những câu hỏi có phần khiêu khích của các phóng viên có mặt trong phòng họp báo sau trận đấu, Mourinho nổi giận giơ cao ba ngón tay với tuyên bố:
| Ba ngón tay này đại diện cho điều gì? Đó là 3 chức vô địch Premier League của tôi, trong khi 19 HLV còn lại chỉ 2 lần đăng quang. Vì vậy tôi nghĩ mình cần được tôn trọng! Jose Mourinho |
Vẫn luôn là người đàn ông những phát ngôn khiến giới hâm mộ túc cầu giáo phải chú ý. Nhưng không còn là một Mourinho cao ngạo ném những chiếc huy chương vô địch lên khán đài, mà là một Mourinho cần sự tôn trọng. Và Roma được cho là nơi mà ông cùng các đồng sự đi tìm lại sự tôn cho bản thân. Một bến đỗ khả dĩ nhất cho tình cảnh thực tế của “Người đặc biệt” khi tài ứng biến trên sa bàn của ông bị đặt dấu hỏi lớn.
Đã có thời điểm NHM Roma rạo rực niềm tin vào một tương lai tươi sáng, nhất là sau khi họ chứng kiến chuỗi 6 chiến thắng liên tiếp trên mọi đấu trường của đội nhà hồi đầu mùa giải, ghi 19 bàn và chỉ để lọt lưới 4 bàn. Thậm chí, khi chứng kiến Mourinho chạy khắp sân Olimpico để ăn mừng chiến thắng 2-1 trước Sassuolo sau bàn thắng muộn của El Shaarawy, bất giác nhiều người còn tin rằng Roma có thể làm nên điều khác biệt tại Serie A mùa này, như là thách thức ngôi vương của Inter Milan chẳng hạn.
Tuy nhiên, cũng giống như câu chuyện của Tottenham ở mùa giải năm ngoái, sau quãng thời gian đầu thăng hoa, Roma đã không còn giữ được sự ổn định. Kết thúc lượt đi Serie A 2021/2022, đội bóng thủ đô thua tới 7 trận. Roma của Mourinho có thành tích cực tệ thi rời xa Olimpico, nhất là khi phải đối đầu với nhóm cạnh tranh vé dự Champions League. Họ để thua Juventus lẫn AC Milan cả lượt đi và lượt về, thua Lazio trong trận derby cùng thành phố, thảm bại 0-3 trước Inter Milan khi bóng mới lăn chưa đầy 40 phút. Gần nhất, dù dẫn trước Juventus với tỉ số 3-1 trong suốt 70 phút thi đấu, tuy nhiên chỉ trong vòng 7 phút tiếp theo, Rui Patricio đã phải vào lưới nhặt bóng đến 3 lần.
| Roma bị Juventus “ngược dòng” nã vào lưới 3 bàn chỉ trong vỏn vẹn 7 phút. |
Hàng thủ từng là biểu tượng làm nên chiến thắng của Mourinho, giờ bỗng chốc vỡ vụn từ Man Utd, Tottenham cho đến Roma. Sau 23 vòng đấu, Roma thủng lưới tới 30 bàn, nhiều hơn bất cứ đội bóng nào trong Top 6. Một sự tương phản rõ ràng nhất chính là việc số bàn thua mà Roma phải nhận gần tương đương với số bàn thua của cả hai đội đầu bảng là Inter Milan và Napoli cộng lại. Bỗng nhiên cảm thấy buồn vì những con số thống kê, khô khan nhưng lại nói lên quá nhiều điều đáng sợ.
Khi mùa giải đã đi qua một nửa chặng đường, có cảm giác Mourinho vẫn loay hoay đi tìm bộ khung chiến thắng. Thay vào đó, những lời phàn nàn về trọng tài, về tâm lý các cầu thủ, về chiều sâu đội hình ngày càng xuất hiện nhiều. Nhưng nên nhớ, BLĐ đội bóng đã tạo điều kiện hết sức để ông nâng cấp đội hình. Roma là đội bóng bạo chi nhất Serie A mùa hè vừa qua với khoản tiền lên đến 100 triệu euro.
| Sau khởi đầu như mơ, Roma của Mourinho đã không còn giữ được sự ổn định. |
Xét cho cùng, Mourinho vẫn là một chiến lược gia tài năng và cá tính. Chỉ có điều, ông và Roma bây giờ, đang trong cuộc trở mình đầy chênh vênh.
Trong một lần phỏng vấn cách đây nhiều năm, khi được phỏng viên hỏi rằng liệu đã bao giờ ông nghĩ đến viễn cảnh dẫn dắt một đội bóng nào đó lâu dài như Sir Alex Ferguson từng làm với Man Utd, ông lạnh lùng đáp bằng tất cả sự kiêu ngạo trong nội tâm:
| Thử thách 27 năm của ông ấy tại Man Utd thật tuyệt vời nhưng tôi nghĩ mình sẽ không làm việc quá lâu ở bất kỳ một đội bóng nào. Và tôi cũng sẽ không theo nghiệp huấn luyện quá lâu. Nói thế nào nhỉ, khi tôi 60 tuổi, có lẽ tôi sẽ tận hưởng tuổi già bằng những ly rượu vang, ngắm hoàng hôn trên bãi biển, thay vì gào thét trên băng ghế chỉ đạo. |
Mourinho từng nói như vậy, nhưng đó là lúc ông đang ngự trị trên đỉnh vinh quang với cú ăn ba lịch sử cùng Inter Milan. Còn ở thời điểm hiện tại, mong ước ấy khó lòng thực hiện. Bởi ngay trong nội tâm của người đàn ông từng rất đặc biệt ấy đang có những sự giằng xé nhất định.
Từ mục tiêu đăng quang Champions League với Real Madrid, mục tiêu vô địch Premier League khi dẫn dắt Chelsea và Manchester United, giờ đây việc giúp Roma lọt vào Top 4 chung cuộc tại Serie A đã là thành công ngoài mong đợi với ông.
Tuy vậy, dù công việc ngày một khó khăn, chúng ta vẫn thấy ở Mourinho sự lạc quan, hoặc cũng có thể ông đang cố gắng tỏ ra bình thản và tự tin ở mọi bối cảnh.
Sau chiến thắng của AS Roma trước Lecce, HLV Jose Mourinho đã khẳng định ông sẽ không chia tay đội bóng này, đồng thời qua đó xác nhận ông không quan tâm tới chiếc ghế HLV trưởng của Everton:
"Về mặt tình cảm, tôi hạnh phúc khi làm việc ở Roma. Nếu ở thang điểm 10 thì tôi chấm 11/10. Tôi thực sự hạnh phúc ở CLB mà ở đó mọi người tin tưởng tôi.
"Về mặt chuyên môn, kết thúc mùa giải ở vị trí khoảng thứ 4- thứ 8 không phải điều tôi mong muốn. Nhưng chắc chắn mùa tới chúng tôi sẽ có kết quả tốt hơn.
"Tôi sẽ cống hiến ở đây 3 năm. Đó mới là kế hoạch của tôi."
Thậm chí là một chút hài hước - nét đặc biệt vốn có của ông trong phòng họp báo khi giải thích việc để cho Empoli - đối thủ gần nhất ghi hai bàn thắng trong hiệp 2 trận cầu 4-2 của AS Roma:
"Hiệp hai chúng tôi chơi như thế là vì khán giả đấy. Họ sẽ tắt TV nếu như chúng tôi nâng tỉ số lên thành 5-0."
Ai đó nói rằng “Phong độ là nhất thời, đẳng cấp là mãi mãi”, nhưng nếu không duy trì được phong độ tốt thì đẳng cấp cũng sẽ dần mất đi. Sự bấp bênh chưa bao giờ đảm bảo cho một quyền lực vững mạnh thực sự. Mourinho thừa kinh nghiệm để hiểu được những triết lý cơ bản đó, nhưng tìm cách nào để lấy lại đẳng cấp và vị thế của mình, thì đó không phải là câu hỏi dễ trả lời.
Và ngày hôm nay chiến lược gia có cái tôi lớn nhất trong giới túc cầu chính thức bước sang tuổi 59!