Trong cuốn “Commitment: My Autobiography”, Didier Drogba chỉ ra cách mà Mourinho kích thích sự tự tin của anh: “Ông ấy luôn làm thế với tôi, ngay cả khi tôi không ghi bàn - nếu ông ấy nghĩ tôi chơi tốt, ông ấy sẽ nói cho tôi biết và khích lệ tôi. Jose luôn ủng hộ tôi, nhất là trong những năm đầu tôi ở Chelsea và gặp nhiều chỉ trích”.
Sau khi phải nhận những lời chỉ trích, màn trình diễn của Harry Kane trước West Ham vừa qua có thể khiến Jose Mourinho mỉm cười hài lòng. Sau khi nói hơi phóng đại về số bàn thắng mà Didier Drogba ghi được ở Chelsea dưới thời của mình, Mourinho đã khẳng định lập trường bảo vệ Kane và đáp trả lại ý kiến của chuyên gia Paul Merson rằng số 10 của Tottenham đang không có phong độ tốt.
Nhưng nếu nhìn xa hơn những con số đó cũng như lắng nghe những tiền đạo từng làm việc với Mourinho nói về những sự chuẩn bị chi tiết trước trận đấu, ta sẽ có câu trả lời cho việc là tiền đạo dưới sự dẫn dắt của chiến lược gia người Bồ Đào Nha thì như thế nào. Nó liên quan đến việc tập luyện, mục tiêu Chiếc giày vàng và theo dõi những đoạn phim có lồng ghép nhạc cổ điển “sẽ khiến bạn phải nổi da gà”.
Mourinho rất coi trọng những kỹ năng quản trị nhân sự và tầm quan trọng của việc duy trì tâm lý cho một tiền đạo. Ông luôn cố gắng làm tối đa những việc này. Drogba là một ví dụ điển hình. Trong quãng thời gian ở Chelsea, chân sút người Bờ Biển Ngà đã phát triển thành một trong những tiền đạo đáng sợ nhất châu Âu.
Benni McCarthy cũng vậy. Cựu cầu thủ Blackburn, Ajax và đội tuyển Nam Phi này từng được cho mượn ở Porto vào năm 2002, sau đó gia nhập chính thức vào mùa giải 2003/2004 và cuối mùa cùng gã khổng lồ bóng đá Bồ Đào Nha giành chức vô địch Champions League. Mourinho và McCarthy gần gũi nhau đến mức cựu tiền đạo Nam Phi còn được các đồng đội gọi đùa là “con trai của Mourinho”.
Quãng thời gian ở Porto với 38 bàn thắng trong 59 trận đấu có lẽ là giai đoạn thi đấu thăng hoa nhất trong sự nghiệp của McCarthy. Anh rất kính trọng Mourinho - “Chưa bao giờ có HLV nào khác đầu tư vào tôi nhiều như vậy” - và cho rằng các đặc trưng của nhà cầm quân người Bồ Đào Nha khi làm việc với các tiền đạo là yếu tố tâm lý và tập luyện tận tâm.
Khi còn làm việc ở Porto, Mourinho từng mời một HLV tiền đạo đến làm việc với McCarthy và các tiền đạo khác của ông. McCarthy kể lại với The Athletic: “Mourinho đưa ra cho tôi các bài tập liên quan đến di chuyển, cách đội bóng thi đấu và tôi nên chạy chỗ thế nào. Chúng tôi biết rằng đôi khi các đội bóng sẽ dựng xe buýt nên phải đặc biệt chú trọng đến việc di chuyển và phải thực sự sắc bén.
Mỗi buổi tập đều nhằm mục đích làm thế nào để tiền đạo có thể phối hợp với các tiền vệ và điều nổi bật nhất là những sự đầu tư của ông dành cho các tiền đạo đã phát huy hiệu quả. Ông luôn nói với bọn tôi rằng “Nếu chúng ta vô địch giải đấu, chúng ta cũng phải có vua phá lưới của giải. Các cậu không thể giành chức vô địch và không có vua phá lưới”.
Và đúng như vậy. McCarthy khép lại mùa giải 2003/2004 với tư cách vua phá lưới giải VĐQG (20 bàn thắng), giúp Porto giành cú đúp VĐQG và UEFA Champions League. Dù vậy, điều thực sự gây ấn tượng với anh khi nghĩ về Mourinho là cách mà HLV trưởng Tottenham giúp các chân sút của ông vững vàng hơn về tinh thần.
“Điều tuyệt vời nhất ông đã làm cho tôi về khía cạnh tâm lý là trước mỗi trận đấu, ông lại đưa tôi một chiếc DVD có độ dài khoảng 5 phút để tôi xem trong phòng. Trong đó, khoảng 2 phút là về đối thủ mà chúng tôi sắp đối đầu - điểm mạnh, điểm yếu, những nơi họ dễ bị khai thác”, McCarthy chia sẻ.
Cựu tiền đạo Nam Phi nói tiếp: “Và sau đó là vài phút thể hiện những điều tích cực của bạn - những nơi bạn đã ghi bàn trước những đối thủ thực sự mạnh. Và chúng giúp bạn tăng thêm sự tự tin, nó cho thấy bạn có đủ khả năng để trở thành người giỏi nhất và bạn đã làm điều đó trước những người như Paolo Maldini. Bạn đã làm được điều đó trước những cầu thủ như vậy thì không có lý gì Benfica hay Sporting Lisbon có thể ngăn cản.
Những video tổng hợp này sử dụng nhạc nền là âm nhạc cổ điển - thứ âm nhạc sẽ luồn lách vào cơ thể bạn. Cảm giác giống như khi bạn xem Titanic và âm nhạc của bộ phim thật sự tuyệt vời.
Bạn sẽ nổi da gà, tóc tai dựng lên và âm nhạc khiến mọi thứ cảm xúc hơn. Vì bạn đã xem những bàn thắng hay kỹ thuật tuyệt vời đã thực hiện được, đến khi bước vào trận đấu, bất cứ khi nào tung ra một đường chuyền sai địa chỉ, bạn sẽ nghĩ đến video đã xem và điều bạn có thể làm.
Cảm giác lúc đó như thể là ‘Tiến lên nào! Chúc may mắn cho bất cứ ai đối đầu tôi ngày hôm nay!’ Về mặt tâm lý, Jose đã làm việc rất nhiều với các tiền đạo về tư duy của họ. Và với tôi điều đó vô cùng quan trọng”.
Với McCarthy, những chiếc DVD đó có giá trị đến tận một vài năm sau khi anh đã tới Anh chơi bóng. Khi ấy anh vẫn xem lại chúng để tăng thêm sự tự tin cho bản thân rằng anh đủ trình độ để thi đấu ở Premier League.
“Tôi vẫn giữ chúng ở đâu đó trong nhà và thường xem khi tôi còn ở Blackburn. Tôi có thể bị John Terry hay Rio Ferdinand áp chế, sau đó tôi xem những chiếc DVD ấy và nghĩ ‘Đúng, họ là những cầu thủ đặc biệt nhưng Maldini cũng là một cầu thủ đặc biệt và chúng ta từng đánh bại hàng phòng ngự Real Madrid mà’. Xem chúng khiến tôi giải quyết vấn đề tâm lý và tôi bắt đầu ghi bàn thoải mái”, McCarthy nói.
Trong mùa giải đầu tiên ở Blackburn, McCarthy ghi 18 bàn trong khuôn khổ Premier League và chỉ kém duy nhất một cầu thủ khác: Drogba, người ghi 20 bàn cho Chelsea của Mourinho. Drogba từng chia sẻ rằng anh dành sự ngưỡng mộ to lớn cho Mourinho và giống như McCarthy, một số người coi anh như con trai của HLV người Bồ Đào Nha.
Trong cuốn “Commitment: My Autobiography”, tiền đạo người Bờ Biển Ngà chỉ ra cách mà Mourinho kích thích sự tự tin của anh: “Ông ấy luôn làm thế với tôi, ngay cả khi tôi không ghi bàn - nếu ông ấy nghĩ tôi chơi tốt, ông ấy sẽ nói cho tôi biết và khích lệ tôi. Jose luôn ủng hộ tôi, nhất là trong những năm đầu tôi ở Chelsea và gặp nhiều chỉ trích”.
Nhưng nếu Mourinho thấy cần thiết, Kane có lẽ cũng phải chuẩn bị tinh thần yêu cho roi cho vọt từ HLV trưởng. Đó chắc chắn là điều mà Mourinho đã dành cho Cristiano Ronaldo khi ở Real Madrid và dẫn đến một vài sóng gió trong mối quan hệ giữa hai người. Trong mùa giải cuối cùng của Mourinho ở Tây Ban Nha, niềm tin của cả 2 dành cho nhau đã hoàn toàn tan vỡ và họ được cho là đã suýt gây lộn sau một trận đấu với Valencia.
Mourinho có lẽ cũng sẽ hy vọng ông không phải áp dụng kịch bản với Kane như ông đã từng với Anthony Martial và Marcus Rashford ở Manchester United. Sự khắt khe của ông đã khiến sự tự tin của họ bị xói mòn. Không lâu trước khi bị sa thải, Mourinho đã thể hiện sự thất vọng khi Rashford bỏ lỡ một cơ hội trước Young Boys ở Champions League. Đây là bằng chứng cho thấy sự khắc nghiệt của ông với các cầu thủ trẻ dù gần đây Rashford nói làm việc với Mourinho “là giai đoạn khó khăn nhưng chắc chắn là giai đoạn biến tôi trở thành cầu thủ tốt hơn”.
Trong một số khía cạnh, mối quan hệ của Mourinho với một số tiền đạo thể hiện phương pháp “lãnh đạo đối đầu” mà theo lời của ông thì “bạn cố gắng tạo ra một vài cuộc xung đột với mục đích để họ phát huy hết khả năng”. Ngay cả với Drogba, người mà ông có mối quan hệ tốt, Mourinho vẫn thử thách cậu học trò bằng cách sử dụng Hernan Crespo và sau đó là Andriy Shevchenko để cậu học trò luôn giữ sự tập trung.
Tuy nhiên đây không phải chiến lược mà ông sử dụng với McCarthy. Và nếu bạn để ý sẽ thấy “Người đặc biệt” dành phần lớn thời gian từ tháng 1 đến tháng 3 để phàn nàn về sự vắng mặt của Kane do chấn thương. Bởi vậy có lẽ ông sẽ không sử dụng chiến lược đó với thủ quân đội tuyển Anh. Nhưng cho dù những phương pháp của Mourinho có thay đổi hay không thì Kane cũng đã có màn thể hiện tốt trước West Ham sau khi HLV trưởng công khai ủng hộ anh 1 ngày trước đó.
Thực tế, bàn thắng vào lưới West Ham vừa qua là pha lập công thứ 137 của Kane tại Premier League trong 200 lần ra sân. Có lẽ bản thân điều này đã nói lên tất cả giá trị của tiền đạo người Anh.
Dịch từ bài viết “‘Classical music that gives you goosebumps’: How Mourinho works with strikers” của tác giả Charlie Eccleshare trên The Athletic.
CG