Điều gì đã hủy hoại Alexis Sanchez tại Man Utd?

“Tôi đã nghĩ rằng cậu ấy sẽ là một tiền đạo có thể chơi ở mọi vị trí, khu vực trên hàng công, ghi được hàng loạt bàn thắng và thi đấu một cách ngoan cường, nhưng rốt cuộc, cậu ấy đã hoàn toàn trở thành một thảm họa. Tôi chẳng biết chuyện gì đã xảy ra với Alexis Sanchez nữa. Chắc hẳn đang có đến hai Alexis Sanchez tồn tại trong thế giới bóng đá: Một người là gã đã khoác áo Barcelona và Arsenal trong nhiều năm, còn người thứ hai là gã đã xuất hiện tại Manchester United. Nếu không phải vậy thì tôi cũng chẳng biết nguyên nhân đã khiến cho cuộc chuyển nhượng này trở thành một cơn ác mộng là gì nữa.”

Gary Neville đã tóm gọn lại cảm nhận của rất nhiều người với lời bình luận mà ông đưa ra về khoảng thời gian Alexis Sanchez thi đấu cho Manchester United. Cầu thủ được trả lương cao nhất Premier League đã phải thu dọn hành lý rời khỏi Old Trafford sau khi chỉ ghi được vỏn vẹn 3 bàn thắng tại giải đấu hạng cao nhất nước Anh kể từ lúc gia nhập Quỷ Đỏ vào tháng 1 năm 2018. Các cổ động viên, và cả những người bên trong câu lạc bộ từ lâu đã chấp nhận rằng đây là một quyết định cam chịu thất bại, nhưng hầu hết bọn họ đều vẫn còn rất mù mờ về những nguyên nhân đã khiến mối duyên giữa Quỷ Đỏ và tiền đạo người Chile trở thành một thảm họa.  

Tình trạng sa sút phong độ của Sanchez đã không diễn ra một cách chậm rãi. Chỉ 8 tháng trước khi gia nhập Man United, anh đã được bầu chọn là cầu thủ xuất sắc nhất năm của Arsenal, nhưng ngay từ thời điểm khởi đầu cuộc hành trình tại đội bóng mới, sự chật vật của anh là điều mà ai cũng có thể nhận thấy rõ. Rốt cuộc thì vì lý do gì mà một trong những cầu thủ xuất sắc nhất Premier League lại trở thành cái bóng vật vờ của chính bản thân mình chỉ trong một khoảng thời gian ngắn đến vậy?

Câu hỏi đó sẽ chỉ được trả lời bằng cách phân tích, nhìn nhận nhiều yếu tố khác nhau - ở cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Ví dụ, sẽ là một thiếu sót rất lớn nếu chúng ta bỏ qua các yếu tố vô hình như những vấn đề trong các mối quan hệ của cầu thủ người Chile, cũng như sự ảnh hưởng tiêu cực từ scandal trốn thuế tại Tây Ban Nha. Tuy nhiên, khi đề cập đến các yếu tố diễn ra trên sân cỏ, một lời giải thích mang tính thời sự hơn rất nhiều sẽ được rút ra, đó là: Anh đã không được sử dụng đúng cách tại Manchester United. 

Sanchez thực sự là một cầu thủ rất đa năng. Anh đã bắt đầu cuộc phiêu lưu nơi trời Âu ở cánh phải của Udinese và cũng thường xuyên được sử dụng tại vị trí đó trong khoảng thời gian thi đấu cho Barcelona, trước khi chuyển sang đá ở cánh trái trong màu áo Arsenal. Anh đã cho thấy mình hoàn toàn có khả năng chơi như một số 10, có thể đóng góp rất lớn cho những pha phản công, và cuối cùng là hoạt động trong vai trò trung phong để đạt đến một sự hiệu quả tuyệt vời ở London.

Nhưng điều bất biến trong xuyên suốt sự nghiệp của Sanchez trước khi đến với Man United là dù có chơi ở bất kì vị trí nào đi chăng nữa, anh cũng đều thể hiện hình ảnh thiên về một cây săn bàn hơn là một cầu thủ sáng tạo. Mặc dù vị trí của Sanchez tại Arsenal có vẻ giống với vai trò mà anh được giao phó ở Old Trafford, nhưng thực ra lại hoàn toàn khác nhau về bản chất.

Ngay cả khi được triển khai đá cánh ở Arsenal, Sanchez vẫn thường có Olivier Giroud hoạt động phía trước anh và Mesut Ozil đóng vai trò playmaker (nhạc trưởng). Anh sẽ không thể nào tìm ra được đến hai người đồng đội có tinh thần hy sinh lớn đến vậy ở những đội bóng khác. Tại Man United, chỉ có Juan Mata là đáp ứng được điều này. Trong khi Romelu Lukaku là người đảm nhận vai trò tiền đạo trung tâm, thì Sanchez đã được Man United kì vọng sẽ là một nhân tố tăng thêm sự sáng tạo cho đội hình, dù cho anh cũng chỉ là một cầu thủ luôn hưởng lợi từ phẩm chất đó của những người khác. 

Ví dụ, nếu gia nhập Manchester City, câu lạc bộ đã từng rất muốn có được chữ ký của cầu thủ người Chile, Pep Guardiola chắc chắn sẽ sử dụng Sanchez theo cách khác. Với việc nhà cầm quân người Catalan từng ca ngợi Arsene Wenger vì đã tìm ra một vai trò phù hợp cho Sanchez, điều mà ông không làm được tại Barcelona, rất có thể anh sẽ được nhìn nhận như một “chân sút”, trở thành đối thủ cạnh tranh của Sergio Aguero cho vị thế người lĩnh xướng hàng công tại Etihad.

Khi đảm nhận vai trò là một trung phong, Sanchez đã ghi được rất nhiều bàn thắng trong tổng số 22 pha lập công của anh ở mùa giải trọn vẹn cuối cùng khoác áo Arsenal tại Premier League – một mùa giải mà chỉ có Aguero là tiền đạo duy nhất sở hữu số cú sút/ trận nhiều hơn cầu thủ người Chile. Sự sụt giảm mạnh về số cú sút kể từ khi chuyển đến Man United chính là lời giải thích đơn giản nhất cho cơn khát bàn thắng của Sanchez.

Phong độ bùng nổ tại Arsenal đã không được Sanchez tái hiện ở Man United. Anh từng thực hiện ít nhất 3,6 cút sút mỗi 90 phút trong 4 mùa giải thi đấu cho câu lạc bộ thành London, nhưng ngay sau khi gia nhập Quỷ Đỏ, điều đó đã thay đổi: Sanchez thậm chí còn không đạt được một nửa con số trên cả trong mùa giải đầu tiên lẫn thứ hai khoác áo đội chủ sân Old Trafford. Ngôi sao người Chile đã đánh mất chính mình bởi vì anh là một cầu thủ hoàn toàn không phù hợp với hệ thống của Man United.

“Cậu ấy đã gia nhập một đội bóng chơi thiên về phòng ngự,” Robin Van Persie lập luận. Cựu cầu thủ người Hà Lan cũng đã có một cuộc hành trình tương tự như Sanchez trên đất Anh, nhưng Man United mà anh từng đầu quân là Man United của Sir Alex Ferguson. Triết lý chiến thuật cực kỳ đặt nặng công tác phòng ngự của Jose Mourinho đã dẫn đến hệ quả là rất hiếm khi có một hậu vệ biên nào dâng cao chồng cánh để tạo ra khoảng trống cho Sanchez và anh cũng không có được sự tự do tương tự như Van Persie trong quá khứ.  

Những yếu tố được đề cập ở trên đã kết hợp với nhau để tạo thành một thảm họa: Sanchez phải “tự lực cánh sinh” nhiều hơn ở Old Trafford, nhưng lại có rất ít khoảng trống để làm điều đó. Số lần chạm bóng của cầu thủ người Chile trong vòng cấm đối phương đã sụt giảm mạnh và anh đã thực hiện nhiều pha rê bóng hơn bao giờ hết để cố gắng xâm nhập vào được đó – và rồi phải hứng chịu vô số lời chỉ trích khi làm mất bóng đến 36 lần trong hai trận đấu với Huddersfield và Newcastle. 

Trên thực tế, dù cho Sanchez có không quan tâm đến việc duy trì quyền kiểm soát bóng, thì điều đó chưa bao giờ là một vấn đề đáng để lo ngại cả. Giống như nhiều cầu thủ hàng đầu khác, ngôi sao người Chile cũng từng được cho phép thi đấu như thế ở Arsenal. Anh có quyền tự do thử nghiệm tất cả các phương án, ý tưởng xuất hiện trong đầu mình, bởi vì tiền đạo này chính là người gánh vác trách nhiệm tạo ra sự khác biệt, xoay chuyển tình thế cho đội. Trong thế giới bóng đá, những cầu thủ tấn công xuất sắc nhất, có hiệu suất cao nhất, cũng chính là những người “vứt đi” quyền kiểm soát bóng nhiều nhất. Nhưng thật không may, Sanchez đã không còn là một cầu thủ tấn công như vậy nữa.

Có một điểm rất thú vị, đó là việc khả năng sáng tạo của Sanchez đã luôn được thể hiện một cách khá ổn định trong suốt sự nghiệp của anh tại Premier League. Trong màu áo Man United, anh không hề có chút sa sút nào ở khía cạnh tạo cơ hội cho đồng đội so với khi chơi cho Arsenal, nhưng vấn đề là điều đó lại chưa bao giờ được nhận định như điểm mạnh chính của cầu thủ người Chile.

Trong mỗi mùa giải thuộc biên chế Arsenal, Sanchez luôn có số bàn thắng nhiều hơn số pha kiến tạo, nhưng tại Man United, thống kê đó đã hoàn toàn bị đảo ngược. Ở London, anh thường xuyên dứt điểm hơn là tạo ra cơ hội cho đồng đội. Còn ở Manchester, anh lại thường xuyên tạo cơ hội cho đồng đội hơn là dứt điểm. Sự đảo ngược đó đã hoàn toàn hủy hoại những gì đã nâng tầm anh trở thành một cầu thủ đẳng cấp thế giới. 

Niềm hy vọng đã tan biến từ lâu. Vào mùa giải trước, Sanchez thực sự đã có số lần để mất bóng ít hơn bao giờ hết. Nhưng đó lại không hề là một tín hiệu đáng mừng. Bởi vì một phần nguyên nhân là do anh đã ngừng rê dắt bóng. Chàng trai từng mang trọng trách tạo nên sự khác biệt, luôn can đảm thử nghiệm tất cả các phương án, ý tưởng nảy ra trong đầu mình, giờ đây đã buông bỏ cái nhiệm vụ đó. Wenger, vị huấn luyện viên đã từng tin tưởng Sanchez hơn bất cứ ai, khẳng định rằng chính sự thiếu tự tin đã khiến anh trở thành một gã cầu thủ “tầm thường”. 

“Cậu ấy đã đánh mất đi sự tự tin của mình,” Wenger phân tích. “Điểm mạnh của Sanchez chính là luôn thi đấu một cách đầy chủ động, sẵn sàng rê bóng, sẵn sàng vượt qua bất cứ ai. Những cầu thủ kiểu này dễ bị tổn thương nhất là khi họ không còn tự tin nữa, vì họ luôn thi đấu hoàn toàn dựa trên cái cảm giác mình được tự do để chủ động làm mọi thứ mà bản thân muốn. Ngoài ra, cậu ấy từng sở hữu một nguồn năng lượng thể chất đáng nể, và cũng đã đánh mất đi nó.”

Alexis Sanchez đã rời khỏi Old Trafford như một nỗi thất vọng – mặc dù đã đến với tư cách là một quả bom tấn. Một ví dụ khác phản ánh sự bất ổn đã kìm hãm Man United trong những năm tháng sau khi Ferguson nghỉ hưu. Có rất nhiều lý do để giải thích cho sự sa sút của Sanchez tại Man United và cũng có rất nhiều hướng đi khác đáng lẽ ra đã có thể giúp mọi chuyện trở nên sáng sủa hơn. Nhưng vấn đề là không một ai có thể lường được trước rằng, mối duyên của cầu thủ người Chile và Man United lại trở nên tồi tệ đến vậy chỉ trong một thời gian ngắn.