Chúng ta có nên tiếc cho sự nghiệp của Dele Alli?

Khi người hâm mộ ĐT Anh chứng kiến Dele Alli đánh đầu tung lưới Thụy Điển để đưa Tam sư vào bán kết World Cup 2018, ít ai trong số họ nghĩ rằng đó là khởi đầu cho sự xuống dốc của cầu thủ này.  

Người từng có cả thế giới dưới chân giờ bị cho là không đủ giỏi để chơi ở Premier League. Everton sẵn sàng để Alli chuyển đến Besiktas dưới dạng cho mượn, dù đang vật lộn với các ca chấn thương. Anh đã có 78 phút đầu tiên cho đội bóng mới trong chiến thắng 3-1 trước Sivasspor.

Chúng ta nên nhìn nhận về điều này như thế nào? Sự tiếc nuối có lẽ là phản ứng tự nhiên nhất. Một nỗi buồn man mác cho một cầu thủ mà chúng ta từng nghĩ rằng anh sẽ có mọi thứ trong tay. “Bây giờ cậu ấy đá ở giải VĐQG Thổ Nhĩ Kỳ,” Paul Merson, chuyên gia của Sky Sports than thở. “Chắc chúng ta sẽ chẳng bao giờ gặp lại cậu ấy nữa.”

Một sự nghiệp bị bỏ phí

Alli gia nhập Tottenham từ MK Dons vào tháng 1/2015, sau khi giúp đội bóng nhỏ bé này nhấn chìm Manchester United với tỉ số khó tin 4-0 ở League Cup. Cầu thủ sinh năm 1996 chưa thể lên đội một ngay lập tức, khi trở lại MK Dons đá thêm nửa mùa nữa. Tuy nhiên, điều đó đã nhanh chóng thay đổi, khi Mauricio Pochettino cảm thấy anh là mảnh ghép hoàn toàn phù hợp với đội bóng.

“Ngày nay, bóng đá là về sự đa năng,” Pochettino nói vào tháng 1/2016. “Chúng tôi cần giúp một cầu thủ như Dele Alli tiến bộ hơn, chứ không phải ép cậu ấy thi đấu một cách dập khuôn.

Dưới thời Pochettino, Alli đã chơi thứ bóng đá hay nhất của mình ở cấp CLB. Hai mùa giải 15/16 và 16/17 của Spurs được xây dựng dựa trên việc bố trí Alli chơi gần với Harry Kane. Anh được tin tưởng giao cho nhiệm vụ săn bàn cũng như liên kết với tuyến giữa.

Gareth Southgate nhanh chóng sao chép công thức này cho ĐT Anh và cũng nhận được trái ngọt. Đáng chú ý là dù Southgate tỏ ra khá bảo thủ về vấn đề nhân sự, ông luôn cho phép Alli có được sự tự do nhất định.

Trước thềm World Cup 2018, phẩm chất của Alli đã được thể hiện rõ qua những trận giao hữu với Pháp và Đức. Anh đã có một giải đấu ấn tượng, với bàn thắng nâng tỉ số lên 2-0 trong trận tứ kết với Thụy Điển là quả cherry ngọt ngào trên chiếc bánh kem. 

Khi bạn mang đến niềm vui cho hàng triệu người dù chỉ mới 22 tuổi, cánh cửa sự nghiệp của bạn nên được mở ra, thay vì khép lại như những cửa hiệu vào ngày mùng 1 Tết. Thay vào đó, đó là bàn thắng thứ ba và cũng là bàn thắng cuối cùng của Alli cho ĐT Anh. Sau khi Pochettino rời Tottenham vào năm 2019, cầu thủ 26 tuổi trượt dốc không phanh. 

Không cần phải là thiên tài để biết rằng Alli sẽ có khoảng thời gian không mấy dễ chịu dưới thời Jose Mourinho. Ngay cả khi Mourinho không yêu cầu quá khắt khe: Ông không cần Alli tái hiện lại phong độ trong quá khứ, mà chỉ cần làm tốt công việc hiện tại.

“Tôi không nghi ngờ gì về tiềm năng của cậu,” Mourinho nói với Alli trong bộ phim tài liệu Tottenham: All or Nothing. “Tôi đã thấy cậu làm được những điều khó tin trong các trận đấu. Nhưng tôi luôn cảm giác phong độ của cậu thất thường quá!

“Có một sự khác biệt rất lớn giữa một cầu thủ chơi ổn định và một cầu thủ chỉ biết tạo ra những khoảnh khắc. Đó là điều tạo nên sự khác biệt giữa một cầu thủ hàng đầu và một cầu thủ có tiềm năng.

“Tôi không mong chờ cậu sẽ là cầu thủ xuất sắc nhất mỗi trận đấu. Tôi cũng không mong đợi cậu sẽ ghi bàn trong từng trận. Nhưng cậu sẽ hối tiếc nếu cậu không thể tận dụng hết tiềm năng của mình,” Mourinho kết luận. Hai năm trôi qua và có vẻ như những lời tâm huyết đó như nước đổ đầu vịt.

Thách thức đối với Mourinho, thậm chí là mọi HLV khác sau thời Pochettino là lấy lại ngọn lửa bùng cháy trong Alli. Tất cả đều đã thất bại, với người mới nhất là Frank Lampard. Cho dù cựu HLV Chelsea sẵn sàng để Alli chơi tự do, tuần trước ông cũng đã đề cập đến sự ‘thiếu tập trung’ khi nhắc đến cầu thủ này.

Đỉnh cao có phải thứ Alli muốn?

Đó là một câu hỏi nhức nhối, khi chứng kiến một cầu thủ sa sút quá nhanh ở độ tuổi còn rất trẻ như vậy. Để trả lời, hãy lật lại quá khứ của Alli một chút.

Alli được sinh ra tại những điền trang xám xịt, vô hồn ở Milton Keynes. Anh lớn lên mà thiếu vắng sự chăm sóc của người cha, trải qua sự giáo dục kì lạ mà đến giờ anh vẫn không muốn chia sẻ. Bóng đá đã cho anh tất cả. Nó mang lại cho anh sự an toàn và một mái ấm.

Khi ở đỉnh cao phong độ của mình vào năm 2017, Alli đã bổ nhiệm người bạn thân nhất của mình là Harry Hickford làm người đại diện. Một quyết định giống như Batman muốn quản gia Alfred cùng đi trấn áp kẻ xấu lúc nửa đêm.

Alli chơi thứ bóng đá hay nhất dưới thời Pochettino, trong một đội hình cũng có nhiều cầu thủ khát khao khi chưa có gì trong tay. Đạt đến đỉnh cao là tham vọng của cầu thủ này. Nhưng duy trì điều đó có lẽ lại là câu chuyện khác. 

Liệu chúng ta có cần phải nuối tiếc cho Alli không, nếu việc sẵn sàng đổ nhiều mồ hôi hơn trên sân, làm phiền dây chằng của mình một chút để có 15 năm thi đấu đỉnh cao không phải điều Alli muốn? Nếu thứ anh muốn chỉ là được chơi bóng và sống một cuộc đời ít vướng bận về tiền bạc?

Nhìn theo góc độ khác, sẽ là phiến diện nếu nói Alli đã có một sự nghiệp bóng đá thất bại. Từ một cầu thủ xuất thân từ một đội bóng hạng dưới, Alli đã từng trở thành tài năng trẻ sáng giá nhất thế giới, từng ghi bàn cho ĐT Anh ở World Cup, từng chơi trong một trận chung kết Champions League, người đã mang đến cảm giác hồi hộp khó tin cho hàng triệu người.

Trên hết, Alli chỉ mới 26 tuổi. Nhiều cầu thủ ở tuổi này bắt đầu đạt độ chín, nhưng khi 26 tuổi, Luca Toni vẫn đang đá cho Brescia, hay Diego Milito chỉ mới bắt đầu bước ra ánh sáng ở Genoa. Còn Alli, anh sẽ chơi bóng ở Thổ Nhĩ Kỳ cho một trong những đội bóng lớn nhất nước này, trước hơn 40.000 khán giả tại một trong những thành phố tuyệt vời nhất thế giới.

Khi Alli đến sân bay Ataturk, những người hâm mộ cuồng nhiệt đã đổ ra đường chào đón với những bông hoa được ném ra. Nếu bạn cho Alli xem cảnh này và nói với anh rằng đó là một hình ảnh của sự thất bại, có lẽ Alli sẽ không hiểu bạn đang nói về điều gì.

Bài viết có sử dụng tư liệu từ:

“Dele Alli's rise and fall from England World Cup stardom to Turkey transfer aged just 26” của Tom Victor (The Mirror)

“Dele Alli’s Besiktas move does not signal a stalled or squandered career” của Jonathan Liew (The Guardian)