Chúng ta sẽ cùng đến với Chelsea, nơi các nhà cầm quân hiếm khi có thể kỷ niệm một năm trên hồ sơ LinkedIn của mình trong kỷ nguyên Todd Boehly/Clearlake.
Hôm thứ Ba tuần trước, Chelsea thông báo rằng Mauricio Pochettino đã rời CLB theo sự đồng thuận của hai bên chỉ sau một mùa giải làm HLV trưởng. Một thông tin không quá ngạc nhiên, trong bối cảnh có quá nhiều vấn đề đang xảy ra ở Stamford Bridge trong những tháng gần đây.
So với một năm trước, Chelsea là CLB tiến bộ nhất tại Premier League. Mặc dù vậy, mùa giải 22/23 – một mùa giải chứng kiến 3 HLV (4 nếu tính cả HLV tạm quyền Bruno Saltor) thay phiên nhau ngồi vào chiếc ghế nóng – thực sự là một thảm họa. Nghĩa là dưới thời Pochettino, việc đội bóng này tiến bộ là điều bắt buộc!
Bảng so sánh điểm số mùa trước và mùa này của các CLB Premier League. Chelsea là đội bóng tiến bộ nhất |
Biểu đồ mô tả lối chơi của Chelsea so với 7 giải VĐQG hàng đầu châu Âu cho thấy họ đang sở hữu những thông số cơ bản tương đối ấn tượng. Phong cách ưa thích của Pochettino là tập trung chơi bóng với cường độ cao và pressing. Những thông số của Chelsea ở mùa giải vừa qua cho thấy một tập thể không lùi bước khi mất bóng (Cường độ pressing: 89/99).
Phong cách chơi bóng của Chelsea mùa này so với 7 giải VĐQG hàng đầu châu Âu |
Mặc dù vậy, câu chuyện ở 2 khu vực vòng cấm là vấn đề chính của họ mùa này
Chelsea đã cải thiện đáng kể hiệu suất ghi bàn của họ kể từ mùa giải 22/23 – thời điểm họ chỉ ghi được 38 bàn sau 38 trận ở Premier League. Khả năng tạo ra cơ hội (83/99) cũng cho thấy điều tương tự.
Tuy nhiên, điều đó dường như đã gây ra sự tổn hại đáng kể cho hàng phòng ngự của họ (Ngăn chặn cơ hội: 32/99). Chelsea để lọt lưới trung bình 1,42 bàn thua kỳ vọng sau 90 phút (không tính phạt đền), khiến họ thường xuyên phải đối mặt với một thử thách khổng lồ trong mỗi trận đấu. Bản thân Pochettino cũng rất chật vật trong việc tìm lại sự cân bằng trong phần lớn mùa giải.
Về cơ bản, Chelsea đang gặp phải tình trạng “chăn ngắn” - một thuật ngữ mà Rafa Benitez, một cựu HLV khác của Chelsea đặt ra trong thời gian dẫn dắt Newcastle United: “Nếu bạn đắp chăn che đầu, chân bạn sẽ lạnh. Nhưng nếu bạn đắp chăn che chân, đầu bạn sẽ lạnh. Nếu bạn tấn công quá nhiều, bạn sẽ bị sơ hở trong phòng ngự.”
Mặc dù 5 chiến thắng tại Premier League ở 5 vòng cuối cùng của Chelsea đã che đậy những điểm yếu và mang đến sự lạc quan, mối quan hệ giữa Pochettino và ban lãnh đạo đội bóng đã vụn vỡ.
Nghe có vẻ lạ lùng nếu nói về điều này sau những mùa giải gần đây, nhưng kế hoạch hiện tại của Chelsea là bổ nhiệm một nhà cầm quân trẻ trung, cấp tiến, người có thể phát triển cùng đội hình này, cũng như xây dựng một phong cách chơi bóng trong nhiều năm.
Trên thực tế, có rất ít lựa chọn cho vị trí HLV ở trình độ cao trong mùa hè này, trong bối cảnh những CLB châu Âu cũng đang trong công cuộc tìm kiếm. Bayern Munich, Juventus và Barcelona đều đã có những lựa chọn cho mình. Vậy ai sẽ là lựa chọn cho công việc ở Stamford Bridge?
Eddie Howe từ lâu luôn được coi là một ứng cử viên hấp dẫn mỗi khi các CLB hàng đầu có ý định thay tướng, nhưng không dễ để ông rời Newcastle lúc này.
Roberto De Zerbi, người vừa mới rời Brighton cũng không được xem xét, dù cũng không thể loại trừ ông hoàn toàn. Kỹ năng huấn luyện và giúp các tài năng trẻ phát triển của chiến lược gia người Ý là điều không cần bàn cãi. Tuy nhiên, việc De Zerbi rời Brighton sau một mùa giải trọn vẹn cho thấy ông không phải là người phù hợp nhất để làm việc tại Chelsea.
Bên ngoài nước Anh, Michel đã được liên hệ để chuyển đến Premier League làm việc, sau khi dẫn dắt CLB nhỏ bé Girona dự Champions League lần đầu tiên trong lịch sử 94 năm của họ. Dù không còn quá trẻ (48 tuổi), Michel đã cho thấy mình là một trong những bộ óc năng động và thông minh nhất bóng đá châu Âu mùa này. Tuy nhiên, khả năng chiến lược gia người Tây Ban Nha dẫn dắt Chelsea hiện tại cũng không thực sự khả thi.
Tương tự, Sebastian Hoeness đang được đánh giá rất cao ở châu Âu. Mùa trước, ông giúp Stuttgart trụ hạng thành công sau khi được bổ nhiệm vào tháng 4/2023, trước khi dẫn dắt họ cán đích ở vị trí á quân Bundesliga mùa này – đồng nghĩa với chiếc vé Champions League lần đầu tiên kể từ mùa giải 09/10.
Từ một đội bóng ít cầm bóng và trông chờ vào các pha phản công, Hooness đã biến Stuttgart thành một đội bóng chơi chủ động và rất hiệu quả trong việc pressing tầm cao. Không đội bóng nào ở Bundesliga tạo ra nhiều bàn thắng từ những lần giành bóng thành công ở phần sân đối phương như Stuttgart (11).
Vấn đề duy nhất là Hooness đã ký một hợp đồng mới cho đến tháng 6/2027 chỉ vài tháng trước, khiến bất kỳ sự tiếp cận nào với ông đều trở thành những thách thức. Vậy nếu tất cả những cái tên kể trên đều là những mục tiêu khó đạt được, ai sẽ là những lựa chọn nghiêm túc?
Ngay ở phía tây London, Thomas Frank (Brentford) đang được ban lãnh đạo Chelsea ngưỡng mộ. Cho dù gần đây ông có chia sẻ với The Athletic rằng ông hài lòng với vai trò hiện tại, mọi thứ có thể thay đổi rất nhanh trong bóng đá.
“Tôi có thể thấy mình ở đây trong khoảng thời gian dài,” Frank nói. “Nhưng liệu tôi có thể ở đây thêm 7 năm nữa không? Tôi không biết. Không phải vì tôi không yêu Brentford, chỉ là... liệu tôi có muốn thử một điều gì đó khác không?”
Mùa này, Brentford có thể không gây ấn tượng khi nhìn vào phong cách thi đấu. Nhưng chấn thương của các cầu thủ chủ chốt vào những thời điểm quan trọng, cũng như việc tiền đạo chủ lực Ivan Toney bị cấm thi đấu đến tháng 1/2024 do vi phạm quy tắc cá cược là những yếu tố giải thích tại sao họ là đội bóng sa sút nhất tại Premier League, khi kém mùa trước tới 20 điểm.
Phong cách chơi của Brentford mùa này so với 7 giải VĐQG hàng đầu châu Âu |
Khả năng của Frank trong việc truyền đạt nguyên tắc rõ ràng và cấp tiến với các cầu thủ sẽ được đánh giá cao tại Chelsea. Sơ đồ chiến thuật và cách tiếp cận dưới thời HLV người Đan Mạch có thể thay đổi linh hoạt – thường hoán đổi giữa 4-3-3 và 3-5-2 tùy theo sức mạnh và chiến thuật của đối thủ.
Những đấu pháp đó được xây dựng trên sự quyết liệt khi không có bóng (Cường độ: 69/99) và mong muốn tạo ra các cơ hội ghi bàn chất lượng cao (Chất lượng cú sút: 90/99). Việc Frank giúp Brentford có lần đầu tiên chơi bóng tại Premier League và ở đó 3 mùa liên tiếp đã chứng tỏ chất lượng công việc ông đang làm.
Một nhà cầm quân khác đã dẫn dắt một CLB lên chơi ở giải đấu hàng đầu nước Anh là Kieran McKenna, người được biết đến sau khi giúp Ipswich Town liên tiếp thăng hạng trong 2 mùa giải vừa qua kể từ khi nhận lời dẫn dắt đội bóng này vào tháng 12/2021.
Cựu HLV học viện Tottenham và Manchester United tỏ ra thấm nhuần phong cách bóng đá tự do, lên bóng từ hàng thủ, sử dụng cặp tiền vệ trung tâm để đưa bóng qua vòng tròn giữa sân trong sơ đồ 4-2-3-1.
Ipswich là đội tấn công hay nhất ở Championship 23/24 dù chỉ về nhì, với 15.6 cú sút sau mỗi 90 phút (nhiều nhất giải). Khi không có bóng, chỉ số PPDA của họ (đại diện cho cường độ pressing) là một trong những chỉ số cao nhất ở giải đấu này. Nó cho thấy phong cách chơi bóng tiến bộ đang được ưa chuộng trong bóng đá hiện đại – cả khi có và không có bóng.
Các thông số của Ipswich tại Championship mùa giải 23/24 |
Sự nghiệp huấn luyện của McKenna gắn liền với bóng đá trẻ (từng làm việc tại Leicester và Nottingham Forest). Đó sẽ là một điểm cộng với các ông chủ Chelsea, bởi người đàn ông 38 tuổi rất giỏi trong việc phát triển các cầu thủ trẻ.
Còn gì khách quan hơn nếu lắng nghe lời nhận xét về HLV người Bắc Ireland này từ một cầu thủ hiện tại của Chelsea. “Về mặt chiến thuật, McKenna là một thiên tài,” Omari Hutchinson, tiền vệ 20 tuổi vừa trải qua mùa giải dưới dạng cho mượn ở Ipswich cho biết. “Tôi đã tiến bộ rất nhiều kể từ khi đến đây.”
“Ông ấy, đội ngũ huấn luyện và các cầu thủ khác đã giúp tôi cải thiện rất nhiều. Ở 1/3 sân đối phương, ông ấy cho phép tôi chơi tự do, làm những gì tôi giỏi nhất. Ông ấy nói với tôi rằng bây giờ tôi là một trong những cầu thủ pressing tốt nhất mà ông ấy từng thấy. Điều đó đã trở thành một trong những thuộc tính của tôi và tôi sẽ biến nó thành một điểm mạnh của mình.”
Nếu đến Chelsea, lối đi của McKenna khá giống như cách Graham Potter đến Stamford Bridge từ Brighton vào tháng 9/2022, trước khi bị sa thải 7 tháng sau đó. Sẽ có rủi ro cao, nhưng có khả năng mang lại thành công vang dội nếu ông được tin tưởng lâu dài.
Tiếp tục chủ đề, Enzo Maresca là đạo diễn cho sự thay đổi về phong cách chơi bóng của Leicester, khi giúp họ trở lại Premier League bằng cách giành chức vô địch Championship.
HLV người Ý luôn kiên định với các nguyên tắc huấn luyện của mình dựa trên vị trí. Dễ hiểu khi phong cách huấn luyện của ông giống với Manchester City của Pep Guardiola, trong bối cảnh ông từng có thời gian làm trợ lý đội 1 của Guardiola trong mùa giải 22/23 giành cú ăn ba.
Sơ đồ 4-3-3 của Maresca sẽ nhanh chóng chuyển thành 3-2-5 khi có bóng, khi ông yêu cầu một hậu vệ cánh (thường là Ricardo Pereira) bó vào trong để tạo thành cặp tiền vệ trung tâm cùng cựu tiền vệ ĐT Anh Harry Winks – cho phép các cầu thủ số 8 của ông dâng cao bên cạnh 2 cầu thủ chạy cánh và tiền đạo cắm.
Các pha chạm bóng của Ricardo Pereira (Leicester) đang ngày càng tập trung ở trung lộ qua từng mùa giải |
Còn khi lên bóng, Maresca khuyến khích thủ môn Mads Hermansen tham gia vào hàng phòng ngự để tạo ra sự vượt trội về mặt quân số và phá vỡ lớp pressing của đối thủ. Không có thủ môn nào ở Championship có tỷ lệ phất bóng dài (những đường chuyền dài hơn 36m) ít hơn so với Hermansen mùa này, cho thấy sự kiên nhẫn của Maresca trong việc kiểm soát bóng.
Giống như đội bóng của Guardiola, Maresca luôn mong muốn đội bóng của mình chiếm ưu thế trên sân, cũng như nhanh chóng giành lại quyền kiểm soát sau khi để mất bóng. Bằng chứng là Leicester tự hào về độ nghiêng sân (số lần chạm bóng trung bình ở 1/3 sân tấn công) cao thứ hai giải đấu (62%), đồng thời có số lần giành lại bóng trong 1/3 sân tấn công nhiều nhất (5 lần mỗi 90 phút) trong số các đội ở Championship mùa này.
Dù một số người cho rằng phong cách của ông đôi khi quá cứng nhắc, Maresca đã nhanh chóng nhấn mạnh sự linh hoạt mà đội bóng của ông đã thể hiện kể từ khi ông đến Leicester mùa hè năm ngoái. “Các cầu thủ đã thực sự làm tôi ngạc nhiên về cách họ thích nghi và thay đổi hệ thống trong trận,” Maresca nói. “Đã có nhiều trận đấu mà chúng tôi bắt đầu theo cách này và kết thúc theo cách khác.”
Enzo Maresca |
Ngoài những ứng cử viên kể trên, để đáp ứng mong muốn của Chelsea về một thương hiệu bóng đá dựa trên khả năng kiểm soát trận đấu, chúng ta hãy tập trung vào những CLB có chỉ số trên trung bình ở khả năng ngăn chặn cơ hội, cường độ, lên bóng từ sân nhà, hàng thủ dâng cao, khả năng kiểm soát bóng, độ nghiêng sân và khả năng tạo cơ hội.
Những ứng cử viên gồm có Sergio Conceicao (Porto), Marco Rose (RB Leipzig) và cái tên được nhiều người nhắc đến trong mùa giải này: Ruben Amorim (Sporting Lisbon). Mùa này, Amorim được coi là một trong những nhà cầm quân được săn đón nhất châu Âu, khi giúp đội bóng Bồ Đào Nha giành được chức vô địch thứ hai sau 22 năm.
Mặc dù vậy, trên thực tế, bất cứ ai bước qua cánh cửa sân Stamford Bridge sẽ là nhà cầm quân thứ 7 của họ trong 6 năm. Liệu một CLB đã quá quen với các cuộc bổ nhiệm ngắn hạn có thể tìm được ai đó làm việc lâu dài cho họ không?
Theo New York Times