David Moyes tái xuất West Ham: ‘Người được chọn’ nay đã khác rồi

Chậm rãi và thận trọng David Moyes tiến về chiếc ghế đó và rồi, nhẹ nhàng ngồi xuống. “Đó là một cảm giác kì lạ” – Moyes sau này thừa nhận về khoảnh khắc ấy. “Cho dù bất kì ai cho tôi là kẻ ngốc, thì tôi thực sự muốn thử xem cảm giác được ngồi vào chiếc ghế ấy, một lần trong đời, là như thế nào”.
 

Đó là ngày 1/7/2013, ngày làm việc chính thức đầu tiên của David Moyes trên cương vị HLV trưởng CLB Manchester United. Thực tế, Moyes hiếm khi có được cảm giác thoải mái khi kế thừa “ngai vàng” của Sir Alex Ferguson, trước khi ông bị United sa thải gần 9 tháng sau đó. Tháng 9/2015, Moyes thêm một lần nữa bị mất việc, lần này là ở Sociedad. Tiếp đó ông về Anh dẫn dắt Sunderland vào 6/2016 và từ chức sau 10 tháng dẫn dắt CLB này. Rồi thêm 7 tháng nữa trong vai trò HLV tạm quyền ở West Ham đến hết mùa giải 2017/18.
 

Giờ thì Moyes – Người được chọn của United năm nào – chuẩn bị có màn tái xuất Premier League. Với West Ham, CLB vừa sa thải Manuel Pellegrini. Vào thời điểm mà thông tin chính thức về việc Moyes sẽ tái hồi West Ham xuất hiện lúc 21h tối Chủ Nhật, một cuộc khảo sát nhanh trên Twitter cho thấy 77,5% CĐV đội bóng này không ủng hộ quyết định bổ nhiệm người cũ. Khoảng 10,1% không chắc Moyes là một giải pháp tốt hay khiến đội nhà tệ hơn. Chỉ 12,4% ủng hộ HLV người Scotland. 
 

Và trong khi Moyes chờ đợi một sự tiếp đón nồng ấm nhất có thể từ các CĐV West Ham, trong trận ra-mắt-lần-thứ-hai của ông ở London Stadium, trước Bournemouth vào tối thứ Tư, có lẽ chúng ta nên nhìn hành trình của người đàn ông này trong hơn 6 năm qua, kể từ thời điểm ông chính thức bước ra khỏi chốn-an-toàn Everton mùa Hè 2013.

Bắt đầu từ Man United cho tới khi rời cương vị HLV tạm quyền West Ham cuối mùa 2017/18, Moyes trải qua 167 trận đấu lớn nhỏ trên mọi đấu trường. Các đội bóng của Moyes có 55 thắng, 42 hòa và 70 thất bại. Những con số thống kê quả là rất tầm thường.
 

Nhưng hãy nhìn vào các CLB ở thời điểm cụ thể mà Moyes dẫn dắt. Một Man United mà tất cả những thứ từ tầm nhìn dài hạn, kế hoạch phát triển, sự đoàn kết, khí chất và tinh thần của 1 tập thể không-bao-giờ-nói-chết đã theo chân Sir Alex rời khỏi Old Trafford. Một Sociedad với thứ văn hóa bóng đá hoàn toàn không phù hợp với Moyes. Một Sunderland trong những năm tháng suy tàn, khủng hoảng và hỗn loạn. 
 

David Moyes, hay chính xác là việc bổ nhiệm HLV người Scotland của Man United, của Sociedad, của Sunderland, chắc chắn không phải là giải pháp hiệu quả cho các vấn đề của 3 CLB này. Nhưng Moyes, tuyệt nhiên cũng không phải là nguyên nhân tạo ra sự hỗn loạn.
 

West Ham 2017/18 là một câu chuyện hoàn toàn khác. Khi West Ham bổ nhiệm Moyes vào ngày 7/11 năm 2017, CLB này chỉ có 9 điểm sau 12 vòng đấu, đứng thứ 18 BXH Premier League. Với Moyes, West Ham giành 33 điểm trong 26 trận còn lại của mùa giải, xếp hạng 13 chung cuộc và trụ hạng trước 2 vòng cuối. Tại West Ham mùa đó, Moyes cũng lần lượt đón nhận những cột mốc quan trọng trong sự nghiệp: trận thứ 500 ở Premier League hay thắng lợi thứ 200 (trước ông lúc ấy chỉ có 3 HLV đạt tới thành tích này). 
 

Nhưng khi Moyes hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình – giữ West Ham ở lại Premier League – thì thứ mà BLĐ CLB này dành cho ông là… lời chia tay. West Ham của cặp đôi đồng chủ tịch David Sullivan – David Gold lúc ấy đã có cho mình lựa chọn khác: một HLV nổi tiếng với bản CV hoành tráng hơn Moyes, nhà vô địch Premier League cùng Man City. Pellegrini là người mà họ tin rằng sẽ giúp nâng tầm West Ham, để chinh phục những đỉnh cao tương lai, trong một dự án đầy tham vọng. 
 

19 tháng của Pellegrini, West Ham chi hơn 170 triệu bảng cho việc mua cầu thủ nhưng thành tích trên sân cỏ thì chẳng hề tương xứng với kì vọng. Mùa trước, West Ham đứng thứ 10 chung cuộc. Còn ở thời điểm hiện tại, “The Hammers” đang xếp thứ 17, chỉ hơn đúng 1 điểm so với nhóm 3 đội rớt hạng. Hoàn cảnh gần như tương tự 2 năm trước, khi West Ham bổ nhiệm Moyes và hi vọng kinh nghiệm Premier League dày dạn của ông sẽ giúp CLB vượt qua nghịch cảnh. Thứ khác biệt duy nhất: lần này Moyes được trao cho một bản hợp đồng có thời hạn 18 tháng thay vì chỉ “chữa cháy đến hết mùa” như lần đầu.
 

West Ham chỉ giành vỏn vẹn 8 điểm trong 13 trận cuối cùng thời Pellegrini, đang hệt như một vật thể rơi tự do. Bổ nhiệm Moyes thêm 1 lần nữa, cặp đôi Sullivan-Gold đương nhiên chờ đợi HLV người Scotland tiếp tục tái hiện tại những gì mà ông đã làm rất tốt trong 7 tháng của mùa giải 2017/18. 
 

Sullivan-Gold biết chắc những gì họ sẽ được nhận lại từ Moyes. Các cầu thủ từng làm việc với Moyes 2 năm trước cũng vậy. Khi Moyes đến London Stadium vào giữa tháng 11/2017, điều đầu tiên ông làm là xây dựng lại trật tự kỉ luật trong phòng thay đồ West Ham, khơi dậy tinh thần trách nhiệm và tính chiến đấu ở các cầu thủ. Những thứ đã hoàn toàn biến mất trong giai đoạn hỗn loạn trước đó với Slaven Bilic. 
 

“Các HLV sẽ đến rồi đi. Và chính các bạn (cầu thủ West Ham) mới là những người làm nên khí chất của tập thể này. Tôi thực sự hi vọng, tất cả những ai còn muốn chiến đấu vì lợi ích của CLB, hãy đứng lên và nói: “Chúng ta sẽ làm tất cả để mọi thứ trở nên tốt hơn” – đấy là bài thuyết trình đầu tiên của Moyes dành cho các cầu thủ West Ham vào tháng 11/2017, được ông kể lại với Evening Standard sau này.
 

Hậu vệ Aaron Cresswell vẫn nhớ như in cách tiếp cận của Moyes: “Ngay từ ngày đầu tiên, David đã khiến tất thảy những thành viên của CLB thấm nhuần một chân lý rõ ràng: nếu bạn không làm việc chăm chỉ, nếu bạn không cố gắng hết mình vì tập thể, bạn đơn giản là không có cơ hội ra sân. David tạo ra một hệ thống tốt, đúng người đúng việc, từ cầu thủ cho đến các nhân viên của CLB. Tất cả đều hiểu rõ vai trò của mình là gì, nhiệm vụ và trách nhiệm cụ thể ra sao. Mọi người đều tự tin hơn nhờ ông ấy”.
 

Phong độ chói sáng của Marko Arnautovic ở giai đoạn 2 mùa giải 2017/18 mang đậm dấu ấn của Moyes. Tiền đạo người Áo không ghi bàn trong 4 tháng đầu tiên mùa giải sau khi gia nhập London Stadium từ Stoke City. “Đa số đều nói với tôi rằng Marko đã để lại Stoke những gì hay nhất của cậu ấy. Nhưng khi xem thật kĩ những video về Marko, tôi nhận thấy 1 điểm không ổn trong cách chơi của chàng trai này. Marko hiếm khi quan sát đồng đội, khi có bóng cậu ấy chỉ muốn làm những gì mà mình thích, mà không quan tâm đến bất kì thứ gì quanh mình” – Moyes kể lại.
 

“Để trở thành một cầu thủ hàng đầu, bạn trước hết phải là một người đồng đội tốt, một người luôn làm việc với mục đích số 1 là đem tới những gì tốt nhất cho tập thể. Marko cần phải thay đổi và chúng tôi đã có một cuộc nói chuyện thẳng thắn sau đó”. Và câu trả lời của Arnautovic, sau khi nhận được sự uốn nắn và chỉ dẫn của Moyes, là điều mà chẳng ai ở West Ham ngờ tới. 26 trận Premier League thời Moyes, Arnautovic ghi 11 bàn thắng, trở thành ngôi sao nổi bật nhất trong hành trình trụ hạng của “The Hammers”. 
 

“Bằng một cách nào đó, David đi thẳng vào tâm trí tôi, khiến tôi hiểu ra điều quan trọng nhất đối với một cầu thủ, là làm việc hết mình trong các buổi tập, chạy càng nhiều càng tốt trong thực chiến, và luôn nghĩ tới những gì tốt nhất cho tập thể. Những thứ khác từ từ sẽ đến” – Arnautovic, hiện đang khoác áo Shanghai SIPG ở giải Super League Trung Quốc kể lại. 
 

Có một câu chuyện mà Arnautovic vẫn nhớ về Moyes như thế này: “Trong cuộc nói chuyện đầu tiên giữa tôi và David, HLV nói ổng nghĩ rằng tôi là tay… rất lười chạy. Nghe câu này, tôi tự ái ra mặt và đáp trả ngay: “Em mà lười chạy á, đấy là điều quá sức vớ vẩn. Em chạy tốt, thậm chí rất nhanh là đằng khác. Thầy không tin, thì cứ chờ mà xem”. Sau này tôi mới biết trước khi bắt chuyện, David đã nghiên cứu rất kĩ các số liệu về khả năng chạy không bóng và tăng tốc của tôi từ trước rồi. Chẳng qua là ổng cố ý khích tướng tôi thôi. Nhưng quả thực, tôi thích cái cách ấy của David”.
 

Với những Felipe Anderson, Pablo Fornals, Manuel Lanzini, Lukasz Fabianski, Sebastien Haller, tập thể West Ham hiện tại rõ ràng chất lượng hơn nhiều so với đội ngũ mà Moyes tiếp quản hơn 2 năm trước. Nhưng thứ mà các CĐV West Ham hoài nghi, là liệu cách tiếp cận mà Moyes đã thực hiện ở mùa giải 2017/18 có còn thực sự phù hợp với bối cảnh và con người hiện tại.
 

Một câu hỏi khác đang nhảy múa trong đầu các CĐV West Ham là, nếu Moyes thực sự giỏi đến mức lãnh đạo CLB bổ nhiệm HLV này không chỉ 1 mà tới 2 lần, vậy tại sao không đội bóng Premier League nào “ngó ngàng” đến Moyes suốt từ năm 2017? Và cặp đôi Gold-Sullivan nhìn thấy điều gì đặc biệt ở Moyes mà những người khác… không thấy?
 

Thực tế, dù không làm HLV cho CLB nào trong thời gian qua nhưng Moyes vẫn luôn giữ cho mình bận rộn với tư cách là chuyên gia phân tích trận đấu thuộc Ủy ban kỹ thuật của UEFA. Moyes, được biết, là đã 2 lần từ chối các đề nghị từ Stoke City ở giải hạng Nhất The Championship. Ông cũng bỏ qua một lời mời từ Celtic cũng như LĐBĐ Scotland cho vị trí HLV trưởng đội tuyển bóng đá quốc gia. Một vài lời đề nghị khác dành cho Moyes xuất phát từ Đức, Tây Ban Nha và Mỹ. Tuy nhiên, ưu tiên số 1 của Moyes vẫn là chờ đợi một cơ hội ở Premier League. 
 

Moyes tưởng chừng đã tái hợp với Everton sau khi CLB này sa thải Marco Silva và chủ tịch Bill Kenwright cũng đã hơn một lần đánh tiếng tới ông. Nhưng rốt cuộc, Carlo Ancelotti lại là HLV mới của Everton, trong sự bất ngờ của đa số. 
 

Nhưng khi một cánh cửa đóng lại, thì sẽ có một cách cửa khác mở ra. Moyes nói, việc tái hồi West Ham lần thứ hai, với ông “như trở về nhà” vậy. Nghe có vẻ khiên cưỡng bởi giữa Moyes và West Ham vốn dĩ chỉ có 7 tháng ngắn ngủi ở mùa giải 2017/18 và các CĐV của CLB này cũng không hề cho thấy họ hào hứng với sự hiện diện của Moyes. Nhưng có thể hiểu đấy là câu nói xuất phát từ tận đáy lòng của Moyes, người thực sự trân trọng cơ hội tái xuất này.
 

Moyes đã 56 tuổi, đã không còn là người đàn ông U40 trong ngày ra mắt Everton năm 2002. Nhưng gừng càng già thì càng cay. Năm tháng qua đi, cùng biết bao va vấp và tổn thương cũng giúp Moyes khôn ngoan hơn. “Tôi không nghĩ mình kém đi vì những trải nghiệm tồi tệ. Thực ra, chúng giúp ích cho tôi rất nhiều”, Moyes đã nói như thế 1 năm trước. 
 

Và ít nhất, ở thời điểm hiện tại, Moyes biết chắc những gì đang chờ đợi mình ở West Ham. Sẽ không có những biến cố khó lường hay bất ngờ khó chịu như cách mà ông đã từng trải qua với Man United hay Sociedad. Bất chấp ghế HLV của London Stadium, vốn chứng kiến 5 lượt HLV đến rồi đi trong hơn 4 năm qua, là 1 trong những chiếc “ghế nóng” nhất Premier League thì nó vẫn sẽ khác xa Old Trafford, nơi Moyes hoàn toàn mất kiểm soát và thực sự là kẻ cô độc khốn cùng.