Harry Redknapp: Người đàn ông “phớt lờ” chiến thuật

Harry Redknapp là một huấn luyện viên bóng đá, có lẽ là huấn luyện viên người Anh cuối cùng làm việc ở một đội bóng hàng đầu tại quê hương, một điều đang dần biến mất. Có những người coi ông như một “di sản” và cũng có những người xem ông là một nỗi xấu hổ. Nhưng công bằng mà nói thì phong cách của ông có lẽ đôi khi là một niềm khao khát với nhiều người.

Dù đã giành được cúp bạc và thành tích tại những giải đấu thể thức knockout khác nhau, nhưng sẽ luôn có những dấu hỏi được đặt ra về năng lực chiến thuật cùng những tin đồn cho rằng ông để đội bóng của mình tự do đá trên sân mà ít khi đưa ra yêu cầu chiến thuật. Tất nhiên, có lẽ ông không nói với những đội bóng mà mình từng dẫn dắt rằng cứ “ra sân và đá đi”, thế nhưng năng lực quản trị nhân lực hoàn toàn là điểm mạnh chính của ông.
 

Biết cách làm thế nào để chọn một cầu thủ chất lượng, tuy nhiên người đàn ông này lại chưa bao giờ có cơ hội thử sức ở đội tuyển quốc gia. Liệu rằng ông bị “dìm” hay là nạn nhân của một thứ danh tiếng ảo? Có lẽ tốt nhất là mỗi người sẽ có một cảm nhận của riêng mình, nhưng bài viết về sự nghiệp của ông sau đây sẽ cho thấy nhiều góc cạnh hơn về người đàn ông này.
 

HARRY VỚI ĐỘI TUYỂN ANH
 

Roy Hodgson đã đủ tệ rồi nhưng sẽ ra sao nếu Harry Redknapp đảm nhận vị trí huấn luyện mà ông đã công khai bày tỏ mong muốn vào năm 2012? Có lẽ đó sẽ là thời kì “kinh khủng” nhất, khi Crouch và Defoe quay ngược thời gian trở lại những năm tháng làm khổ các hậu vệ đối phương, sự kết hợp giữa một cầu thủ cao lớn và nhỏ con trên hàng công.
 

Với Liên đoàn bóng đá Anh (FA), Redknapp chưa đủ để trở thành huấn luyện viên đội tuyển quốc gia. Thời điểm đó, ông đã nhận được sự ủng hộ rất nhiệt tình từ báo giới và người hâm mộ dù những tiếng xì xào về ông cũng nhiều không kém. Ông lên kế hoạch mời Brendan Rodgers làm người cộng sự của mình trong khi đã nói chuyện với một vài cầu thủ lớn, những người đã sẵn sàng tiếp nhận ý tưởng của ông.
 

Redknapp có thể là một sự rủi ro nhưng ít nhất ông có thể đưa đội bóng của mình chơi một thứ bóng đá chấp nhận được. Với những người tin rằng ông đã đạt đến đỉnh cao của mình trong quãng thời gian dẫn dắt Tottenham thì khi nhìn lại có thể thấy rằng Harry đã có thể làm tốt hơn. Nó có thể là hiệu ứng “Allardici” nhưng với một Redknapp già hơn thì như thế nào? Liệu người đàn ông này có xứng đáng được tin tưởng một lần hay không, hay FA đã đúng khi tìm một người sẽ không làm rung chuyển con thuyền? Có rất nhiều câu hỏi được đặt ra, nhưng chúng ta có thể tìm được câu trả lời bằng cách nhìn lại sự nghiệp của ông một cách thấu đáo.

KHỞI NGHIỆP Ở BOURNEMOUTH
 

Sự nghiệp thi đấu không mấy nổi bật của Redknapp bắt đầu ở West Ham và kết thúc tại Bournemouth. Ông có một quãng thời gian chơi cho Seattle Sounders ở giải vô địch Bắc Mỹ, khi đó ông vừa đảm trách vai trò một cầu thủ trong đội bóng vừa là trợ lý huấn luyện viên. 
 

Sau khi giải nghệ, Redknapp trở lại đội bóng cũ Bournemouth với vai trò tương tự và cuối cùng nắm quyền vào năm 1983 khi câu lạc bộ đang trên bờ vực xuống hạng.
 

Trước đó, ông bị ngó lơ cho vị trí này nhưng rồi quyết định lựa chọn Redknapp đã chứng minh đó là một sự lựa chọn đúng đắn khi ông đưa đội bóng đạt đủ số điểm an toàn. Ông ở lại The Cherries cho đến năm 1992 sau một vụ va chạm xe hơi nghiêm trọng và giành chức vô địch giải hạng Ba năm 1987.

NHỮNG NĂM THÁNG CÙNG WEST HAM
 

Huyền thoại Billy Bonds là huấn luyện viên trưởng của West Ham khi Redknapp trở lại một đội bóng cũ này. Một lần nữa, ông đảm nhận vai trò trợ lý trước khi trở thành huấn luyện viên chính thức vào hai năm sau.
 

Ông có khả năng nhận ra một cầu thủ nào đó sẽ là huyền thoại dù không phải người có tầm nhìn xa với một vài bản hợp đồng của mình. Có vài lời cáo buộc tính “gia đình trị” trong đội bóng của ông vì sử dụng cậu con trai Jamie Redknapp và người cháu Frank Lampard mặc dù sau này họ đã chứng minh là tất cả đã sai. Bên cạnh những thành viên trong gia đình, Redknapp mang về Paolo Di Canio và làm việc cật lực để giữ được sự ổn định trong một đội bóng khó khăn.
 

Ông giải thích quá trình ông đã làm để giữ được sự hài lòng của Di Canio trong một cuộc phỏng vấn với Betsafe: “Tôi thường đảm bảo rằng trong buổi tập tôi sẽ để cậu ấy ở một đội mà không có ai dám đá vào cậu ấy vì nếu không mọi thứ sẽ rối tung lên. Cậu ấy dễ nổi nóng. Cậu ấy đá bóng ra xa và tôi hay nói đó là một bàn thắng. Đấy chính là Paolo. Phải giữ cho cậu ấy thấy dễ chịu cho ngày thứ Bảy.”
 

Sau đó có một câu chuyện về Steve Davies, một cổ động viên đã được vào sân đá trên hàng công trong một trận giao hữu với Oxford sau khi nói những lời xúc phạm nhắm đến Redknapp và đội bóng. Anh ta đã ghi bàn trong trận đấu đầu tiên (và duy nhất) của mình. “Tôi bị đập đầu vào bóng, không giống như những cú đập khác. Anh có hiểu ý tôi là gì không? Tôi đã va chạm rất mạnh. Giống như thể thời gian vẫn đang ngừng lại vậy - đó là khoảnh khắc tuyệt vời nhất trong cuộc đời tôi. Rồi, tôi bị kiệt sức. Về sau, tôi hút 30 điếu thuốc một ngày. Tôi sẽ không bỏ qua cho điều đó. Tôi đã hút một vài điếu thuốc và uống vài cốc bia trong hiệp một phải không?”
 

Dù đạt thành tích tương đối tốt nhưng Redknapp đã rời câu lạc bộ thời thơ ấu của mình sau khi bày tỏ quan điểm quá thẳng thắn với một tờ chuyên san vào năm 2001 và đảm nhận vị trí giám đốc bóng đá của Portsmouth không lâu sau đó. Khi ông gia nhập The Irons, họ đang phải vật lộn ở giải quốc nội để rồi ra đi khi đội bóng đã trở thành một câu lạc bộ tầm trung trên bảng xếp hạng. Ông thay máu bằng rất nhiều cầu thủ trẻ xuất sắc, mang về những cầu thủ giá rẻ và giúp họ thành công ở đội bóng đông London.
 

ĐẾN BỜ NAM VÀ RỒI TRỞ LẠI
 

Cả hai gã khổng lồ ở bờ nam mà Redknapp từng dẫn dắt, Portsmouth và Southampton, đều gặp bất đồng với ông ở những thời điểm khác nhau. Cổ động viên và cầu thủ Portsmouth lĩnh hội được phong cách độc nhất của ông sau quãng thời gian cùng West Ham và những kết quả đã chỉ ra điều ấy khi họ được thăng hạng Premier League vào năm 2003. Năm đó, The Hammers xuống hạng.
 

Redknapp tiếp tục giúp đội bóng thi đấu thăng hoa ở mùa giải tiếp theo nhưng một bất đồng nữa với ông chủ tịch sau sự việc bổ nhiệm một giám đốc bóng đá khiến ông ra đi nhanh hơn cả một thí sinh X-Factor. Và ông nhanh chóng bắt tay vào một thử thách mới.
 

Với một người bắt đầu sự nghiệp bằng việc dành nhiều năm tháng ở Bournemouth, Redknapp hoàn toàn thích nghi được với sự khắc nghiệt của công việc huấn luyện trong thời kì hiện đại. Tuy nhiên, những gì ông làm tiếp theo được xem như một sự phản bội với các cổ động viên The Pompey: gia nhập đối thủ truyền kiếp Southampton. Người hâm mộ Portsmouth đã nhìn Redknapp giống như cách mà bạn nhìn bạn gái cũ quyết định sống chung với người bạn thân nhất của mình vậy. Nói vui thì là ngoài biển khơi có rất nhiều cá, tại sao lại cứ phải chọn con cá đó?

Không thể giúp Southampton duy trì sự ổn định là nốt lặng đầu tiên trong sự nghiệp của Redknapp. Và gần như ngay lập tức ông đã trở về với sân Fratton Park, nơi mà ông gọi là “ngôi nhà tinh thần”. Rất nhiều thử thách ở phía trước, thế nhưng việc đánh bại các đối thủ đã giúp ông có thể thở phào một chút. Ông đã cải thiện đội bóng lên rất nhiều với sự kết hợp của những bản hợp đồng mạnh mẽ và thứ bóng đá cởi mở. Điều này thật dễ bị bỏ qua nhưng những đội bóng của Redknapp hầu như luôn đem đến sự giải trí cho người hâm mộ, và trong một kỷ nguyên của những rủi ro tài chính với nhiều đội bóng top dưới thì những động thái của ông trên thị trường chuyển nhượng là vô cùng thông minh.
 

Khoảnh khắc đáng nhớ nhất chính là chức vô địch FA Cup sau khi vượt qua Cardiff vào năm 2008. Danh hiệu đó đã cho thấy Redknapp có lẽ là bậc thầy về chiến thuật trong những trận đấu thể thức knockout, và trước đó họ đã lật đổ Manchester United trên hành trình ấy. Và rồi nắm bắt được thời cơ, ông chuyển đến Tottenham vào tháng 10 năm đó với trọng trách nặng nề.
 

Đội bóng này (Portsmouth) không đạt được những đỉnh cao trong thập kỷ tiếp theo như những gì họ trải qua dưới thời Redknapp, và vai trò của ông trong sự sụp đổ của câu lạc bộ chắc chắn là câu chuyện gây tranh cãi. Nhưng có một điều chắc chắn là quãng thời gian đội bóng chủ sân Fratton Park được ông dẫn dắt là khoảng thời gian rất tươi đẹp. Một loạt những tên tuổi lớn cập bến câu lạc bộ bờ nam nước Anh đã kích thích một thứ bóng đá tốt nhất từng được chứng kiến ở Portsmouth.
 

ĐƯA TOTTENHAM HƯỚNG TỚI ĐỈNH CAO
 

Không còn nghi ngờ gì nữa, chúng ta không thể nào phủ nhận tài năng của đội bóng Tottenham của đầu thập niên 2010. Với nhiều cổ động viên Spurs, họ hạnh phúc khi góp mặt tại giải đấu này và đã nỗ lực rất nhiều để xóa bỏ đi hình ảnh top bốn truyền thống. Khởi đầu của đội bóng dưới thời Redknapp là khá khiêm tốn, thế nhưng ông đã kéo Spurs từ khu vực xuống hạng đến một vị trí ở Champions League năm 2010.
 

Hậu vệ trái Gareth Bale và cầu thủ tài năng Luka Modrić là các ngôi sao của câu lạc bộ, tuy nhiên, dàn “diễn viên phụ” cũng là những gương mặt đáng chú ý. Họ bao gồm  một hậu vệ trái không-thích-bóng-đá, một đội trưởng không thể luyện tập và một tiền đạo người Nga phải nói chuyện với huấn luyện viên thông qua một người phiên dịch. Thủ môn dự bị là một anh chàng gãy cả xương cổ tay và xương chậu trong một tai nạn mô tô vào năm trước, và thủ thành số một thì có phong cách thi đấu hết sức thú vị.

Rafael van der Vaart là “chìa khóa” của đội hình ấy, và anh đã chia sẻ rất cởi mở về thái độ “thờ ơ” trong việc luyện tập và chuẩn bị cho trận đấu của huấn luyện viên: “Harry là một người rất đặc biệt, đó là lý do tại sao tôi cảm thấy Spurs như nhà của mình vậy. Nó giống như thể tôi trở lại với bóng đá đường phố. Không có những bài thuyết giảng dài dòng và nhàm chán về chiến thuật giống như tôi từng trải qua ở Real Madrid. Có một cái bảng trong phòng thay đồ nhưng Harry chẳng viết bất cứ thứ gì lên đó.”
 

“Không phải là chúng tôi không làm gì cả - nhưng đúng là gần như thế đấy. Ví dụ, tuần trước Gareth Bale ghi một bàn thắng bằng đầu vào lưới Blackburn từ quả đá phạt góc của tôi. Nhưng chúng tôi không luyện tập về nó một phút nào, hoàn toàn là may mắn. Đá tốt, đánh đầu tốt, không còn gì nữa cả. Và chiến thắng của chúng tôi trên sân nhà trước đương kim vô địch Inter Milan là một ví dụ rõ ràng về thứ gọi là chơi bóng bằng trực giác. Bạn không thể tập luyện được bàn thắng mà tôi đã ghi trong trận đấu đó.”
 

Sự thăng tiến tự nhiên trong sự nghiệp của Redknapp cho thấy ông xứng đáng có một cơ hội để chứng minh bản thân mình. Những phương pháp của ông có thể gây tranh cãi và chắc chắn dù đã cũ nhưng nó phù hợp với các cầu thủ khiến họ có những màn trình diễn “định nghĩa” nên sự nghiệp của mình. Nó gần như thể là các cầu thủ chuyên nghiệp mà tin vào khả năng của mình có thể có được những màn trình diễn như mong đợi dù điều ấy hoàn toàn trái ngược với phương pháp chuẩn bị kỹ càng cho các trận đấu của Pep Guardiola và José Mourinho.
 

Tottenham khi đó thi đấu rất tốt tại đấu trường châu Âu, loại cả hai đội bóng thành Milan trước khi bị loại bởi Real Madrid ở vòng tứ kết.
 

Sau bốn năm, điều đó đã khép lại dù kết thúc mùa giải ở vị trí dự Champions League nhưng Chelsea đã biến vị trí thứ tư của Tottenham trở thành vô nghĩa sau khi lên ngôi vô địch giải đấu này. Redknapp không thể đàm phán về hợp đồng với Tottenham và thật khó để nói liệu ông chủ động bước hay bị đẩy đi. Chắc chắn, những vấn đề bên ngoài sân cỏ thời điểm đó đã làm sứt mẻ danh tiếng của ông mặc dù sau này ông đã được xóa bỏ những điều bị cho là sai lầm.
 

Ông đã nhắm đến công việc ở đội tuyển Anh trong vài tháng sau đó và điều này được dự đoán chắc chắn sẽ diễn ra. Tuyên bố công khai thể hiện mong muốn có được vị trí này đã khiến các cổ động viên trung thành của Spurs phẫn nộ. Thế rồi, thay vào đó Hodgson lại là người được chọn. Thất nghiệp sau khi rời Tottenham và chẳng có vị trí gì ở đội tuyển Anh, ông trở thành một nhân vật bị nhạo báng công khai với mức độ lớn chưa từng có để rồi bị vứt bỏ hết những thành công từng đạt được ở bắc London.
 

THẤT BẠI Ở QUEEN PARK RANGERS
 

Queen Park Rangers (QPR), đội bóng mà Redknapp gia nhập năm 2012, là nơi khởi đầu cho những bước đi sai lầm trong sự nghiệp của ông. Đội bóng lúc này đang rất quyết tâm để thăng hạng từ Championship và Redknapp có đủ kinh nghiệm để xử lý một tập thể với những “mảnh ghép” đắt tiền. Mọi thứ vẫn diễn ra tốt trong phạm vi xử lý của ông, nhưng câu hỏi được đặt ra lại liên quan đến lời cam kết của ông với đội bóng sau những câu truyện cổ tích nước Anh.
 

QPR phải thi đất trận playoff, một điều có thể xem là đáng thất vọng với số tiền mà chủ tịch Tony Fernandes đã bỏ ra, nhưng Redknapp quyết định không đếm xỉa tới điều đó. Câu lạc bộ mang về những “người lính đánh thuê hiện đại” khi mà tài năng của họ đã bị “vắt kiệt” trước khi đến với đội bóng thành London và điều này chỉ càng củng cố thêm hình ảnh một con người khéo mặc cả vốn trước đó đã định nghĩa nên sự nghiệp của Redknapp. Khao khát, động lực và phong độ của các cầu thủ đã không còn và huấn luyện viên của họ dường như quá thờ ơ hững hờ với sự tiến bộ của đội bóng tại Premier League.
 

Ông ra đi khi câu lạc bộ đang đứng thứ hai từ dưới lên, viễn cảnh xuống hạng đang hiển hiện trước mắt, và dành thời gian để hồi phục sau ca phẫu thuật đầu gối. Trong một giai đoạn được coi là thất bại nhất trong sự nghiệp của mình, ông bị chỉ trích vì những bản hợp đồng nghèo nàn về chất lượng và một hàng thủ lỏng lẻo. Redknapp rời QPR cùng với những luồng ý kiến cho rằng ông sẽ kết thúc sự nghiệp của mình tại đây.

CÁO BUỘC TRỐN THUẾ
 

Redknapp không phải chờ đợi quá lâu để trở lại với đời sống bóng đá Anh. Quốc gia hải cảng Jordan là nơi ông dừng chân để dẫn dẫn dắt đội tuyển quốc gia nước này thi đấu hai trận tại vòng loại World Cup trong năm 2016 trước khi gia nhập Birmingham vào năm 2017. Ông đã giúp đội bóng này trụ lại Championship và được gia hạn thêm một năm nữa với mục tiêu thăng hạng. Ở một giải đấu yêu cầu những thương vụ làm ăn khôn ngoan và với thành tích của Redknapp trong những năm trước đây thì không có lý do gì để gạt bỏ đội bóng của ông ra khỏi cuộc chiến thăng hạng.
 

Có lẽ cần lý giải tại sao Harry Redknapp dường như lại trở thành một người nổi tiếng bị ghét đến nỗi là vật trung tâm trong một sự việc gây tổn hại nhất mà ông từng đối mặt - một cáo buộc trốn thuế mà cuối cùng ông đã được chứng minh trong sạch. Gần đây Redknapp chia sẻ về việc ông không được học hành nhiều, và điều này có lẽ lý giải một phần câu nói của Van der Vaart ở trên: “Có một cái bảng trong phòng thay đồ nhưng Harry chẳng viết bất cứ thứ gì lên đó.”
 

Câu chuyện đó làm ảnh hưởng đến mục tiêu có được công việc ao ước nhất cuộc đời, và thậm chí có thể là đỉnh cao trong sự nghiệp, của ông. Tuy nhiên nó không thể nào xóa bỏ những thành tựu mà vị huấn luyện viên này có được cùng bóng đá, đặc biệt sau khi được tòa án tuyên vô tội. Và nếu xét trên phương diện cá nhân như cách nói chuyện hay các khía cạnh chung về con người là thứ mọi người không có cảm tình thì khả năng bóng đá của ông nên được tách riêng. Sau tất cả, chúng ta dường như đặc biệt luôn làm điều đó với những người kiểu như Mourinho.

VẬY REDKNAPP LÀ NGƯỜI NHƯ THẾ NÀO?
 

Ông khẳng định mình không phải một người thích mặc cả, và xét trên một mức độ nào đó thì điều ấy đúng. Redknapp luôn tiêu tiền ở những nơi có thể tiêu được và tất nhiên là cũng để mắt đến tài năng của cầu thủ. Điểm nổi trội nhất của ông là thứ bóng đá mang đến niềm vui cùng với đó là sự hài hước trong các buổi phỏng vấn qua những cửa kính ô tô sạch sẽ và khác nhau. Sau tất cả, ông phải làm gì khi một chiếc micro dí vào trong xe hơi khi ông rời bỏ công việc của mình? Nếu ông không trả lời những cuộc phỏng vấn đó, ông sẽ lại bị chế nhạo vì một lý do hoàn toàn khác.
 

Khi nhìn lại sự nghiệp của người đàn ông này một cách khách quan, có lẽ chăng ông nên được trao một cơ hội nào đó ở đội tuyển quốc gia. Đây là khía cạnh được quan tâm của một nhân viên bán xe hơi láu cá đáng lẽ đã có thể chiến thắng được truyền thông. Có thể thấy rằng quá dễ để quy cho việc con người ông không phù hợp và điều đó khiến câu chuyện về thuế trở nên đáng tin hơn ở thời điểm đó.
 

Bất chấp tất cả, ông đã giúp hầu hết các đội bóng mà mình làm việc tiến bộ và đem vinh quang về cho các cổ động viên bằng những danh hiệu, số tiền lãi và những kí ức đáng nhớ. Ông đưa các cầu thủ về câu lạc bộ mà nhiều người tin rằng họ sẽ không bao giờ có mặt ở đó và những tác động của người đàn ông này đến các cầu thủ trẻ là rất rõ ràng. Ông xứng đáng được trao cơ hội ở đội tuyển Anh sau những gì làm được ở Tottenham. Nhưng ngược lại ở một góc nhìn nào đó có thể thấy đó lại là một điều tốt khi ông tránh được “những chén rượu độc nhất”, dù Redknapp đã tạo ra một con đường sự nghiệp mà ông từng kì vọng sẽ dẫn lối đến vinh quang cùng đội tuyển quốc gia.
 

Từ việc cho một cổ động viên hung dữ thi đấu trong một trận giao hữu để rồi anh ta bị một trái bóng đi lạc bay vào đầu, Redknapp đã đem lại cho thế giới bóng đá rất nhiều tiếng cười và lời bàn tán. Chúng ta có thể phủ nhận tài năng của ông trên tư cách một huấn luyện viên, nhưng những gì ông làm được ở West Ham, Portsmouth và Tottenham đã nói lên tất cả.