Đội tuyển Thụy Sĩ chính thức dừng bước tại tứ kết Euro 2024 sau thất bại trong loạt đấu súng cân não trước đội tuyển Anh, và người đá hỏng duy nhất bên phía “Nati”là Manuel Akanji. Nhưng sẽ là thiếu công bằng nếu chĩa mũi dùi chỉ trích và trút hết mọi tội lỗi lên đầu trung vệ này.
Hẳn nhiên, huấn luyện viên Murat Yakin có lý do để đặt niềm tin vào Manuel Akanji và giao trọng trách cho cầu thủ này thực hiện quả đá luân lưu đầu tiên. Với bản lĩnh cùng kinh nghiệm trận mạc dạn dày, là một thủ lĩnh đích thực nơi hàng phòng ngự đội tuyển Thụy Sĩ và đã tạo chỗ đứng tại Manchester City - một trong những câu lạc bộ hàng đầu thế giới ở thời điểm hiện nay, thì việc Akanji lĩnh ấn tiên phong không có gì khó hiểu.
Cùng với thủ thành Yann Sommer, Ricardo Rodriguez, Fabian Schar và Granit Xhaka, thì Manuel Akanji là 1 trong 5 gương mặt đã đá trọn vẹn thời lượng cả 5 trận đấu tại chiến dịch lần này của Thụy Sĩ. Trong hệ thống 3-4-2-1 của Murat Yakin, Akanji thi đấu ở trung tâm hàng phòng ngự, kết hợp cùng Rodriguez dạt trái và Schar lệch phải, tạo nên bộ ba án ngữ trước khung thành Yann Sommer.
Thực tế, những con người ấy đã gắn bó cùng nhau từ lúc Vladimir Petkovic còn tại vị. Ở World Cup 2018, Akanji đá cặp cùng Schar, còn Rodriguez chơi hậu vệ trái, trong hệ thống 4-2-3-1. Đến Euro 2020, ông Petkovic chuyển sang sơ đồ 3-4-1-2, khi ấy Akanji chắc 1 suất trong bộ ba trung vệ, 2 vị trí còn lại là sự hoán chuyển giữa Rodriguez, Schar và Nico Elvedi.
Khi Murat Yakin lên nắm quyền, Akanji vẫn là sự lựa chọn số một. Ở World Cup 2022, nhà cầm quân này vận hành hệ thống 4-2-3-1 suốt 3 trận vòng bảng, lúc bấy giờ Akanji đá cặp trung vệ cùng Schar hoặc Elvedi, trong khi Rodriguez hoạt động ở biên trái. Nhưng rồi, tại vòng 16 đội, Yakin bất ngờ chuyển sang hệ thống 3 trung vệ, với bộ ba Schar - Akanji - Rodriguez, thì Thụy Sĩ nhận trận thua tan nát 1-6 trước Bồ Đào Nha.
Mặc dù hứng chịu những làn sóng công kích và chiếc ghế huấn luyện viên trưởng có lúc lung lay dữ dội, nhưng Murat Yakin vẫn bảo lưu những quan điểm liên quan đến cách xây dựng lối chơi và sử dụng nhân sự của mình, trong đó có việc chuyển hẳn sang sơ đồ 3 trung vệ.
Thế rồi, mọi thứ dần đi vào quỹ đạo và thu về trái ngọt khi Akanji cùng với 2 người đàn anh của mình đã chơi khá tốt tại Euro 2024, giúp Thụy Sĩ tái lập thành tích vào tứ kết kỳ giải trước, mặc dù vẫn chưa thể xóa dớp toàn thua tại ngưỡng cửa tứ kết ở các giải đấu lớn (World Cup hay Euro) từ xưa đến nay.
Các thống kê chuyên môn của Manuel Akanji tại Euro 2024 không tồi. Anh có tỉ lệ chuyền bóng chính xác đạt 92%, thực hiện 4.0 lần giải vây, 4.8 pha thu hồi bóng, 0.8 lần đánh chặn trong mỗi 90 phút, và cũng rất mạnh mẽ trong tranh chấp tay đôi. Nhìn hình ảnh Harry Kane bị Akanji hất văng ra khỏi đường biên sẽ rõ. Tất nhiên, đây chưa phải là phiên bản hay nhất của trung vệ sinh năm 1995, dù vậy anh vẫn là mắt xích tối quan trọng nơi hàng thủ của đội tuyển Thụy Sĩ.
Manuel Akanji lấy đà ngắn và dứt điểm quá hiền nên đã bị thủ thành Jordan Pickford bắt bài trong pha đá luân lưu. Rõ ràng, trách nhiệm của người thực hiện cú đá đầu tiên bao giờ cũng lớn lao, bởi nếu thành công sẽ tạo đà tâm lý thoải mái cho các đồng đội, ngược lại dễ kéo theo sự sụp đổ dây chuyền. Mặc dù sau đó lần lượt Fabian Schar, Xherdan Shaqiri, Zeki Amdouni đều tỏ ra vững vàng và thực hiện chuẩn xác, nhưng bên kia chiến tuyến, đội tuyển Anh còn bản lĩnh hơn khi đá thành công cả 5 lượt.
Thế là cú sút hỏng duy nhất của Akanji cũng đã đặt dấu chấm hết cho hành trình của đội tuyển Thụy Sĩ tại Euro năm nay. Tuy vậy, sẽ thiếu công bằng nếu chĩa mũi dùi chỉ trích và trút hết mọi tội lỗi lên đầu trung vệ này. Đừng quên, các loạt sút luân lưu bao giờ cũng ít nhiều chứa đựng yếu tố may rủi, đến cả siêu sao như Lionel Messi cũng không ít lần hỏng ăn.
Dẫu sao, Thụy Sĩ đã có một giải đấu đáng nhớ, khi trình diễn một lối chơi khoa học, bài bản, phòng thủ chặt chẽ và khá lợi hại trong tấn công. Họ sẽ còn vươn xa hơn nữa nếu cố gắng khắc phục hạn chế, đồng thời duy trì và phát huy những thành quả đạt được. Và ở tuổi 28, Akanji vẫn còn sung sức để cống hiến dài lâu.
Winston Churchill từng bảo: “Thành công không phải là cuối cùng, thất bại không phải là chết người, lòng can đảm đi tiếp mới quan trọng”. Hãy quên ngay thất bại, lau khô giọt nước mắt, và can đảm đi tiếp, Akanji!
Ngọc My