Del Piero và Totti : Lá cờ đầu cho thế hệ Fantasistis mới ở Italia

Xét về mặt lịch sử, bóng đá Italia là sự tổng hợp của nhiều những mâu thuẫn: Đã từng rất cuồng nhiệt, những cũng từng rơi vào trạng thái khủng hoảng; đã từng được yêu thích trên toàn thế giới, nhưng cũng có lúc nhàm chán và tẻ nhạt; đã từng có khoảnh khắc làm nên anh hùng nhưng cũng có những khoảnh khắc tội đồ không thể tha thứ. Nhưng dù thế nào đi nữa, dù ở thời đại nào, người hâm mộ cũng tìm thấy ở bóng đá Italia những Fantasisti vĩ đại.

"Fantasisti" (số nhiều của Fantasista), là ...một từ đặc sệt Italia, dùng để những nhân tố kiệt xuất trên hàng tấn công: chơi ở mọi vị trí miễn là có thể cầm bóng tự do tìm kiếm bàn thắng, hoặc đặt dấu ấn của mình bằng những bàn thắng. Và quan trọng nhất: khi một "fantasista" xuất hiện trên sân, anh ta khiến mọi "ánh hào quang" đều bị hút về phía mình. Với một fantasista, sân cỏ là sàn diễn của duy nhất.
 

Thập niên 90s là khoảng thời gian tuyệt vời nhất của Serie A xét về nhiều phương diện. Ở thập niên này, giải đấu ấy trở thành mái nhà của những ngôi sao sáng nhất thế giới. Các CLB ở Italia đầu tư rất mạnh tay, trong số chín thương vụ đình đám nhất thế giới thời kì đó thì có đến sáu thương vụ đến từ những CLB thuộc xứ sở mì ống. Trong mười trận chung kết Cúp Châu Âu và Champions League thì có đến tám trận có sự góp mặt của một đội bóng đến từ Italia, tiêu biểu là AC Milan của Fabio Capello và Juventus của Marcello Lippi - hai tập thể gây ấn tượng mạnh nhất mang tầm châu lục.
 

Thập niên này không chỉ đặc biệt bởi những đội bóng lớn hay những ngôi sao tên tuổi và các chiến lược gia tài ba. Những năm này còn chứng chiến sự xuất hiện không phải một mà là hai biểu tượng điển hình của Fantasisti của đất nước Italia. Đó chính là Francesco Totti và Alessandro Del Piero, những cái tên khiến bóng đá Italia trở nên quyến rũ hơn, nghệ thuật hơn và nhiều niềm vui bất tận hơn.
 

 

Từ khi còn là một cậu bé, Francesco Totti tỏ rõ niềm yêu thích dành cho đội bóng Roma. Cậu thần tượng Giuseppe Gianni, một cầu thủ kiến thiết lối chơi được biết đến với biệt danh Hoàng Tử - ngôi sao của Giallorossi thập niên 1980s và 90s. Totti có hàng tá những poster của người hùng này dán trên những bức tường nơi căn phòng cậu ở và luôn mơ về một ngày sẽ tiếp bước người hùng ấy mỗi khi cậu rê bóng qua lại con phố Via Vetulonia với cái bụng còn đang ních đầy bánh sandwich Nutella. Và để ước mơ ấy trở thành hiện thực, với Totti, chỉ có một cách đó là chơi cho đội bóng mà cậu dành tình yêu từ khi còn rất nhỏ.
 

Totti đã từng được mời thi đấu cho Lazio sau khi đội bóng này chứng kiến cậu giúp Lodigiani giành chiến thắng 2-0 trước họ trong một giải đấu trẻ. Tuy nhiên, cậu chưa bao giờ nghĩ đến việc sẽ kí hợp đồng với đối thủ truyền kiếp của Roma, đơn giản là như vậy. Cậu chờ đợi, hi vọng và cuối cùng thì CLB mơ ước đã tìm đến cậu. Năm 1989, Totti trở thành người của Roma và bốn năm sau, cậu được sát cánh cùng với Giannini.

Ngày 28 tháng Ba năm 1993, Vujadin Boskov, HLV của Roma chỉ tay về phía băng ghế dự bị. Đội bóng của ông đang dẫn trước Brescia với tỉ số 2 – 0 và ông muốn Totti ra khởi động. Với một cầu thủ khi đó mới 16 tuổi như Totti, điều đó tựa như một cú sốc vậy. Cậu không thể ngờ được rằng, ngày hôm đó chính là ngày ra mắt của cậu trong màu áo Roma.
 

Vài tháng sau, Alessandro Del Piero cũng ra mắt Juventus, tuy vậy, con đường đến với đội một Bianconeri của Del Piero gian truân hơn rất nhiều.

Sinh ra ở Conegliano, Veneto nhưng lớn lên ở San Vendemiano, ban đầu, Del Piero định sẽ thành một thủ môn để làm toại nguyện ước muốn của mẹ anh. “Mẹ tôi luôn bị ám ảnh bởi những chấn thương…bởi với bà, tôi luôn luôn là một gã trai bé nhỏ”, anh đã từng chia sẻ trong một buổi phỏng vấn năm 2013. “Bà nói ở vị trí thủ môn, con sẽ được an toàn hơn.”
 

Mặc dù vậy, an toàn không hẳn là mối bận tâm của đội bóng Padova. Họ tỏ ra hứng thú với cậu bé Del Piero khi đó mới chỉ 13 tuổi và muốn cậu có tên trong đội trẻ. Năm 1988, cuối cùng họ cũng có được cậu trong đội hình để phát triển tài năng của cậu bé này. Năm 1992, Del Piero ra mắt đội một trong một lần thay người.
 

Không như Totti, Del Piero trưởng thành từ giải Serie B, cho dù khoảng thời gian đó không dài. Sau một mùa thi đấu trọn vẹn ở giải hạng Hai, anh chuyển đến Juventus. Ngày 12 tháng Chín năm 1993, anh ra mắt màu áo sọc đen trắng trong trận gặp Foggia của Zdeněk Zeman.

CHIẾC ÁO SỐ 10
 

Sự nghiệp của Del Piero xoay quanh số phận của hai Baggio. Một là Roberto, người đã từng được coi là fantasista cuối cùng ở Italia trong suốt thập niên 90s. Sự chói sáng của cầu thủ này trên sân cỏ, những pha qua người tinh tế, những cú dứt điểm chính xác và kĩ thuật điêu luyện đã trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho người hâm mộ. Với nhiều người, Roberto Baggio còn hơn cả một cầu thủ đá bóng, anh được coi như một nghệ sĩ, một hữu thể thiêng liêng. Đối với Juve, Roberto là một biểu tượng không thể tách rời  khi anh trở thành chân sút số một của CLB trong bốn năm liên tiếp, từ 1990 đến 1994.
 

Người thứ hai là Dino Baggio, một tiền vệ cần mẫn của Lão Bà. Vào mùa hè năm 1994, Del Piero được mời chơi cho Parma, khi đó, Dino cũng là một trong những mối quan tâm của đội bóng này. Ban đầu, Dino không định sẽ rời Turin nhưng sau một thời gian suy nghĩ, ông đã quyết định chuyển sang Parma. Và theo đó, Del Piero được giữ lại Bianconeri cho dù tương lai của anh ở đội bóng thành Turin vẫn chưa thực sự sáng sủa

Với Roberto Baggio cùng Gianlca Vialli và Fabrizio Ravanelli, hàng công của đội hình một Juve dường như khá chật chội. Tuy vậy, những chấn thương của các đàn anh ở mùa giải 1994-95 đã mở ra thêm những cơ hội cho Del Piero. Anh ghi 11 bàn trên tất cả các mặt trận, một trong số đó là cú vô lê đẹp mắt vào lưới của Fiorentina. Anh dần khẳng định được giá trị của mình trong đội bóng, đó chính là yếu tố tác động lên những quyết định của HLV Marcello Lippi khi ấy, thậm chí đó còn là những quyết định gây tranh cãi. Tương tự như Dino, Roberto Baggio cuối cùng cũng phải rời khỏi Lão Bà.

Cựu tiền đạo của Juventus Roberto Bettega - phó chủ tịch CLB thời điểm Baggio ra đi, đã đưa ra quan điểm của mình về thương vụ liên quan đến cầu thủ đã từng là biểu tượng của đội bóng: “Đôi khi, chúng tôi phải đưa ra những thay đổi lớn. Đôi khi việc thay đổi là tốt hơn cho đội bóng. Nhiệm vụ của Lippi là phải xây dựng một đội bóng có tương lai hơn là cứ kiên trì với một đội hình cũ kỹ.”
 

Del Piero thừa hưởng chiếc áo số 10 của Baggio và cùng với Vialli và Ravanelli tạo ra một hàng công đầy uy lực. Với hàng công này Juventus đã giành được chiếc cúp Champions League danh giá năm 1996. Màn trình diễn xuất sắc của cầu thủ trẻ Del Piero trong vòng cấm luôn là mối hiểm họa với hàng thủ đối phương. Những pha di chuyển thông minh và những quyết định nhanh gọn đã làm nên phong cách chơi bóng đầy thu hút của Alessandro.
 

Totti lại ở một thái cực khác hẳn với tiền đạo của Juventus. Trong khi ngôi sao của Juve đã có một sự lựa chọn được xem là hoàn hảo cho con đường sự nghiệp thì Totti lại đi theo sự mách bảo của con tim. Anh đã cam kết sẽ cống hiến cả đời cho Roma từ khi còn rất trẻ giống như tình yêu của gã trai chung tình.
 

Dưới sự dẫn dắt của Zeman - người thầy quá hiểu phong cách của mình, sự nghiệp của Totti bắt đầu nở rộ. Tiếp nối Giannini trong chiếc áo số 10, anh thi đấu bùng nổ trong mùa giải 1997-98 và cả mùa 1998-99 khi anh trở thành thủ quân của đội bóng. “Bóng đá của Zeman là điều tuyệt vời nhất mà một cầu thủ tấn công có thể tin cậy,” – Totti đã từng chia sẻ về người thầy cũ của mình. Còn với Zeman, khi được yêu cầu kể tên năm cầu thủ Italia xuất sắc nhất, tất cả đều bất ngờ với câu trả lời của ông: “Totti, Totti, Totti, Totti và Totti.” 
 

HAI FANTASISTI TRONG MÀU ÁO AZZURRI
 

Ở cấp độ CLB, Del Piero và Totti đều là những “kẻ thù đầy thân thiện” của nhau, cả hai đều là nhân tố quan trọng dẫn dắt đội bóng của mình đi đến thành công. Del Piero - chân sút xuất sắc và sau đó trở thành thủ quân của Juventus khi họ giành được liên tiếp hai chức vô địch Serie A và ba lần liên tiếp có mặt ở trận chung kết Champions League, trong khi Totti – là nhân tố quan trọng trong hàng công nguy hiểm có Vincenzo Montella và Gabriel Batistuta – giúp Roma chấm dứt quãng thời gian 18 năm mòn mỏi chờ đợi để nâng cao chiếc cup Scudetto thứ ba trong lịch sử đội bóng vào năm 2001.

Mặc dù vậy, ở cấp độ đội tuyển, hai số 10 vĩ đại ấy lại bị đưa vào một cuộc ganh đua mà ở đó những tranh cãi tưởng chừng như không bao giờ dứt. 
 

Ở World Cup 1970, Đội tuyển quốc gia Italia khi đó được dẫn dắt bởi Ferruccio Valcaeggi cuối cùng cũng đã chấm dứt cuộc tranh luận nảy lửa về việc ai trong số hai người: Gianni Rivera và Sandro Mazzola sẽ được chơi ở đội hình chính thức. Cả hai đều là fantasisti, đều là những thủ lĩnh, những cầu thủ xuất chúng. Nhưng với nghệ thuật Catenaccio vào thời điểm đó thì sẽ rất khó để cả hai đều được chơi trong một đội hình ra sân. Staffetta của Valcarreggi hay còn gọi là biện pháp tình thế vào thời điểm đó là – mỗi cầu thủ sẽ được chơi 45 phút trong một trận đấu – nếu người kia trong sân thì người này sẽ ở ngoài.
 

Sau khi Rivera và Mazzola giải nghệ, sự bất ổn trên hàng công trong đội hình của Italia lại tiếp diễn khi tranh cãi trong dư luận về hai cầu thủ Totti và Del Piero lại nổ ra vào cuối những năm 90 và đầu những năm 2000.
 

Del Piero ra mắt màu áo Azzurri vào năm 1995 và tham sự Euro 1996 trong khi đó Totti vẫn còn đang cạnh tranh một suất trong đội hình Roma. Tuy vậy, chàng trai của Juve cũng phải nỗ lực đấu tranh mới có thể góp mặt ở đấu trường quốc tế. Về phía Totti, sau khi chơi trận đầu tiên cho Italia năm 1998, anh đã ghi dấu ấn ở Euro 2000 bằng cú cucchiaio từ chấm phạt đền vào lưới Hà Lan. Bàn thắng ấy tựa một lời chào trước sân khấu bóng đá thế giới, đưa Totti vượt ra khỏi biên giới Italia. Trong trận chung kết của giải đấu năm đó, chính Del Piero lại là người bỏ lỡ những cơ hội quan trọng nhất để rồi đội tuyển áo thiên thanh để thua trước Les Bleus và anh cùng các đồng đội nhận được những chỉ trích dữ dội sau thất bại đó.

DI SẢN
 

Totti và Del Piero đều có công lớn trong việc Italia giành ngôi vô địch World Cup 2006. Quả thật là như vậy, bàn thắng của Del Piero vào lưới ĐT Đức là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất, khoảnh khắc tiêu biểu cho lối chơi phòng ngự phản công đã trở thành đặc trưng của người Italia 
 

Hai tiền đạo tài hoa trở thành tâm điểm của sự chú ý và luôn xuất hiện trong những cuộc tranh luận bất phân thắng bại về việc ai là người xuất sắc hơn. Del Piero giành được nhiều chức vô địch cấp CLB hơn, trong khi đó Totti chỉ thành công trong màu áo tuyển quốc gia mà không có được nhiều danh hiệu cùng CLB. Vượt xa khỏi những cuộc tranh luận không dứt, vượt xa khỏi những bàn thắng mang tính biểu tượng, những đường chuyền tinh tế, cả hai đều để lại một di sản lớn hơn cả đó là lòng trung thành không tài nào đong đếm được.
 

Del Piero, sinh ra ở Veneto, là sản phẩm của lò đào tạo Padova, nhưng lại trở thành huyền thoại của Juventus. Anh vượt qua những chấn thương, những sự nghi ngờ, những so sánh khập khiễng và không công bằng với những cầu thủ vĩ đại khác để gánh vác trọng trách của một số 10 với phẩm giá tuyệt vời. Đặc biệt hơn, anh đã ở bên Bianconeri để vực dậy đội bóng qua đêm dài Serie B sau vụ bê bối Calciopoli lịch sử. Và chỉ khi CLB trở lại đỉnh cao của Serie A, anh mới quyết định ra đi để đến với Sydney xa xôi.

Totti, một Romanista đích thực, là hình ảnh vẫn luôn gắn liền với Roma đến tận bây giờ. Trong khi người chiến hữu trong màu áo Azzurri, đối thủ của anh ở cấp CLB một thời đã tuyên bố giải nghệ, anh vẫn ở đó, cống hiến cho màu áo bã trầu khi bản thân đã ngấp nghé điểm cuối sườn dốc sự nghiệp. Có lẽ sự can trường của anh mang lại cảm xúc đặc biệt cho khán giả và các cầu thủ Roma mỗi lần anh ra sân. Anh vẫn ghi bàn và kiến tạo không ngừng nghỉ cho dù sức bền không cho phép anh cống hiến cả 90 phút thi đấu. Tựa như một chiến binh không tuổi, anh vẫn luôn nở nụ cười vĩnh hằng trên SVĐ Olimpico.
 

---

"Giữa hai chúng tôi đều không có khái niệm mùa bóng tới bạn sẽ thi đấu cho CLB nào. Chúng tôi cũng giống Paolo Maldini suốt đời thi đấu cho 1 CLB của thành phố sinh ra chúng tôi" – Del Piero
 

Với Del Piero chúng tôi là đồng đội trong đội tuyển quốc gia. Chúng tôi chơi bóng cho hai CLB khác nhau nhưng hoàn toàn không bao giờ là địch thủ. Chúng tôi rất khác nhau nhưng lại có rất nhiều những điểm chung như các bạn đã thấy.” – Totti
 

Là hai cá thể hoàn toàn khác biệt, là chiến hữu thân thiết và cũng là kẻ thù không đợi trời chung nhưng điểm chung của hai con người này chính là nét đẹp trong phong cách chơi bóng, nét đẹp trong những bàn thắng để đời và nét đẹp trong tình yêu dành cho màu áo mà họ khoác lên người. Vì thế, sau những Gianni Rivera, Sandro Mazzola, Roberto Baggio… thì người Italia lại một lần nữa tự hào khi họ có hai lá cờ đầu cho thế hệ Fantasisti mới: Alessandro Del Piero và Francesco Totti.

VIC(TTVN)

Lược dịch từ: How Del Piero and Totti heralded Italy’s new wave of Fantasistis