Johan Cruyff và bốn tuần gây xôn xao Leicester City

Tháng 1/1981, Vương quốc Liên hiệp Anh cũng như nhiều nước châu Âu khác đang trải qua một trong những mùa đông lạnh giá nhất.
Trong số các câu chuyện được xuất hiện ở trang nhất các tờ báo trong tháng thì nổi bật lên là những vụ như Peter Sutcliffe - một tài xế xe tải từ Bradford - bị bắt và buộc tội sát hại một sinh viên 20 tuổi có tên Jacqueline Hill; Thủ tướng Anh Margaret Thatcher đồng ý đóng cửa 23 mỏ than đang hoạt động sinh lời ở Anh giữa mối đe dọa về hoạt động công nghiệp của Công đoàn mỏ quốc gia. Mặc dù thỏa thuận này là khá mơ hồ và thiếu chắc chắn nhưng nó sẽ sớm được nhắc lại. Ở Mỹ, Ronald Reagan tuyên thệ nhậm chức Tổng thống, cựu diễn viên Hollywood thay thế người tiền nhiệm Jimmy Carter.
 

Tại các trung tâm công nghiệp ở Anh, những người tốt ở Leicester tiếp tục cuộc sống của mình. Một kẻ giết người gây lo lắng trên cả nước đang nhắm tới Tây Yorkshire nhưng đã bị lực lượng cảnh sát bắt giữ. Sự quay trở lại của Tuần lễ Ba ngày (the three-day week) đã bị ngăn chặn nhưng Leicester City vẫn đứng thứ 22 ở Giải hạng Nhất và đối diện nguy cơ xuống hạng.
 

Trong văn phòng của mình tại sân Filbert Street của Leicester City, John "Jock" Martin Bokas Wallace tựa vào chiếc ghế da và theo dõi bảng xếp hạng. Jock Wallace, người tương đối thành công trong công tác huấn luyện tính đến thời điểm ấy (bao gồm hai cú ăn ba với Glasgow Rangers ở Scotland) chưa từng phải chứng kiến sự thất vọng như thế này và ông cũng không muốn phải làm quen với nó.
 

Một trận thua trên sân nhà trong trận đấu cuối cùng của Giải hạng nhất trước Leeds United đã gây khó cho đội bóng của ông. Và màn lội ngược dòng 3-1 của Exeter City ở FA Cup trong trận đá lại là một nỗi xấu hổ - một vết nhơ vấy bẩn lên danh tiếng của ông. Điều gì đang xảy ra?
 

Những phương pháp tập luyện nghiêm khắc của Wallace đã được áp dụng tại Leicester City trong ba năm. Trước đó, bằng cách sử dụng những chiếc máy ủi, yêu cầu tái tạo lại các đồi cát ở Gullane trên bờ biển Scotland ở Đông Midlands của Wallace đã được câu lạc bộ cho phép thực hiện. Từng được các cầu thủ Rangers gọi là “đồi giết người”, những đồi cát cao nổi tiếng này là điểm chính trong chế độ tập luyện của Rangers và được xem như là nhân tố đóng góp vào thành công của đội bóng thành Glasgow trong thập niên 70. Ở Leicester, Wallce có một Gullane giả, được làm nhân tạo nhưng rất hiệu quả. Các cầu thủ được rèn luyện và rất khỏe nếu so với bất kì đối thủ nào trong giải đấu. Vấn đề không phải là thể lực và không thể là thể lực.

Đó cũng không phải là chế độ ăn uống của các cầu thủ. Wallace là người đi trước thời đại ở điểm này. Ông có một đội bóng trẻ; không “nốc” bia rượu, không hút thuốc lá. Các cầu thủ được trang bị thể chất để đối phó với tốc độ ngày càng gia tăng ở giải đấu số một nước Anh.
 

Ngoài ra, phải kể đến sự cân bằng. Đây là một đội bóng mùa trước mới còn ở Giải hạng hai. Một đội bóng trẻ với độ tuổi trung bình 23 gồm nhiều tài năng như Jim Melrose, John O’Neill và Ian Wilson. Một đội bóng trẻ… Một đội bóng trẻ… có lẽ đó chính là vấn đề.
 

Một đội bóng trẻ cần một cá tính lớn, một thủ lĩnh. Một thủ lĩnh giàu kinh nghiệm có thể truyền đi những chỉ thị của Wallace qua đó đưa đội bóng thoát ra khỏi những vị trí thấp trên bảng xếp hạng. Wallace có thể truyền đi thông điệp của mình trong phòng thay đồ - nếu ông yêu cầu các học trò của mình nhảy lên; “Nhảy cao bao nhiêu thưa sếp?” - nhưng vẫn cần một ai đó trên sân, một người hướng dẫn, một người truyền cảm hứng. Jock Wallace bị phân tâm bởi việc gọi điện thoại.
 

Tháng 1/1981, mọi chuyện diễn ra không như ý muốn với Jock Wallace và Leicester City. Thất bại đáng xấu hổ ở Exeter ít nhất cho họ cơ hội sử dụng “lá bài ưa thích” của tất cả những đội bóng bị rơi vào hoàn cảnh khó khăn, “bây giờ chúng tôi có thể tập trung vào sự sống còn”. Tuy nhiên, khi nhìn qua danh sách thi đấu trận diễn ra trong ngày cuối cùng của tháng thì không còn có thể tìm thấy sự lạc quan nữa. Ngày 31/1/1981, Giải hạng nhất Anh, Leicester City làm khách trên sân của nhà vô địch quốc gia, ứng cử viên vô địch Cúp châu Âu Liverpool.
 

Mặc dù vậy, những câu chuyện ở hậu trường lại cho thấy Wallace và một vài người được lựa chọn khác đang thảo luận một điều gì đó ở Filbert Street. Câu lạc bộ đã xác định một cầu thủ mới, một thủ lĩnh giàu kinh nghiệm mà họ đang rất cần. Người đó đã đáp ứng được tất cả những yêu cầu cần thiết. Người đó đã sẵn sàng và muốn gia nhập đội bóng. Cruyff. Johan Cruyff, nghệ sĩ bậc thầy người Hà Lan, đang trên đường tới nước Anh. Johan Cruyff đang chuẩn bị đến Leicester City.

Jock Wallace được biết đến là người có thể mở rộng cuộc họp đội mà thường bao gồm các cầu thủ, người phụ trách trang phục và thậm chí là cả người phục vụ trà. Cho dù tất cả những người có liên quan ở đội một Leicester đều phỏng đoán điều gì đó nhưng một niềm tin chắc chắn là điều có thể thấy trong không khí toàn đội. Trong khi nhiều người đã tin rằng thầy trò Bob Paisley sẽ dễ dàng có được hai điểm ở trận đấu trên sân nhà ngày 31/1/1981 thì các cầu thủ Leicester đã hành quân đến Merseyside với một sự lì lợm trước những cái bóng áo đỏ. Và họ giành chiến thắng 2-1 ngay tại Anfield với bàn thắng quyết định của Jim Melrose. Trong thắng lợi này, Leicester gây một cú sốc khi phá vỡ chuỗi kỉ lục 85 trận bất bại trên sân nhà của Liverpool. Bầy cáo là đội xếp chót bảng xếp hạng còn Liverpool thì chưa thua trên sân nhà trong vòng ba năm. Ba năm! Trong ba năm đó, nhà đương kim vô địch chỉ phải nhận 35 bàn thua. Ngày hôm ấy, họ phải nhận thêm hai bàn nữa, và thế là đủ.
 

Trong khi đó, ở tuổi 33, Johan Cruyff có lẽ đã để lại những năm tháng đỉnh cao của mình ở quá khứ sau khi từ giã đội tuyển quốc gia năm 1977. Tuy nhiên, dù chỉ còn giữ được một phần phong độ so với ánh hào quang cũ thì Cruyff của thời điểm tháng 1/1981 vẫn là một cầu thủ giỏi. Ba năm trước, giống như Beckenbauer và Pelé, Cruyff đã bị thuyết phục bởi sức hấp dẫn của Giải vô địch bóng đá Bắc Mỹ (NASL). Cuối năm 1978, hiện thân của Total Football đã gia nhập Los Angeles Aztecs, nơi mà ông đã ghi 14 bàn thắng sau 27 lần ra sân.

Đó là mùa giải đầu tiên và cũng là cuối cùng của Cruyff ở LA. Sau khi nhận danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất NASL năm 1979, nhạc trưởng Hà Lan đã di chuyển về phía Đông, gia nhập Washington Diplomats cho mùa cuối cùng ở NASL. Ông thi đấu trọn vẹn một mùa giải cùng Diplomats nhưng sự bùng nổ của bóng đá ở Mỹ đã không diễn ra. Diplomats khép lại năm 1981 khi chủ sở hữu của đội bóng, Tập đoàn Madison Square Garden cho biết đã lỗ 6 triệu USD. Ở thời điểm đó, Steve Danzansky - Chủ tịch của Diplomats - xác nhận rằng ông không thể có đủ tiền để giữ đội bóng tồn tại. Cuối năm 1980, ông hoàn toàn không còn khả năng chi trả tiền lương cho một ngôi sao như Cruyff.
 

Năm 1981, Cruyff vẫn còn có thể thi đấu tốt. Chấm dứt hợp đồng với Washington chỉ sau năm trận mùa giải NASL 1981, cầu thủ người Hà Lan đang có phong độ tốt và sẵn sàng trở lại châu Âu. Khi Vòng Chung kết World Cup ở Tây Ban Nha chỉ còn chưa đầy 18 tháng nữa, Cruyff muốn trở lại đội tuyển Hà Lan nhưng điều kiện cần là ông phải thi đấu thường xuyên cho một đội bóng ở châu Âu để duy trì được sự chú ý.
 

Và cơ hội đã mở ra. Một ông chủ may mắn có thể chiêu mộ được một trong những cầu thủ xuất sắc nhất mọi thời đại. Những lời mời đã đến với cầu thủ người Hà Lan nhưng nhiều câu lạc bộ hàng đầu châu Âu lại tỏ ra lo lắng. Cruyff là một huyền thoại nhưng từng được biết đến về sự chia rẽ. Đồng thời những ngày đó không có YouTube để có thể kiểm tra phong độ của một cầu thủ và các tuyển trạch viên không tập trung vào NASL ở thời điểm này vì giải đấu chưa có gì nổi bật. Cruyff cũng sẽ không đến với một mức giá rẻ. Mặc dù không có phí chuyển nhượng nhưng cựu ngôi sao của Barcelona đã trở nên quá đỗi thân quen với đời sống cao ở Mỹ và những người muốn chiêu mộ ông sẽ cần phải chi mạnh tay. Nhiều đội bóng rất thèm muốn nhưng không thể với tới.
 

Điều này khiến họ buộc phải có một giải pháp ngắn hạn. Cruyff muốn thi đấu ở đẳng cấp cao nhất nhưng cần thời gian để chứng tỏ khả năng thể lực của mình với “giới tinh hoa” của châu Âu, những người quyết định chỉ theo dõi trong một khoảng thời gian ngắn. Với nhiều câu lạc bộ hàng đầu đang gặp khó khăn về tài chính và miễn cưỡng phải phá vỡ đội hình của mình cho một bản hợp đồng ngắn hạn như Cruyff quả thực là một điều không có ý nghĩa. Arsenal rất muốn chiêu mộ huyền thoại Ajax và giữ liên hệ với ông cũng như người đại diện nhưng họ vẫn thích một bản hợp đồng trọn vẹn mùa giải 1981-1982 hơn.
 

Đội bóng Tây Ban Nha là Levante đã lưu ý đến trường hợp của Cruyff và nhanh chóng hành động. Câu lạc bộ đang đứng thứ tư ở Segunda División nhưng chỉ kém một điểm so với Racing Santander cho một xuất lên hạng. Số lượng khán giả trung bình 5000 người có thể dễ dàng tăng lên 20000 một khi thông tin này lan đến phương bắc, vùng Catalonia, khi Cruyff trở lại. Đây là cơ hội cho người hâm mộ Barcelona tôn vinh một huyền thoại ở một nơi vốn không quen thuộc là Giải hạng hai. Biết rằng đội bóng có thể trả tiền lương cho Cruyff một khi xuất lên hạng được đảm bảo, đội bóng thành Valencia quyết định chơi một canh bạc. Một lời đề nghị được đưa ra.

Trong khi đó ở Leicester, nhận thức được động thái của Levante, Wallace đã thuyết phục ban lãnh đạo đội bóng chủ sân Filbert Street rằng họ cần nhanh chóng hành động. Sau khi gây ấn tượng lớn với Wallace bằng việc hủy diệt Rangers của ông năm 1973, vị huấn luyện viên người Scotland vẫn duy trì quan hệ tốt với huyền thoại Hà Lan và tin tưởng rằng Cruyff chính là giải pháp hoàn hảo cho tình cảnh khó khăn mà đội bóng của ông đang gặp phải. Levante đã hành động trước nhưng Cruyff đã đảm bảo với Wallace qua điện thoại rằng ông muốn đến nước Anh.

Những tuần đầu của tháng 2/1981, Cruyff và các cố vấn của ông đã xác định ba lời đề nghị phù hợp đáp ứng được yêu cầu cho một siêu sao như ông. Tại Levante, Cruyff sẽ được trở lại Tây Ban Nha và nơi đây có khí hậu ấm áp mà ông vô cùng yêu thích. Đối lập với điều này là tình cảnh khó khăn của đội bóng. Quan trọng hơn,  Levante là Tây Ban Nha nhưng lại không phải Catalonia yêu quý của Cruyff.
 

Trong khi đó, Leicester City mở ra viễn cảnh về một mùa đông kéo dài ở vùng Đông Midlands nhưng lại đại diện cho cơ hội được thi đấu ở một trong những giải đấu hàng đầu châu Âu, ngay sau đó là sự chú ý sát sao của Arsenal.  Một lời đề nghị khác là từ một đội bóng Đức chưa được xác định (mà có thể là SV Hamburg) cũng đang được xem xét. Hamburg quyết tâm thoát khỏi cái bóng của Bayern Munich và tuyên bố đang có một trong những đội hình mạnh nhất trong lịch sử câu lạc bộ. Tuy nhiên, cầu thủ người Hà Lan đã từng phải chịu thất bại dưới tay người Tây Đức ở trận chung kết World Cup 1974 và không có ý định chuyển đến Bundesliga.
 

Thứ Bảy ngày 7/2/1981. Vẫn còn lâng lâng sau chiến thắng trước Liverpool, Leicester trở lại sân nhà Filbert Street. Manchester United của năm 1981 dù không phải là Manchester United của Sir Alex Ferguson mà chúng ta biết sau này nhưng vẫn là một trở ngại khó khăn. Tuy nhiên, bộ sậu ở sân Filbert Street cảm thấy những nhân tố chính vẫn tỏ ra hiệu quả và Quỷ đỏ nhận thất bại 0-1 với bàn thắng một lần nữa được ghi do công của Melrose. Leicester đang thăng hoa.
 

Và họ tiếp tục bay cao. Dù thất bại 0-1 trước Sunderland trên sân Roker Park là không thể bào chữa nhưng Bầy cáo đang hướng tới chuyến hành quân đến sân White Hart Lane của Tottenham Hotspur. Spurs đang trên hành trình giành hai chức vô địch FA Cup liên tiếp lần đầu tiên, tuy nhiên ở cuộc đối đầu này họ đã thất thủ 1-2 ngay trên sân nhà. Hai điểm nữa ho Leicester, 9 trên tổng số 12 điểm có thể giành được và leo lên vị trí 20. Chưa đủ để an toàn nhưng họ đang trong đà tiến lên. Và bốn tuần làm rung chuyển Leicester được bắt đầu từ thứ Hai ngày 23/2/1981. Nhà vô địch châu Âu Nottingham Forest hành quân đến sân Filbert Street vào thứ Bảy. Brian Clough xây dựng nên một đội bóng vô cùng ghê gớm nhưng Leicester City đã sẵn sàng.
 

Ba tuần đàm phán khó khăn đã đến hồi kết thúc. Bị Wallace gây áp lực, ban lãnh đạo Leicester City đã quyết định một phần tư số tiền bán vé vào sân Filbert Street là đủ để chi trả cho 11 trận đấu với giá 4000 bảng/trận. Một con số đáng kinh ngạc với thế giới bóng đá của những năm 1980, đây sẽ là tiền của Cruyff. Khi đội bóng đang tự tin rằng bản hợp đồng sẽ được thông qua thì câu chuyện được đưa lên báo chí Anh và sau đó là trên tờ The Sun số ra thứ Tư ngày 25/2.
 

Ngày hôm nay Johan Cruyff đang chuẩn bị có một cuộc chuyển nhượng gây chấn động đến Leicester City để chiến đấu ở giải hạng nhất.

Cầu thủ bậc thầy người Hà Lan đã thông qua một bản hợp đồng có giá trị 4000 bảng/trận cho 11 trận đấu - và nếu mọi thứ diễn ra tốt đẹp, anh sẽ có trận đấu ra mắt trước các nhà đương kim vô địch châu Âu Nottingham Forest vào ngày thứ Bảy.
 

Đêm qua, trong sự vui sướng, huấn luyện viên Jock Wallace khẳng định: “Johan và tôi đã đạt được thỏa thuận với nhau. Cậu ấy có một hay hay vấn đề nhưng tôi hy vọng cậu ấy sẽ gia nhập đội vào thứ Năm.”
 

Cruyff cân nhắc cuộc chuyển nhượng này vì hai lí do. Anh phải thi đấu ở một giải đấu cạnh tranh để trở lại đội tuyển quốc gia Hà Lan, và anh muốn thử sức ở giải Hạng nhất trước khi quyết định một bản hợp đồng có giá trị một năm với Arsenal vào mùa sau.
 

Rào cản với cuộc chuyển nhượng của Leicester nằm ở đội bóng ở Giải hạng hai Tây Ban Nha là Levante, đội bóng có thể đưa ra cái giá sau cùng.
 

Họ đã đàm phán cả tháng trời với Cruyff nhưng đêm qua cầu thủ người Hà Lan cho biết hiện giờ họ đã quá chậm mặc dù những hoạt động của Leicester có thể là những nỗ lực trong 17 giờ cuối cùng.
 

Cruyff, người đã đá trận cuối cùng cho Hà Lan năm 1977, muốn trở lại trong cuộc đối đầu với tuyển Pháp ở vòng loại World Cup vào ngày 25/3.

Để có thể được lựa chọn, đầu tiên anh phải thi đấu ở một giải bóng đá vô địch quốc gia.
 

Levante đã tốn quá nhiều thời gian khi Cruyff dường như đã lựa chọn nước Anh, mặc dù làm như vậy anh sẽ mất 75000 bảng cho bất cứ thỏa thuận nào với đội bóng Tây Ban Nha.
 

Anh ta nói với tôi: "Tôi vẫn thích ý tưởng đến Tây Ban Nha vì khí hậu ở đó phù hợp với tôi và gia đình.”

“Nhưng tôi không thể chờ đợi thêm nữa từ Levante. Tôi muốn một sự đảm bảo từ họ và chúng tôi đã đàm phán được một tháng nhưng mỗi ngày họ lại kể với tôi một câu chuyện mới.”
 

Wallace nói thêm: “Tôi nghĩ rằng một phần sự quan tâm của Johan đến từ tình bạn giữa chúng tôi. Tôi biết cậu ấy từ năm 1973 khi cậu ấy ghi một bàn thắng phi thường cho Ajax trước Rangers, thời điểm tôi ở Ibrox trong trận Siêu Cúp châu Âu đầu tiên.”

“Những cuộc đàm phán đã được diễn ra trên điện thoại từ ba đến bốn tuần và hiện tại tôi nghĩ tôi đã có cậu ấy. Cậu ấy sẽ chỉ dạy cho những cậu bé của tôi rất nhiều thứ và là một màn quảng cáo tuyệt vời cho Leicester City.”
 

Đương nhiên, câu chuyện đã khiến thành phố Leicester rơi vào sự xôn xao. Những tin đồn tăng nhanh và báo trước một chiến thắng trước đối thủ Nottingham Forest. Các quán rượu, nhà máy, cửa hàng và công sở ở Leicester sôi nổi với những cuộc nói chuyện về bóng đá. Tuy nhiên, vào thời điểm những người hâm mộ bóng đá vùng Đông Midlands đã khá chắc chắn về câu chuyện Cruyff thì Levante đã có một động thái quyết định.
 

Khi Jock Wallace chuẩn bị các cầu thủ Leicester cho trận đấu với Forest, Cruyff đang trên đường tới sân bay Manises của Valencia. Một tháng đàm phán qua lại giữa câu lạc bộ và cầu thủ khép lại. Bản hợp đồng đã được kí kết. Một khoản tiền lương cố định kèm với lợi nhuận từ tiền bán vé và đảm bảo xuất thăng hạng là đủ để có được chữ kí của cầu thủ người Hà Lan. Johan Cruyff sẽ ra sân cho Levante trong trận đấu trước Palencia CF thay vì Forest của Clough.
 

Khi Leicester City ra sân đối đầu với người hàng xóm, Cruyff đã nói chuyện với báo giới Tây Ban Nha.
 

“Tôi có thể cống hiến điều gì ư? Các báo cáo của tôi chỉ ra rằng đội bóng cần một người hướng dẫn. Tôi tin rằng cùng với Levante, chỉ trong 13 ngày chúng tôi có thể thăng lên hạng nhất.”
 

Các báo xác nhận rằng Cruyff đã thi đấu trong chiến thắng 1-0 trước Palencia vào ngày Chủ nhật 1/3/1981. Trong khi vẫn thể hiện những pha chạm bóng tinh tế, Cruyff dường như gặp bỡ ngỡ với các đồng đội mới. Ở trận đấu tiếp theo trước Baracaldo, Cruyff chỉ thi đấu 45 phút đầu tiên, một cú đạp vào chân trái khiến ông không thể tiếp tục thi đấu.
 

Ở một diễn biến khác, khi mà Cruyff đang nói chuyện với báo giới thì Leicester đang hòa 1-1 với Nottingham Forest. Steve Lynex đã ghi bàn nhưng Bầy cáo vẫn không thể đem về trọn vẹn điểm số để giúp họ thoát khỏi ba vị trí cuối cùng ở Giải Hạng nhất.
 

Leicester không thể giữ được phong độ như hồi tháng Hai trong phần còn lại của mùa giải. Và dù cho đã thể hiện những màn trình diễn không đến nỗi nào, những kết quả tích cực vẫn là không đủ để giúp họ vượt qua khó khăn. Đoàn quân của Wallace giành được bốn chiến thắng trong 12 trận còn lại của mùa giải, đứng vị trí thứ 21 và phải xuống chơi ở Giải hạng hai.
 

Cruyff ở Levante cho tới tháng 5/1981, tuy nhiên vì vấn đề phong độ và thể lực cùng một chấn thương ngón chân đã làm ảnh hưởng đến phần còn lại mùa giải của ông. Ông được đảm bảo việc lựa chọn và sắp xếp các cầu thủ theo ý của mình nhưng nó không thành công. Trong chín trận đấu có sự can thiệp của Cruyff, Levante chỉ thắng hai. Khi mùa giải chỉ còn ba trận nữa, họ đã thất bại 1-3 trước Linares và việc lên hạng đã là điều không thể.
 

Vẫn gặp khó khăn từ sau chấn thương ngón chân trong cuộc đối đầu với Baracaldo, Cruyff ngồi theo dõi trận đấu từ trên khán đài và phải nhận những tiếng la ó từ người hâm mộ của cả hai đội. Levante chỉ trả một lượng nhỏ số tiền ban đầu mà họ đưa ra và Cruyff rời câu lạc bộ với chỉ vỏn vẹn 10 trận đấu cùng hai bàn thắng.